Moeten we nu wel of niet extra vitamine D slikken? Een groep experts roept al een tijdje dat vitamine D ervoor kan zorgen dat de kans dat je corona krijgt kleiner is. En als je het toch oploopt, zou de infectie minder zijn. Maar volgens de Gezondheidsraad zijn er onvoldoende aanwijzingen dat het slikken van extra vitamine D helpt bij de preventie van corona. Jeannette Caljouw, huisarts in Ridderkerk en gezondheidsexpert bij Rijnmond, sluit zich daarbij aan. "Ik ben het eens met de Gezondheidsraad. Er zijn aanwijzingen dat het slikken van vitamine D goed is voor de weerstand, maar dat wil nog niet zeggen dat mensen meer last hebben van corona als ze het niet slikken. Als je weinig buiten komt en weinig beweegt, heb je ook een laag vitamine D-gehalte. De groepjes waar ze nu onderzoek mee hebben gedaan, zijn te klein." Belangrijkste bron van vitamine D is zonlicht, maar het zit ook in voedingsmiddelen als vette vis, vlees en eieren. De belangrijkste tip van de Ridderkerkse huisarts is dan ook: ga naar buiten. "Je bouwt in de zomer veel op, dus dan leg je een voorraadje aan. Maar als je zorgt dat je iedere dag tussen 11:00 uur en 15:00 uur een half uurtje buiten bent, bouw je ook in de winter vitamine D op. Buiten bewegen is gezond, dus dat werkt ook hier voor." Smoesjes dat het regent of koud is, gaan voor haar niet op. "Daar smelt je niet van. Het is voor iedereen te doen, een half uurtje naar buiten. Maar het vraagt wel een stukje motivatie." Zwangere vrouwen en jonge kinderen Toch zijn er groepen waaraan wél wordt geadviseerd om extra vitamine D te slikken. Niet zozeer vanwege de weerstand, maar vooral ook voor het versterken van de botten. Vitamine D zorgt namelijk voor het opnemen van calcium, waardoor je sterke botten houdt. Caljouw somt de groepen op die ook door het Voedingscentrum worden aangeraden om extra vitamines te slikken: "Kinderen tot 4 jaar, zwangere vrouwen, vrouwen boven de 50 jaar, mannen boven de 70 en iedereen met een getinte huid." Of je die vitamines haalt bij een drogisterij of apotheek, maakt volgens de huisarts niet uit. "Het enige dat je vaak ziet, is dat de duurdere vitamines makkelijker in te nemen zijn. Dat zijn bijvoorbeeld gladdere of kleinere tabletjes. Maar wat erin zit, is hetzelfde."

Bijna driehonderdduizend mensen in Nederland hebben dementie. Dat aantal zal de komende 25 jaar verdubbelen naar meer dan een half miljoen. Maar wist je dat de gevreesde ziekte ook je huisdier kan treffen? Dierenarts John de Deugd uit Ridderkerk, onze vaste dierenexpert, geeft tips om er goed mee om te gaan. Dementie komt vooral voor bij honden en katten. Ongeveer dertig procent van de katten tussen de 11 en de 14 jaar heeft er last van. "En als ze 15 jaar of ouder zijn, komt het zelfs bij vijftig procent voor. Bij honden gaat het vanaf een jaar of 11 ook bij de helft spelen", zegt dierenarts De Deugd. Gedragsveranderingen Dementie bij huisdieren herken je vooral aan gedragsveranderingen. "Waar mensen vaak mee komen is dat ze niet kunnen slapen omdat de kat zo loopt te miauwen en onrustig is. Dieren met dementie kunnen problemen hebben met slapen, ze kunnen hun dag en nacht ritme omdraaien." Ook maken de huisdieren soms minder contact met de omgeving of raken ze gedesoriënteerd. "Katten verzorgen en wassen zichzelf slechter. En het kan ook nog ontaarden in onzindelijkheid: in huis plassen en poepen. Dat ze niet meer weten dat dat buiten of op de bak moet." Dementie bij huisdieren gaat niet over. Het is een verouderingsproces dat komt vanuit de hersenen. Maar we kunnen wel de symptomen verlichten en het proces wat vertragen. "Je zult in eerste instantie toch je omgang met je huisdier moeten veranderen: meer geduld hebben, hem rustig benaderen." "Honden kunnen bijvoorbeeld aangeleerde commando's van vroeger minder snel opvolgen. Gebruik dan ook handgebaren want dan horen én zien ze het. Is veel duidelijker voor ze." Speciale voeding Je kan ook proberen om je huisdier actief te houden door veel te gaan wandelen of spelletjes te spelen. "Daarnaast zijn er voor de honden speciale dementievoedingen in de handel. Die bevatten meer omega 3-vetzuren en antioxidanten die de hersenveroudering proberen wat af te remmen. Voor katten heb je voedingssupplementen met extra vitamine C, E en selenium. Die hebben ook een beetje effect op het verouderen." "En net als bij mensen zijn onbehandelde urineweginfecties gevaarlijk. Die kunnen bepaalde giftige stoffen produceren die de hersenveroudering verergeren."

Vitamine D. Het zorgt voor sterke botten, tanden en spieren en het draagt ook bij aan een gezond immuunsysteem, maar helpt het ook tegen corona? Steeds meer onderzoeken zouden dat uitwijzen en drogisterijen zien een stijging in de verkoop ervan. Is vitamine D inderdaad het wondermiddel tegen corona?  We vragen het voedingswetenschapper Trudy Voortman, die les geeft op het Erasmus Universitair Medisch Centrum in Rotterdam. Het simpele antwoord is nee, zegt ze. "Laten we dat gelijk uit de lucht halen. In de huidige situatie met Covid is er niet voldoende bewijs om daar duidelijke uitspraken over te doen."  "We zien wel dat mensen die ernstiger ziek worden vaker een lagere vitamine D-status hebben, maar goed we weten ook dat ouderen en mensen met overgewicht vaker een lagere vitamine D-status hebben, dus we kunnen niet met zekerheid zeggen dat dat komt door de vitamine D. Daar zijn echt wel andere studies naar nodig en die worden ook gedaan."  Vitamine D en luchtweginfecties Ook zijn er onderzoeken die de kracht van vitamine D onderschrijven. Volgens dit onderzoek bijvoorbeeld blijkt dat vitamine D helpt tegen luchtweginfecties. Ook lijkt er een verband te zijn tussen een tekort aan vitamine D en de ernst van de klachten.  Mensen krijgen ook zonder supplementen te slikken vitamine D binnen door zonlicht en de juiste voeding, zoals vette vis, eieren en margarine. Daarvan krijgen velen te weinig binnen. Daarom geldt voor veel groepen - waaronder ouderen, zwangere vrouwen, jonge kinderen en mensen met een getinte huidskleur - het advies om supplementen te slikken. Dat was al zo voor corona.  Aan zonlicht geen gebrek afgelopen zomer. De coronabesmettingen waren toen ook een stuk minder. Is dat dan geen bewijs? "Dat is zeker indirect bewijs", zegt Voortman. "Maar we kunnen nog niet bewijzen dat dan ook supplementen helpen. Er zijn heel veel factoren die daarbij een rol kunnen spelen."

Minimaal 250 gram groente en fruit per dag. We weten het wel, maar doen we het ook? Rijnmondexpert Jeanette Caljouw, huisarts in Ridderkerk, snapt wel dat het lastig kan zijn om het eten van groente en fruit vol te houden.  "Het is goed om er aandacht voor te houden", vindt ze. Tips heeft ze voldoende, en daar praat ze ook graag over. "Iedere persoon die er iets mee kan is er eentje." Over het belang van groente en fruit kan Caljouw kort zijn. "Er zitten veel vitamines, mineralen en vezels in. Vezels geven je een verzadigd gevoel en zijn goed voor de stoelgang. Kortom: in groente en fruit zit veel van wat je dagelijks nodig hebt." Bitterbal of appel Toch is een appel 's avonds minder aantrekkelijk dan een bitterbal. Daar heeft Caljouw een verklaring voor. "Producten die we als lekker zien, zijn producten die lekker gemaakt zijn. Fabrikanten weten prima wat ze doen als ze er vet en suiker instoppen." Volgens de huisarts draait het allemaal om gemak. "Een bitterbal glijdt zo naar binnen, terwijl een appel moeite is. We zijn een beetje lui en willen graag weinig moeite doen voor ons eten. Dan zijn we laat thuis en gaan we maar bestellen of pakken we een magnetronnetje, terwijl een gezonde maaltijd in een kwartier op tafel kan staan." Moeite doen "Doe moeite voor je eten! Denk voor je boodschappen gaat doen na over wat je wil eten de komende week. Daarmee voorkom je dat je in de supermarkt uit gemak pakt wat je altijd pakt. En vergeet niet: als je het niet in huis hebt, eet je het ook niet", weet Caljouw.  Daarnaast adviseert ze niet alle fruit en groente op één moment te eten, maar het te verdelen over de dag. "Begin de dag met ontbijtgranen en fruit. Eet komkommer en sla bij je boterham met kaas." Fietsend of lopend Nu is het ook weer niet zo dat je alle zoetigheid uit je leven moet bannen: een koekje bij de koffie of een taartje op een verjaardag kan best. "Maar zorg ervoor dat je niet bij ieder kopje koffie een koekje neemt", zegt Caljouw. "Dan gaat je lijf vragen om dat koekje bij ieder kopje koffie dat je drinkt." Bij een verjaardag adviseert ze op te letten. "Het blijft vaak niet bij alleen een gebakje. Daarna komt er nog een chipje of een borrelhapje. Het is best veel wat we allemaal willen. Daar moet je kritisch naar kijken. Of je moet fietsend of lopend naar de verjaardag gaan, maar meestal mopperen we al als we een straat verder moeten parkeren", besluit ze lachend.

Eten is een gewoonte. Je werkt je ontbijt, lunch en avondeten naar binnen om honger te stillen, maar volgens de Schiedamse huisarts en Rijnmond-expert Lieneke van de Griendt is dat eigenlijk de verkeerde aanpak. "We moeten leren om te eten om ons lijf te voeden, zodat alle systeempjes optimaal functioneren. Daar denken we te weinig bij na." Eén van die belangrijke systemen is de darmflora. Van de Griendt behandelt dit onderwerp in haar boek 'Studeren wij medicijnen of geneeskunde?'. "Daar mag namelijk meer aandacht voor komen. We komen er steeds meer achter dat gezonde darmbacteriën heel belangrijk voor ons zijn." "Wat we eten wordt door onze tanden vermalen, het komt in onze maag terecht en gaat via de dunne darm naar onze darmen. Daar moet het vervolgens langs een hele fabriek van bacteriën. Als wij die bacteriën niet voeden, blijkt het met een hoop systemen in ons lijf niet goed te gaan." Vezels De allerbelangrijkste factor om dit wél goed te houden, is beweging en vezelrijke voeding - voornamelijk groente. "Natuurlijk moet je ook voorkomen dat je te veel medicijnen slikt. Met antibiotica help je de goede bacteriën eerder om zeep dan dat je de bacteriën een zetje in de rug geeft." Makkelijker gezegd dan gedaan, zeker voor mensen die dagelijks medicatie gebruiken. "Maar het komt er op neer dat als je meer beweegt en meer vezels in je voeding stopt, ook mensen met chronische aandoeningen hun medicijngebruik kunnen afbouwen", zegt de Schiedamse huisarts. "Dat maak ik in de praktijk veel mee." Goed slapen Nu het coronavirus rondwaart, staat het immuunsysteem erg in de belangstelling. Het ruimt ziekteverwekkers op en beschermt tegen infecties. Voor een sterk immuunsysteem is opnieuw goede voeding van belang. "Het klinkt een beetje saai zo", lacht Lieneke. "Het immuunsysteem heeft onder meer eiwitten en zink nodig. Dat zijn micronutriënten, die net als vitamines in voeding zitten." Goede slaap helpt ook, al weten veel mensen dat volgens Van de Griendt niet. "Het immuunsysteem bestaat onder meer uit T-cellen en die zijn vooral in de eerste aanval tegen een virus belangrijk. Het blijkt dat die T-cellen beter hun werk doen, als je beter slaapt. Niet alleen voldoende slaap, maar ook goede slaap is van belang." Goed bewegen, goed eten en goed slapen dus. "Het klinkt heel eentonig, maar het is echt zo", besluit de huisarts.

Djanifa da Conceicao is verloskundige in Rotterdam-Zuidwijk, moeder van de 1-jarige Yuna en sinds drie maanden vlogt ze daarover. "Ik was al blij geweest met tien kijkers, maar sommige filmpjes zijn al meer dan duizend keer bekeken en dat is geweldig." Da Conceicao heeft inmiddels dertien video's geplaatst. Haar doel is om de kennis van het zwanger zijn en kinderen krijgen te vergroten bij vrouwen uit achterstandswijken. In die buurten is de babysterfte hoger dan gemiddeld. "Ik heb heel vaak vrouwen in mijn praktijk die nooit vitamines hebben ingenomen, die gewoon roken, die denken dat een glaasje alcohol drinken geen gevolgen heeft en zeggen dat borstvoeding geven niets uitmaakt." Ze krijgt veel positieve reacties en hoopt dat haar kijkers haar tips overnemen. "Er zijn ongeveer dertig vrouwen die mijn kolfschema gebruiken en gemotiveerd zijn geraakt. Ik hoop de resultaten over een paar jaar terug te zien in onze verloskundigenpraktijk en in de cijfers van de babysterfte", zegt ze hoopvol.    [article:164800:Rotterdamse verloskundige verhuist vanwege dichte Maastunnel]

Het Trimbos-instituut juicht het toe dat kabinet lachgas voor recreatief gebruik per 1 januari wil verbieden. Volgens het kenniscentrum is het roesmiddel de laatste jaren zo populair, omdat je er makkelijk aan kunt komen en het bezit ervan niet strafbaar is. Lachgas mag onschuldig lijken, maar is niet zonder risico's, stelt onderzoeker Laura Nijkamp van het Trimbos-instituut. "Je kunt er zelfs bewusteloos van raken." Wie slagroompatronen op straat ziet liggen, kan er tegenwoordig donder op zeggen: hier is lachgas gebruikt. "Het is een recreatief roesmiddel", legt Nijkamp uit. "Je inhaleert het vanuit een patroon of een tank. Met een ballonnetje. Het effect is een roes van een halve minuut tot een paar minuten. De roes is kort, maar de effecten kunnen best nog uren na-ijlen. Achter het stuur van een auto kruipen is dan ook een ontzettend slecht idee." Kracht van herhaling Het aantal verkeersongelukken, waarbij lachgas in het spel was, is de laatste jaren fors gestegen. Van 130 in 2017 naar bijna 1400 vorig jaar. Onlangs kwam op de Carnissesingel in Rotterdam een 63-jarige man om het leven. Hij werd van zijn fiets gereden door een 18-jarige bestuurder, die vermoedelijk lachgas gebruikte terwijl hij achter het stuur zat.   [article:195926:18-jarige gebruikte lachgas tijdens fatale aanrijding] Omdat het roesmiddel nog niet zo lang massaal gebruikt wordt, is er nog niet niet veel bekend over het effect op de lange termijn. Wat het Trimbos-instituut inmiddels wel weet? "Langdurig gebruik kan leiden tot een vitamine B12-tekort", zegt Nijkamp. "Wat we ook horen, is dat gebruikers ernstige tintelingen in de handen en voeten hebben. Of gevoelloosheid in hun ledematen ontwikkelen."  Het Trimbos-instituut pleit voor goede voorlichting. Niet alleen aan jongeren en hun ouders, maar bijvoorbeeld ook aan gemeenten en jongerenwerkers. "De boodschap moet altijd zijn: als je geen risico wilt lopen, moet je het gewoon niet gebruiken. En als je wel wil gebruiken, informeer jezelf dan goed. Verder is de kracht van herhaling belangrijk. Als je een bepaalde boodschap herhaalt, gaat dat hopelijk effect sorteren." [article:196292:Verbod op lachgas komt dichterbij]

Mensen onder de 30 jaar die nog nooit lachgas hebben gebruikt, zijn in Rotterdam nauwelijks meer te vinden, zegt Hans Hoekman. De wijkagent en teamleider in Rotterdam-Delfshaven maakt zich zorgen en waarschuwt voor het gebruik. "Lichamelijk is het gevaarlijk." "Lachgas is een kleurloos gas met een lichtzoete geur of smaak", zegt Hoekman. "Er zit stikstof of zuurstof in. Vooral jongeren inhaleren het. Het zorgt voor een korte roes, een slaperig of dronken gevoel van maximaal twee minuten." Volgens de wijkagent veranderen vormen en geluiden die gebruikers zien en horen een beetje. "Ze noemen het een korte rush." Vroeger werd lachgas ingezet als geneesmiddel. "Je werd ermee onder zeil gebracht voor operaties." Sinds 2016 staat het goedje niet meer in de geneesmiddelenwet en is het vrij verkrijgbaar en te gebruiken. "Het begon bij festiviteiten en evenementen. Nu is het redelijk gangbaar onder jongeren, in ieder geval in Rotterdam. Onder de dertig is er bijna niemand die het niet heeft gebruikt." Hoekman wijst op Radio Rijnmond op de gevaren die het middel met zich meebrengt. "Dat is vooral lichamelijk. Het verdrijft namelijk tijdelijk zuurstof uit je hersenen. Je kunt duizelig worden, maar je kunt ook bewusteloos raken." Er is kans op blijvende schade aan het trommelvlies, omdat de druk daarop te groot wordt, legt de agent uit. B12-tekort Ook wijst Hoekman op het vitamine B12-tekort bij langdurig gebruik. "Daaruit kunnen concentratieproblemen voortkomen en het kan zorgen voor een lage vruchtbaarheid. Dat benadrukken we richting jongeren. Dan zeggen we: wees maar voorzichtig als je later papa wil worden." Lachgas wordt steeds vaker ook in het verkeer gebruikt. "Vorige week haalden we een jongeman met een tank lachgas tussen zijn knieën uit de auto. Met die tank lachgas was hij zijn auto aan het besturen. Dan ben je natuurlijk meteen je rijbewijs kwijt." Het is wel lastig voor de politie om lachgas terug te vinden in het lichaam. "Een uur na gebruik is het al niet meer te achterhalen in het lichaam." Milieuschade Overigens gelooft Hoekman niet in een verbod op lachgas. "Het is veel effectiever om mensen bewust te maken van de schade die het spul toebrengt. Niet alleen aan je eigen lichaam, maar ook aan het milieu. "Het is driehonderd keer zo schadelijk als als CO2. In de laatste twee jaar is er 500 duizend kilo meer lachgas verbruikt. Dat is net zoveel CO2-uitstoot als een miljoen keer op en neer vliegen tussen Amsterdam en Berlijn." Op de website vraaghetdepolitie.nl kun je vragen en antwoorden terugvinden over lachgas. Beluister hierboven het gesprek met Hans Hoekman op Radio Rijnmond.

Het komend paasweekend belooft weer stralend te worden. De verleiding om dan naar buiten te gaan en bijvoorbeeld te gaan wielrenner of joggen is erg groot. Maar, zelf als je anderhalve meter afstand houdt, ben je dan niet veilig, waarschuwt viroloog Ab Osterhaus.  Twee recente onderzoeken wijzen uit dat je achter je een wolk van speeksel achterlaat, zegt Osterhaus vrijdag in Welkom bij Rijnmond. "Je komt uit je ademhaling. We hebben het virus in ons speeksel zitten en er is aangetoond dat de anderhalve meter daarbij absoluut niet werkt." Osterhaus: "Bij joggers en fietsers ga je zelfs naar meerdere meters. Bij wielrenners is aangetoond dat het zelfs bij zestien meter zou zijn. Je moet er niet vanuit gaan dat je als je met zijn tweeën achter elkaar fietst en de persoon voor je heeft het virus en scheidt het uit, je op anderhalve meter niet besmet zou kunnen worden. Dat is een belangrijk punt." Niet in groepjes De Schiedamse huisarts Lieneke van de Griendt benadrukt dat je je zeker niet binnen hoeft op te sluiten. Je mag wel naar buiten, want dat is goed voor de vitamine D en voor de ontspanning. Maar, zo legt ze uit, doe dat niet in groepjes en bij voorkeur in je tuin of op je balkon. Bekijk hieronder de extra lange uitzending van Welkom bij Rijnmond terug. Daarin bespreken Osterhaus en Van de Griendt onder meer het nut van thuistests, het tekort aan beschermingsmiddelen voor zorgpersoneel en hoe lang zij denken dat de anderhalvemetermaatschappij blijft bestaan. [iframe:https://rijnmond.bbvms.com/p/regiogrid_16-9_responsive/c/3710141.html] Lees meer Volg alles over het coronavirus in ons speciale dossier [image:https://storage-r.rgcdn.nl/sitemanagerdata/uploads/teaser/CV_200227_TeaserWeb.jpg:320px:60px]

Begin april werd egeltje Five binnengebracht bij de egelopvang in Papendrecht. Het beestje was op vijf stekels na bijna helemaal kaal vanwege een schimmelinfectie en schurft. Een maand later gaat het goed met haar en krabbelt het dier weer langzaam op. ''Ze heeft al wat meer stekels en plukjes haar. Dus haar naam past niet helemaal meer bij haar'', zegt verzorger Ferry Jaarsveld. De egel wordt lekker in de watten gelegd met een pillenkuurtje en een 'spabehandeling' voor de huid. Af en toe mag Five in de zon voor wat extra vitamine D. Vanuit het hele land is er belangstelling voor de egel. "Er komen zelfs mensen uit Groningen, die dan vragen naar 'de blote egel'. Ook is er een inzamelingsactie opgezet, die aardig goed loopt." Van het geld worden voornamelijk hokken gebouwd, waarin nieuwe zieke egels opgevangen kunnen worden. Volgens verzorger Jaarsveld komt het weer helemaal goed met Five en zal de egel de meeste stekels gewoon terugkrijgen.