ندارد چشم من، تاب نگاه صحنه سازی ها

من یكـرنگ بیزارم، از این نیـــرنگ بازی ها

زرنگی، نارفیقا! نیست این، چون باز شد دستت

رفیقان را زپا افكندن و گـردن فرازی ها

تو چون كركس، به مشتی استخوان دلبستگی داری

بنازم همت والای بـاز و بی نیازی ها

به میدانی كه می بنـدند پای شهسـواران را

تو طفل هرزه پو، باید كنی این تركتازی ها

تو ظاهرساز و من حقگو، ندارد غیـر از این حاصل

من و از كس بریدنها، تو و ناكس نوازی ها

رحیم معینی کرمانشاهی

روزی که امد

نارنج ها کال بودند

دست به دست افتاب قد می کشید

از شهر پل ها می امد

فرزند ابراهیم وساره شد

زیر گوشم نوشت

جنازه ام را زیر صنوبری خاک کن

که مدام جوانه می زند

روی تپه

مشرف به اتاق

شاید این بار

زنگ ها برای هاجر به صدا دراید

واسماعیل خواب چاقو از سر بیرون کند

روزی که رفت

داووی های سفید

رویای چهارشنبه داشتند

برای سرزمینی

که ماه وسالش یلدا بود

آه اگر آزادی سرودی می‌خواند

کوچک

همچون گلوگاهِ پرنده‌ یی،

هیچ‌کجا دیواری فروریخته بر جای نمی‌ ماند.

سالیانِ بسیار نمی‌ بایست

دریافتن را

که هر ویرانه نشانی از غیابِ انسانی‌ ست

که حضورِ انسان

آبادانی‌ ست.

همچون زخمی

همه عُمر

خونابه چکنده

همچون زخمی

همه عُمر

به دردی خشک تپنده،

به نعره‌یی

چشم بر جهان گشوده

به نفرتی

از خود شونده، ــ

غیابِ بزرگ چنین بود

سرگذشتِ ویرانه چنین بود.

آه اگر آزادی سرودی می‌خواند

کوچک

کوچک‌ تر حتا

از گلوگاهِ یکی پرنده!

دیِ ۱۳۵۵

شاعر احمد شاملو

گوینده مدرس زاده

برگریزان دلم را نوبهاری آرزوست

شاخه ی خشک تنم را برگ و باری آرزوست

پایمال یک تنم عمری چو فرش خوابگاه

چون چمن هر لحظه دل را رهگذاری آرزوست

شمع جمع خفتگانم، آتشم را کس ندید

خاطرم را مونس شب زنده داری آرزوست

شوره زار انتظارم درخور ِ گل ها نبود

گو برویاند که دل را نیش خاری آرزوست

تا به کی آهسته نالم در نهان چون چشمه سار؟

همچو موجم نعره ی دیوانه واری آرزوست

نورِ ماه ِ آسمانم، بسته ی زندان ابر

هر دمم زین بستگی راه فراری آرزوست

مخمل زلف مرا غم نقره دوزی کرد و باز

بازیش با پنجه ی زربخش یاری آرزوست

بی قرارم همچو گـُل در گلشن از جور نسیم

دست گلچین کو؟ که در بزمم قراری آرزوست

داغ ننگی بر جبین ِ روشن ِ سیمین بزن

زان که او را از تو عمری یادگاری آرزوست

شاعر سیمین بهبهانی

دکلمه مدرس زاده

در خواب نازی دیدمت

شهزاده ی زرین کمر

از راه دوری آمدی

با صد سپاه و سیم و زر

با چند مژه از چشم ناز

راه دلت جارو زدم

زیبا، به رسم عاشقی

با پای دل زانو زدم

خیمه بر احساسم زدی

شیرین ترین در باورم

صدها ستونِ عاشقی

بر بیستونِ پیکرم

قصری بنا شد در دلم

زرینُ و رنگینُ وبلور

گفتی عروس قصه شو

مستانهُ و ناز و صبور!

بیدار ز خوابِ ناز.. من.

شهزاده بودی، در بَرَم

در بیکرانِ قصرِ دل

تاراجِ دل… تاج سرم

عمری صبورِ خلوتت

شهزاده ی زرین کمر

همپا ترین دررقصِ عشق

هر صبحُ و هر شامُ و سحر

شاعر فرحناز هرندی صبور

دکلمه مدرس زاده

نگو بدرود من از واژه ی بدرود می ترسم

درخت سبزم از خشکیدنِ این رود می ترسم

نرو ! جز تو کسی دیگر زبانم را نمی فهمد

چنان درمانده ام از اتفاقی زود می ترسم

خوشم از آنچه می بافم برای قصه های خود

نکن رؤیای شیرین مرا نابود می ترسم

تمام لحظه های عمر در وحشت گذشت و من

چنانم کز نوای حضرت داوود می ترسم

درون ذهن مغشوشم چه پرسش ها بجا مانده

چه خواهد شد من از افکار وهم آلود می ترسم

من ابراهیم دورانم که از آتش نمی ترسم

من از آتش بیار دوزخ نمرود می ترسم

دکلمه و شعر فرح علی بابایی

میکس سایت دکلمه

تو کجای بهانه‌ های منی

بوسه‌ ای از لبت نمی‌ چینم

بیت تا بیت پیش من هستی

می‌ سرایم تو را نمی‌ بینم

تو کجای بهانه‌ های منی

راز این قصه را نپرسیدم

خواب‌ های مرا قدم نزدی

دست‌های تو را نبوسیدم

تو کجای بهانه‌ های منی

واژه‌ ها را ستاره می‌ چینی

ماه را تکه تکه می‌ کنی و

توی برکه، دوباره می‌ چینی

تو کجای بهانه‌ های منی

عشق را در کجا صدا کردی

نقطه‌ چین کدام قافیه‌ ای

که غزل را به رقص آوردی

نقطه چین بهانه‌ های منی

پشت این پلکهام، پنهانی

جای جای دلم شکوفه زدی

دوستت دارم و نمی‌ دانی

شاعر امیر نوروزی

دکلمه طوبی پردیس

میکس سایت دکلمه

ساعت دو شب است که با چشم بی رمق

چیزی نشسته ام بنویسم بر این ورق

چیزی که سالهاست تو آنرا نگفته ای

جز با زبان شاخه گل و جلد زرورق

هر وقت حرف می زدی و سرخ می شدی...

هر وقت می نشست به پیشانی ات عرق...

من با زبان شاعری ام حرف می زنم

با این ردیف و قافیه های اَجَق وَجَق

این بار اززبان غزل کاش بشنوی

دیگر دلم به این همه غم نیست مستحق

من رفتنی شدم، تو زبان باز کرده ای

آن هم فقط همین که: برو در پناه حق!

زنده یادنجمه زارع

✍️شهرام اقبال‌زاده

🖊صمد بهرنگی در آزمون تاریخ

به مناسبت دوم تیر ماه، زادروز صمد بهرنگی

✅ «همه ما ماهی سیاه کوچولو هستیم.» توران میرهادی

شاید این سخن فرهنگ‌بانوی ایران، توران میرهادی پارادوکسکال به‌نظر برسد؛ بانویی را که تمام عمر به کار گروهی و فعالیت فرهنگی و مدنی با بهره‌گیری از خرد جمعی مشغول بوده، با ماهی‌ سیاه کوچولوِ تک‌رو چه‌ کار؟

@sokhanranihaa

✅ به‌نظر می‌رسد سرآغاز مدرنیته برمی‌گردد به تتبعات و یا جستارهای میشل مونتنی که می‌نوشت، «من وقتی از خودم می‌نویسم از انسان نوعی سخن می‌گويم.» یا من اندیشنده دکارت که در پی شک علمی خود می‌گوید، «می‌اندیشم پس هستم.» آیا اهمیت این سخنان تنها منحصر به برجسته‌كردن ذهن فردی در عالمي انتزاعي به‌عنوان فاعل شناسا است؟ کانت هم در مقاله «روشنگری چیست؟» روشنگری را به بلوغ عقلی گره می‌زند، یعنی انسانی که مستقل می‌اندیشد و در بیان اندیشه‌اش دلیر است.

✅ آیا منظور از این سخن فرد منفک از جامعه و جهان است؟ آشکار است که کانت هم از انسان نوعی سخن می‌گوید که می‌خواهد بی‌اتکا به هيچ مرجع خارجی با عقل نقاد خود از زیر بار صغارت خارج شود. این سوژه اندیشنده یا عقل نقاد در اندیشه هگل و مارکس به عقل تاریخی کل‌نگر و دیالکتیکی بدل مي‌شود.

✅ مهم نیست که صمد در آن دوره و سن‌و‌سال چقدر فلسفه یا تاریخ خوانده، مهم این است که انباشت آگاهی او در شهودی هنری در شخصیت داستانی او به‌صورت جهشی در «ماهی سیاه کوچولو» نمود پیدا می‌کند. شخصیتی کنجکاو که ابتدا شک می‌کند و با ذهن پرسشگر خود و برخورد نقادانه می‌خواهد ببیند آخر جویبار کجاست؟ و وقتی با پاسخ‌های همیشگی و کلیشه‌ای روبه‌رو می‌شود، به تعبیر و تفسیر سخنان بزرگ‌ترها بسنده نمی‌کند و جسورانه دست به عمل می‌زند و مرجعیت آنها را به چالش می‌کشد و نفی مي‌كند.

‌

✅ بی‌انصافی و حتی غیرعلمی است که آثار او را به سطح بیانيه‌های سیاسی یا آثاری ایدئولوژیک فرو بکاهیم و ارزش ادبی و نقش تاریخی او را در نگاه به کودک و درک کمابیش درستش از اهمیت دوران کودکی و ادبیات کودک، نادیده انگاریم. این ستمی است که بر وی از دو سو صورت گرفته است؛ گاه از چپ، به‌نام همدلی و هم‌فکری با او، همچون نقد منوچهر هزارخانی، که داستان زیبا و گیرای «ماهی سیاه کوچولو» را تا حد مانیفست جنبش چریکی پایین آورد و جنبه کودکانگی و ادبی آن را یکسره نادیده گرفت؛ و گاه از آن طرف نگرشی که صمد را به‌عنوان فردی کافر و مرتد اعلام کرد. نمونه آن نقدهای رضا رهگذر است. باری، نگاهی به استقبال گسترده از «ماهی سیاه کوچولو»، پس از گذشت حدود نيم‌قرن (و البته دیگر آثار وی) و برگزیده‌شدن ترجمه اخیر انگلیسی م.س.ک به‌عنوان بهترین اثر خارجی ادبیات کودک در انگلستان، فارغ از بحث و جدل‌های سیاسی، خود بهترین گواه ارزش ادبی کار صمد است.

🆑کانال سخنرانی ها

🆔 @sokhanranihaa

🆔 @cheshmandaz_iran

🌹

ارزشش دارد مرارت ها ببیند این تنم

تا زند او حلقه دست خویش را بر گردنم

گِل لگد خواهد که تا خشتی از او حاصل شود

ضربه ها باید که تا شمشیر گردد آهنم

بر تن بی جان من خواهی کِشی آتش بکِش

نیست باکی تا بسوزانی به آنی خرمنم

می زنم تن را به هر کنجی که آرامم کند

یک نظر دیدم چنین از دست رفته دامنم

قصه ی ما ماجرای یوسف و دلداده نیست

میخ در داند چه آمد بر سر پیراهنم

بی خبر از حال مجنون را بگو تا بشنود

بشنود احوال مجنون را میان شیونم

می نویسم در میان دفتر اشعار خود

بیت آخر را که بنویسند روی مدفنم

عشق بازی خانه ی ویرانه ام آباد کرد

می روم آرام گیرم زیر خاک میهنم