Niepewność, nieprzewidywalność, wojna, poczucie zagrożenia, lęki i strachy – to oblicza chaosu, który wydaje się nas otaczać, wkradać się w zjawiska, które jeszcze tak niedawno wydawały się przewidywalne i pewne. Donald Trump stał się symbolicznym burzycielem porządków. Tego amerykańskiego, wewnętrznego, jak i światowego, co powoduje, że nie możemy okiem widza przyglądać się szaleństwu za oceanem. Mateusz Piotrowski opisał mapę, która może (bo przecież nic już pewne nie jest) pomóc nawigować w chaosie wewnętrznej polityki Białego Domu.
Chaos oznacza zagrożenia, ale i szanse. Agnieszka Bryc przedstawia możliwości, które Donald Trump stworzył Władimirowi Putinowi usiłującemu nie tylko wygrać rozpoczętą przez siebie wojnę, ale także ponownie zaistnieć wśród światowych przywódców. A co, jeśli mu się nie uda, bo przecież gospodarz Białego Domu do przewidywalnych nie należy, a i włodarzowi Kremla zdarzają się spektakularne wpadki? Rosja upadnie? Rozpadnie się? Agnieszka Lichnerowicz zmierzyła się z tą możliwością, w którą w Polsce mało kto wierzy, Zachód się jej boi, a Ukraińcy więcej niż kibicują.
Bliski Wschód od dawna nie jest uważany za oazę stabilności i przewidywalności, ale ostatnie dwa lata przyniosły wydarzenia dotąd niewyobrażalne. Zbudowana przez Iran regionalna architektura bezpieczeństwa legła w gruzach, a Izrael do woli bombarduje Teheran, przyjmując bolesne ciosy rakietowe, co Donaldowi Trumpowi pozwala ogłosić nową erę pokoju i współpracy. Mateusz Chudziak opisał natomiast nadzieję na proces pokojowy, o którym z nieśmiałością mówią Kurdowie po rozwiązaniu Partii Pracujących Kurdystanu (PKK), choć Turcy na razie deklarują zaledwie koniec terroryzmu. Nie lepiej wygląda sytuacja na Kaukazie, gdzie Gruzja pogrąża się w chaosie, który opisał Aleksander Palikot.
Nic przy tym nie uwidacznia otaczającego nas chaosu lepiej niż infosfera, w której jesteśmy zanurzeni. Dezinformacja, fałszywe i zmanipulowane informacje kreują rzeczywistość i wpływają na zachowania całych społeczeństw. Autorytety – czy to osoby, czy instytucje – utraciły na znaczeniu. Co więcej, pomysłem Elona Muska czy Marka Zuckerberga nie jest sprawdzanie informacji, tylko odwołanie się mądrości tłumu. Mateusz Cholewa zastanawia się, czy na pewno jest to dobrym pomysłem. Gospodarka jest obszarem, który oczekuje przewidywalności i porządku. Globalizacja, która była pomysłem między innymi na stworzenie jasnych i trwałych mechanizmów na skalę światową, zaczęła być postrzegana jako jedno ze źródeł zła. Dorota Niedziółka argumentuje, że państwa nadal będą współpracować, choć na zmienionych zasadach, pomimo tego, że trudno sobie obecnie wyobrazić dalszą integrację globalną.
Z kolei Piotr Cieśliński tłumaczy, dlaczego chaos jest naturalnym stanem Wszechświata i pokazuje, dlaczego przewidywanie zjawisk nie jest trudne, ale po prostu niemożliwe – i nie należy uważać tego za coś negatywnego. Naukowe spojrzenie na chaos i możliwości prognozowania przyszłości zapewne prędzej otrzeźwi potencjalnych konsumentów przepowiedni wszelkiego rodzaju, niż proroków twierdzących, że znają odpowiedzi na powszechną niepewność. Małgorzata Wosińska pomaga uporać się z niepewnością, lękami i chaosem. Kluczem do rozwiązania może być wspólne uświadomienie sobie kryzysu dotykającego każdego z osobna, ale także wszystkich razem.
Zachęcam zatem do pobrania piątego już numeru magazynu „NEW online” dostępnego za darmo na stronie magazyn.new.org.pl. Co więcej, na nowych i powracających czytelników czekają także cztery wcześniejsze numery poświęcone przywództwu, zmianie, polaryzacji i władzy. Będziemy też wdzięczni za wsparcie naszego czasopisma przez Patronite.
Redaktor Naczelny
Jarosław Kociszewski
