Een gesprek met twee toppers uit het Noorden: Marleen Hanenberg, communicatieadviseur aardbevingen en projectleider risicocommunicatie en Mark Dijkhuis, teamleider communicatie. Beiden werken bij Veiligheidsregio Groningen. 

Dit gesprek staat met name in het teken van risicocommunicatie (in coronatijd) en de vraag wat de (regionale) overheid kan doen om de samen- en zelfredzaamheid te versterken. Mensen moeten niet alleen zichzelf helpen, maar ook elkaar helpen. Dat is de insteek van de campagne Eerste Hulp Ben Jij (EHBJ) die Veiligheidsregio Groningen in 2021 begon naar aanleiding van de lessen die werden getrokken in de aardbevingsoefening van 2018 en vooral de gesprekken met inwoners van het gebied. Daar willen we natuurlijk alles van weten. Wat levert het op, wat zijn de leerpunten?

Voor Marleen en Mark staat vast dat (risico)communicatie begint met luisteren. Waar hebben de inwoners van Groningen behoefte aan? Zien zij dezelfde risico’s als de overheid? En hoe willen zij zich daarop voorbereiden? Misschien is cyber of hoog water een groter thema dan een aardbeving. Het meest voorkomende risico is nog altijd brand, al kent brand door de energietransitie steeds vaker een andere oorzaak.

Een pandemie of een oorlog, zoals nu in Oekraïne, werpen een nieuw licht op risico- en crisiscommunicatie. Of de overheid het nu leuk vindt of niet, mensen gaan onmiddellijk op onderzoek uit als ze meer willen weten over een virus, jodiumpillen of schuilkelders. “En dan moet je er zijn als overheid.”

De les van Groningen: neem je inwoners serieus. Sluit aan bij de belevingswereld van je inwoners. Gebruik de streektaal. Wees eigenwijs. Omarm bestaande, lokale netwerken. En wees realistisch in je doelstellingen als het gaat over je risico- en crisiscommunicatie. “Denk vooral niet dat je iedereen bereikt.” En ook een oproep naar Rijk en andere veiligheidsregio’s: “Laten we vooral niet ieder voor zich het wiel uitvinden.”