Machinery of Me Podcast

Beeldend kunstenaar Lotte Geeven vertelt in deze aflevering over haar tentoonstelling bij Machinery of Me, over hoe vogels het scanderen van een massa overnemen in hun gezang en over hoe de wereldgeschiedenis haar werk beïnvloedt.

Machinery of Me ligt in een bosrijk gebied aan de rand van Arnhem, dat sinds jaar en dag gekenmerkt wordt door de aanwezigheid van strijdkrachten. Van tijd tot tijd trilt de lucht door de lage tonen van overvliegende Chinook helikopters en klinkt de schietbaan in de verte. In de zomer van 2020 verbleef kunstenaar Lotte Geeven in de omgeving van Machinery of Me en hoorde zij een vogel zijn territorium afbakenen met een roep die klonk als een ratelend geweer. Gefascineerd vroeg Geeven zich af of de akoestische wereld wordt opgeslagen in de natuur. Door geluidsopnamen van tumultueuze situaties te vergelijken met opnamen van vogelgeluiden op diezelfde plekken en in diezelfde perioden, kwam zij erachter dat als de protestgeluiden verstommen, de gebeurtenissen blijven doorklinken in het geluid van vogels.

ECHO CHANT

Deze ontdekking inspireerde Geeven tot de geluidsinstallatie ‘Echo Chant’. Een opstelling van twaalf platenspelers in een cirkel op een vierkante tafel. Om de beurt spelen de platen vogelgeluiden af van vogels die protestgeluiden imiteren. We horen een zanglijster bij een McDonalds in Parijs, een Incagaai op het dak van een hotel in Bogota, Colombia, een winterkoning in Santiago, Chili. Nadat de cirkel rond is en alle platen aan de beurt zijn geweest barsten ze tegelijkertijd los in een groot kakofonie. De witte platen contrasteren met de zwarte platenspelers in de donkere ruimte. In de voormalige munitiekelder is het tweede werk ‘Chant’ te zien; een videoregistratie van een anti-corona protest in Amsterdam waarbij de demonstranten zelf nooit in beeld komen, begeleid door instrumenten die gebuikt worden voor een overgangsritueel van mens naar dier.

OVER DE KUNSTENAAR

Westerse wetenschap biedt houvast binnen de turbulente wereld waarin we bewegen. Kunstenaar Lotte Geeven (1980, NL) pleit met haar werk voor twijfel in plaats van zekerheid. In haar oeuvre stelt ze vragen over fenomenen die zich op de grens van het verklaarbare afspelen. Hoe klinkt de aarde? Kunnen we het verleden horen? In de procesmatige werken die rondom zo’n vraag ontstaan gaat ze tot het uiterste en werpt ze een blik op de instabiele wereld achter de zekerheden. Binnen haar oeuvre spreekt de zee, gromt de aarde en echoot het verleden. Niet in een verhaal, maar echt. Het werk van Geeven biedt ruimte voor twijfel als een vertrekpunt voor een radicaal nieuw wereldbeeld of een gedachte die niet eerder bestond. Haar werk werd eerder getoond in galeries en musea in onder meer Amsterdam, New York, Berlijn, Boedapest, London, China en Canada en werd bekroond met de prestigieuze illy Prize voor meest innovatieve kunstenaar.

MACHINERY OF ME

Meer informatie over de tentoonstellingen vind je op machineryofme.nl Hier kun je je ook op de nieuwsbrief abonneren.

Beeldend kunstenaars Sander Breure en Witte van Hulzen vertellen in deze aflevering over hun tentoonstelling bij Machinery of Me, de nieuwe betekenis die het werk krijgt in de huidige tijd, utopieën en de theatrale ruimte als gereedschap. 

Het is de eerste tentoonstelling in de serie ‘Out of Context’ waarbij bestaand werk van geselecteerde kunstenaars in een nieuwe context en in een andere tijd getoond wordt. Wat voor een nieuwe verbindingen en verhalen brengt dat met zich mee en hoe verhoudt de kunstenaar zich daartoe? Machinery presenteert in deze serie een tweetal werken van Sander Breure en Witte van Hulzen:

THE SHORES OF AN ISLAND I ONLY SKIRTED

Door het wazige licht komt een eiland tevoorschijn, een idyllisch portret van de natuur. Tot we beseffen waar we naar kijken. We zien beelden van de natuur op het eiland Utøya. Tegelijkertijd is een collage van afbeeldingen uit secundaire bronnen op het internet te zien. Deze indrukwekkende video-installatie maakte het duo 10 jaar geleden naar aanleiding van de aanslag door Anders Breivik op het Noorse eilandje Utøya. Meer nog dan over deze aanslag, gaat het werk over massamigratie, reizen, de zoektocht naar een utopie en het documenteren daarvan.

PHI EN LAURINE

Dit intieme portret van twee geliefden zoomt in op het menselijk lichaam en de verbondenheid van twee personen in een liefdesrelatie. Tegelijk is de film een poging om het koppel in figuurlijke en letterlijke zin te ontleden, op zoek naar het antwoord op de vraag: Wie zijn Phi en Laurine? De camera fungeert wederom als meetinstrument dat een menselijke reis documenteert.

De onderwerpen in de twee videowerken geven beide uitdrukking aan fundamentele menselijke behoeftes en gedrag en versterken elkaar in uitingsvorm.

OVER DE KUNSTENAARS

Sander Breure (1985, Leiderdorp, NL) & Witte van Hulzen (1984, Bolsward, NL) wonen en werken in Amsterdam. Breure studeerde af aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag en Van Hulzen behaalde zijn diploma aan ArtEZ in Arnhem. In het werk van Sander Breure en Witte van Hulzen voel je de fascinatie van de kunstenaars voor de menselijke conditie: de interpretatie en de gecodeerde structuren; de invloed van tijd en plaats op relaties; gedrag en lichaamstaal.

Breure en Van Hulzen hebben meerdere prijzen gewonnen waaronder de Charlotte Köhler Prize in 2018 en ‘Best Propose’ op het Seoul International NewMedia Festival in 2016. Hun werk dat genomineerd was voor de Prix de Rome was te zien in de bijbehorende tentoonstelling in het Stedelijk Museum Amsterdam. Overige solo- en groepspresentaties met werk van Breure en Van Hulzen was o.a. te zien in Marres, Maastricht, 2019, de Contour 7 Biennial for the Moving Image in Mechelen, 2015 en Ujazdowski, Warschau, 2015.

MACHINERY OF ME

Meer informatie over de tentoonstellingen vind je op machineryofme.nl Hier kun je je ook op de nieuwsbrief abonneren.

In deze eerste aflevering spreekt Gabriel Lester over de tentoonstelling 'Holes in the Sky' in Machinery of Me, zijn werkwijze en de wereld van de beeldende kunst.

‘Holes in the Sky’ is een tentoonstelling over het begin en het einde. Een persoonlijke tentoonstelling, die grote levensvragen oproept maar niet pretendeert de antwoorden te hebben. Het werk van Gabriel Lester wordt immers altijd uit verwondering geboren en is in uitingsvorm nooit eenduidig.

STARSTRUCK

Machinery of Me toont kunst in een oude stookruimte, waar de geur van olie en het geluid van vallende druppels de verstilde ruimte ooit een bijna mystieke sfeer gaven. De installatie 'Starstruck' (2020) die Lester voor deze ruimte ontwikkelde is een visuele en auditieve ervaring die de verbeelding op vele manieren prikkelt, maar in de kern over sterfelijkheid gaat. Water breekt een laag olie open waardoor het licht zich een weg naar buiten baant, om vervolgens weer in een zwart gat te worden opgeslokt. Een intrigerend fenomenologisch schouwspel waar de bezoeker tijdelijk onderdeel van uitmaakt. Als een voortdurend ontstaan en vergaan wijst het werk ons op het begin en het onvermijdelijke einde. Maar stel je onze levens voor als korte flitsen in een eeuwig heelal, verenigd in het lot, als sterren aan het firmament. In dat perspectief roept het werk ook ontroering op en biedt het troost. Na zijn eerste succes met 'How to Act' (1997-2014) ruim twintig jaar geleden, ontwikkelde de kunstenaar met 'Starstruck' na lange tijd weer een echte lichtinstallatie die als een echo in de ruimte resoneert.

THE END

Hoe zou je ertegenover staan als je gedoemd zou zijn tot eeuwige herhaling, als er geen einde zou zijn? In Gabriel Lesters videowerk 'The End' (2020, een re-edit van het werk AEON, in 2017 getoond in het Groninger Museum) volgen we een zwarte touringcar die als een donker gedaante een bos bij nacht doorkruist. In het licht van de koplampen flitsen bomen voorbij, als een spiegel tekenen talloze stammen zich af tegen glimmend zwart blik. The End vestigt de aandacht op het einde als eeuwige wederkerigheid, voortkomend uit het boeddhistische principe dat mensen blijven ronddolen tot ze volledig opgaan in het nu. Een terugkerend onderwerp in het werk van Lester dat ontstaat vanuit een persoonlijke fascinatie en geen uitsluitsel geeft maar aanzet tot denken.

OVER GABRIEL LESTER

Het oeuvre van Gabriel Lester (Amsterdam, 1972) bestaat uit films, sculpturen, installaties en performatief werk. Het gaat zelden om één expliciete boodschap of één specifiek idee maar komt veeleer voort uit Lesters verlangen om verhalen te vertellen en omgevingen te creëren die op hun beurt zelf een narratief veronderstellen. Zijn werk kan gezien worden als een voorstel voor een manier waarop je je tot de wereld kunt verhouden.

Lester werd opgeleid aan de Akademie voor Kunst en Vormgeving St. Joost in Breda (1994-1995) en aan Hogeschool Sint-Lukas in Brussel (nu LUCA School of Arts) (1995-1996). Hij vervolgde zijn studie aan de Rijksakademie van beeldende kunsten in Amsterdam (1999-2000) en ISCP (International Studio and Curational Program) in New York (2005-2006). Tentoonstellingen van Lesters werk waren te zien in onder meer De Appel (Amsterdam), Bonner Kunstverein (Bonn), El Museo de Arte Moderno (Buenos Aires), Ryan Lee Gallery (New York), Museum Boijmans Van Beuningen (Rotterdam), Groninger Museum, de 55ste Biënnale van Venetië en DOCUMENTA 13 (Kassel).

MACHINERY OF ME

Meer informatie over de tentoonstellingen vind je op machineryofme.nl Hier kun je je ook op de nieuwsbrief abonneren.

Beeldend kunstenaar, fotograaf en filmmaker Madelon Hooykaas vertelt in deze aflevering over haar tentoonstelling 'Wheel of life' in Machinery of Me. Je maakt kennis met haar werkwijze, het ontstaan van de drie nieuwe kunstwerken en de plaats die deze tentoonstelling inneemt in haar internationale carrière.

WHEEL OF LIFE, 2021, bewegende sculptuur

Deze ruimtelijke installatie is gebaseerd op het principe van de ‘zoötroop’; een van de eerste animatie-apparaten waarmee bewegende beelden konden worden bekeken. Door smalle openingen in een ronddraaiende cylinder zie je opeenvolgende afbeeldingen van vleermuizen en ontstaat er in de hersenen de illusie van beweging.

ECHO, 2021, 4-kanaals soundscape

We horen geluiden door de kunstenaar op locatie opgenomen, gemixt met field recordings van vleermuizen en referenties naar eerdere werken van de kunstenaar.

RESONANCE, 2021, 4K video

Voor het videowerk Resonance liet de kunstenaar zich inspireren door de volgende dichtregels van T.S. Eliot:

"We shall not cease from exploring

And the end of all our exploring

Will be to arrive where we started

And know that place for the first time"

Uit: Four Quartets, T.S. Eliot (1943).

Het werk Resonance volgt de kunstenaar als explorer. Wij volgen de voetstappen van de kunstenaar in het omringende landschap en worden meegevoerd naar een bos in de schemer vol vluchtige schimmen van voorbijvliegende vleermuizen.

OVER DE KUNSTENAAR

Madelon Hooykaas (Maartensdijk, 1942) is een Nederlandse beeldend kunstenaar, fotograaf en filmmaker. Haar video- en fotografische werk legt veelal pure relaties met de natuur en verkent wetenschappelijke principes en natuurkrachten. Ze combineert hedendaagse technologie met het gebruik van natuurlijke materialen.

Hooykaas’ werk is onderdeel van belangrijke Nederlandse museale collecties (waaronder 15 toonaangevende werken in de collectie van Stedelijk Museum Amsterdam) en is opgenomen in de collecties van onder meer het Museum of Modern Art (MoMA) New York, Tate Gallery London en National Gallery of Canada.

MACHINERY OF ME

Meer informatie over de tentoonstellingen vind je op machineryofme.nl Hier kun je je ook op de nieuwsbrief abonneren.