Theo ghi chép của Nội các triều Nguyễn, để giữ vững kỷ cương phép nước, bộ Hình thời bấy giờ quy định 5 hình thức trừng trị (5 tội hình) đối với những kẻ phạm tội, gồm: Tội đánh roi, tội đánh trượng, tội đồ, tội lưu và tội xử tử. Tội đánh roi được chia thành 5 bậc, đánh từ 10-50 roi.

Theo sách “Đại Nam thực lục”, ngay trong đêm 29-10-1883, sau khi phế bỏ vua Hiệp Hòa, Nguyễn Văn Tường và Tôn Thất Thuyết đã cho người đến nhà Dưỡng Thiện ở Khiêm Lăng (lăng Tự Đức) đón hoàng tử thứ 3 - Ưng Đăng - về lập làm vua. Sách “Đại Nam thực lục” chép lại rằng, khi được lên làm vua, Ưng Đăng nói: Ta còn bé sợ không làm nổi. Nguyễn Văn Tường và Tôn Thất Thuyết tâu: Tiên đế đã có ý ấy, nhưng chưa lập, nay là mệnh trời vậy, xin nghĩ đến tôn miếu xã tắc là trọng.

Lê Thái Tổ - Lê Lợi, sinh ngày 10-9-1385, là con trai thứ 3 của ông Lê Khoáng và bà Trịnh Thị Thương, người ở hương Lam Sơn, huyện Lương Giang, trấn Thanh Hóa. Ngay từ khi còn trẻ, Lê Lợi đã tỏ ra thông minh, dũng lược, đức độ hơn người, dáng người hùng vĩ, mắt sáng, miệng rộng, mũi cao, trên vai phải có nốt ruồi đỏ lớn, tiếng nói như chuông, bậc thức giả biết ngay là người phi thường.

Giang hồ xưa tuy nghèo chữ nghĩa nhưng giàu chữ “tín”, cư xử với nhau rất “nghĩa khí”. Khi có chuyện phải “đối thoại” với nhau bằng dao búa, họ không bao giờ ỷ lại vào lực lượng hùng hậu để “đánh hội đồng” theo kiểu “ruồi bu cùi bắp” như đám choai choai bây giờ mà sẵn sàng chơi “bặc-co” tay đôi “một chọi một”.

Theo sử sách còn lưu truyền đến ngày nay, thì chuyện tình giữa vua Lê Thần Tông với mẹ của vua Lê Hy Tông có nhiều điều thú vị. Bấy giờ sau thời gian 25 năm trị vì đất nước, Lê Thần Tông nhường ngôi cho con cả là Lê Chân Tông để lên làm thái thượng hoàng khi mới 37 tuổi. Tuy nhiên, chỉ 6 năm sau ông lại lên ngôi lần thứ hai, vì Lê Chân Tông mất sớm, không có con.

Tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám hiện nay vẫn lưu lại văn bia đề danh tiến sĩ khoa năm 1623. Đây là một khoa thi đặc biệt, độc nhất vô nhị, khi có một sĩ tử là Nguyễn Trật để giấy trắng nhưng vẫn được đề danh khắc bia đỗ tiến sĩ. Theo sách “Đại Việt sử ký toàn thư”, Nguyễn Trật sinh năm 1573, người làng Nguyệt Viên, huyện Hoằng Hóa (nay thuộc xã Hoằng Quang, huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa).

Uy Nam vương Trịnh Giang là con trưởng của An Đô vương Trịnh Cương, mẫu thân là bà Vũ Thị Ngọc Nguyên, người xã Mỹ Thứ, huyện Đường Yên. Ông chào đời năm 1711, dưới triều Lê Dụ Tông. Khi ông còn làm thế tử, bảo phó của ông là Nguyễn Công Hãng đã dâng mật sớ nhận xét rằng ông là người ươn hèn, không thể gánh vác được ngôi chúa.

Nguyễn Khuyến tên thật là Nguyễn Thắng, hiệu Quế Sơn, sinh ngày 15-2-1835, tại quê ngoại ở làng Văn Khế, xã Hoàng Xá, huyện Ý Yên, tỉnh Hà Nam (nay là huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định). Quê nội của ông ở làng Vị Hạ (tục gọi là làng Và), xã Yên Đổ, nay là xã Trung Lương, huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam. Ông mất ngày 5-2-1909 tại Yên Đổ.

Hiện nay, bên hồ Tây (Hà Nội) vẫn còn một ngôi mộ đã 600 năm tuổi, ít được ai để ý và biết rằng đó là nơi an nghỉ của trạng nguyên Vũ Tuấn Chiêu. Sự nghiệp của ông cũng gắn liền với hình ảnh người vợ tần tảo lam lũ, không quản mưa gió với mong muốn được nhìn thấy chồng đỗ đạt.

Chuyện xẩy ra vào đời vua Lê Đại Hành, cuối thế kỷ thứ 10, lúc nền tự chủ của Đại Cồ Việt còn đang ở giai đoạn củng cố để tự khẳng định, còn Chiêm Thành thì đã là một quốc gia độc lập gần 800 năm nay, và đang ở vào thời kỳ cực thịnh.