Sztuczna inteligencja, jak „Pisuar” Marcela Duchampa, przesuwa granice sztuki - mówią w studio Mint Magazine Krzysztof Garbaczewski i Noviki.

W drugim odcinku specjalnej serii podcastów KINOMURAL x MINT z Aleksandrem Hudzikiem rozmawiają:

Studio Noviki – interdyscyplinarne studio projektowe, którego członkowie tworzą na styku grafiki, filmu, technologii i designu. Ich prace często oscylują między sztuką użytkową i konceptualną. Znani są z nieszablonowego podejścia do nowych mediów i eksperymentów wizualnych. Stworzyli m.in. projekt „Sen Maszyny” prezentowany w zeszłym roku w Krakowie, za który otrzymali European Design Award w kategorii Instalacja Cyfrowa.

Krzysztof Garbaczewski – reżyser teatralny, autor projektów VR, eksperymentalnych form scenicznych i performatywnych. Znany z tego, że podważa tradycyjne ramy teatru i eksploruje granice między rzeczywistością fizyczną a cyfrową. Autor sztuki „Tak zwana ludzkość w obłędzie”, w której korzystał z pracy sztucznej inteligencji. 

W rozmowie Krzysztof Garbaczewski tłumaczy, jak reżyserowi i scenarzyście współpracuje się z ChatemGPT, oraz jakie działania umożliwiają lub ułatwiają szybsze pisanie scenariusza. Studio Noviki opowiadają zaś o tym, jak korzysta się dziś z tego narzędzia w sztukach wizualnych. 📍Podcast powstał we współpracy z Kinomuralem – festiwalem, który co roku zamienia ściany wrocławskich kamienic w wielkoformatową galerię sztuki nowych mediów. Mecenasem odcinka jest OKRE Development – deweloper segmentu premium działający we Wrocławiu i Poznaniu. Inicjatywa Powered by OKRE to platforma mecenatu sztuki wspierająca różnorodne projekty – od dużych festiwali po kameralne wydarzenia. OKRE jest też wieloletnim partnerem Kinomuralu.

W odcinku:

– Noviki wyjaśniają, dlaczego ich zdaniem AI może być czymś na kształt „Pisuaru”, czyli dzieła Marcela Duchampa, które zrewolucjonizowało sztukę.– Krzysztof Garbaczewski przybliża, jak pracowało się nad scenariuszem, oraz jak – dzięki sztucznej inteligencji – podjął próbę dopisania nieukończonego dzieła Stanisława Ignacego Witkiewicza.– Artyści dyskutują też na temat tego, jak w przyszłości może rozwinąć się sztuka wspierana przez technologię, bo ta dziś jest już raczej partnerem w procesie twórczym, a nie tylko narzędziem.

👁Mecenasem odcinka jest OKRE Development – deweloper segmentu premium działający we Wrocławiu i Poznaniu. Inicjatywa Powered by OKRE to platforma mecenatu wspierająca różnorodne projekty, od dużych festiwali po kameralne wydarzenia.

W najnowszym odcinku podcastu „Mint Magazine” podsumowaliśmy najważniejsze zjawiska w kulturze pierwszego półrocza 2025 roku. W rozmowie wzięli udział dziennikarze: Angelika Kucińska, Michał Walkiewicz, Kinga Sabak i Aleksander Hudzik, którzy podzielili się swoimi obserwacjami na temat filmu, muzyki, literatury i szeroko pojętej kultury.

🟢 Partnerką odcinka jest Krupa Art Foundation, gdzie trwa multimedialna wystawa „Wszystko_Miasto / Everything_City”. Spotykają się na niej prace australijskiego reżysera Liama Younga i dzieła Mariusza Warasa, jednego z najważniejszych polskich artystów tworzących murale oraz sztukę w przestrzeni publicznej. Na wystawie zobaczycie projekt Younga, „Planet City”, zawierający elementy filmowe, książkowe oraz VR, a także „Zęby smoka” Warasa, immersyjną instalację audiowizualną. Odkryjcie wizje miasta przyszyłości stworzone przez artystów! Odwiedzając KAF można też zobaczyć wystawę malarki Karoliny Jabłońskiej i pokazywaną na Biennale w Wenecji pracę „Repeat After Me” ukraińskiego kolektywu Open Group.Szczegóły na www.krupaartfoundation.pl i w mediach społecznościowych.

Seriale: „Dojrzewanie” i sezon rozczarowań

Michał Walkiewicz wrócił do tematu najlepszego serialu tego roku – „Dojrzewania” (Netflix).To czteroodcinkowy dramat nakręcony w jednym ujęciu, opowiadający o chłopcu oskarżonym o zabójstwo koleżanki. Produkcja okazała się fenomenem i – jak zauważyli rozmówcy – poruszył nawet tych, którzy na co dzień nie oglądają seriali. Wśród tytułów zagranicznych doceniono drugi sezon „Próby generalnej” Nathana Fieldera oraz „Andor 2” jako zaskakująco dojrzałe dzieło z uniwersum „Gwiezdnych Wojen”.

To nie był jednak dobre półrocze dla seriali. Dowody? Rozczarowujące: „The Last of Us 2”, „White Lotus 3”, a także „Severance 2”, któremu zabrakło wielu cech pierwszego sezonu. Posłuchajcie dlaczego.

Kino: Kryzys w Hollywood i siła festiwali

Sytuacja w kinie zagranicznym, jak mówi Walkiewicz, nie napawa optymizmem. Hollywood notuje najgorszy finansowy kwartał od lat, a widzowie nie garną do blockbusterów. Krytyk wskazuje na brak mocnych premier oraz coraz większy rozdźwięk między kinem festiwalowym a masowym. Krytykował również Oscary, które stają się coraz mniej znaczące i coraz bardziej zachowawcze politycznie.

PISF i Ministerstwo Kultury: chaos i polityka

W podsumowaniu półrocza omówiliśmy również zmiany w Polskim Instytucie Sztuki Filmowej. Prowadzący mówili o chaosie w kadrach, konfliktach personalnych i braku zaufania środowiska filmowego do nowej dyrektorki Kamili Dorbach.

Muzyka: powrót gitar i bunt wobec konwencji

Pierwsze półrocze w muzyce zdominowały punkowe i gitarowe powroty – Turnstile, Fontaines D.C., Caroline czy Lambrini Girls. Mimo że nie osiągają spektakularnych wyników sprzedażowych, stają się głosem sceny alternatywnej i przyciągają tłumy na festiwalach.

Tyler, the Creator zaskoczył nową płytą „Don't Tap the Glass”, wydaną poza schematem piątkowych premier. Album jest lżejszy i bardziej taneczny, co nie wszystkim się spodobało, ale sam artysta jasno powiedział: „Nie każda płyta musi być konceptem dekady”.

Książki: milenialsi i samotność

W literaturze dominują młodzi autorzy piszący o alienacji, pustce i cyfrowym świecie. W rozmowie wspomniano debiut Ewy Tondys-Kohhman Łupiny – zbiór opowiadań o współczesnych rytuałach radzenia sobie z samotnością (mukbang, lalki reborn, wynajmowanie przytulaczy na godziny).

Drugą głośną premierą w ostatnich tygodniach była powieść „Rzeźnik” Joyce Carol Oates, inspirowana biografiami XIX-wiecznych lekarzy-rzeźników, którzy eksperymentowali na pacjentkach ginekologicznych w imię rozwoju medycyny. Książka porusza tematy przemocy, władzy i patriarchatu.

🌿 Kto nam zabrał wolny czas? Małgorzata Halber, Katarzyna Wyszkowska i Piotr Mlącki rozmawiają z Mint na 23. Przeglądzie Sztuki SURVIVAL, organizowanym przez Art Transparent.

🌿 Znacie to uczucie, gdy jeszcze rano wydawało się, że cały wolny dzień przed wami, a wieczorem okazuje się, że nie odpoczęliście wcale. Nie umiemy odpoczywać, nie zdajemy sobie sprawy z wagi wypoczynku. Czy nadzieją w tej sytuacji może być sztuka? O tym z pisarką Małgorzatą Halber, artystką Katarzyną Wyszkowską i artystą Piotrem Mląckim rozmawialiśmy podczas debaty zorganizowanej przez Przegląd Sztuki Survival i redakcję Mint. Rozmowę prowadził Aleksander Hudzik, redaktor naczelny Mint Magazine.

🌿 Komu oddajemy swój czas, kiedy próbujemy się zrelaksować – aplikacjom do medytacji, serwisom streamingowym, mediom społecznościowym, a może własnemu zegarkowi mierzącemu aktywność fizyczną? Czy w świecie pełnym bodźców, nieustannego szumu informacyjnego i cyfrowych nawyków wolny czas nadal istnieje, czy też został nam całkowicie odebrany? Na takie pytania szukała odpowiedzi Małgorzata Halber, która w eseju na temat wolnego czasu opublikowanym na Mint pisze: „Wielu podpisałoby się pod zdaniem „mój czas nie należy do mnie”. Należy do pracodawcy, rodziny, opinii publicznej. Społeczeństwa. Jeśli jestem kobietą, mam się poświęcać. Jeśli mężczyzną – walczyć. Rozwijać się, dbać, zarabiać, uprawiać te wszystkie produktywne, inspirujące czasowniki”

🌿 Katarzyna Wyszkowska, artystka wizualna mieszkająca w Krakowie i tworząca złożone instalacje, w których często pojawia się temat nowej technologii oraz jej wpływu na człowieka, opowiada między innymi o tym, jak media społecznościowe stają się martwymi platformami, gdzie nasz czas służy głównie temu, by karmić algorytmy. I że nawet medytacja to dziś czynność, która poddaje się wpływom aplikacji.

🌿 Ale czy da się odzyskać czas wolny? Odpowiedzi na to zagadnienie szukaliśmy podczas rozmowy we Wrocławiu na SURVIVALU.

„Nie wnikam, co kto deklaruje na scenie” – powiedział Artur Rojek, gość najnowszego odcinka podcastu Mint Magazine. Pomysłodawca i dyrektor artystyczny Off Festivalu opowiedział, czego możecie się spodziewać na 19. edycji legendarnego już polskiego festiwalu muzycznego w Katowicach. Tegoroczny OFF Festival potrwa od 1 do 3 sierpnia w Katowicach. 

„Nigdy nie wchodziłem w dyskusje na temat tego, co zespół będzie deklarował na scenie. Czy będzie mówił tak, czy inaczej, czy pójdzie w lewo, czy w prawo. Oczywiście, wiadomo, że kiedy bookujemy artystów, to mniej więcej wiemy, kto to jest i co się dzieje wokół tych osób. Badamy na przykład to, czy artysta ma skłonności do odwołań, bo są artyści, którzy mają duże, więc ryzyko jest większe. Wszystkie te elementy bierzemy pod uwagę i jeszcze się nie zdarzyła sytuacja, żeby na scenach OFF-a padła deklaracja, która byłaby skrajnie niezgodna z tym, co robimy” – w ten sposób Artur Rojek odniósł się do występu Kneecap na tegorocznym OFF-ie. Kneecap to zespół, który słynie nie tylko ze świetnej muzyki, ale też z wygłaszania propalestyńskich haseł ze sceny. Jak mówi Rojek, dzisiaj już chyba każdy zna Kneecap, ale jeszcze dwa lata temu pomysłodawca OFF-a odmówił zaproszenia zespołu do występu.

Rozmowę z Arturem Rojkiem poprowadzili redaktor naczelny Mint Magazine Alek Hudzik i dziennikarka muzyczna Angelika Kucińska. Dawny wokalista Myslovitz opowiedział o planach na tegoroczny, dziewiętnasty już OFF Festival. Na scenie pojawią się m.in. Kraftwerk, Fontaines D.C., James Blake, Snow Strippers czy Nilüfer Yanya. Jak to się stało, że festiwal ma tak fantastyczny line-up?

„Żeby nie było: to nie jest tak, że management czy agent wiedzą już, co się stanie. Nikt nie wiedział, że wokół tych zespołów będzie się działo tak dużo. Nikt się nie spodziewał tak gigantycznego zamieszania wokół Fontaines D.C.” – odpowiedział Artur Rojek. Jak podkreśla Angelika Kucińska, line-up wzbudza duże emocje, głównie dlatego, że wiele z zaproszonych zespołów jest obecnie w najmocniejszym etapie swoich karier.

Z podcastu dowiecie się również, w jaki sposób w organizacji OFF-a pomaga Rojkowi rodzina, kto przyjeżdża na festiwal, co ma do tego Wilhelm Sasnal – i co jest najważniejsze w organizowaniu wydarzeń kulturalnych.

Dlaczego kultura powiela stereotypowe przekonania o sztucznej inteligencji? Czy sztuka i nauka mogą pomagać sobie nawzajem? Czy człowiek wciąż może mieć przewagę nad technologią?

W pierwszym odcinku specjalnej serii podcastów KINOMURAL x MINT z Aleksandrem Hudzikiem rozmawiają:

• Aleksandra Przegalińska – filozofka, doktor nauk humanistycznych, doktor habilitowana nauk społecznych, publicystka

• Norman Leto – artysta wizualny, samouk, twórca łączący malarstwo, fotografię, wideo i symulacje komputerowe, laureat Paszportu „Polityki” za film „Photon”

Dyskutujemy o tym, w jaki sposób kultura nieustannie replikuje fałszywe przedstawienia sztucznej inteligencji – i dlaczego komputer HAL z „Odysei kosmicznej” Stanleya Kubricka pozostaje jednym z najbardziej trafnych i wizjonerskich przedstawień relacji człowieka z maszyną.

📍 Podcast powstał we współpracy z Kinomuralem – festiwalem, który co roku zamienia ściany wrocławskich kamienic w wielkoformatową galerię sztuki nowych mediów. Mecenasem odcinka jest OKRE Development – deweloper segmentu premium działający we Wrocławiu i Poznaniu. Inicjatywa Powered by OKRE to platforma mecenatu sztuki wspierająca różnorodne projekty – od dużych festiwali po kameralne wydarzenia. OKRE jest też wieloletnim partnerem Kinomuralu.

W odcinku:

– Przegalińska opowiada, dlaczego większość science fiction pomija to, czym naprawdę zajmują się naukowcy

– Leto tłumaczy, dlaczego artystyczne wizje przyszłości bywają odważniejsze niż naukowe hipotezy

– a na koniec… każde z nich zadaje drugiemu jedno kluczowe pytanie.

👁 Mecenasem odcinka jest OKRE Development – deweloper segmentu premium działający we Wrocławiu i Poznaniu.  Inicjatywa Powered by OKRE to platforma mecenatu wspierająca projekty od dużych festiwali po kameralne wydarzenia.

🟢 „I taki to jest miesiąc w kulturze” to podcast magazynu Mint, ale do tego już drugi wideocast! Jak co miesiąc spotykamy się w stałym gronie: redaktor naczelny Alek Hudzik, wicenaczelna Kinga Sabak, dziennikarka muzyczna Angelika Kucińska i krytyk filmowy Michał Walkiewicz. I jak co miesiąc rozmawiamy o tym, co ważnego wydarzyło się w kulturze. Tym razem omawiamy czerwiec i polecamy wydarzenia, bez których wasze wakacje byłyby znacznie nudniejsze. 

🟢 Na pierwszy ogień idzie „Aniela”, czyli nowy polski serial na Netfliksie, który namieszał w Polsce i nie tylko (znalazł się w TOP10 w 18 krajach). W Polsce zdania są podzielone. Sabak nie dotrwała do końca pierwszego odcinka i nie żałuje. Hudzik i Kucińska byli zaintrygowani i po trzech odcinkach zamierzają kontynuować, a Walkiewicz przetrwał najgorsze i dotarł do końca sezonu. W podcaście rozmawiamy o miłości do Varius Manx, tendencjach scenarzysty Demirskiego i licznych nawiązaniach: do Maty, do taty Maty, do influencerki z Żabki. Serialowa postać Oliwki inspirowana jest historią Violi, autorki profilu frogszoposting, której wizerunek – jak twierdzi Viola – został przez Demirskiego skopiowany.

Ten videocast powstaje dzięki współpracy z Krupa Art Foundation, w której latem możecie zobaczyć trzy wystawy. Tym razem waszej uwadze polecamy w szczególności prezentację obrazów Karoliny Jabłońskiej. Wystawa zatytułowana  „Spanie i czuwanie” to niesłychana okazja by zapoznać się z malarstwem jednej z najważniejszych współczesnych polskich malarek. To pierwsza tak obszerna prezentacja prac artystki w Polsce. A Jabłońska w bajkowy, baśniowy, a czasem niezwykle dosadny sposób maluje intymne, osobiste sceny, w których główną bohaterką jest artystka, jej codzienność, i doświadczanie tej codzienności. Poza wystawą Jabłońskiej w KAF zobaczycie też instalację Open Group – „Repeat After Me II” i „Wszystko Miasto / Everything City” - wizualny dialog pomiędzy Mariuszem Warasem a Liamem Youngiem. Wszystko to w wyjątkowej przestrzeni wrocławskiej kamienicy przy Rynku 27/28. Szczegóły i aktualności: www.krupaartfoundation.pl

🟢 Angelika Kucińska poleca dwie premiery płytowe. Pierwszą z nich jest nowy album zespołu Pulp pt. „More”. Dziennikarka muzyczna opowiada o wielkim sukcesie zespołu w latach 90., długiej przerwie i wielkim powrocie na scenie po 24 latach. „Lider zespołu, Jarvis Cocker, nie robi nic na siłę tylko po to, żeby wrócić na scenę. Wprawdzie kontynuuje retorykę sprzed lat, ale nie próbuje udowodnić, że członkowie zespołu wciąż są dwudziestolatkami. To działa” – mówi Kucińska na antenie. 

🟢 Redaktor naczelny Mint Aleksander Hudzik opisuje działania artystyczne Katarzyny Kozyry, a konkretnie trwającą obecnie w Muzeum Fotografii w Krakowie wystawę „Nie odwracaj wzroku”. Kozyra nawiązuje w niej do swojego cyklu dzieła sprzed trzydziestu lat pt. „Olimpia”. Kinga Sabak poleca „Arabeski”, czyli pierwszą w tym roku prozatorską książkę Serhija Żadana (Wydawnictwo Czarne).

🟢 TEMATY CZERWCOWEGO ODCINKA:

Serial: „Aniela” w reż. Jakuba Piątka i Kuby Czekaja (scenariusz: Paweł Demirski). Do obejrzenia na Netfliksie

Płyta: Pulp „More”, Turnstile „NEVER ENOUGH”

Sztuka: Wystawa prac Katarzyny Kozyry „Nie odwracaj wzroku” w Muzeum Fotografii w Krakowie. Czas trwania wystawy: 07.06 - 07.09. 2025

Książka: „Arabeski” Serhija Żadana, Wydawnictwo Czarne, przeł. Michał Petryk

🟢 POLECENIA NA WAKACJE

OFF Festival: Katowice, 1-3 sierpnia 2025

Międzynarodowy Festiwal Filmowy Nowe Horyzonty, Wrocław, 17-27 lipca 2025 roku

Festiwal online: 17 lipca – 3 sierpnia 2025

Wystawa Wolfganga Tillmansa w Paryżu. Ostatnia wystawa w Centre Pompidou przed remontem. Artysta zajmie 6000 m² Bibliothèque publique d'information (BPI). Od 13 czerwca do 22 września 2025 roku.

Książka „Kłamcy” Sarah Manguso, przeł. Ewa Borówka, Wydawnictwo Filtry, 2025.

19 wystaw i pokazów sztuki współczesnej, 42 warsztaty twórcze oraz 15 rezydencji artystycznych – te wydarzenia pokazują, jak wielkim skarbem jest sieć galerii, które potrafią mówić o globalnych problemach z perspektywy lokalnej.

– tłumaczy Robert Piaskowski, dyrektor Narodowego Centrum Kultury, który w podcaście opowiada o trwającym właśnie międzynarodowym festiwalu BWA Europa.

Ten odcinek powstał w ramach wydarzenia „BWA Europa 2025” – ogólnopolskiego cyklu wystaw, paneli i rezydencji artystycznych. Podcast realizowany jest we współpracy z Narodowym Centrum Kultury, w ramach Programu Kulturalnego Polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.

Robert Piaskowski w rozmowie z Aleksandrem Hudzikiem opowiada o głównych założeniach festiwalu BWA Europa, którego kuratorem jest prof. Łukasz Murzyn.

To przede wszystkim międzynarodowa współpraca z artystkami i artystami z krajów sąsiedzkich – m.in. z Łotwy, Słowacji czy Rumunii.

Wydarzenie pokazuje również, że warto mieć sprawną sieć instytucji kultury w Polsce. Dlaczego to takie ważne? Bo – jak mówi Piaskowski – dziś BWA to miejsca wymiany między lokalnym a krajowym obiegiem kultury. To także przestrzenie, w których globalne problemy, takie jak zmiany klimatyczne i depopulacja, zyskują lokalny kontekst i stają się realnie odczuwalne tu i teraz.

Dyrektor NCK opowiada także o tym, jak festiwal BWA Europa wpisuje się w program kulturalny polskiej prezydencji w Radzie UE, która trwa od początku 2025 roku. Na koniec – zaprasza na cykl koncertów wieńczących program.

Zostańcie z nami do końca – posłuchajcie, co wydarzy się na przełomie czerwca i lipca!

🟢 „I taki to był miesiąc w kulturze” to podcast magazynu Mint, w których podsumowujemy najważniejsze wydarzenia miesiąca. Za nami maj, dlatego w stałym składzie: Angelika Kucińska, Michał Walkiewicz, Kinga Sabak i Aleksander Hudzik opowiedzieliśmy o istotnych koncertach, festiwalach, płytach, filmach, książkach i wystawach.

Partnerką odcinka jest Krupa Art Foundation, w której już 13 czerwca otworzą się trzy wystawy. Jedną z nich jest „Repeat After Me II”, jeden z najważniejszych artystycznych projektów ostatnich lat, stworzony przez ukraiński kolektyw Open Group. Rok temu projekt był prezentowany na Biennale Sztuki w Wenecji. Wizyta w Krupa Art Foundation to niepowtarzalna okazja, żeby zobaczyć tę poruszającą audiowizualną opowieść o wojnie i uchodźstwie. Ponadto wystawa malarstwa Karoliny Jabłońskiej i „Wszystko_Miasto / Everything City", gdzie spotykają się dzieła Liama Younga i Mariusza Warasa. Więcej szczegółów na www.krupaartfoundation.pl. Zapraszamy!

🟢 W maju w Cannes odbył się najważniejszy festiwal filmowy na świecie. Michał Walkiewicz przywiózł nam z niego nie tylko recenzje najlepszych i najgorszych filmów, ale opowiedział też o zasadach funkcjonowania dziennikarzy na festiwalu – kolorach opasek i dostępie do wydarzeń festiwalowych. Dowiedzieliśmy się również, czy Michał Walkiewicz występuje na Lazurowym Wybrzeżu w smokingu. 

🟢 Angelika Kucińska opowiedziała o rozczarowaniu, które spotkało ją na Orange Warsaw Festival. Dziennikarka wybrała się na koncert Charli XCX, ale niewiele słyszała, ponieważ Tor Wyścigów Konnych Służewiec nie zdał egzaminu z akustyki. Dlatego mimo fantastycznego show, które robi Charli XCV na scenie, trudno było się cieszyć z koncertu. Kucińska zachwyciła się jednak w maju dwiema płytami: duńskiej wokalistki i kompozytorki Eriki de Casier „Lifetime” oraz „Caroline 2” wydanego przez postpunkowy zespół Caroline.

🟢 Kinga Sabak zrecenzowała ważną książkę tego miesiąca, czyli powieść Vincenzo Latronico „Do perfekcji”. Książka ta znalazła się na tegorocznej shortliście Międzynarodowej Nagrody Bookera i choć nie dostała głównej nagrody, odniosła ogromny sukces i na świecie, i w Polsce. Inspirowaną „Rzeczami” Pereca powieść Latronico Sabak zestawiła z koreańską powieścią Sang Young Parka „Miłość w wielkim mieście” wydaną przez wydawnictwo Tajfuny. W maju autor odwiedził Międzynarodowe Targi Książki w Warszawie.

🟢 Na koniec redaktor naczelny Mint opowiedział o zawodzie artysty i o tym, co Ministerstwo Kultury stara się zrobić, by osoby zajmujące się sztuką miały lepsze warunki pracy. Hudzik przypomniał słuchaczom i słuchaczkom o wywiadzie z Hanną Wróblewską na łamach Mint Magazine, w którym ministra wyjaśnia, na czym ma polegać ustawa o zawodzie artysty i jakie kwoty państwo zaoferuje artystom.

O czym mówiliśmy:

🔴 MUZYKA: Orange Warsaw Festival, płyta Eriki de Casier „Lifetime” oraz „Caroline 2” wydana przez postpunkowy zespół Caroline.

🔵 KSIĄŻKA: Vincenzo Latronico „Do perfekcji” wyd. Czarne, przeł. Katarzyna Skórska, 2025; Sang Young Park „Miłość w wielkim mieście”, Tajfuny, przeł. Marta Niewiadomska, 2025.

🟢 FILM: Festiwal Filmowy w Cannes

🟣 SZTUKA: Ustawa o zawodzie artysty

Na co czekamy w czerwcu?

🔴 MUZYKA: płyta Little Simz „Lotus”

🔵 KSIĄŻKA: Wakacyjne festiwale literackie – już w czerwcu „Początek Sezonu” w Bydgoszczy

🟢 FILM: M3GAN 2.0

🟣 SZTUKA: Wystawa Katarzyny Kozyry „Nie odwracaj wzroku” w Muzeum Fotografii w Krakowie 

W Warszawie trwają trzy ważne wystawy sztuki współczesnej – równolegle w Centrum Sztuki Współczesnej, Zachęcie i Muzeum Sztuki Nowoczesnej. W tym odcinku podcastu „Rozmowy magazynu Mint” spotykamy się w gronie autorów i recenzentów, by omówić te wydarzenia: co znaczą, jakie emocje wywołują i o czym właściwie opowiadają.

W majowym numerze Mint opublikowaliśmy recenzje wystawy „4 razy kolekcja. Wystawa niestała” w Muzeum Sztuki Nowoczesnej, „Oczy moje zwodzą pszczoły” w CSW Warszawa oraz „Sztuka musi wisieć” autorstwa Andrei Fraser w Zachęcie.

Gośćmi odcinka są autorki i autorzy tych recenzji: Agata Pyzik, Stach Szabłowski i Aleksander Hudzik.

Rozmawiamy m.in. o:

• kontrowersjach wokół pierwszej wystawy w nowym gmachu MSN, w tym o decyzji o usunięciu części prac,

• problemach i zaletach wystawy fotograficznej „Oczy moje zwodzą pszczoły” kuratorowanej przez Kamilę Bondar i Łukasza Rusznicę,

• przełomowej wystawie Andrei Fraser – jednej z najlepszych wystaw solowych ostatnich lat w Polsce, która krytykuje instytucje sztuki i ich źródła finansowania.

Dlaczego te wystawy są dziś tak ważne i co mówią o polskiej kulturze i instytucjach sztuki? O tym usłyszycie w dzisiejszym odcinku.

W kwietniu w paryskiej Fundacji Louis Vuitton otworzyła się największa retrospektywa w karierze Davida Hockneya – jednego z najbardziej uznanych malarzy drugiej połowy XX wieku. Do polskich księgarni trafiły zapiski pt. „Życie zewnętrzne” noblistki Annie Ernaux, do kin wszedł film z Pamelą Anderson, a w sieci pojawiła się nowa płyta nowozelandzkiej artystki, której słuchałby sam Kurt Cobain. O tym wszystkim Michał Walkiewicz, Kinga Sabak, Aleksander Hudzik i Angelika Kucińska rozmawiają w najnowszym odcinku podcastu „I taki to jest miesiąc w kulturze”.

Partnerką odcinka jest Krupa Art Foundation, gdzie właśnie trwają trzy niezwykłe wystawy, a każda z nich opowiada o… miłości, pamięci i tym, co zostaje między słowami. Pierwsza – „Neurobiologia miłości” – to kuratorska opowieść Borisa Ondrički inspirowana neuroestetyką. Brzmi naukowo? Spokojnie – emocje są tu na pierwszym planie, a wśród artystek m.in. Iza Tarasewicz. Druga wystawa – „Trafienie”, kuratorowana przez Katarzynę Piskorz – pyta wprost: czym tak naprawdę jest miłość, kiedy zdejmiesz z niej wszystkie klisze, mity i oczekiwania? Trzecia – „Nazwa bez wystawy, wystawa bez nazwy” – to nowa odsłona kolekcji Sylwii i Piotra Krupów, zaaranżowana przez… dzieci! Tak, dobrze słyszeliście – młodzi kuratorzy z wrocławskiej szkoły Jaskółka stworzyli własną wizję sztuki, pamięci i przestrzeni. Na ścianach m.in. Andy Warhol, Wilhelm Sasnal i Małgorzata Mirga-Tas. Do tego immersyjne działania, spotkania, warsztaty i oprowadzania – wszystko do 1 czerwca. Więcej informacji znajdziecie na stronie krupaartfoundation.pl i w mediach społecznościowych.

W pierwszej części podcastu rozmawiamy o zbiorze „Życie zewnętrzne”, w którym Annie Ernaux zawarła swoje notatki z przełomu wieków, gdy przeprowadziła się do niewielkiego podparyskiego miasta. Kinga Sabak przyznaje, że ta książka może zaskoczyć tych, którym podoba się autobiograficzny styl „Bliskich” i „Ciał”. „Tu Ernaux pisze raczej o miejscu, z którym nie wiąże jej prywatna historia. Można też zobaczyć inną twarz pisarki, która opisuje zachowania klientów Auchan i twierdzi, że to, w jaki sposób opisujemy innych, być może mówi o nas więcej, niż treści czysto autobiograficzne” – dodaje Sabak.

Angelika Kucińska opowiada o płycie „Take Me Out to a Bar / What Am I, Gatsby?” nowozelandzkiej artystki Sary Mary Chadwick. Zdaniem prowadzącej to album, który może kojarzyć się z muzyką Daniela Johnstona – artysty outsidera, który w latach 90. zyskał szersze uznanie dzięki tym, że zafascynował się nim Kurt Cobain. „Ta folkowa płyta jest surowa, prosta, pełna pojedynczych dźwięków, które kojarzą się właśnie z Johnstonem”, mówi Kucińska.

Michał Walkiewicz opowiada o serialu „Pitt” i filmie „The Last Showgirl”. Serial to – jak twierdzi – wszystko, co widzieliśmy w serialach o szpitalach, ale pokazane w znacznie lepszy sposób. To opowieść o problemach społecznych skupionych wokół służby zdrowia i jednocześnie jeden z najbardziej wciągających tytułów ostatnich miesięcy. Z kolei „The Last Showgirl” – film inspirowany między innymi karierą Pameli Anderson – wymaga surowszej oceny. Niestety reżyserka Gia Coppola nie daje nam tego, czego można by się spodziewać po historii opowiadającej o pozycji kobiet w showbiznesie. Walkiewicz pyta jednak, czy może właśnie ten brak happy endu nie jest prawdą o karierze Anderson.

Na koniec rozmawiamy o największej wystawie tej wiosny – „25” Davida Hockneya w Fundacji Louis Vuitton w Paryżu. To przede wszystkim spektakularny pokaz, na jaki zasłużył 88-letni artysta, który w paryskim muzeum prezentuje głównie prace z ostatnich dwudziestu pięciu lat. „Wystawa opowiada o pięknie, o radości i sile, bo to na nich skupia się Hockney”, mówi Aleksander Hudzik.

A na majówkę prowadzący polecają:

• książkę „James” Percivala Everetta (wyd. Marginesy, tłum. Kaja Gucio),

• serial „Dying for Sex” (platforma Max),

• grę wideo Indiana Jones i Wielki Krąg.