در این اپیزود، حسین رئیسی، حقوقدان و استاد دانشگاه کارلتون، به تحلیل وضعیت کانون وکلای دادگستری در ایران می‌پردازد. او چالش‌های پیش‌روی این نهاد، از جمله فشارهای سازمان‌یافته و محدودیت استقلال وکلا، را بررسی می‌کند و بر اهمیت نقش وکلا در دستیابی به عدالت و امنیت قضایی تأکید دارد.

در این پادکست دو قسمتی که برگرفته از سخنرانی حسین رئیسی، وکیل حقوق بشر، در مرکز فرهنگی و هنری ایرانیان در دانشگاه تیندال (Tyndale) تورنتو، در تاریخ ۷ اکتبر ۲۰۲۴ است، نقش و اهمیت حقوق بشر در جوامع امروزی بررسی می‌شود. حقوق بشر نه‌تنها به عنوان یک سیستم قانونی، بلکه به عنوان یک فرهنگ و رویکرد اجتماعی، در تلاش برای دفاع از کرامت انسانی، آزادی‌ها و عدالت است. امروزه با چالش‌هایی از قبیل تبعیض، خشونت، و محدودیت‌های شدید حقوقی و اجتماعی روبه‌رو هستیم که اغلب به‌طور سیستماتیک از سوی نظام‌های قدرت تحمیل می‌شوند. در این زمینه، حقوق بشر می‌خواهد صدایی باشد برای کسانی که در برابر نابرابری و سرکوب ایستادگی می‌کنند.

این پادکست دو قسمتی تلاش دارد تا ابعاد مختلف حقوق بشر را از حق آزادی بیان و حق زندگی فرهنگی گرفته تا حق برابری جنسیتی و مخالفت با اعدام بررسی کند. همچنین به این موضوع می‌پردازد که چگونه فرهنگ حقوق بشر می‌تواند به ایجاد یک جامعه دموکراتیک و پذیرش تفاوت‌ها کمک کند. در کنار این‌ها، با استانداردهایی که حقوق بشر برای مقابله با قوانین تبعیض‌آمیز و ناعادلانه ارائه می‌دهد، آشنا خواهیم شد و می‌بینیم که چگونه این استانداردها می‌توانند نقشی حیاتی در تحول اجتماعی و فرهنگی ایفا کنند.

اگر به دنبال شناخت بیشتر از اصول و ارزش‌های حقوق بشر هستید و می‌خواهید بدانید که چگونه این حقوق می‌تواند به بهبود و توسعه جوامع کمک کند، همراه ما باشید.

در این پادکست دو قسمتی که برگرفته از سخنرانی حسین رئیسی، وکیل حقوق بشر، در مرکز فرهنگی و هنری ایرانیان در دانشگاه تیندال (Tyndale) تورنتو، در تاریخ ۷ اکتبر ۲۰۲۴ است، نقش و اهمیت حقوق بشر در جوامع امروزی بررسی می‌شود. حقوق بشر نه‌تنها به عنوان یک سیستم قانونی، بلکه به عنوان یک فرهنگ و رویکرد اجتماعی، در تلاش برای دفاع از کرامت انسانی، آزادی‌ها و عدالت است. امروزه با چالش‌هایی از قبیل تبعیض، خشونت، و محدودیت‌های شدید حقوقی و اجتماعی روبه‌رو هستیم که اغلب به‌طور سیستماتیک از سوی نظام‌های قدرت تحمیل می‌شوند. در این زمینه، حقوق بشر می‌خواهد صدایی باشد برای کسانی که در برابر نابرابری و سرکوب ایستادگی می‌کنند.

بخش سوم و پایانی پادکست «مسئولیت روزنامه‌نگاری حرفه‌ای در مواجهه با مهاجران افغانستانی»، به رابطه منافع ملی و کمپین اخراج مهاجران اختصاص دارد.

در این بخش حسین رئیسی استاد حقوق بشر و متخصص حقوق کودکان به این پرسش پاسخ می‌دهد که آیا حفاظت و پیگیری منافع ملی، توجیه موجهی برای روزنامه نگاران است تا با ایجاد کمپین اخراج مهاجران، علیه اتباع افغانستانی نفرت پراکنی کنند؟

کامران اشتری پژوهشگر و مدیرعامل عرصه سوم و آیدا قجر پژوهشگر حوزه مهاجران و عضو تحریریه «ایران وایر» نیز در این گفتگو به این پرسش ها پاسخ می دهند که منافع ملی ما دقیقاً چیست؟ منافع ملی که جمهوری اسلامی از آن صحبت می‌کند، چیست؟ اتهام‌هایی که به روزنامه‌نگاران یا فعالان مدنی می‌زنند که علیه منافع ملی اقدام کرده‌اند، در واقع چه معنایی دارد؟ و چرا روزنامه‌نگاران باید توجه داشته باشند که هیچکدام از اینها مجوزی برای نقض اصل بیطرفی در کار حرفه ای و تضییع حقوق مهاجران نیست.

بخش دوم پادکست «مسئولیت روزنامه‌نگاری حرفه‌ای در مواجهه با مهاجران افغانستانی»، به حق تحصیل کودکان مهاجران و رابطه منافع ملی و بیطرفی در روزنامه‌نگاری اختصاص دارد.

در این بخش حسین رئیسی استاد حقوق بشر و متخصص حقوق کودکان به این پرسش پاسخ می‌دهد که مخالفان ثبت‌نام دانش‌آموزان اتباع، بر کمبود امکانات آموزشی در کشور و اولویت داشتن کودکان ایرانی تاکید دارند، چقدر این استدلال از پایه‌های حقوقی معتبر برخوردار است؟ آیا غیرقانونی بودن حضور کودکان اتباع، دلیل متقنی برای پرهیز از ثبت‌نام آنها در مدارس است؟

کامران اشتری پژوهشگر و مدیرعامل عرصه سوم نیز در این پادکست به این مهم می‌پردازد که آیا به اسم حفاظت از منافع ملی، می‌توان اصل بی‌طرفی و پرهیز از جانبداری را در حرفه روزنامه‌نگاری کنار گذاشت؟

پادکست «مسئولیت روزنامه‌نگاری حرفه‌ای در مواجهه با مهاجران افغانستانی» به بررسی اصول بی‌طرفی، پرهیز از جانبداری و مقابله با نفرت‌پراکنی در روزنامه‌نگاری می‌پردازد. در این پادکست، کامران اشتری، حسین رئیسی و آیدا قجر از دو منظر حقوقی و روزنامه‌نگاری دیدگاه‌های خود را ارائه می‌دهند. تأکید اصلی بر بی‌طرفی روزنامه‌نگار و اهمیت نمایش کامل داستان از هر دو سوی موافق و مخالف است. همچنین، موضوع نفرت‌پراکنی به عنوان یک خط قرمز در کار رسانه‌ای مورد بحث قرار می‌گیرد و تأکید می‌شود که نشر اطلاعات نادرست یا توهین‌آمیز می‌تواند باعث شوراندن جامعه علیه یک گروه خاص شود و باید از آن جلوگیری شود.

گفتگو با احسان حقی وکیل دادگستری

احسان حقی در بخش سوم و پایانی این گفتگو، از زاویه جرم شناسی به مساله نگاه کرده و می‌گوید: وقتی به کسی شناسنامه تعلق نمی‌گیرد یعنی تحت تبعیض‌های گسترده قرار دارد. هر کجا می‌رود از او شناسنامه می‌خواهند و او از کودکی با تبعیض آشنا می‌شود و کودکی که مدام قربانی تبعیض می‌شود، پتانسیل رفتارهای بزهکارانه پیدا می‌کند. سیستم فکر می‌کند با پاک کردن صورت مساله، مساله حل می‌شود، حال آنکه چه به این افراد شناسنامه بدهند چه ندهند، اینها در جامعه حضور دارند و اگر افراد جامعه در مسیر درست هدایت نشوند، آموزش درست دریافت نکنند مضار بسیار بیشتری برای جامعه خواهند داشت.

گفتگو با احسان حقی وکیل دادگستری

احسان حقی در بخش دوم این گفتگو، و در پاسخ به این پرسش «حسین رئیسی متخصص حقوق کودکان» که چرا در مساله تابعیت کودکان مادران ایرانی، نگاه امنیتی بر نگاه حقوقی ارجحیت پیدا کرده و سیاست‌گذاران کمتر به حق و حقوق کودکان و تبعات بی‌شناسنامه ماندن آنها توجه کرده‌اند، پرداخته و می‌گوید: قیود مربوط به استعلام‌های امنیتی پس از رد مصوبه مجلس توسط شورای نگهبان به این قانون اضافه شد مبنای آن هم اصل سوم قانون اساسی است که بر طرد کامل استعمار و جلوگیری از نفوذ اجانب تاکید دارد. در واقع سیاست‌گذاران برای جلوگیری از نفوذ اجانب مساله استعلام‌های امنیتی را مطرح کردند ضمن اینکه تفکر بیگانه‌هراسی، سبب شده تا مساله تابعیت کودکانی که پدر غیرایرانی دارند با مشکلاتی مواجه شود.

او تصریح دارد که باید مساله حقوق کودکان فارغ از ذهنیت‌های امنیتی مورد توجه قرار گیرد و حقوق کودکان، مساله آموزش، بهداشت و سلامت آنها نباید پایمال شود. هیچ کودکی نباید از حق هویت، حق آموزش، حق سلامت و … ناشی از نداشتن تابعیت محروم شود.

گفتگو با احسان حقی وکیل دادگستری

«فراموشی حقوق کودکان متولد از مادران ایرانی از منظر سیاست، امنیت و حقوق»، عنوان سلسله پادکست‌های جدید مرکز عدالت برای کودکان است که با حضور «احسان حقی» وکیل دادگستری تقدیم می‌شود.

اعطای تابعیت به فرزندان مادران ایرانی که پدر غیرایرانی دارند، پس از سالها بحث و گفتگو نهایتا در مجلس دهم به تصویب رسید ولی دولت از اجرای کامل و سریع آن خودداری کرده و می‌کوشد به طرق مختلف این قانون را به حاشیه براند. نمایندگان مجلس یازدهم نیز سعی کردند با اصلاح قانون تابعیت، این مصوبه را لغو کنند تا مانع از اعطای تابعیت به افرادی شوند که از طرف پدر، ایرانی به حساب نمی‌آیند.

احسان حقی در بخش اول این گفتگو به تشریح این قانون و وضعیت تابعیت کودکان متولد از مادر ایرانی و پدر غیرایرانی می‌پردازد و توضیح می‌دهد که تاخیر در پاسخ به استعلام‌های امنیتی و پاسخ منفی دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی سبب شده تا روند صدور تابعیت به کندی پیش برود. او از ارسال لایحه‌ای از سوی دولت به مجلس و افزودن قیود تازه‌ای مثل «قید تولد در ایران»، «داشتن پنج سال اقامت در ایران» و … خبر داده و می‌گوید: دولت و مجلس تلاش می‌کنند با ایجاد دست‌انداز‌های تازه مشکلات و تنگناهای اجرای این قانون را بیشتر کنند.

بخش سوم از سلسله پادکست‌های «ارزیابی وضعیت حقوق کودکان در دولت ابراهیم رئیسی» به «برخوردهای پلیسی با کودکان» و «حق تحصیل و عدالت آموزشی» اختصاص دارد. در این بخش،  ثمانه قدرخان روزنامه‌نگار و فعال حقوق کودکان به ورود پلیس به مدارس در دوره ابراهیم رئیسی و بی‌تفاوتی دولت نسبت حمله شیمیایی به مدارس دخترانه می‌پردازد و می‌گوید: «در همه اعتراضات خیابانی، نوجوانان از مدارس به عنوان پناهگاه استفاده می‌کردند ولی این بار در جنبش «زن، زندگی، آزادی» مدارس پناهگاه بچه‌ها نبودند، بلکه بی‌پناه‌ترین و ناامن‌ترین جا برای بچه‌ها بودند.»

حسین رئیسی، وکیل حقوق بشر و متخصص حقوق کودکان در بخش پایانی این پادکست با بیان اینکه میزان ترک تحصیل در دولت رئیسی بالا بود، می‌گوید: در دولت ابراهیم رئیسی امر آموزش به یک کالای لوکس تبدیل شد و تبدیل کردن امر آموزش و امور آموزشی به کالا بسیار خطرناک است چرا‌که کودکان سرمایه اجتماعی کشور محسوب می‌شوند باید از این سرمایه حفاظت کرد نه با محروم کردن آنها از تحصیل با کیفیت، نسلی بی‌سواد و کم‌سواد برجای گذاشت.