Genellikle bir hasta 65 yaşına geldiğinde "geriatrik" olarak tanımlanır. Birleşmiş Milletler (BM) Dünya Nüfusunun Yaşlanması 2019 raporunda yaşlıların yaygın olarak 60 veya 65 yaş ve üzeri olarak tanımlandığını belirtirken, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) gelişmiş dünya ekonomilerindeki yaşlıların yaygın olarak 65 yaş ve üzeri olarak tanımlandığını belirtmektedir.1 DSÖ, yaşlı bir kişinin doğumdaki medyan yaşam beklentisini çoktan geçmiş biri olarak tanımlandığı farklı bir ifade kullanmaktadır. Geriatrik travma yönetiminde son veriler, Injury Severity Score’a (ISS) göre mortalitenin 70 yaşında arttığını ve 70 yaşın travmalı bir hastanın yaşlı veya geriatrik olarak kabul edilmesi için bir sınır olduğunu göstermektedir.2
Bu kavram, 55 yaşından büyük her hasta için bir travma merkezine nakil öneren İleri Travma Yaşam Desteği (Advanced Trauma Life Support, ATLS) eğitiminden farklıdır. Doğu Travma Cerrahisi Derneği kılavuzları 65 yaş üstü hastaları yaşlı olarak tanımlamaktadır. Yakın zamanda, 255.099 hastayı kapsayan çok merkezli büyük bir analizde; 55, 77 ve 82 yaşlarında travma mortalitesinde önemli bir artış olduğu bildirilmiş ve 55 yaşından büyük travma hastalarının geriatrik travma protokollerine dahil edilmesinin göz önünde bulundurulması gerektiği öne sürülmüştür.1,3 Travma geçiren bir hastanın yaşlı kabul edilmesi için yaş sınırı konusunda bir fikir birliği olmaması ve travma literatüründe en sık 65 yaş kullanılmasına rağmen 55 yaş ve üzeri hastalar travma sonrası ölüm açısından yüksek risk altındadır.1
Geriatrik popülasyonda travma yönetimi yaşlanma fizyolojisi hakkında bilgi sahibi olmayı gerektirir. İlaç öyküsü, kırılganlık değerlendirmesi, beslenme durumu ilk değerlendirmede önem taşır. Travma protokollerinin erken aktivasyonunu gerektiren odaklanmış bir triyaja ihtiyaç duyar. Mortaliteyi azaltmak ve sonuçları iyileştirmek için yaşlı ve kırılgan travma hastalarına multidisipliner bir yaklaşımla bakmak gereklidir. Geriatrik travma hakkında güncel olarak; 2024 Aralık ayında yayınlanmış International Federation for Emergency Medicine tarafından geriatrik travmada kanıta dayalı kılavuzların bir özet metni4 ve 2023 yılı önerilerini içeren kapsamlı 2023 WSES Yaşlı ve Kırılgan Hastalarda Travma Yönetimi kılavuzu1 mevcuttur. Bu yazıda da bu kılavuzların bir özeti sunulacaktır. İyi dinlemeler...