Send us a text

ब्रिटिशकालीन भारतात दिल्ली शहरात विषारी नागांचा सुळसुळाट झाला होता. या समस्येवर तोडगा काढण्यासाठी ब्रिटिश सरकारने एक अनोखी योजना जाहीर केली: जो कोणी मेलेला साप सरकारजमा करेल, त्याला बक्षीस दिले जाईल. अनेक लोक साप मारून बक्षिसे मिळवू लागले . पण लवकरच अधिकाऱ्यांच्या लक्षात आले की, मेलेल्या सापांची संख्या कमी होण्याऐवजी  वाढतच चालली आहे.बक्षिसाच्या लालसेपोटी काही हुशार लोकांनी पैसे कमावण्यासाठी चक्क नागांची पैदास करायला सुरुवात केली होती. 

इतिहासातील ही प्रसिद्ध घटना "कोब्रा इफेक्ट" म्हणून ओळखली जाते.

Send us a text

गोष्टी सांगणे हा प्रकार आज जरी जुन्याकाळचा वाटत असला, तरी गोष्टींची शक्ती यत्किंचितही कमी झालेली नाही. फक्त काळाप्रमाणे गोष्ट सांगण्याचे प्रकार व माध्यमे बदलली आहेत. केवळ वाचन किंवा श्रवण हेच एक माध्यम राहिलं नाही, तर चलचित्राच्या माध्यमाने पण गोष्टी अधिक आकर्षक रितीने सांगता येतात. विज्ञापन जगात तर याला असामान्य महत्त्व आहे. कमी वेळात प्रभावीपणे गोष्ट सांगण्यास जाहिरातदार आपले कसब पणाला लावतात, जेणेकरून उपभोक्‍त्यांचं मन स्व:च्या उत्पादनाकडे वळविता येईल. नाटक व सिनेमा या माध्यमाने कलाकार कथेला आपल्या अभिनयाच्या जोडीने अधिक प्रभावीरीत्या मांडतो.

Send us a text

" कोरवणजी, ह्या मासिकामुळे आपलाही चाहत्यांचा वर्ग निर्माण झाला असेल हे मला माहिती नव्हते. एकदा  सायकलच्या परवान्याचे नूतनीकरण झाले नसल्याने मेज़ नाव  "वाहतूक गुन्हेगार" या यादीत नोंदले गेले. पण मीच तो  "कोरवणजीचा व्यंगचित्रकार लक्ष्मण" आह एहे समजल्यावर मी मुक्त झालो..एवढेच नव्हे तर माझा दण्ड ही माफ झाला!........

Send us a text

आर. के. लक्ष्मण. त्यांनी 'द टाइम्स ऑफ इंडिया' वृत्तपत्रातून काढलेली व्यंगचित्रे खूप गाजली होती. 'कॉमन मॅन' या व्यक्तिरेखेच्या माध्यमातून त्यांनी भोवतालच्या राजकीय, सामाजिक, आर्थिक घडामोडींवर मार्मिक भाष्य केले होते. 'कॉमन मॅन' हे त्यांचे गाजलेले व्यंगचित्र. कॉमनमॅन या व्यंगचित्रा मुळेच व्यंगचित्रकार म्हणून त्यांची देशभर ओळख निर्माण झाली. आर.के. लक्ष्मण यांनी The Tunnel of Time : An Autobiography या नावाचे आत्मचरित्र लिहिले आहे. त्यातील हा एक खुमासदार भाग.

Send us a text

परम पूज्य टेंबे स्वामींनी अंतिमसमयी सेवा करणाऱ्या सेवकास कमंडलू, छाटी किंवा वस्त्रापैकी काय हवे ते मी तुला देतो असं सांगितलं. सेवेकऱ्याने मात्र पादुकांसाठी हट्ट धरला. प. पू. टेंबेस्वामींनी सांगितले की मी पादत्राणे धारण करु शकत नाही. शेवटी मात्र सेवेकऱ्याला नर्मदामाईतील मोठा गोटा आणायला सांगितले. त्यावर प. पू. टेंबेस्वामी एक प्रहर म्हणजे तीन तास ऊभे राहीले. त्यांच्या पायाचे उमटलेले हे ठसे आहेत. सेवेकऱ्याने ह्या पादूका स्वत:च्या घरी न नेता मंदिरासमोर स्थापन केल्या. समाधी मंदिराचा जिर्णोद्धार करतांना पादुकांना समाधीसमोर स्थान दिले आहे.

Send us a text

बहिणाबाई अहिराणीत आपल्या कविता रचायच्या. त्यांचे पुत्र सोपानदेव चौधरी त्या कागदावर लिहून ठेवत.
बहिणाबाईंच्या मृत्यूनंतर या कविता सोपानदेवांनी आचार्य अत्रे ह्यांना दाखविल्या. अत्रे उद्‌गारले, "हे तर बावनकशी सोनं आहे ! हे महाराष्ट्रापासून लपवून ठेवणं हा गुन्हा आहे !" आणि मग अत्र्यांनी त्या कविता.. मोहोरा प्रकाशित करण्यात पुढाकार घेतला.

Send us a text

आज काकाना नेमकं काय झालंय याच काकूना कोड पडतं आणि या विचारात त्या बेडवर विसावतात नेमक्या त्याच वेळी काका त्यांच्या पुढे हसत उभे रहातात आणि एखाद्या सराईत जादुगारा सारखं आपल्या खिशातून आयफोन काढतात आणि काकूंच्या हातावर ठेवतात. 
आता मात्र काकूंच डोकं सटकतं...
"अहो चाललंय काय तुमचं?...
अगदी कुबेराचा खजिना सापडल्या सारखं असे कसे काय पैसे उधळायला लागलात?...
आणि काही मागचा पुढचा विचार आहे की नाही तुम्हाला?"

Send us a text

एका कंपनीमध्ये तेथील कर्मचारी लिफ्ट खूप हळू चालत असल्याची तक्रार करत होते. मजल्यांवरून ये-जा करण्यासाठी खूप वेळ लागत होता, ज्यामुळे लोकांचा कामातील वेळ वाया जात होता आणि त्यांची चिडचिड होत होती. लोक लिफ्ट लवकर चालेल या आशेने बटणे वारंवार दाबत असत.

Send us a text

झेरॉक्सवर सही शिक्का मारून बंडोपंतांचा तो अर्ज मिळाल्याची पावती दिली. आता लवकरच काम होणार हा विचार मनात येऊन सुखासमाधानाने बंडोपंत घरी परतले.

अर्ज देऊन पंधरा दिवस झाले तरी रस्ता दुरुस्त होईना. उलट तो जास्त खोल व रुंदावत चालला होता. समाजाला आपण काही देणे लागतो असे वाटून बंडोपंत पालिकेच्या कचेरीत गेले. पी०आर०ओ०कडे गेले. आणि अर्जाची नक्कल दाखविली.

पी०आर०ओ० त्यांना म्हणाले, "हे बघा साहेब, एखादे पत्र आम्हांला आले की आम्ही एक महिना उघडतच नाही. त्यानंतर ते उघडले गेले की ते त्या खात्याक रवाना होते. खातेप्रमुख खूप काम असल्यामुळे एक महिना ते बघू शकत नाह बघितल्यावर शनिवारच्या साप्ताहिक सभेत ते कार्यक्रम पत्रिकेवर येते. त्यावर च होते. निर्णय होतोच असे नाही. निर्णय पुढल्या साप्ताहिक सभेपुढे ठेवला जातो. ही आमची कार्यपद्धती आहे. तुम्ही काही काळजी करू नका. तुमच्या अर्जावर लवकरच कारवाई करण्यात येईल!"

Send us a text

१९४५ साल. दुसऱ्या महायुद्धाचा धूर अजून आकाशात पसरलेला होता. युरोप उद्ध्वस्त झाला होता, जपानच्या शहरांवर अणुबॉम्ब कोसळले होते, आणि जगाचा आर्थिक कणा मोडून पडला होता. अशा वेळी अमेरिकेने आपले खरे राजकीय आणि आर्थिक पत्ते उघडले. जुलै १९४४ मध्ये अमेरिकेतील न्यू हॅम्पशायर राज्यातील एका शांत गावात – ब्रेटन वूड्स इथे – ४४ देशांचे प्रतिनिधी जमले. युद्धानंतरच्या जगाच्या आर्थिक चौकटीची पुनर्बांधणी कशी करायची, हे ठरवण्याची ही संधी होती. डॉलर साम्राज्याच्या जन्माची इथेच पायाभरणी झाली.