Dossier AIVD

In de slotaflevering 'wegen' we de AIVD op de manier zoals de dienst andere inlichtingendiensten weegt. in zogenaamde wegingsnotities, die wettelijk zijn voorgeschreven, bekijkt de AIVD of de mogelijke partner voldoet aan bv democratische normen, aan voldoende gegevensbescherming, aan eerbiediging van de mensenrechten en of die partner proffesioneel genoeg werkt.

Op basis van onze bevindingen in deze podcastserie vinken we in dit slotakkoord een deel van het lijstje af. De AIVD gewogen aan de hand van de eigen wegingsnotitie.

Deze aflevering een gesprek over het toezicht op de AIVD. We spraken de voorzitters van de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden (TIB), mr Mariëtte Moussault en van de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD), dr. Nico van Eijk.

In aflevering 5 hoorden we twee oud-hoofden van dienst, Sybrand van Hulst en Rob Bertholee over hun ervaring met het toezicht, vandaag dus de kant van de toezichthouders.

De discussie over de rol en vorm van het toezicht heeft een nieuwe dimensie gekregen na het verschijnen van het Evaluatierapport over de Wiv 2017 en het rapport ‘Slagkracht AIVD en MIVD’ van de Algemene Rekenkamer. Wat is de visie van de toezichthouders zelf?

In deze aflevering gaan we nog één keer terug naar de geheime dienst zelf. We bespreken met Nick en Ton de heikele kwestie van het verwerken van bulkdata. Ze worden op verschillende manieren verkregen, middels de bulk-interceptie, middels bulk-hacken en middels informanten. De week de AIVD hierover, de volgende aflevering komt het toezicht aan het woord.

En, hoe communiceer je over een geheime dienst. Inge Oevering, het hoofd van de afdeling communicatie vertelt over haar ervaringen. Is er een ander beeld dan ‘James Bond’ of ‘Das leben der anderen’?

Het cyberdomein is langzaam maar zeker steeds groter geworden in de wereld van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Met direct betrokken oud-AIVD'ers spreken we over hoe die cyberwereld werd geïncorpereerd in het handelen van de dienst. Hoe kwam de samenwerking met de MIVD tot stand? Welke invloed heeft het op het werk van een bewerker? En met welke landen deel je wel of niet je informatie.

In aflevering 7(deel 1) onderzoeken we de dreiging van spionage uit Rusland. In dit deel de dreiging van spionnen van vlees en bloed, later in aflevering 7 deel 2 de cyberdreiging. Die neemt toe, horen we de laatste tijd veelvuldig, maar hoe is het gesteld met de dreiging van ‘ouderwetse’ spionnen. Samen met Ben de Jong, Oost Europa deskundige en gastonderzoeker bij het Institute of Security and Global Affairs van de Universiteit Leiden bekijken we een aantal zaken. Eén van die zaken was de spionage op het ministerie van Buitenlandse Zaken door ambtenaar en diplomaat Raymond P. Hoe gaan de Russen te werk, en hoe ouderwets is ‘ouderwetse’ spionage eigenlijk?

In deze aflevering bekijken we hoe de AIVD extremisme in het vizier houdt. Het is één van de kerntaken van de dienst, maar waar ligt nu het onderscheid tussen activisme en extremisme? Hoe destilleert de dienst extremisten uit de gewone activisten, die gebruik maken van hun democratisch recht? We starten met een treinreis naar Parijs, en eindigen bij de laatste aanslag van RaRa. Ook bekijken we hoe de dienst dierenrechtenactivisten volgt. Duik met ons in de geheime wereld van de AIVD.

Hoe is om hoofd van de AIVD en voorloper BVD te zijn? We spreken hier in deze aflevering uitgebreid over met twee voormalig hoofden van de dienst, die samen 17 jaar aan het roer hebben gestaan. Sybrand van Hulst van 1997 – 2007, Rob Bertholee van 2011 – 2018.

Zij spreken openhartig over hun afwegingen, dilemma’s en visie op bepaalde kwesties. We focussen ons in het gesprek op drie kwesties: de internationale samenwerking en de afwegingen die je daarbij moet maken, de verhouding ten opzichte van de minister(s) en het toezicht en de controle op de dienst, wordt het te juridisch?

Eenmaal binnen bij de AIVD aan het werk, wie ga je in de gaten houden, welke middelen mag je gebruiken en wanneer mag je die gebruiken. In deze aflevering dringen we met AIVD’ers en oud-AIVD’ers door tot de kern van hun werk: hoe wordt de informatieraffinaderij gevuld met zinvolle informatie?

Ook gaan we op pad met een oud-AIVD’er in Amsterdam en ontdekken hoe het systematisch bijhouden van telefoontjes naar het buitenland een treinkaping heeft kunnen voorkomen.

De AIVD is een dienst met bijzondere taken en bijzondere bevoegdheden. Maar wie bepaalt er eigenlijk wat de dienst doet?

Dat onderzoeken we aan de hand van de taak die de AIVD heeft in het buitenland. Hoe was het eigenlijk om deze taak op te pakken, die pas sinds 2002 onder de dienst kwam te vallen?

In aflevering 1 hoorden we hoe mensen bij de AIVD of voorloper de BVD terecht kwamen. In deze aflevering verhalen van wat zij daar aantreffen en hoe ze kennis maken met de geheime dienst.Hoe leer je het werk van een geheim agent?