ใน ep ที่ 2 ผมได้อธิบายไปในส่วนของการปฎิวัติอุตสาหกรรมว่าเกิดอะไรขึ้นบ้าง เช่น เกิดการพัฒนาอุตสาหกรรมต่างๆมากมาย การกำเนิดของเครื่องจักรไอน้ำ ที่ทำให้อุตสาหกรรมเติบโตไปอย่างก้าวกระโดด และผมก็ได้อธิบายถึงผลกระทบทั้งในเชิงบวกทางด้านสังคม และในเชิงลบด้วย คราวนี้เรามาดูในส่วนรายละเอียดกันดีกว่าว่าแล้วการปฎิวัติอุตสาหกรรมจริงๆแล้วมันส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงในด้านอื่นอย่างไรบ้าง เช่น เศรษฐกิจ สังคม และการเมือง

เรามาดูในแง่ของเศรษฐกิจกันก่อน ในปี 1776 นักปรัชญาท่านนึง ที่ชื่อว่า Adam Smith ซึ่งถือว่าเป็นบิดาของระบบเศรษฐกิจสมัยใหม่ ได้ตีพิมพ์งานที่ชื่อว่า The Wealth of Nation ซึ่งในงานนี้นะครับ ก็จะบรรยายถึงระบบเศรษฐกิจที่มีความเสรี หรือ Free Market, Free Enterprise แบบเปิดกว้าง มีการพูดถึงเรื่อง Private Ownership ก็คือการที่เอกชนเป็นเจ้าของธุรกิจแบบ 100% มีอำนาจนการควบคุมระบบการผลิตของตัวเอง และรัฐบาลเข้ามาแทรกแซงกระบวนการผลิตหรือกลไลตลาดให้น้อยที่สุด ฟังดูก็คือ นี่แหละคือที่มาของเศรษฐกิจแบบทุนนิยมหรือ Capitalism ที่รุ่งเรืองในช่วงปฎิวัติอุตสาหกรรมเป็นต้นมาจนถึงปัจจุบัน เนื่องจากความก้าวหน้าของอุตสาหกรรมก้าวกระโดด เรามาดูฝั่งกิจการการสื่อสารกันบ้างนะครับ การสื่อสารวิธีใหม่ๆก็ได้มีการพัฒนาไปเช่นกันในช่วงนี้ด้วย จุดประสงค์ก็คือเพื่อให้สามารถติดต่อสื่อสารกันในระยะที่ไกลๆได้ ในปี 1837 นักประดิษฐ์ชาวอังกฤษก็คือ William Cooke และ Charles Wheatstone ก็ได้ทำการประดิษฐ์สิ่งที่เรียกว่า ระบบโทรเลขหรือ Telegraph ขึ้นเป็นครั้งแรก โดยใช้ระบบเข็มชี้ 5 เข็มโดยต่อเข้ากับระบบไฟฟ้า เวลาเราอยากส่งข้อความเป็นตัวอักษรอะไรก็สั่งให้เข็มมันเอียงซ้าย เอียงขวา ไปตาม code ที่กำหนดไว้เป็นมาตรฐานของเขาเลยนะครับ ในขณะเดียวกันที่ฝั่งอเมริกาก็มีนักประดิษฐ์อีกสองคนที่ริเริ่มระบบโทรเลข เช่นกัน ชื่อนี้จะคุ้นๆหน่อยนะครับก็คือ Samuel Morse, Leonard Gale และ Alfred Vail โดยเฉพาะชื่อแรกก็คือ Samuel Morse ชื่อของเขาก็คือที่มาของระบบการส่งข้อความที่เรียกว่า รหัสมอส นั่นเอง รหัสมอส และเครื่องส่งโทรเลขโมเดลของ Morse จะใช้การกดปุ่ม แบบที่เราเห็นในหนังนี่แหละนะครับ กดก็คือ 1 จุด แต่ก็กดค้างก็คือ ขีด ส่วนรหัสก็คือจะตรงกับตัวอักษรภาษาอังกฤษ A ถึง Z และแต่ละตัวก็จะมี Combination ของจุดและขีด เป็นมาตรฐานของแต่ละตัวเลย เวลาส่งก็คือส่งสัญญาณกันบนแผ่นกระดาษ แต่ในหลายครั้งก็คนที่ฝึกจนชำนาญแล้วก็จะใช้วิธีฟังเสียงจากเครื่องเอา แล้วก็จะรู้เลยว่าส่งมาเป็นคำว่าอะไรนะครับ

คราวนี้เรามามองในแน่การเปลี่ยนแปลงทางสังคมกันบ้างนะครับ ที่แน่ๆก็คือจากการพุ่งของจำนวนประชากรในเมืองใหญ่ๆ ตามมาด้วยปัญหาอะไรบ้างครับ ความแออัด มลภาวะ ปัญหาด้านความสะอาด สาธารณะสุข เป็นต้น และในขณะที่การปฎิวัติอุตสาหกรรมได้สร้างความเจริญรุ่งเรืองในกลุ่มคนที่เราเรียกว่า middle class หรือคนชั้นกลางจนถึงสูงเลยเนี่ยนะครับ ความเป็นอยู่ของชนชั้นแรงงานหรือ working class ไปถึงชนชั้นล่างเลยก็แย่ลงๆนะครับ การนำเครื่องจักรมาใช้ในกระบวนการผลิตก็ยิ่งเพิ่มความเสี่ยงให้กับแรงงาน ที่ไม่มีความเชี่ยวชาญในการ operate เครื่องจักร รวมไปถึงแรงงานเด็กด้วย ยิ่งต้องเจอกับสภาวะการทำงานที่อันตราย แถมค่าแรกก็ต่ำซะเหลือเกิน กระแสการกดดันก็เริ่มทำให้เกิดความไม่พอใจ เกิดการเรียกร้องและกระแสต่อต้าน รวมไปถึงกลุ่มที่เรียกว่า Luddite ซึ่งเริ่มใช้ความรุนแรงมากขึ้นในการต่อต้านกระแสของโรงงาน มีการโจมตี บุกทำลายเครื่องจักรและโรงงานต่างๆเพื่อเป็นการแสดงออกถึงการต่อต้านการเปลี่ยนแปลงนี้นะครับ จนคำว่า Luddite กระแสต่อต้านและการกดกี่แบบนี้ ก็ได้นำไปสู่การเกิดขึ้นของกลุ่มสหภาพแรงงาน หรือ Labor Union ขึ้น เพื่อรวมกลุ่มสมาชิกชนชั้นแรงงานให้มีความเป็นเอกภาพและสร้างอำนาจต่อรอง เพื่อเพิ่มคุณภาพชีวิตของพวกเขาเองกับกลุ่มนายทุน รวมไปถึงการผลักดันออกกฎหมายควบคุมแรงงานเด็กและสวัสดิการสาธาณณะสุขในระยะเวลาต่อมา

กระแสการปฎิวัติอุตสาหกรรมได้เดินทางมาถึงจุดที่สร้างความมั่งคั่งและสร้างคุณภาพชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นในภาพรวม และเป็นพื้นฐานของการกระจายรายได้และเศรษฐกิจในรูปแบบใหม่ แล้วความเจริญเหล่านี้กระจุกตัวอยู่แค่ในพื้นที่เกาะอังกฤษและยุโรปแค่นั้นหรือไม่ คำตอบคือ ความเจริญและนวัตกรรมต่างๆก็ได้ส่งต่อและแผ่ขยายออกไปยังทวีปอื่นๆด้วยและที่สำคัญที่สุดคือ พื้นที่ของโลกใหม่อย่างอเมริกา ซึ่งตอนนั้นกำลังอยู่ในช่วงขาขึ้นของในทุกๆด้านและกำลังเริ่มสร้างประเทศ ก็ได้รับอิทธิพลของการเปลี่ยนแปลงนี้เช่นเดียวกัน

สำหรับใน episode นี้ เรามาปรับอารมณ์กันสักนิดนึงนะครับ เปลี่ยนมาเป็นโทนวิทยาศาสตร์กันสักหน่อยนะครับ ถ้าพูดถึงหลักการของเทอร์โมไดนามิกส์ ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของหลักการทำงานของเครื่องจักร เอาแบบแปลตรงๆกันก่อนนะครับ Thermo หรือ Thermos ก็คือความร้อน ส่วน Dynamicsก็คือ การเคลื่อนที่ สองคำนี้รวมกันก็คือ การเคลื่อนที่ของความร้อน ความร้อนก็คือพลังงานรูปแบบหนึ่ง พลังงานชนิดแรกๆที่มนุษย์รู้จัก Thermodynamics จึงเป็นการทำความเข้าใจปรากฎการณ์ที่เกิดขึ้นจากพลังงานในรูปแบบต่างๆ โดยเฉพาะพลังงานความร้อน

ต่อมาเรามาดูกันนะครับว่า ความเข้าใจของเราที่มีต่อพลังงานมันมายังไงนะครับ ช่วงปี 1700 เริ่มจากนักเคมีชาวฝรั่งเศสชื่อ Antoine Lavoisier เขาได้สังเกตว่า ปฎิกิริยาเคมีบางครั้งเนี่ยมันทำให้เกิดความร้อนขึ้น และสร้างทฤษฎีที่ชื่อว่า Caloric Theory ทฤษฎี Caloric สรุปเป็นภาษาง่ายๆคือ ความร้อนมันคือสสารชนิดนึงที่ไหลได้ ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น และไหลจากสิ่งที่ร้อนกว่าไปสิ่งที่เย็นกว่าเสมอ เรียกว่า Caloricแต่เวลาผ่านไปปี 1798 นักฟิสิกส์ชาวอเมริกัน Benjamin Thompson หรือต่อมาคือ Count Rumford เขาได้ทำการทดลองเจาะท่อเหล็กหนา การเจาะทำให้เกิดแรงเสียดทานและทำให้เกิดความร้อนในน้ำ เขาก็สังเกตได้ว่าในระหว่างที่เจาะไปเรื่อยๆความร้อนเกิดขึ้นอยู่ตลอด แต่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงใดๆเกิดขึ้นกับท่อเหล็กเลย เขาเลยสรุปได้ว่า หรือว่าความร้อนมันอยู่ในการเคลื่อนที่ของสว่านเจาะ ความร้อนก็คือพลังงานจลหรือการเคลื่อนที่หรือกลับกันก็ได้นะครับ ไม่ใช่ของไหลหรือการไหลของ Caloric จริงๆ มันไม่ใช้สสารตามทฤษฎี Caloric แต่ทฤษฎีนี้ก็ยังไม่ได้รับการยอมรับในสมัยนั้น Caloric Theory ก็ยังคงอยู่ต่อไป จนเริ่มมีการทดลองต่างๆมาหักล้างทฤษฎีนี้ที่มายืนยันข้อสรุปของ Count Rumford ในภายหลัง

หลังจากที่ Thomas Newcomen ประสบความสำเร็จในการสร้างเครื่องจักรไอน้ำ ในปี 1712 ที่เป็น Low-pressure หรือความดันต่ำ แบบกระบอกสูบเดียว ซึ่งจะได้ใช้ในเหมืองหลายแห่งในยุโรปและ UK ในปี 1755 และต่อมาในปี 1760 James Watts วิศวกรชาวสก็อต ก็ได้นำโมเดลของ Newcomen มาพัฒนาต่อโดยเปลี่ยนเป็นระบบ 2 กระบอกสูบ และใช้กลไกของ Crank หรือข้อเหวี่ยงเพื่อเปลี่ยนการเคลื่อนที่ในแนวตรงซ้าย-ขวา ให้กลายเป็นการเคลื่อนที่แบบหมุนทำให้สามารถนำพลังงานไปใช้ขับเคลื่อนเครื่องจักรซึ่งส่วนใหญ่เป็นแบบหมุนหรือเอาไปขับเคลื่อนล้อในยานพาหนะต่อได้

ยุคต่อมานักวิทยาศาสตร์ก็พยายามทำความเข้าใจสิ่งที่เรียกว่าการเคลื่อนที่ของความร้อน หรือ Heat Transfer วิศวกรชาวฝั่งเศสอีกคนที่ชื่อว่า Sadi Carnot ถือว่าเป็นคนแรกๆที่เริ่มสร้างความเข้าใจของการเคลื่อนที่ของความร้อนว่า ถึงเราเปรียบเทียบความร้อนของพลังงานไอน้ำเหมือนน้ำปกติ พลังงานจากน้ำจะเกิดจาก Head ของน้ำ หรือความแตกต่างของความสูงของน้ำ น้ำจะเคลื่อนที่จะที่สูงไปต่ำเสมอ พลังงานความร้อนก็เหมือนกัน Head ของความร้อนคืออะไร ถ้าเรายากให้เครื่องจักรความร้อยทำงานทำให้มัน flow เราต้องหาที่ๆที่เย็นกว่าให้มัน flow ด้วย ก็คือความแตกต่างของอุณหภูมินั่นเอง เพราะฉะนั้นแรงขับเคลื่อนของพลังงานความร้อนคือ ความแตกต่างของอุณหภูมิ ไม่ใช่การไหลของสารหรือCaloric ก็ถือว่าหักล้าง Caloric ไปอย่างสิ้นเชิง

กล่าวโดยสรุปคำว่า Thermodynamics คือ การศึกษาความสัมพันธ์ของการเปลี่ยนแปลงของพลังงาน โดยเฉพาะความร้อน เป็นรากฐานของการพัฒนาเครื่องจักรในยุคการปฎิวัติอุตสาหกรรมและต่อเนื่องเรื่อยมา และเป็นกุญแจตัวสำคัญที่สุด เป็นพระเอกที่อยู่เบื้องหลังการปฎิวัติอุตสาหกรรมครั้งที่ 1 เรื่อยมาจนถึงยุคปัจจุบัน

วันนี้เราจะมา Review สถานการณ์และแนวโน้มของ AI ภายในช่วงระยะเวลา 5 ปี หรือครึ่งทศวรรษตั้งแต่ปี 2017 จนถึงปี 2022 ปีที่แล้ว ผ่านผล Survey ของสถาบัน McKinsey ซึ่งเป็นผู้จัดทำบทความและงานสำรวจที่ผมนำมาแชร์ใน ep นี้นะครับ สามารถเข้าไปอ่านบทความฉบับเต็มได้ผมแปะลิ้งค์ไว้ให้ใน Description แล้วนะครับ McKinsey ได้ทำการ survey จากองค์กรที่ได้มีการนำ AI เข้ามาปรับใช้ แต่อาจจะไม่ได้นำมาใช้ทั้งหมดแบบเต็มตัวนะครับ แต่บางองค์กรก็ได้เริ่มนำ AI มาใช้ภายในด้านใดด้านหนึ่งขององค์กร

จากการสำรวจเป็นเวลา 5 ปี ตั้งแต่ 2017 ถึง 2022 ปี มี 20% เท่านั้นในจำนวนทั้งหมดที่บอกว่าได้มีการนำ AI มาใช้ประโยชน์อย่างน้อย 1 ด้าน ในปี 2017 แล้วในปี 2019 ตัวเลขได้กระโดดขึ้นมาเรื่อยๆขึ้นสูงสุดที่ 58% และค่อยๆคงที่จนปี 2022 อยู่ที่ 50% คือองค์กรได้มีการนำ AI มาใช้งานในองค์กรแล้วนะครับ

ทีนี้เรามาดูความสามารถหรือฟังก์ชั่นที่องค์กรเหล่านี้ได้นำมาใช้กันบ้างนะครับ ว่าเขาเอา AI มาทำอะไรในองค์กร จากตัวเลของค์กรที่นำ AI มาใช้ประโยชน์ 39% บอกว่านำมาจัดการระบบควบคุม Robot หรือ ทำ Process Automation ในโรงงาน อันดับ 1 นะครับ อันดับ 2 34% จะเป็นเรื่องของ Computer Vision ก็คือการคำนวณหรือการเรียนรู้จากภาพหรือการมองเห็น เรียกง่ายๆคือ AI มองเห็นภาพได้แบบมนุษย์ อันดับ 3 ที่ 33% จะเป็น Natural-Language Text Understanding ก็คือความเข้าใจในภาษาหรือสามารถโต้ตอบเราได้ด้วยภาษามนุษย์ เรื่องของการนำมาใช้กับ Digital Twin จะอยู่ที่ 24% ของการใช้งาน เรื่อง Facial Recognition หรือการจดจำใบหน้า อยู่ที่ 18% เท่านั้น จะเห็นได้ว่าแอพพลิเคชั่นการนำ AI มาใช้งานก็ยังอยู่ในระบบของโรงงานอุตสาหกรรมหรือ Automation เป็นหลักอยู่อันดับ 1 อยู่ น่าสนใจนะครับ

เรามาดูในภาคการลงทุนกับการพัฒนา AI และแนวโน้มว่ามันจะเติบโตขึ้นไปในทิศทางไหน ต้องบอกว่าทิศทางของการลงทุนในองค์กรต่างๆจะยังอยู่ในส่วนของการผลิต Manufacturing และการลดความเสี่ยงจากการทำงาน แต่กลับเริ่มมองเห็นแนวโน้มที่องค์กรต่างๆจะหันไปโฟกัสการนำ AI ไปใช้ในส่วนของSales, Marketing, และ Finance มากขึ้น 

มาถึงในเรื่องของปัจจัยความเสี่ยงจากการใช้ AI ซึ่งต้องบอกว่าจากงานสำรวจนี้พบว่า มีแนวโน้มที่เพิ่มขึ้นจากปี 2019 ถึง 2022 แต่ไม่มีการเพิ่มขึ้นในประเด็นไหนอย่างมีนัยสำคัญ เช่นเรื่อง Security แน่นอนมาเป็นอันดับ 1 อยู่ที่ 48% เพิ่มชึ้นเป็น 51% ในปี 2022 เรื่องของ Privacy ลดลงจาก 30% เป็น 28% ในปี 2022 ดูเหมือน AI จะ Handle เรื่อง Privacy ได้ดีมากขึ้น แล้วก็อาจจะมีเรื่อง Regulation Equity Fairness เป็นต้นที่ก็เพิ่มขึ้นแต่ไม่ได้มีนัยสำคัญมาก ทรงๆในเรื่องของ Risk ก็ถือว่าเพิ่ม แต่ไม่มีนัยสำคัญ

สุดท้ายที่น่าสนใจจากการ Survey นี้นะครับ สามารถอ่านบทความอย่างละเอียดได้ผมจะแปะลิ้งค์ไว้ให้ใน Description นะครับ พบว่าอัตราการจ้างงานคนที่จะมาทำเกี่ยวกับ AI ในบริษัทต่างๆ พบว่า 58% ของบริษัทใหญ่ยัง recruit จากในกลุ่มของมหาวิทยาลัยระดับ Top-Tier อยู่ และ 46% ก็คือรับคนที่ย้ายจากบริษัทชั้นนำด้วยกันเองอีกนะครับ แต่ตัวเลขที่น่าสนใจที่สุดคือทั้งบริษัทเล็กและใหญ่ 47% คือตอบว่าใช้วิธีการ Reskill Upskill จากภายใน โดยใช้วิธีการทำ ไม่ว่าจะเป็น Experimental Learning การเรียนรู้ด้วยตนเอง Self-Learning จาก Online Course และการให้พนักงานสอบใบ Cert และวิธีนี้เขาบอกว่านำมาใช้กับทั้ง Technical และ Non-Technical ได้เลย เป้าหมายคือการที่จะ Upskill Reskill ให้มีความรู้ทางด้าน AI มากขึ้น ภายในองค์กรเอง

แนวโน้มของ AI ในอนาคตผมมองว่าเราคงได้เห็นแนวโน้มการนำมาปรับใช้กับองค์กรในส่วนงานอื่นๆที่ยอกเหนือจาก Production กันเยอะมากขึ้น การทำเทคโนโลยี AI มาปรับใช้กับระบบที่เป็น CRM มากขึ้น ในเชิงของความเสี่ยงผมมองว่ามีโอกาสที่จะเพิ่มขึ้นไปเรื่อยๆ ความ concern ในตัว AI ยังไม่หายไป แต่ผมเชื่อว่าในท้ายที่สุดเราก็จะสามารถควบคุมและช่วยให้ AI เป็น Tool ที่สมบูรณ์แบบได้ในอนาคตครับ

เราจะมาดูการนำ Step ทั้ง 5 ของการทำ Digital Transformation มาปรับใช้ให้เกิดขึ้นจริงในองค์กร และจะทำอย่างไรแผนของการทำ Digital Transformation จึงจะสามารถตอบโจทย์ทุกฝ่ายในองค์กรได้ ในขณะที่โรงงานของคุณมี 3 สิ่งนี้คือ Engineering-Manufacturing และ Service แต่จะทำอย่างไรในเมื่อความต้องการของตัวละครทั้ง 3 มีไม่เหมือนกัน

ส่วนงานของ Engineering อาจจะไม่ใช้ทั้งหมดของกระบวนการผลิต แต่ก็ถือว่าเป็นจุดเริ่มต้นของกระบวนการพัฒนาผลิตภัณฑ์หรือ Product development ที่ความต้องการหลักคือการสร้างผลิตภัณฑ์ที่เป็นเชิงคุณภาพ ก็คือทำยังไงให้ Product สามารถแข่งขันทางด้านเทคโนโลยีหรือนวัตกรรมได้ ภายในระยะเวลาอันรวดเร็ว ยังไม่พอความต้องการในการ Optimize Product เพื่อให้ได้ Performance ที่สู้คู่แข่งได้ แต่ใช้วัตถุดิบและต้นทุนให้น้อยที่สุด เพื่อเพิ่ม Margin ปัญหาหลักๆที่ Engineering พบเจอ เช่น การเปลี่ยนแปลงของตลาด Supply Chain ของวัตถุดิบจากภายนอกซึ่งจะส่งผลต่อต้นทุนในการผลิต ความซับซ้อนของ Product ที่มากขึ้น กฎระเบียบ Regulation ที่ออกมาควบคุม ปัญหาภายในเช่น การที่ Engineering ไม่สามารถเข้าถึงข้อมูลบางอย่างภายในองค์กรได้

ผมอยากให้ทุกคนลองนึกถึงตัวเองที่กำลังใช้ชีวิตอยู่ในยุคที่ไม่มี Smart phone ไม่มีคอมพิวเตอร์ ไม่มีอินเตอร์เน็ต ไม่มีรถยนต์ รถไฟ เครื่องบิน เวลาจะไปไหนทุกคนต้องเดินทางด้วยเท้าหรือม้า หรือถ้าจะให้ดีหน่อยก็เดินทางด้วยรถที่ใช้ม้าลาก สังคมที่อยู่กับการเกษตร ผู้ชายทำงานเกษตรกรรม ทำไร่ ทำสวน ผู้หญิงอยู่บ้าน ทำงานเล็กๆน้อยๆ อย่างปลูกฝัก หรือทอผ้า หรือถ้าย้ายไปในเขตเมืองเวลาโรงงานจะผลิตอะไรสักอย่าง โรงงานต้องใช้แรงงานไม่จากกำลังของมนุษย์ก็จะเป็นสัตว์ แต่พออยู่มาวันหนึ่งทุกอย่างได้เปลี่ยนไป โรงงานได้เปลี่ยนการนำพลังงานจากสิ่งอื่น ทำให้กระบวนการผลิต ผลิต Product ได้จำนวนมากขึ้น ภายในระยะเวลาที่เร็วขึ้น เกิดการแข่งขันกันมากขึ้น สังคมเปลี่ยนไปจากสังคมเกษตรกรรมไปเป็นอุตสาหกรรม เมืองใหญ่ๆเริ่มมีความเจริญ ทำให้ผู้คนจากชนบทเริ่มหลั่งไหลเข้ามาทำงานในเมือง เกิดการเปลี่ยนแปลงทั้งในด้านกระบวนการผลิต ระบบเศรษฐกิจและสังคม นั่นคือ สภาพของสังคมที่เปลี่ยนแปลงในยุคปฎิวัติอุตสาหกรรมในปี 1875 ของประเทศอังกฤษและตามาด้วยประเทศอื่นๆทั่วโลก และนี่คือ Wave ที่ 1 First Industrial Revolution ปฎิวัติอุตสาหกรรมครั้งที่ 1

เราจะทราบได้อย่างไร ว่าบริษัทของเราพร้อมแล้วหรือมีความต้องการที่จะทำ Digital Transformation อะไรคือตัวชี้วัดหรือ Key Value ว่าถ้าหากธุรกิจของเราเริ่มทำ Digital Transformation แล้ว เราจะประสบความสำเร็จขั้นตอนของการวางแผน Transform ธุรกิจหรือโรงงานของคุณให้กลายเป็น Smart Factory มีอะไรบ้างและเราจะมาตอบคำถามที่สำคัญที่สุด ซึ่งก็คือ เราจะเริ่มต้นมันอย่างไร

จุดเริ่มต้นของ 18 Grams Story คือรายการเกี่ยวกับอะไร แล้วทำไมต้องชื่อนี้ มาหาคำตอบกัน

นวัตกรรม (Innovation) คืออะไร มีความสำคัญกับเราอย่างไร และมาหาคำตอบกันว่าในแต่ละช่วงของการพัฒนานวัตกรรมควบคู่ไปกับยุคของการปฎิวัติอุตสาหกรรมในช่วงเวลาต่างๆ ที่เราจะออกเป็น 6 Wave แต่ละ Wave คืออะไร และจะมีจุดไหนที่น่าสนใจที่เราจะหยิบมานำเสนอในซีซั่นนี้กันบ้าง

เปิดตัว Episode แรกด้วยการมาเริ่มทำความรู้จักกับผู้ดำเนินรายการและ Concept ของรายการใหม่ที่มีชื่อว่า "The Timeliner" รายการที่จะนำเสนอเรื่องราวสาระความรู้ เกี่ยวกับประวัติความเป็นมาของสิ่งต่างๆที่อยู่รอบตัวเรา ที่ฟังแล้วสนุก เข้าใจง่าย และได้สาระความรู้

The Timeliner Ep0