Fularsız Entellik

Kim haklı, kim suçlu?

Öyle binlerce sene geriye gitmeye gerek yok, Hamas iktidara geldiğinde Filistin meselesi yaklaşık 60 senelikti. Bugün dört dönüm noktasından bahsedeceğim: İngiliz mandası, İsrail'in kuruluşu, İsrail'in sınırlarını genişletişi ve gerçekleşmeyen bir barış süreci. Elbette bu dönüm noktalarını ben seçtim ve kendime göre yorumladım. Birkaç farklı bakışla tanışıp kendinize göre bir sentez yaparsınız, aşağıda listelediğim kitaplara da bakıverin sevgili fularsızlar.

Konular:

• (00:15) Milletle tartışmaya girmeyin
• (03:40) 1917: Balfour Açıklaması
• (09:05) 1948: Mülteci Krizi
• (12:05) 1967: Yerleşkeler
• (14:25) 1993: Barışa gidemeyen yol
• (16:30) Patreon teşekkürleri

Kaynaklar:

• Anketler
• Kitap: Redrawing the Middle East (2018)
• Kitap: The Balfour Declaration: The Origins of the Arab Israeli Conflict (2010)
• Kitap: A Peace to end all Peace: The Fall of the Ottoman Empire (1989)
• Kitap: The Israel Lobby and U.S. Foreign Policy (2006)

------- Podbee Sunar -------

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Selam fularsızlar. Son 1 senede Ortadoğuda olanları özetlemeye devam. Bugünkü konular, İran'ı doğrudan dahil eden gelişmeler (konsolosluk saldırısı, Haniye ve Nasrallah suikastleri, patlayan Hizbullah telsizleri, karşılıklı roketleşmeler) ve biraz da büyük resim (nükleer tesisler, petrol dengesi, Çin'in planları, İsrail Lobisi).

Gelecek bölümde Filistin meselesinin tarihi boyutuna bakacağız, son 100 senede olan 4 dönüm noktasına odaklanacağız. "Sence kim suçlu, kim haklı şimdi" diye merak edenler için hazırladım. Umarım faydalı olur.

Konular:

• (00:45) Hutiler kim
• (01:31) İran
• (03:06) Haniye suikasti
• (05:17) Patlayan telsizler
• (08:36) 80 tonluk bombalar
• (10:49) Nükleer hesaplar
• (12:11) Petrol hesapları
• (14:21) ABD ve İsrail Lobisi
• (17:51) Gelecek bölüm
• (18:15) Patreon teşekkürler

Kaynaklar:

• Yazı: Çin'in arabuluculuğu
• Yazı: Does China welcome an Iran-Israel war?

------- Podbee Sunar -------

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Hamas’ın İsrail’e sızıp 1200 kişiyi öldürdüğü saldırının üstünden tam 1 sene geçmiş. Bir yandan sanki daha geçen ay olmuş gibi geliyor, bir yandan da arada 10 senelik şey yaşanmış gibi… Onbinlerce Filistinli öldürüldü, 1 milyondan fazla Lübnanlıı evini bırakıp göçtü, sayısız suikast gerçekleşti, filmlerde bile görmediğimiz istihbarat harekatları oldu ve bölgesel savaş fiilen başladı.

Bugünkü amacım, son 1 seneyi bir zaman çizgisine oturtmak ve ara sıra açacağım parantezlerle eskiye gitmek. Arkası yarın...

Konular:

• (00:42) Gündem
• (02:13) Hanibal Direktifi
• (03:52) İstihbarat
• (04:55) Abluka
• (06:39) Batı Şeria
• (08:08) Hizbullah
• (11:55) Kara Harekatı
• (12:55) Hamas ne bekliyordu
• (14:09) Suudi İsrail normalleşmesi
• (15:00) İsrailin amacı
• (17:21) Oslo Görüşmeleri
• (18:20) Statüko

Kaynaklar:

• Video: John Mearsheimer with Tom Switzer
• Anket: Pew (Mayıs 2024)
• Blog: After a year of war, Hamas is militarily weakened — but far from ‘eliminated’

------- Podbee Sunar -------

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Selam fularsızlar, ne zamandır geyik yapmamıştık. Madem Yapay Zeka serisini bitirdik, bir yaz bölümü yapalım. Tatil anılarından ve çukur doldurmaktan başlayıp yine bir takım entel kuntel çıkarımlarda bulunacağız, elimde değil

------- Podbee Sunar -------

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Doğruluk, zeka ve mizah hakkında üfürelim.

Yapay zekanın cevaplarını nasıl teyit edebiliriz?

Gerçekten ne kadar zekiler, Turing Testi anlamlı mı, başka ölçütler var mı?

Bu işin geleceği büyük dil modelleri midir?

------- Podbee Sunar -------

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Sentetik verilerle dolu bir dünya nasıl olur. "İnsanlık bir gün yok olup giderse, bizden geriye kalan, bir modelin devasa matrislerinden birinin köşesindeki sayılar olacak."

------- Podbee Sunar -------

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Nihayet geldik ChatGPT'nin temelindeki modele. Hafıza sahibi ağlardan (LSTM) bugün her yerde kullanılan transformer mimarisine geçişi anlayacağız. Kilit kavramlar: Word embedding ve attention mekanizması.

.

Konular:

• (00:04) Kartopu Dünya Hipotezi
• (00:55) Tekrar: Geri besleme
• (02:15) Kısa dönem hafıza
• (04:30) LSTM
• (05:57) Token
• (07:40) Matrix
• (08:50) Word Embeddings
• (14:20) Fularsız Entellik çok bozdu
• (16:50) Encoder Decoder
• (18:30) Attention Mekanizması
• (19:50) Transformer Mimarisi
• (23:45) Parallellik
• (26:20) ChatGPT vs GPT
• (28:12) Patreon Teşekkürleri

Kaynaklar:

• Video Ders: MIT 6.S191 (2023): Recurrent Neural Networks, Transformers, and Attention
• Video: Let's build GPT: from scratch, in code, spelled out

.

------- Podbee Sunar -------

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

İlk chatbot Eliza'dan beri, NLP (doğal dil işleme) alanındaki genel gelişmeler. Watson ve Siri'den bahsettikten sonra ta 2017'ye, Google Translate'in değişimine kadar geliyoruz. Bir sonraki bölümde de GPT modelini tamamen anlayacağız

.

Konular:

• (00:04) Google'ın kovduğu mühendis: "Yapay Zeka bilinçli"
• (03:24) Georgetown - IBM Deneyi
• (04:04) Çin Odası
• (05:16) Eliza
• (08:04) İstatistiksel Yaklaşımlar
• (10:26) Bag of words
• (11:44) El Kindi ve Frekans Analizi
• (13:42) Self-supervised learning
• (14:21) Watson
• (17:31) Siri
• (20:07) Evrensel Fonksiyon Yakınsayıcı
• (22:26) RNN (Recurrent Neural Net)
• (27:12) Patreon Teşekkürleri

Kaynaklar:

• Podcast: Sezar'dan Enigma'ya Şifrelerin Kısa Tarihi
• Yazı: A Gentle Introduction to the Bag-of-Words
• Yazı: America Forgot About IBM Watson.
• Yazı: How Siri Lost the AI race

.

------- Podbee Sunar -------

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Yapay zeka serimizin beşinci bölümünde sinir ağlarının eğitimine odaklanıyoruz. İşin detayına gireceğiz ve üç önemli kavram göreceğiz:

• Kayıp fonksiyonu veya hata fonksiyonu
• hatayı azaltmanın bir yöntemi olan gradient descent
• ve onun etkili biçimde uygulanmasını sağlayan backpropagation tekniği.

.

Konular:

• (01:53) Cost function
• (05:01) Gradient descent
• (11:04) Backpropagation
• (15:28) Vanishing Gradient
• (16:51) Test vs Eğitim
• (17:47) Patreon Teşekkürleri

Kaynaklar:

• Video: The Most Important Algorithm in Machine Learning
• Video: Backpropagation explained | Part 1 - The intuition
• Video: Watching Neural Networks Learn

.

------- Podbee Sunar -------

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Yapay zeka serimizin dördüncü bölümü. Önce ilk 3 bölümün geniş bir özeti, sonra da 1940lardan bu yana, yapay zekanın en gizemli kolu olan sinir ağlarının gelişimi.

.

Konular:

• (01:17) Amacımız
• (04:36) Neden Tavsiye Sistemleri
• (06:01) Neden Sinir Ağları
• (10:25) Yapay Nöron
• (12:27) Akıllı Termostat
• (13:38) Lineer Sınıflandırıcılar
• (14:49) Hebbian Öğrenme
• (16:47) Öğrenme Algoritması
• (17:55) Öğrenme hızı
• (19:00) Frank Rosenblatt
• (21:12) Connectionism
• (22:52) Perceptron Mark 1
• (26:34) Aktivasyon Fonksiyonu
• (28:34) FeedForward
• (30:47) Multi Layer Perceptron
• (36:20) Öğrenme

Kaynaklar:

• Yazı: Perceptron Learning Algorithm
• Yazı: Professor’s perceptron paved the way for AI
• Yazı: Hello, Perceptron: An introduction
• Tutorial: Not another MNIST tutorial
• Yazı Dizisi: Machine Learning for Beginners
• Sinir Ağı Simülasyonu

.

------- Podbee Sunar -------

See Privacy Policy at https://art19.com/privacy and California Privacy Notice at https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.