Rondje Rechtsstaat - de rechtsstaat staat volop in de aandacht, maar ook onder druk. Wat betekenen grondrechten als privacy eigenlijk? En wat is hun belang? Waarom hebben we ons politieke systeem ingericht met een tweeledig parlement? En wat is daar eigenlijk het nut van? Deze en andere vragen komen aan bod in de speciale serie “rondje rechtsstaat” van De Wet als Kunstwerk.

Te gast in deze aflevering van de Wet als Kunstwerk is een man die vele facetten van de Nederlandse rechtstaat van binnenuit heeft gezien en ook mede heeft vorm gegeven. Thom de Graaf studeerde Rechten in Nijmegen, waarna hij een indrukwekkend aantal politieke en bestuurlijke rollen vervulde, onder andere als Tweede en Eerste Kamerlid namens D66, voorzitter van de Vereniging Hogescholen en Burgemeester van Nijmegen; een rol waarin hij onder andere in de voetsporen van zijn vader Theo de Graaf trad. Hij was Minister voor Bestuurlijke Vernieuwing en Koninkrijksrelaties, tevens vice-premier in het kabinet Balkenende II en is sinds 2018 Vice-President van de Raad van State.

Rondje Rechtsstaat - de rechtsstaat staat volop in de aandacht, maar ook onder druk. Wat betekenen grondrechten als privacy eigenlijk? En wat is hun belang? Waarom hebben we ons politieke systeem ingericht met een tweeledig parlement? En wat is daar eigenlijk het nut van? Deze en andere vragen komen aan bod in de speciale serie “rondje rechtsstaat” van De Wet als Kunstwerk. Deze serie wordt gemaakt in het kader van de Week voor de Rechtstaat. 

Te gast in deze aflevering is prof. dr. Ingrid Leijten. Zij studeerde rechten en politicologie aan de Universiteit Leiden en Columbia Law School in New York. Na het behalen van het New York Bar Exam, deed zij promotieonderzoek in Leiden en werkte als universitair docent aldaar. Leijten is onder meer lid van de redactie van het Nederlands Tijdschrift voor de Mensenrechten. Sinds 1 januari 2022 is zij hoogleraar Nederlands en Europees Constitutioneel Recht aan de Universiteit van Tilburg.

Rondje Rechtsstaat - de rechtsstaat staat volop in de aandacht, maar ook onder druk. Wat betekenen grondrechten als privacy eigenlijk? En wat is hun belang? Waarom hebben we ons politieke systeem ingericht met een tweeledig parlement? En wat is daar eigenlijk het nut van? Deze en andere vragen komen aan bod in de speciale serie “rondje rechtsstaat” van De Wet als Kunstwerk. Deze speciale serie wordt gemaakt in het kader van de Week voor de Rechtstaat.  De stellingen die we prof. dr. Wim Voermans, hoogleraar Staats- en bestuursrecht aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Leiden voorlegden zijn als volgt:

Bijzondere dank gaat uit naar iedereen die aan deze bijzondere serie heeft meegewerkt; als eerste de Academie voor Wetgeving, organisator van de Week van de Rechtstaat: https://rechtenoverheid.nl/week-van-de-rechtsstaat. Ook dank aan alle teams en vertegenwoordigers van organisaties en anderen die in deze serie naar voren komen: de Autoriteit Persoonsgegevens: https://autoriteitpersoonsgegevens.nl, De Eerste Kamer: https://www.eerstekamer.nl, Geert Corstens (oud-president Hoge Raad): https://www.hogeraad.nl, Wim Voermans: https://wimvoermans.wordpress.com en Ingrid Leijten: https://www.ingridleijten.com.

Alex Corra is senior Beleidsadviseur Recht en Ethiek bij de Sociale Verzekeringsbank, het uitvoeringsinstituut dat onder andere verantwoordelijk is voor het verstrekken van de AOW-uitkering, kinderbijslag en het persoonsgebonden budget. Voor hij in overheidsdienst trad, promoveerde Alex aan de Rijksuniversiteit Groningen op een proefschrift rondom de vraag: “hoe borgen gemeenten publieke belangen bij het uitbesteden van re-integratie?” en studeerde rechten in Amsterdam en Bologna. Volgens mijn eigen studenten, die Alex toevallig onlangs ook geïnterviewd hebben, “geeft hij advies aan mensen met ethische vragen bij de SVB, heeft hij zijn positie zelf bedacht en hebben veel mensen tunnelvisie en helpt Alex hen een nieuw inzicht te geven.” 

De stellingen

overige informatie

Rondje Rechtsstaat - de rechtsstaat staat volop in de aandacht, maar ook onder druk. Wat betekenen grondrechten als privacy eigenlijk? En wat is hun belang? Waarom hebben we ons politieke systeem ingericht met een tweeledig parlement? En wat is daar eigenlijk het nut van? Deze en andere vragen komen aan bod in de speciale serie “rondje rechtsstaat” van De Wet als Kunstwerk. Deze speciale serie wordt gemaakt in het kader van de Week voor de Rechtstaat. 

Rondje Rechtsstaat - de rechtsstaat staat volop in de aandacht, maar ook onder druk. Wat betekenen grondrechten als privacy eigenlijk? En wat is hun belang? Waarom hebben we ons politieke systeem ingericht met een tweeledig parlement? En wat is daar eigenlijk het nut van? Deze en andere vragen komen aan bod in de speciale serie “rondje rechtsstaat” van De Wet als Kunstwerk. Deze speciale serie wordt gemaakt in het kader van de Week voor de Rechtstaat. 

Geert Corstens is te gast in aflevering #24 van de Wet als Kunstwerk, wederom een bijzondere aflevering in het kader van de Week van de Rechtstaat. Corstens was tot 2014 president van de Hoge Raad der Nederland, de hoogste rechter in Nederland voor civiele zaken, strafzaken en belastingzaken. Daarvoor werkte hij o.a. als officier van justitie, hoogleraar strafrecht en raadsheer bij de Hoge Raad. Na zijn tijd bij de Hoge Raad sloeg hij aan het schrijven over de rechtsstaat en de rol van de rechter in de samenleving. Met boeken als “de rechtsstaat moet je leren” en “de rechter grijpt de macht” verschafte hij inzicht in de werking en het belang van de rechtsstaat. En onlangs publiceerde hij zijn nieuwste boek: “onze rechtsstaat, strijdbaarder en weerbaarder” En over die rechtsstaat gaan we met hem in gesprek.

Rondje Rechtsstaat - de rechtsstaat staat volop in de aandacht, maar ook onder druk. Wat betekenen grondrechten als privacy eigenlijk? En wat is hun belang? Waarom hebben we ons politieke systeem ingericht met een tweeledig parlement? En wat is daar eigenlijk het nut van? Deze en andere vragen komen aan bod in de speciale serie “rondje rechtsstaat” van De Wet als Kunstwerk. Deze speciale serie wordt gemaakt in het kader van de Week voor de Rechtstaat. 

In aflevering #23 van de Wet als Kunstwerk gaat het over privacy als grondrecht. Dat thema gaan we - zoals bekend voor de trouwe luisteraars van deze podcast - verkennen via een aantal stellingen, maar net even wat anders dan gebruikelijk. Want ik interview Aleid Wolfsen niet alleen, dat doe ik samen met Universitair Docent constitutioneel recht Niels Graaf. Uiteraard komen we te spreken over de afweging tussen privacy en veiligheid, maar ook de opkomst van AI en het mogelijke gevaar daarvan voor de privacy van Nederlanders komt aan bod. 

In deze aflevering is niemand minder dan de Minister voor Rechtsbescherming Franc Weerwind te gast. Hij studeerde bestuurskunde te Leiden en werd in 2004 burgemeester van Niedorp. Voordat hij in Almere als burgervader aan de slag ging, was hij burgemeester van Velsen. Hij was o.a. voorzitter van het Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en Erfenis en woonde in Suriname de excuses voor het Nederlandse Slavernijverleden bij die premier Markt Rutte maakte namens de Nederlandse staat. In zijn rol als Minister voor Rechtsbescherming is hij onder andere verantwoordelijk voor zittende magistratuur, sanctiebeleid en slachtofferhulp. In een live podcast-interview gaat Nick Schoemaker met hem in gesprek over de rol van detentie in het Nederlandse strafrechtbestel, recht en rechtvaardigheid voor alle Nederlanders en toezicht op de advocatuur.

Deze aflevering van de Wet als Kunstwerk gaat over recht en bio-ethiek. Technologie stelt ons in staat in te grijpen op alle gebieden van het leven. Dat gaat nu zelfs zo ver, dat het mogelijk is geworden met zogenaamde kiembaanmodificatie het menselijk genoom te bewerken. Voor het eerst in de menselijke geschiedenis krijgen we de mogelijkheid genetische defecten te repareren nog voor een mens geboren is. Sterker nog; dit is in China - tegen alle internationale afspraken in - al gebeurd. Wat zijn de juridische grenzen van deze modificatie? Wat mag wel en wat mag niet? En welke ethische bezwaren zijn er te maken tegen het sleutelen aan menselijke genen? Daarover praat ik met mr. Laura Jacobs. Laura studeerde rechtsgeleerdheid in Utrecht en Amsterdam en volgde een tweede master aan de VU: International Technology Law. Daar kwam ze in aanraking met het onderwerp bio-ethiek.

We hebben in Nederland al snel het idee dat het wel goed zit met de emancipatie van vrouwen in de maatschappij. Maar als we kijken naar de feiten, dan blijft de komst van kinderen in een gezin vooral een kantelpunt in de loopbaan van de vrouw. Vrouwen rapporteren 6x vaker dan mannen ongewenste seksuele aandacht op de werkvloer en vrouwen worden vaker onevenredig economisch getroffen door een echtscheiding. in het licht van deze feiten is in september 2021 de eerste Vrouwenrechtswinkel van Amsterdam opgericht. Over de vrouwenrechtswinkel ga ik in gesprek met jurist Rajae Azaroual. Ze studeerde Sociaal Juridische Dienstverlening en daarna Rechten in Utrecht en is gespecialiseerd in gelijke-behandelings-wetgeving, vrouwenrechten en gendergelijkheid en werkzaam voor Bureau Clara Wichmann en als zelfstandig consultant.