«دو نفر حمامى جلو آمدند كه اگر در تهران ديده مى‌شدند يقينا با يكى از وزيرمختارها شبهه مى‌شدند. يادم آمد كربلائى حسن، حمامىِ جعفرآباد كه يك مشت ارزن به سرش بريزند يكى به زمين نمى‌افتد.»

«خدايا كى مى‌شود ما هم در تهران ده يك اين را داشته باشيم. يا مولى آخر ما هم مسلمانيم.» از طهران تا پاریس بخش دهم - علی‌خان ظهیرالدوله در تفلیس.

از طهران تا پاریس بخش نهم.
«عيب بزرگ بسيار بدى كه در ما دربارى‌ها هست اينست كه آنچه را بد ببينيم، به اعليحضرت شاه كمتر از آنچه ديده‌ايم عرض مى‌كنيم و اگر چيز خوبى ببينيم هزار دفعه خوبتر مى‌گوئيم و عمدۀ كار مملكت و ملت ما را همين صفت ضايع كرده است.»

از برنامه‌ی قبلی «خواندن در تاریکی» برگشتیم به آغاز سفر علی‌خان ظهیرالدوله و حرکتش از طهران به سوی پاریس. در این بخش به سمتِ شمال ایران و رشت که در آن زمان تحتِ نظارت روس‌ها بود می‌رویم.

در شش قسمت اول این مجموعه همراه با علی‌خان ظهیرالدوله در پاریس گشت زدیم. ظهیرالدوله، ادیب و شاعر و سیاستمدار، وزیر تشریفات دوره‌ی قاجار، حاکم چند ولایت ازجمله تهران و همدان، داماد ناصرالدین‌شاه و همسر دختر فرهیخته‌اش، فروغ‌الدوله ملقب به «ملکه‌ی ایران» بود. با او به تئاتر و اپرا و سیرک و کاباره‌ی مُرده‌ها و اکسپوزیسیون یعنی نمایشگاه بین‌المللی در پاریسِ سال ۱۹۰۰ رفتیم و شاهدِ ترورِ مظفرالدین شاه در خیابان‌های پایتخت فرانسه بودیم.
از آنجایی که شخصیت علی‌خان ظهیرالدوله بسیار جذاب و زبانش گیرا و دلنشین است و نگاه منحصر به فردی به دوره و زمان خودش دارد، در این برنامه و برنامه‌های بعدی سفر دیگری در زمان می‌کنیم و به چند ماه قبل از ورود او به پاریس برمی‌گردیم تا حکایتِ آغاز سفر از طهران تا رسیدن به پاریس را هم بشنویم. این قسمت، قسمت هفتم: از طهران تا قزوین.

از طهران تا پاریس شرح سفر مسافران ایرانی به پاریس است از زمان قاجار تاکنون. پاریس برای ایرانیان، پایتخت و مدخل مدرنیته بوده و سفرنامه‌هایی که به توصیفش می‌پزدازند، از ناصرالدین‌شاه تا دولتمردان قاجار و ادیبان و معاصرین ما، از خواندنی‌ترینِ روایت‌هاست.

از طهران تا پاریس شرح سفر مسافران ایرانی به پاریس است از زمان قاجار تاکنون. پاریس برای ایرانیان، پایتخت و مدخل مدرنیته بوده و سفرنامه‌هایی که به توصیفش می‌پزدازند، از ناصرالدین‌شاه تا دولتمردان قاجار و ادیبان و معاصرین ما، از خواندنی‌ترینِ روایت‌هاست.

نمایشگاه بین‌المللی پاریس، از نخستین بازدید ناصرالدین‌شاه از آن در سال ۱۸۸۹ و حضور رسمی ایران، مورد توجه ایرانی‌ها قرار گرفت و در سفرنامه‌های مختلفی به توصیفش پرداختند. در این نمایشگاه بزرگ، صنایع و ظرایف تمام نقاط و ملل جهان گردآوری شده و بناهای باستانی و معماری سنتی هر سرزمینی در اندازه‌ی طبیعی به نمایش درمی‌آمد. از جمله‌ی این توصیفات می‌توان به سفرنامه‌ی ظهیرالدوله، وزیر تشریفات دربار ناصرالدین‌شاه و مظفرالدین‌شاه اشاره کرد.
آنچه می‌شنوید، سفرنامه‌ی ظهیرالدوله به پاریس است در همراهی مظفرالدین‌شاه برای بازدید از نمایشگاه بین‌المللی که از آن با معادل فرانسوی‌اش یعنی «اکسپوزیسیون» نام می‌برد.