Uit cijfers van de Hartstichting blijkt dat bijna 1 op de 3 Nederlanders sterft aan een hart- of vaatziekte. Daarmee is het één van de belangrijkste doodsoorzaken in Nederland. Onder het mom van ‘voorkomen is beter dan genezen’ zoeken wetenschappers naar factoren die iets zeggen over het ontwikkelen van hart- of vaatziekten, zogeheten ‘voorspellers’. De bekendste voorspellers zijn hoge bloeddruk, overgewicht en een hoog cholesterol. ‘Maar er zijn ook mensen voor wie deze waarden normaal zijn en die toch een hart- of vaatziekte ontwikkelen. Er zijn dus meer mogelijke voorspellers’, zegt Smith.
Een minder bekende daarvan is het aminozuur homocysteïne (Hcy). Een hoge concentratie van deze stof in het bloed hangt samen met een hoger risico op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten, maar hoe dat precies werkt, is onbekend. Ook is onduidelijk waarom een verlaging van Hcy, bijvoorbeeld door B-vitamines te geven, geen gunstig effect heeft op dit risico. Smith heeft met haar onderzoek een aantal van deze onduidelijkheden aangepakt.
Ten eerste vond ze dat de concentratie Hcy in het bloed, zoals die standaard wordt gemeten, weinig tot niets zegt over de concentratie van Hcy in de lichaamscellen; en evenmin over de concentratie van aan Hcy verwante stoffen. Ook bleken veranderingen in de bloedconcentratie van Hcy niet representatief te zijn voor veranderingen in de cellen. Bij toekomstige therapieën is het dus belangrijk om ook het effect op de Hcy-concentratie in de cellen te bekijken, bijvoorbeeld met de in dit proefschrift beschreven analysemethode.
Ten slotte vond Smith aanwijzingen dat foliumzuur, het meest gebruikte maar synthetische B-vitamine voor Hcy-verlaging, mogelijk ongunstige effecten heeft, en dat het in de natuur voorkomende folaat mogelijk een gunstiger werkingsprofiel heeft. Voorlopig zou het dus de voorkeur hebben om bij verhoogde homocysteïne-concentraties, lage doseringen van natuurlijk folaat te geven. Spreker: D.E.C. Smith. Promotor: prof.dr. H.J. Blom, prof.dr. Y.M. Smulders. Faculteit: VU medisch centrum. Datum: 31-10-2013