لە بەرنامەی ئەم هەفتەیەی چاوی واشنتن، پرسی هەڵبژاردنە سەرەتاییەکان بۆ سەرۆکایەتی 2024ی ئەمەریکا و هەروەها هۆکارەکانی هێرشی گرووپە چەکدارەکانی سەر بە ئێران بۆ سەر هێزەکانی ئەمەریکا لە عێراق و سوریا دەخرێنە بەر باس.

تەوەری دووهەمی چاوی واشنتن سەنگ دەخاتە سەر هەڵبژاردنەکانی سەرۆکایەتی ئەمەریکا، هێرۆ زەنگەنە، لە بەشی کوردی دەنگی ئەمەریکا نوێترین ڕا وەرگرتنەکان و دواترین هەڵوێستەکان لەسەر پرسی هەڵبژاردن لەم تەوەرەدا دەخاتەڕوو.

ئەگەرەکانی فراوانبوون و پەرەسەندنی شەڕی غەززە و بەکارهێنانی عێراق لەلایەن میلیشیاکانی سەر بە ئێرانەوە؛ مونتەزیر ناسر، نووسەر و شیکەرەوەی سیاسی وەڵامی پرسیارەکان لەسەر ئەو تەوەرە دەداتەوە.

نوێترین زانیارییەکان لەسەر هەڵبژاردنەکانی سەرۆکایەتی ئەمەریکا، تەوەری دووهەممانە.

بەشێک لە سیاسەتمەدارانی تورکیا ڕایان وەهایە، دەبێت تورکیا لەو سنورانەی بۆی دانراوە دەربچێت و دەشڵێن پەیماننامەی لۆزان کە ئەتاتورکیش پێی قایل بووە و پەسەندیشی کردووە، وەک ئەوەیە چوارچێوەیەک بۆ تورکیا دانرابێت و نەتوانێت لەو چوارچێوەیە بێتە دەرەوە.

لەوەتای شەڕی حەماس ئیسرائیل لە ڕۆژی حەوتی مانگی دەی ڕابردووەوە دەستیپێکردووە ئێران دەڵێت نایەوێت ئەم شەڕە ناوچەکە بگرێتەوە و دەشڵێت هێزەکانی بەرەنگاربوونەوە لە ناوچەکە نەخشە و پلانی خۆیانیان هەیە و هەر خۆیشیان خاوەنی بڕیارن.

تورکیا دەخوازێت ڕۆڵێکی هاوسەنگانە ببینێت لە ڕوانگەی ئەو داوایانەی دەیانخاتە ڕوو لە پەیوەندی بەم شەڕەوە. زۆرێک لە سەرکردەکانی حەماس لە تورکیان و ئانکەرە پشتیوانی سیاسی و داراییشیان دەکەن. ئێران پێشتریش هەموو پشتیوانییەکی بۆ حەماس ڕاگەیاندووە و ئێستاش دەڵێت هیچ دەستێکی نییە لەم شەڕەدا.

هێرشەکەی ڕۆژی 7 ی مانگی دەی حەماس بۆ سەر ئیسرائیل، وەک زۆرێک لە شیکەرەوەی عەرەب ئاماژەی پێدەکەن هیچ ئامانجێکی سیاسی و لەشکریانەی تیادا نابینن وە نکوڵیش ناکەن لەوەی هێرشێکی بە بەرنامە بووە و هیچ بە دووریشی نازانن هەندێک وڵات ڕاستەوخۆ یان ناڕاستەوخۆ دەستیان هەبووبێت لەو هێرشەدا.

هەروادێ و هێرشەکانی تورکیا زیاتر دەبن بۆسەر ناوچە کورد نشینەکانی سوریا و هەروەها هەرێمی کوردستانی عێراقیش، وەک ئانکەرە دەڵێت ئامانجی ئەو هێرشانە، لێدانی پارتی کرێکارانی کوردستانە و جەختیش دەکاتەوە لەوەی هێرشی زەمینییش یەکێکە لە بژاردەکان بۆ ڕێگەگرتن لە هەڕەشە و مەترسییە ئاسایشییەکانی سەر سنورەکانی.

لە ساڵی 2006 دا ئەرمینیاییەکانی ناگۆرنۆ کاراباخ دەستورێکیان بۆ خۆیان پەسەند کرد و وەهایان دانا کۆمارێکی سەربەخۆن. زۆر وڵات و لە سەرو هەمووشیانەوە ئەمەریکا و فەڕەنسا و هەروەهاش ڕوسیا هەوڵی ناوبژیکردنی ئەم قەیرانەیان داوە بەڵام هیچ یەکێک لەو هەوڵانە سەرکەتوو نەبوون.

لە کۆبوونەوەی ئەمساڵی ئەنجومەنی گشتی نەتەوە یەکگرتووەکاندا، چوار لە سەرجەم ئەو پێنج ڕێبەرەی وڵاتانی ئەندامی هەمیشەیی ئەنجومەنی ئاسایش ئامادە نەبوون؛ ئەمەش یەکێکە لە هۆکارەکانی تری بووە ئاماژە وەک چاودێر دەڵێن ئەم ڕێکخراوە جیهانییە کراوەتە سەکۆیەک بۆ لێدوان و قسە کردن.