Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς(ΠΙΟΠ) παρουσιάζει όψεις της ιστορίας της Ελλάδας στον 20ό αιώνα, σε μια σειρά σύντομων συζητήσεων με μελετητές της ιστορίας και του πολιτισμού της. 

Το 1922 αποτέλεσε τομή της ελληνικής ιστορίας του πρώτου μισού του 20ού αιώνα. Τα αποτελέσματα της Μικρασιατικής εκστρατείας, της Καταστροφής και της εγκατάστασης Ελλήνων των ακτών της Ιωνίας στη χώρα υπήρξαν μακροπρόθεσμα στους τομείς της δημογραφίας, της οικονομίας, της ιδεολογίας, της πολιτικής και του πολιτισμού της χώρας. Στη δέκατη κατά σειρά σχετική συζήτηση, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 100 ετών από τη Μικρασιατική περιπέτεια, συνομιλούμε με τον κ. Νίκο Ανδριώτη, δρ. Ιστορίας με σημαντική ιστορική έρευνα σχετικά με την υποδοχή και αποκατάσταση Μικρασιατών προσφύγων στην Ελλάδα. Στη συζήτηση περιγράφεται η σημασία εκείνης της ιστορικής συγκυρίας και ο απόηχός της στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα. Ποια τα βασικά γεγονότα και οι καίριες εξελίξεις που όρισαν τα πράγματα, σε διεθνές και εθνικό επίπεδο; Τι έχασε και τι κέρδισε η Ελλάδα, σε σχέση και με την κατάσταση στην οποία βρισκόταν; Ποιοι τομείς της ζωής, κοινωνικής και οικονομικής, της χώρας δέχθηκαν ριζικές αλλαγές λόγω της αθρόας προσέλευσης προσφύγων; Πέραν του τέλους της Μεγάλης Ιδέας, πώς προωθήθηκε ο αναγκαστικός μετασχηματισμός της χώρας και με πόση επιτυχία, δεδομένων των δυνατοτήτων της, αντιμετώπισε η Ελλάδα το δύσκολο εγχείρημα της διαχείρισης εκείνης της πολλαπλής κρίσης;

Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) παρουσιάζει σειρά σύντομων συζητήσεων (podcast) με συγγραφείς και μελετητές των εναλλακτικών μορφών λόγου που συνομιλούν με το παρελθόν. Πώς μπορεί η Ιστορία να γίνει πιο προσιτή στο ευρύ κοινό; 

Στη δέκατη συζήτηση της σειράς, συνομιλούμε με τη δρ. Αιμιλία Σαλβάνου, η οποία έχει αναρωτηθεί Πώς μαθαίνουμε Ιστορία χωρίς να τη διδαχθούμε (το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ασίνη), σχετικά με πώς βιώνουμε τη σχέση μας με το παρελθόν. Ο δημόσιος λόγος, συζητήσεις και ανοικτά μαθήματα Ιστορίας, τελετές και επέτειοι αλλά και ταινίες, ψηφιακά παιγνίδια, ψηφιακές εκθέσεις, εκλαϊκευτικές εκδόσεις Ιστορίας, προγράμματα πληθοπορισμού ιστορικής πληροφορίας και ιστορικοί περίπατοι διαμορφώνουν τη σχέση μας με το παρελθόν. Πώς ερμηνεύεται το αυξημένο αυτό ενδιαφέρον για την Ιστορία; Αν ιστορική κουλτούρα είναι το σύνολο των σχέσεων που αναπτύσσει μια κοινωνία με το παρελθόν της (πρακτικές, στάσεις, συμπεριφορές), πώς το παρελθόν γίνεται Ιστορία; Τι είδους χρήσεις της Ιστορίας μπορεί να κάνει μια κοινωνία; Τι ονομάζουμε Δημόσια Ιστορία; Πώς παράγεται και πόσο οικεία είναι σε όλους μας; Τι σχέση έχει η εγκύκλιος εκπαίδευση με την ιστορική μας κουλτούρα και πώς συμβάλει σ’ αυτή; 

Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) παρουσιάζει σειρά σύντομων συζητήσεων (podcast) με συγγραφείς και μελετητές των εναλλακτικών μορφών λόγου που συνομιλούν με το παρελθόν. 

Μεγάλο είναι το ενδιαφέρον για την Ιστορία και τη σχέση της με το παρόν, ιδίως σε περιόδους κρίσεων. Οι ιστορικές επέτειοι κινητοποιούν επίσης συχνά τον σχετικό δημόσιο διάλογο. Πώς μπορεί η Ιστορία να γίνει πιο προσιτή στο ευρύ κοινό; Ποιες άλλες μορφές λόγου, πέραν του ιστορικού, μπορούν να φωτίσουν με εύληπτο τρόπο πτυχές της Ιστορίας; 

Ένας εναλλακτικός τρόπος να αφηγηθεί κανείς το παρελθόν, ή να το αναγνώσει, είναι το ιστορικό ντοκιμαντέρ. 

Στην ένατη συζήτηση της σειράς, συνομιλούμε με τον κ. Γιούρι Αβέρωφ, ανθρωπολόγο και κοινωνιολόγο, βραβευμένο σκηνοθέτη και παραγωγό ντοκιμαντέρ και συνιδρυτή της εταιρείας παραγωγής ντοκιμαντέρ Anemon. Ποια η στόχευση του ιστορικού ντοκιμαντέρ και ποια η πρόθεσή του; σε ποιο κοινό απευθύνεται; διερμηνεύει το παρελθόν χάριν του γενικού κοινού; εκλαϊκεύει την Ιστορία; Ποια η σχέση του με τη Δημόσια Ιστορία; Ποια είναι η προαπαιτούμενη παιδεία του παραγωγού ιστορικών ντοκιμαντέρ και σε τι βαθμό τού είναι χρήσιμα τα προσωπικά του βιώματα; Ποια η δεξαμενή των πηγών του σκηνοθέτη/παραγωγού ενός ιστορικού ντοκιμαντέρ και ποιες οι δυσκολίες στην αξιοποίησή τους; Τέλος, ποια είναι η θέση του ιστορικού ντοκιμαντέρ στη σχολική εκπαίδευση; 

Στην ένατη κατά σειρά συζήτηση, συνομιλούμε με την κ. Χριστίνα Αγριαντώνη, ομότιμη καθηγήτρια Ιστορίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, με ογκώδη ιστορική έρευνα και εργογραφία σχετικά με την ιστορία της βιομηχανίας στην Ελλάδα. Υπήρξε Βιομηχανική Επανάσταση στην Ελλάδα; Ποιες θεωρούνται οι απαρχές της ελληνικής βιομηχανίας; Τι κληροδότησε ο 19ος στον 20ό αιώνα όσον αφορά τη βιομηχανία στη χώρα μας; Τι είδους και τι μεγέθους βιομηχανική παραγωγή επιτεύχθηκε; Ποιες είναι οι βασικές τομές που αναγνωρίζει κανείς στην εξέλιξη της ελληνικής βιομηχανικής δραστηριότητας; Ποια τα διαρκέστερα χαρακτηριστικά και ποια τα διαχρονικά προβλήματα του τομέα; Ποιες οι κύριες πηγές χρηματοδότησης και ποια τα βασικά προϊόντα; Ποιες οι σχετικές κρατικές πολιτικές; Ποιο είναι το προφίλ του Έλληνα βιομηχάνου; Ποιες, τέλος, είναι οι αποτυπώσεις της όποιας βιομηχανικής δραστηριότητας αναπτύχθηκε στην κοινωνική συγκρότηση της χώρας μας; 

Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς(ΠΙΟΠ) παρουσιάζει όψεις της ιστορίας της Ελλάδας στον 20ό αιώνα, σε μια σειρά σύντομων συζητήσεων με μελετητές της ιστορίας και του πολιτισμού της.

Αν και διανύουμε ήδη για δύο δεκαετίες τον 21ο, εξακολουθεί να μας απασχολεί ο πυκνός σε γεγονότα και αλλαγές 20ός αιώνας, ένας αιώνας πολυδιάστατος και αντιφατικός, τόσο για την Ελλάδα, όσο και διεθνώς. 

Στην όγδοη κατά σειρά σχετική συζήτηση, συνομιλούμε με τον κ. Αλέξη Φραγκιάδη, Οικονομικό Ιστορικό, δρ Ιστορίας και Πολιτισμού του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου της Φλωρεντίας, με ογκώδη σχετική ιστορική έρευνα και εργογραφία. Με τη βοήθειά του επιχειρείται μια επισκόπηση της οικονομίας της Ελλάδας κατά τον 20ό αιώνα. Ποιες οι οικονομικές βάσεις του κράτους που προέκυψε από τον Αγώνα του 1821; Τι κληροδότησε ο «μακρύς» 19ος στον 20ό αιώνα, όσον αφορά την οικονομία της χώρας; Πόσο αργά άλλαξαν οι δομές στον τομέα αυτό; Ποια τα διαρκέστερα χαρακτηριστικά και ποια τα διαχρονικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας; Ποιες οι βασικές τομές που αναγνωρίζει κανείς στην εξέλιξη της ελληνικής οικονομίας; Ποιοι υπήρξαν οι κλάδοι που αποδείχθηκαν διαχρονικά, ή εναλλασσόμενοι μεταξύ τους, οι κεντρικότερης σημασίας για την ελληνική οικονομία; Ποιες οι σχετικές κρατικές πολιτικές, ποιος ο ρόλος των επαγγελματικών ομάδων και των επιχειρηματιών και ποια η σχέση αυτών με το κράτος και τους θεσμούς; Ποιες, τέλος, είναι οι αποτυπώσεις της οικονομίας στην κοινωνική συγκρότηση της χώρας μας; 

Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς(ΠΙΟΠ) παρουσιάζει όψεις της ιστορίας της Ελλάδας στον 20ό αιώνα, σε μια σειρά σύντομων συζητήσεων με μελετητές της ιστορίας και του πολιτισμού της.

Αν και διανύουμε ήδη για δύο δεκαετίες τον 21ο, εξακολουθεί να μας απασχολεί ο πυκνός σε γεγονότα και αλλαγές 20ός αιώνας, ένας αιώνας πολυδιάστατος και αντιφατικός, τόσο για την Ελλάδα, όσο και διεθνώς. 

Στην έβδομη κατά σειρά σχετική συζήτηση, συνομιλούμε με τον κ. Σωτήρη Ριζά, Διευθυντή Ερευνών στο Κέντρο Έρευνας της Ιστορίας του Νεώτερου Ελληνισμού της Ακαδημίας Αθηνών, με ογκώδη ερευνητική και συγγραφική εργασία στη σύγχρονη Ιστορία της χώρας μας, με τη βοήθεια του οποίου χαρτογραφείται ο 20ός αιώνας, ένα σημαντικό κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας μας, και οι επιπτώσεις του. Ποια τα «μεγάλα» γεγονότα και ποιες οι βασικές τομές στη διαδρομή του; Ποια τα κύρια πολιτικά και κοινωνικά ορόσημα; Ποιοι ήταν οι πρωταγωνιστές του; Πόσο πρωταγωνιστικός υπήρξε ο ρόλος του κράτους στους όποιους μετασχηματισμούς γνώρισε η ελληνική κοινωνία στη διάρκεια του αιώνα αυτού; Ποια είναι, τέλος, η κληρονομιά του 20ού αιώνα στην παρούσα ελληνική πραγματικότητα; 

ΤοΠολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) παρουσιάζει σειρά σύντομων συζητήσεων (podcast) με συγγραφείς και μελετητές των εναλλακτικών μορφών λόγου που συνομιλούν με το παρελθόν. Πώς μπορεί η Ιστορία να γίνει πιο προσιτή στο ευρύ κοινό; 

Στην όγδοη συζήτηση της σειράς συνομιλούμε με τον κ. Γιάννη Μπάρτζη, μέσα από τα ιστορικά μυθιστορήματα του οποίου μαθαίνουμε μερικές προσωπικές ιστορίες του ελληνισμού των περασμένων χρόνων, κάποτε και από την πλευρά των αντιπάλων. Στο μυθιστόρημά του Κρινολίνο και γιαταγάνι (Εκδόσεις Καστανιώτη), μέσα από την ερωτική ιστορία μιας κυρίας της αγγλικής Αυλής και ενός Έλληνα αγωνιστή της Επανάστασης, αναδεικνύονται η διπλωματική πλευρά του Αγώνα, το φιλελληνικό κίνημα καθώς και πρόσωπα τα οποία συντέλεσαν στην ίδρυση του ελληνικού κράτους. Η περιπέτεια του Ορχάν, στην αυλή των Παλαιολόγων στο ομότιτλο βιβλίο (Εκδόσεις Καστανιώτη), μας μεταφέρει σε ένα άλλο ορόσημο της νεότερης ιστορίας του ελληνισμού, στα χρόνια πριν την Άλωση της Κωνσταντινούπολης και την επιβολή της οθωμανικής κυριαρχίας.

Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) παρουσιάζει σειρά σύντομων συζητήσεων (podcast) με συγγραφείς και μελετητές των εναλλακτικών μορφών λόγου που συνομιλούν με το παρελθόν. Πώς μπορεί η Ιστορία να γίνει πιο προσιτή στο ευρύ κοινό; 

Η έκτη συζήτηση της σειράς αφορά το είδος της ιστορικής βιογραφίας. Συνομιλούμε με την κ. Λύντια Τρίχα, η οποία έχει αφιερώσει πολλή από τη συγγραφική της δουλειά στη βιογράφηση δύο σημαντικών πολιτικών προσωπικοτήτων της νεότερης ιστορίας μας: του Χαρίλαου Τρικούπη και του πατέρα του Σπυρίδωνος (εκδόσεις Πόλις). Ο Χαρίλαος υπήρξε ο πατέρας του ελληνικού κοινοβουλευτισμού, ο πρωθυπουργός του εκσυγχρονισμού, των νομοθετικών αλλαγών, της οργάνωσης του στρατού, της ενίσχυσης του στόλου, των μεγάλων δημόσιων έργων και των σιδηροδρόμων. Ο Σπυρίδων, πρώτος πρωθυπουργός της Ελλάδας και πρώτος πρεσβευτής της στην Αγγλία, είναι και ο συγγραφέας πολύτομης ιστορίας της Ελληνικής Επανάστασης. 

Με πηγή προσωπικά και οικογενειακά αρχεία, αλληλογραφία, εφημερίδες της εποχής, ημερολόγια και απομνημονεύματα, ο βιογράφος ιδίως ενός πολιτικού προσώπου, «βιογραφεί» κατά κάποιον τρόπο επίσης το περιβάλλον του βιογραφούμενου και την κοινωνία στην οποία έζησε, από άποψη πολιτική, οικονομική και κοινωνική. Φωτίζονται, έτσι, λεπτομέρειες που ερμηνεύουν περαιτέρω τις αιτίες διαφόρων γεγονότων, εξηγούν ορισμένες αποφάσεις ή ανατρέπουν πιθανά στερεότυπα και οδηγούν στην επανεξέταση κάποιων ιστορικών δεδομένων.

Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) παρουσιάζει σειρά σύντομων συζητήσεων (podcast) με συγγραφείς και μελετητές των εναλλακτικών μορφών λόγου που συνομιλούν με το παρελθόν. Πώς μπορεί η Ιστορία να γίνει πιο προσιτή στο ευρύ κοινό; Ποιες άλλες μορφές λόγου, πέραν του ιστορικού, μπορούν να φωτίσουν με εύληπτο τρόπο πτυχές της Ιστορίας;

Στην έκτη συζήτηση της σειράς, συνομιλούμε με τον κ. Κώστα Ακρίβο, με αφορμή το μυθιστόρημά του «Πότε διάβολος, πότε άγγελος» (εκδόσεις Μεταίχμιο, 2021), στο οποίο, μέσα από μια μη γραμμική αφήγηση και παράλληλα με την πορεία ζωής ενός δευτεραγωνιστή της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, σκιαγραφείται η προσωπικότητα ενός πρωταγωνιστή της, του Γεωργίου Καραϊσκάκη. Το ιστορικό παράδειγμα αυτού διδάσκει ότι μπορεί κανείς να μετατρέπεται από διάβολος σε άγγελο, ξεπερνώντας προσωπικές και ιστορικές αντιξοότητες, και να αναδεικνύεται σε ήρωα, ακόμη κι αν δεν έχει γεννηθεί ως τέτοιος. 

Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) παρουσιάζει σειρά σύντομων συζητήσεων (podcast) με συγγραφείς και μελετητές των εναλλακτικών μορφών λόγου που συνομιλούν με το παρελθόν.

Πώς μπορεί η Ιστορία να γίνει πιο προσιτή στο ευρύ κοινό; Ποιες άλλες μορφές λόγου, πέραν του ιστορικού, μπορούν να φωτίσουν με εύληπτο τρόπο πτυχές της Ιστορίας; Στη τέταρτη συζήτηση της σειράς, συνομιλούμε με τον κ. Βαγγέλη Καραμανωλάκη Αναπληρωτή Καθηγητή Ιστορίας Ε.Κ.Π.Α. για τη σχέση μεταξύ ιστορικής αφήγησης και λογοτεχνικής αναπαράστασης της Ιστορίας, είτε επιδιώκεται συνειδητά, είτε ασυνείδητα από τους συγγραφείς. Είναι αυτή μια σχέση αμφίθυμη; συμπληρωματική ίσως;