سال 1892 میلادی یک خبر مثل بمب در آمریکا صدا کرد، توماس ادیسون ورشکست شد و عصر نابغه ای جدید فرا رسید. یک دانشمند تاریخ ساز ادیسون رو شکست داد. نام او نیکلا تسلا بود. او سازنده جهان نوین شد.

ما در این قسمت رفتیم سراغ عجایب هفتگانه. به سراغ یک کتاب راهنمای گردشگری باستانی رفتیم که تا به امروز هم از شهرتش کم که نشده هیچ، بر اون اضافه هم شده!

در چند از قسمت از پادکست مورخ به تناسب موضوع به کتاب ارجمند و گرانسنگ شاهنامه‌ی فردوسی استناد و اشاره کردیم. همین استنادات انگیزه‌ای شد که یک قسمت ویژه به شاهنامه بپردازیم و از شاهنامه بگوییم. مخاطبان نازنین مورخ هم از این پیشنهاد استقبال کردند و انگیزه ما چند برابر شد. برای شروع شاهنامه خوانی، موضوعی را انتخاب کردیم که برای خود ما بسیار هیجان انگیز بود و امیدواریم مورد پسند شما نازنیان نیز باشد. شاهنامه کتابی است که یکسره به ایران تعلق دارد، از ایران می‌سراید و برای ایران می‌سراید. این کتاب یگانه کتابیست که برای شروع تاریخ ایران، تاسیس و تشکیل کشوری و ملتی به نام ایران نظریه دارد! کتابی که به ما می‌گوید چه شد که ایران اصلا به وجود آمد؟ شاهنامه از روزی آغاز می‌شود که ایران نبود و هیچ تمدنی نبود و به روزی میرسد که کشوری به نام ایران و مردمی به نام ایرانیان در صحنه روزگار ظاهر میشوند. ما در این قسمت از مورخ به ظهور ایران پرداختیم به روایت شاهنامه فردوسی. 

یک بار دیگر نوروز فرا رسید و ایران غرق شادی و سرور شد. نه تنها ایران که بسیاری کشورهای دیگر. به همین مناسبت در این قسمت از پادکست مورخ به سرگذشت نوروز پرداختیم از کهن‌ترین روزگاران تا به امروز. بفرمایید بریم در دل تاریخ نوروز!

خیلی از تحلیلگران معتقدند نفت یکی از عوامل موثر در مسیر انقلاب بود. از پس انقلاب هم کماکان ایران و نفتش در مرکز یک چالش بی‌پایان قرار داشتند و دارند. حالا سال‌هاست که نفت ایران با کلمه «تحریم» در امتداد هم هستند. تحریمی که امثال بابک زنجانی را خلق کرده، پوست گوسفند فروشی که نفت فروش شد. ما در این قسمت از این کاسب تحریم صحبت کرده‌ایم.

«نظر به پیشنهاد جناب امیرعباس هویدا، نخست وزیر، به موجب این دستخط، جناب دکتر اسفند فرّخ‌رو پارسای را به سمت وزیر آموزش و پرورش منصوب و مقرر می‌داریم که در انجام وظایف محوله اقدام نمایند.» با این حکم محمدرضا شاه، اولین وزیر زن منصوب شد. فرخ‌رو پارسا، زنی که در مسیر مادرش، یعنی اولین زن روزنامه‌نگار تبعیدی ایران رو رفت و به خیلی از اولین‌ها دست پیدا کرد و البته، جونش رو پای این اولین بودن، پای این خط‌شکنی داد. چرا؟ او که بود و چه کرده بود

تاسیس کشور پادشاهی عربستان سعودی تقریبا همزمان بود با تاجگذاری رضاشاه پهلوی. روابط ایران و عربستان از همان زمان‌ها آغاز و تا امروز فراز و نشیب‌های زیادی را طی کرده و ما در این قسمت تاریخ روابط دو کشور را از آغاز تا به امروز بررسی کردیم.

می‌گویند بعد از فتح نیشابور به یعقوب لیث صفاری خبر رسید مردم نیشابور می‌گویند او عهد و منشور امیرالمؤمنین ندارد و خارجی است، پس یعقوب مردم را در مسجد جمع کرد و شمشیرش را نشان داد و گفت: «امیرالمؤمنین را به بغداد نه این تیغ نشانده است؟» گفتند: «بلی.» گفت: «مرا نیز بدین جایگاه همین تیغ نشاند.» او با همین روحیه سیستان و فراتر از سیستان را فتح کرد. ما در این قسمت به سراغ او رفته‌ایم.

در سرتاسر جاده ها کودکان لخت دیده میشوند که فقط پوست و استخوان اند. قطر ساقهایشان بیشتر از سه اینچ نیست و صورتشان مانند پیرمردان و پیرزنان هشتاد ساله، تکیده، زار و نزار و چروکیده است. همه جا کمبود دیده میشود و مردم ناگزیرند علف و یونجه بخورند و حتی دانه ها را از سرگین سطح جاده ها جمع کنند تا نان درست کنند در همدان چندین مورد دیده شد که گوشت انسان میخورند و دیدن صحنه درگیری کودکان و سگها بر سر جسد و یا به دست آوردن زباله هایی که به خیابانها ریخته میشود عجیب نیست

اردیبهشت 1354، همایشی در شیراز برگزار شد برای بررسی نتایج اولین پروژه افکارسنجی ایران در سطح ملی. پروژه‌ای که نتایجش گواه این بود که ما با یک جامعه ملتهب طرفیم. چرخ توسعه اقتصادی به جلو می‌چرخه و چرخ توسعه فرهنگی، اجتماعی و سیاسی به عقب. ما در این قسمت به بررسی نتایج این افکارسنجی پرداختیم و توضیح دادیم که ایران دهه 50 چطور درگیر توسعه نامتوازن بود!