Dyskusja na temat losów polskiego uchodźstwa niepodległościowego w latach 1939-1991. Autorzy sygnalizują najważniejsze wydarzenia dotyczące tego fragmentu polskiej historii. W kilku odsłonach mówią o węzłowych wydarzeniach jak powołanie nowego rządu we wrześniu 1939, r., ewakuacji do Wielkiej Brytanii, kryzysie rządowym po umowie Sikorski-Majski w lipcu 1941 r., konsekwencjach tragicznej śmierci gen. Sikorskiego w 1943 r. W toku dyskusji pojawiają się również interesujące anegdoty, czy nieznane szerzej ciekawostki. Wiele informacji dotyczy aspektu prawnego (działanie Rady Narodowej, sprawa następstwa prezydenta RP). Autorzy przypominają pokrótce sylwetki prezydentów na uchodźstwie Augusta Zaleskiego, Stanisława Ostrowskiego, Edwarda Raczyńskiego, Kazimierza Sabbata aż do śmierci ostatniego prezydenta na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego.  

Przedkomunistyczna Republika Chin nadal jawi się jako biała plama na szerokiej panoramie dziejów powszechnych XX wieku. Odzwierciedleniem tego stanu rzeczy jest skromna obecność tejże tematyki na kartach publikacji przeznaczonych dla szerokiego grona czytelników. Dlaczego bitwę o pamięć historyczną w Chinach bezapelacyjnie wygrali komuniści? Kim był Czang Kaj-szek: główny adwersarz Mao Zedonga w boju o władzę nad tym krajem? W końcu, co o Czangu mówią obecnie mieszkańcy Państwa Środka. Na te pytania próbują odpowiedzieć: Iga Hetnar i Mateusz Nowikiewicz.

Podczas rosyjskiej agresji na Ukrainę kremlowska propaganda miota się od ściany do ściany: raz głosząc, że Ukraińcy i Rosjanie są członkami tej samej wspólnoty kulturowej a innym razem, że różnice pomiędzy nimi są tak wielkie, że skazują ich na konfrontację. Jak wyglądało kształtowanie się nowoczesnego narodu ukraińskiego w carskiej Rosji? Co zmieniło się w relacjach pomiędzy Rosjanami i Ukraińcami po rewolucji październikowej? Na te i inne pytania postaramy się poszukać odpowiedzi w niniejszym podcaście.

Historia Rusi jest integralnie związana z tożsamością mieszkańców współczesnej Ukrainy, ale niewiele osób w Polsce zdaje sobie sprawę z tego jak bardzo barwne były początki państwa ze stolicą w Kijowie. Słowianie mieszkający na Dnieprem żyli w bardzo niespokojnej części kontynentu, która doczekała się wśród historyków miana autostrady narodów. Przez stulecia rolnicze ludy stykały się tu z koczownikami przybywającymi z Azji. Powstanie Rusi wiązało się z ekspansją Wikingów i wpływami Bizancjum. O początkach Rusi rozmawiają Rościsław Żerelik i Filip Wolański.

Wśród polskich miejsc pamięci Kresy Wschodnie stanowią jedno z najbardziej romantycznych i najsilniej zmitologizowanych. W dzisiejszej rozmowie prof. Grzegorz Strauchold i dr Aleksander Srebrakowski przyglądają się jednak wschodniej granicy Polski w pozbawiony sentymentów sposób. Rozpoznają krzyżujące się i często sprzeczne interesy Białorusi, Litwy, Polski, Ukrainy i Rosji w kontekście współczesnej polityki historycznej tych krajów. Punktem wyjścia dyskusji okazało się nowe białoruskie święto, które obchodzone będzie 17 września, ale cofamy się w niej do czasów dwudziestolecia międzywojennego i skomplikowanej mozaiki politycznej na wschodnich rubieżach II Rzeczpospolitej

Podróże to jedna z form komunikacji społecznej, szczególnie ważnych w epokach dawnych. Bardzo ważnym aspektem zagranicznych wojaży mieszkańców Rzeczypospolite był kontakt z osiągnięciami innych społeczeństw europejskich. Owocem tego rodzaju doświadczeń była fascynacja odmiennością innych kultur, a często poszukiwanie w nich inspiracji i czerpanie wzorów, nierzadko naśladowanie.

Warto zauważyć, że z uwagi na specyfikę funkcjonowania społeczeństwa w epoce wczesnonowożytnej zdolność do świadomego czerpania z dorobku zachodnioeuropejskiej nauki i myśli społecznej posiadała jedynie wąska grupa osób, które odebrały wykształcenie na najwyższym poziomie, doceniały aktualne osiągnięcia intelektualne Europy, a co ważniejsze – identyfikowały się z nimi. Przedstawicielom tej grupy zawdzięczamy transfer międzykulturowy, jaki dokonywał się stale od XVI do XVIII w. między kulturą staropolską a szeroko rozumianą europejską.

Celem naszej rozmowy jest refleksja nad spotkaniem staropolskich peregrynantów z ludźmi nauki w Europie czasów Galiluesza, Newtona i Leibniza.

Śląsk to prowincja mająca najbogatszą historię wśród innych polskich krain – leżąca na styku „światów i dróg”, gdzie zwłaszcza w średniowieczu polski wschód spotykał się z niemieckim zachodem i czeskim południem, gdzie zaznaczyły się wpływy kontaktów handlowych z Italią, Hanzą, Rusią oraz przenikały się języki i kultura. Z tego konglomeratu różnorodności i kontaktów z całym ówczesnym światem powstała kraina, która była perłą w koronie każdego królestwa obejmującego nad nią panowanie.

Historyczne początki dziejów Śląska giną w cieniu tajemnicy, której nie rozświetlają nieliczne i niejednoznaczne przekazy źródłowe. Pomimo tych braków chcielibyśmy zastanowić się w trakcie tej rozmowy, jakie były okoliczności przechodzenia tego kraju Ślężan i Dziadoszan pod panowanie Mieszka I, skutkiem czego Śląsk na ponad trzysta lat stał się częścią Królestwa Polskiego.

W rozmowie uczestniczyli: dr Jarosław Szymański i dr Krzysztof Siwek, pracownicy Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego.

Czy warto swe życie poświęcić na zapamiętywanie niezmiennych dat i faktów? A może praca historyka polega na czymś zupełnie innym? Gdzie możemy odnaleźć odpowiedzi na pytania dotyczące dziejów naszego kraju, rodziny? Z jakich źródeł możemy korzystać?

Źródła historyczne są niezwykle różnorodne. Dają możliwość prowadzenia ciekawych badań dotyczących także życia codziennego ludzi z przeszłości. Takie źródła do badania historii obyczajów, mentalności, relacji międzyludzkich z XVI-XVIII wieku prezentują pracownicy Instytutu Historycznego UWr: Paweł Klint i Jakub Węglorz.