آیا ما واقعاً در یک شبیه‌سازی کامپیوتری زندگی می‌کنیم؟ این تئوری ماتریکس که این روزها همه‌جا هست، از کجا میاد؟

سلام، من احسان هستم و در اپیزود هفتم پادکست «شَک»، این ایده رو تا ریشه‌های فلسفیش دنبال می‌کنیم. نیچه به ما نشون می‌ده که این وسواس برای پیدا کردن یه «دنیای واقعی» و فرار از این دنیا، یه بازی قدیمی، ترسناک و البته روان‌شناختیه.

در این اپیزود، سه تا از بزرگترین ستون‌های تفکر غرب رو کالبدشکافی می‌کنیم:

• چرا فلاسفه از «ظاهر» متنفرن؟ نگاهی به انگیزه‌های پنهان پشت ایده‌ی «جهان واقعی» در برابر «جهان ظاهری». (قصار ۱۰)
• کانت علیه ماتریکس: چطور ایمانوئل کانت کل فلسفه‌ی مدرن رو مثل یه هدست واقعیت مجازی (VR) بازطراحی کرد؟ و مهم‌تر از اون، چرا نیچه کل سیستم کانت رو با یه جوک ساده درباره‌ی تریاک رسوا می‌کنه؟ (قصار ۱۱)
• آیا شما «یک نفر» هستید؟ حمله‌ی نهایی به خطرناک‌ترین اختراع افلاطون، یعنی «اتم روح». نیچه چطور ده‌ها سال قبل از فروید، ایده‌ی «من» به عنوان یه «پارلمان پر از غریزه» رو مطرح کرد؟ (قصار ۱۲)

اگه آماده‌اید که به «حقیقت»، «عقل» و «روح» شک کنید، این اپیزود برای شماست.

---

نظرات، سوالات و انتقادات خودتون رو در اینستاگرام پادکست «شَک» با ما در میون بذارید:

@shakpodcast

فهرست دقیق منابع استفاده شده در وبسایت پادکست شک موجود است

فکر می‌کنید فلسفه، کار آدم‌های منطقی و آرامه؟ یا بیشتر شبیه دعوای سلبریتی‌ها و «بازیگر»هاییه که دارن حسادت‌هاشون رو پشت نقاب‌های قشنگ پنهان می‌کنن؟

در این اپیزود، با نیچه همراه می‌شیم تا ببینیم چطور پشت هر سیستم فکری بزرگ، یه «یقین» لجوج و غیرمنطقی مثل یه «الاغ» پنهان شده.

و بعد، میریم سراغ بزرگترین «کلاهبرداری کلامی» تاریخ: شعار معروف «مطابق با طبیعت زندگی کن». نیچه افشا می‌کنه که چطور این ایده - که امروز در «قانون جذب» و روانشناسی عامه‌پسند می‌بینیم - در واقع یه «غریزه‌ی استبدادی» برای دیکته کردن باورهای شخصی ما به طبیعته. آیا تفکر، نه عشق به حقیقت، بلکه عمیق‌ترین شکل «اراده معطوف به قدرت»ـه؟

منابع این اپیزود در وبسایت معرفی شده است.

فکر می‌کنی باورهایت رو با منطق خالص ساختی؟ نیچه با یه پوزخند بهت میگه: «دوباره فکر کن!»

تو این اپیزود از پادکست «شَک»، میریم سراغ فصل اول «فراسوی نیک و بد» و یه جراحی روانی عمیق انجام می‌دیم. قراره بفهمیم که چطور بزرگترین ایده‌های فلسفی، نه از مغز، که از معده‌ی گرسنه، بدن رنجور یا ترس‌های پنهانِ خالقشون میان.

با هم می‌بینیم که:

• چطور کانت پشت نقاب «عقل محض»، ارزش‌های مسیحی رو قایم کرده بود.

• چطور سیستم ریاضی‌وار و خشک اسپینوزا، فریاد یه روح وحشت‌زده بود.

• و از همه مهم‌تر: چرا نیچه معتقده که ضروری‌ترین باورهای ما، شاید بزرگترین دروغ‌های ما باشن.

اگه آماده‌ای بفهمی که هر فلسفه‌ی بزرگی، فقط یه «اعتراف شخصی» و یه «زندگی‌نامه‌ی ناخودآگاه»ـه، این اپیزود برای تو ساخته شده.

وبسایت: https://shakpodcast.com

اینستاگرام: https://instagram.com/shakpodcast

موسیقی استفاده شده:

باده شبگیر از تریوله بند

اگه بگم دروغ ممکنه یجایی خوب هم باشه، چقدر تعجب میکنی؟تو اپیزود چهارم «شَک»، کالبدشکافی نیچه روی فلسفه غرب شروع می‌شه. رسماً وارد فصل اول «فراسوی نیک و بد» می‌شیم و مستقیم به قلب مقدس‌ترین باور فیلسوف‌ها حمله می‌کنیم: «خواست حقیقت».قراره با هم ببینیم:

• چرا نیچه «خواست حقیقت» رو یه «وسوسه‌ی خطرناک» می‌دونه؟

• معمای اودیپ و ابوالهول چطور برعکس می‌شه و این «ابوالهولِ حقیقت» از ما چی می‌پرسه؟

• آیا باور ما به «تضادِ خوب و بد» فقط یه «دید قورباغه‌ای» نیست؟

آماده‌اید که به مقدس‌ترین باورتون شک کنید؟

ما رو در اینستاگرام دنبال کنید:instagram.com/shakpodcast

#نیچه #فلسفه #فراسوی_نیک_و_بد #شک #حقیقت #دروغ #اخلاق #پادکست_فارسی

صداهای استفاده شده:

- اپیزود ادیپ از دیپ استوریز

- آهنگ کافه نادری از از رضا یزدانی

"نکنه سقراط حقش بود جام زهر رو سر بکشه؟"

با این سؤال تلخ، نیچه شروع می‌کند به بزرگ‌ترین حمله‌اش:

حمله به افلاطون، پدرخوانده تمام جزم‌اندیشی‌های غرب.

🔥 در این اپیزود می‌فهمیم:

- چرا افلاطون "زندگی را سرقت کرد"

- پرسپکتیو چیست و چرا کلید فهم نیچه است

- چرا ما باید "ارواح آزاد" باشیم

- کمان کشیده‌ایم، اما هدف کجاست؟

این اپیزود برای کسانی است که از پرسیدن "چرا؟" نمی‌ترسند.

⚠️ هشدار: این اپیزود ممکن است باورهای شما را به چالش بکشد.

🎧 shakpodcast.com

موسیقی های استفاده شده:

شاهنامه از گامنو

در اپیزود دوم پادکست «شَک»، رسماً کتاب «فراسوی نیک و بد» نیچه را باز می‌کنیم و به سراغ بخش اسرارآمیز و کلیدیِ آن، یعنی «پیش‌گفتار» می‌رویم. چرا این پیش‌گفتار کوتاه، نقشه‌ی راهِ کل کتاب است و نباید از آن گذشت؟

با هم به دلِ یکی از جنجالی‌ترین استعاره‌های نیچه شیرجه می‌زنیم: «فرض کنید حقیقت یک زن باشد...». ریشه‌های تاریخی این تشبیه در فلسفه‌ی غرب (از آلثیا تا بانو خرد) را بررسی می‌کنیم و می‌بینیم نیچه چطور با شیطنت، این سنت قدیمی را به بازی می‌گیرد تا فیلسوفانِ جزم‌اندیش (مطلق‌گرا) را نقد کند. آیا روشِ خشک و جدیِ فیلسوفانی چون کانت و افلاطون، مثلِ رفتارِ خواستگارانِ دست‌وپاچلفتی در به دست آوردنِ حقیقتِ گریزان نبوده است؟ (نگاهی هم به بحثِ همیشگیِ «زن‌ستیزیِ نیچه» خواهیم داشت).

سپس به سراغِ اعلامِ نیچه مبنی بر «مرگِ اصولِ عقاید» (دُگم‌ها) می‌رویم و ارتباطِ آن با مفهومِ کلیدیِ «مرگِ خدا» را بررسی می‌کنیم. آیا وقتی پایه‌های قدیمیِ معنا فرو می‌ریزند، ما به دنبالِ «خدایانِ جدید» نمی‌گردیم؟

در نهایت، نگاهِ دوگانه‌ی نیچه به فلسفه‌ی گذشته را می‌شکافیم: چرا آن را «بازیِ نجیبانه کودکان» (edle Kinderei) می‌نامد؟ و پایه‌های سستِ این بنایِ باشکوه از نظرِ او چه بوده است؟ (خرافه‌ی روح، فریبِ دستورِ زبان، تعمیم‌های عجولانه). چقدر این نقدها به دنیایِ پُر از برچسب و اطلاعاتِ سطحیِ امروزِ ما شباهت دارد؟

این اپیزود، بخش اولِ تحلیلِ پیش‌گفتار است.

در این اپیزود مقدماتی، قبل از هر چیز به سراغ خود عنوان کتاب می‌رویم و آن را کالبدشکافی می‌کنیم:

• «فراسو» (Jenseits) دقیقاً به چه معناست؟

• چرا نیچه از کلمات آلمانی «Gut» و «Böse» استفاده کرد و تفاوت بار معنایی آن‌ها چیست؟

• زیرنویس کتاب، «پیش‌درآمدی بر فلسفه‌ی آینده»، چه کُدی را به ما می‌دهد و چرا نیچه از استعاره‌ی موسیقی (Prelude) استفاده کرده است؟

همچنین درباره‌ی رویکردمان در این پادکست صحبت می‌کنیم؛ اینکه چرا از ترجمه‌ی انگلیسی هلن زیمرن استفاده می‌کنیم و چطور خطرات تفسیر اشتباه فلسفه‌ی نیچه (مانند سوءاستفاده‌ی حزب نازی) ما را در این مسیر محتاط‌تر می‌کند.

این یک هشدار دوستانه است: اگر ته دلتان یک خلأ حس می‌کنید، احتمالاً شما هم «دم شیر» را دیده‌اید. در پادکست «شَک»، ما پرده را کنار می‌زنیم تا تمام آن را ببینیم.

لینک‌ها و پادکست‌های اشاره شده در این اپیزود:

• پادکست دیپ‌پادکست، اپیزود زندگینامه فریدریش نیچه

• پادکست ایستگاه فلسفه، اپیزود نیچه به زبان ساده

• پادکست بیوگو، اپیزود ۰۸ – من دینامیتم!

  
  

ما را در اینستاگرام پادکست «شَک» دنبال کنید: [shak.podcast]

#Philosophy #BeyodGoodAndEvil #Nietzsche