پس از چهار سال که محمدکاظم و حاجی‌بابا به لندن رسیدند، عباس میرزا تصمیم گرفت دسته‌ی دوم متشکل از پنج محصل دیگر را به انگلستان اعزام کند. این‌بار یک افسر انگلیسی به‌نام کلنل جوزف دارسی این محصلین را به لندن برد. در این قسمت با چهار محصلِ اعزامی (به‌جز میرزا صالح) و سرپرستِ انگلیسی‌شان آشنا می‌شویم.

در این قسمت، به‌صورت کوتاه فصل دوم از دفتر اول را معرفی می‌نماییم که اختصاص به اعزام دسته‌ی محصلین دارد.

دسته‌ی دوم محصلین از طریق روسیه سفر خود را آغاز کردند. مسیر سه‌هزار کیلومتری بین تبریز تا مسکو، فرصت مناسبی برای آنان بود تا با مظاهر تجدد از نوعِ روسیِ آن آشنا شوند. اما سختی و مشکلات سفر باعث بروز اختلافات عمیقی با سرپرست انگلیسی‌شان کلنل دارسی شد و به‌تدریج بر شدت آن افزوده گردید.

در این قسمت مشخصات و پیشینه‌ی حاجی ‌بابا و محمد کاظم مورد بررسی قرار می‌گیرد. در ادامه، با این دو محصل همراه می‌شویم و قسمتی از مسیرِ حرکت این محصل را از تبریز به ایروان (ارمنستان) و از ایروان تا ارزروم و استامبول (عثمانی، ترکیه‌ی امروزی) طی می‌کنیم.

دو محصل ایرانی به انگلستان رسیدند و زندگی اشرافانه‌ی خودشان را در یکی از مناطقِ اعیان‌نشین لندن آغاز کردند. اما این زندگی تجملی و صورت‌سازی‌هایی صاحبخانه‌شان، تاریخ‌ساز و برای ایشان و دولت انگلستان گران تمام شد. رازگشایی از این صورت‌حساب‌ها می‌تواند به درکِ وضعیتِ زندگی این محصل در لندن کمک کند. 

دراین قسمت به‌صورت مفصل گزارش مهم و مشهوری را که سرگرد سِر جیمز سادرلند (سرپرست دو محصل) خطاب به وزارت خارجه‌ی انگلیس نوشته را مورد مطالعه قرار می‌دهیم و سپس علتِ انتخاب رشته‌ی تحصیلی نقاشی برای محمدکاظم و پزشکی برای حاجی‌بابا را بررسی می کنیم.

در این قسمت از تصمیمِ عباس میرزای ولیعهد در اعزام پسرش به انگلستان (تصمیمی که هیچگاه عملی نشد) آگاه خواهیم شد. همچنین کارکرد و نقشِ سِرهارفورد جونز انگلیسی را در قضیه‌ی اعزام بررسی خواهیم کرد.

سرپرستِ انگلیسی این دو جوان ایرانی از بدو ورودشان به لندن به‌دلایلی با این دو محصل سَر ناسازگاری گذاشت و باعث بروز مشکلاتی شد. سرگرد سادرلند در نامه‌ای ادعا نمود که این دو ‌سواد خواندن و نوشتن فارسی ندارند به‌‌همین دلیل نمی‌توانند به‌راحتی انگلیسی بیاموزند. در این قسمت، این ادعای مورد بررسی قرار می‌گیرد. 

پس از یکسال و نیم اقامت در لندن، محمدکاظم به‌دلیل بیماری سل فوت می‌کند. حاجی‌بابا پس از فوت تنها دوست و هم‌نشینش، لندن را ترک و به‌صورت جدی تحصیلات پزشکی‌ را آغاز می کند. در این قسمت داستان فوت و خاکسپاری محمدکاظم و برنامه تحصیلی حاجی‌بابا را بررسی می‌کنیم.

لاپومون یکی از محبوب‌ترین و مشهورترین کشتی‌های جنگی‌ِ نیروی سلطنتی بریتانیا در اوایل قرن نوزدهم میلادی بود که در همه‌ی جنگ‌های دریایی خود با فرانسوی‌ها پیروز شده بود. حاجی‌بابا و محمدکاظم مسیر دریایی هیجان‌انگیزِ خود را تا انگلستان با این کشتی مجهز پیمودند. در جریان این سفر کشتی لاپومون غرق شد و این محصل تا مرز خفه شدن پیش رفتند اما به سلامت به لندن رسیدند.