Bà là người phụ nữ đầu tiên trong lịch sử nước ta lãnh đạo thành công việc sơ tán và bảo vệ được kho tàng, lương thực cùng sinh mệnh của nhiều người khác. Nhờ công lao này mà người dân các thế hệ đã xem bà cũng là một “Bà chúa Kho”.

Nói đến các đế vương nhà Trần, sử sách thường thống kê 12 người, cộng với hai vua triều Hậu Trần nữa là tổng số 14 hoàng đế. Tuy nhiên, trong danh sách này bỏ qua một vị vua, người không được thừa nhận, thậm chí còn bị gọi là “kẻ tiếm ngôi làm loạn”. Vậy ai là người bị phân biệt, đối xử như vậy, mặc dù cũng là một vị vua?

Đào Duy Từ (1572-1634) là nhà chính trị quân sự, thầy giáo, bậc khai quốc công thần lớn nhất của 9 đời chúa Nguyễn và 13 đời vua nhà Nguyễn. Đào Duy Từ hiệu là Lộc Khê, quê ở làng Vân Trai, xã Hoa Trai, huyện Ngọc Sơn, phủ Tĩnh Gia, Thanh Hoa (nay là làng Giáp Nỗ, xã Nguyên Bình, huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hóa).

Trộm cắp là một trong những tệ nạn của thời đại và nó diễn ra trong mọi thời đại xã hội. Và để ngăn chặn loại tội phạm này, trong Chương “Đạo tặc” của Bộ luật Hồng Đức, tội trộm cắp tài sản được quy định về hình phạt chỉ sau các tội xâm phạm an ninh quốc gia, tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự nhân phẩm con người như các tội mưu làm phản, tội mưu đại nghịch, tội phản nước theo giặc, tội giết người, tội làm người bị thương, tội hiếp dâm.

Một ngày thường của nhà vua, thầy đồ, anh nông dân, thợ mộc, lái buôn… trong xã hội Việt Nam xưa diễn ra như thế nào?  Nhà vua thường thức giấc vào cuối giờ dần, khoảng bốn rưỡi sáng, để còn kịp chỉnh trang buổi đăng triều, nếu không phải lên triều, ngài có thể dậy muộn hơn một canh giờ.

Sinh thời, thái hậu Từ Dũ nổi tiếng là người đoan chính, nhã nhặn, đức độ. Bà vừa là mẹ, vừa là người nuôi nấng, dạy bảo cho vua Tự Đức trong suốt cuộc đời. Hoàng thái hậu Từ Dũ (Tự Dụ) tên thật là Phạm Thị Hằng (1810-1902), sinh tại làng Gò Công, huyện Tân Hòa, tỉnh Gia Định. Ngay từ thuở nhỏ, thái hậu Từ Dũ đã nổi tiếng thông minh, xinh đẹp, hiền hậu.

Đoàn Hữu Trưng hay còn gọi là Đoàn Trưng (1844-1866) sinh ra trong gia đình nghèo ở làng An Truyền, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên - Huế, nhờ thông minh, ham học mà được Tuy Lý Vương Miên Trinh cho vào học trong vương phủ. Về sau, ông được Tùng Thiện Vương Miên Thẩm (anh ruột Tuy Lý Vương) vì quý tài gả con gái cho.

Vị hoàng đế có tuổi thọ ngắn nhất trong số các đế vương nước Việt là Lê Gia Tông. Theo sách “Đại Việt sử ký toàn thư”, vua Lê Gia Tông là hoàng đế thứ 20 của nhà Hậu Lê và là hoàng đế thứ 9 thời Lê Trung hưng. Vua có tên thật là Lê Duy Cối, lại có tên khác là Lê Duy Khoái. Ông sinh năm Tân Sửu (1661), là con thứ của Lê Thần Tông, thân mẫu là Cung nhân Lê Thị Ngọc Hoàn, người xã Phúc Lộc, huyện Thụy Nguyên, trấn Thanh Hoa (tỉnh Thanh Hóa).

Các triều Hoàng đế nhà Tống từ thời Tống Thái Tông trở đi nhiều lần muốn chiếm nước Việt. Năm 981, Tống Thái Tông tiến đánh Đại Cồ Việt nhưng bị vua Lê Đại Hành đánh cho thảm bại phải chạy về. Sau đó dù nhà Tống phải liên tục đối phó với Tây Hạ, Liêu và Đại Kim, nhưng vẫn chưa nguôi mong muốn chiếm lấy Đại Cồ Việt, luôn muốn “giành dân lấn đất”.

Chuyện lạ về vị Trạng nguyên cuối cùng của Việt Nam Trịnh Huệ là vị trạng nguyên cuối cùng của chế độ khoa cử nước ta thời phong kiến. Ông quê ở xã Vĩnh Hùng, huyện Vĩnh Lộc, tình Thanh Hóa bây giờ. Sau dời cư về Bất Quần, tức xã Quảng Thịnh, huyện Quảng Xương ngày nay.