Elastyczność i kreatywność mają związek z odpornością na stres? Wiele zasobów, które nie doceniamy wspierają nasze radzenie sobie z trudnymi sytuacjami, które generują nasz stres. Przeciwieństwem elastyczności jest sztywność: w działaniu, myśleniu, za każdym razem próbujemy w ten sam sposób pokonać przeszkodę. Elastyczność sprawia, że potrafimy zaakceptować trudność i się dostosować, jeśli to konieczne. Kreatywność pomaga nam w znalezieniu całego repertuaru sposobów by z problemem sobie poradzić. Warto je rozwijać!

"Musimy się nauczyć bycia swoim najlepszym przyjacielem, ponieważ zbyt łatwo wpadamy w pułapkę bycia swoim najgorszym wrogiem."
Wiara w siebie jest podstawą do radzenia sobie z przeciwnościami, by być ambitnym, niezłomnym, silnym, a więc też lepiej radzić sobie z kryzysami i sytuacjami stresującymi. Często wiarę w siebie podkopujemy my sami, karmiąc wewnętrznego krytyka i ignorując żywiciela. Nie chodzi o bezkrytyczne spojrzenie i wyzbycie się wszystkich wymagań czy oczekiwań wobec siebie. Chodzi jednak o realistyczną ocenę siebie! Jak być swoją Przyjaciółką?

Aby tego było mało, nasz organizm stresuje się również poza naszą świadomością, poprzez procesy biochemiczne, które w nim zachodzą, a więc tzw. stres oksydacyjny. Stres oksydacyjny – to stan zakłóconej równowagi między wolnymi rodnikami (utleniaczami) a antyoksydantami (przeciwutleniaczami) w organizmie. Zarówno wolne rodniki, jak i antyoksydanty naturalnie występują w organizmie, gdyż są niezbędne do prawidłowego przebiegu wielu procesów życiowych. Dopóki zachodzi między nimi równowaga, organizm funkcjonuje prawidłowo. Jednak gdy dojdzie do wzrostu produkcji wolnych rodników lub spadku aktywności antyoksydantów, dochodzi do tzw. stresu oksydacyjnego.
Czy można mu zapobiec? Obniżyć jego negatywne działanie?

Stres życia codziennego to nieodzowny element tego właśnie, co życiem zwą. Powtarzam po raz kolejny, że on tak po prostu nie zniknie, ale też nie powinien. Informuje nas o tym co jest dla nas ważne i warte naszej uwagi, pozwala nam w ustaleniu priorytetów. Pewnie to co najbardziej nas stresuje, jest dla nas najważniejsze i tak po kolei można wyznaczać i planować. Stresują cię relacje? To informacja, że coś z nimi jest nie tak? Brak asertywności a może toksyczność? Często stres dotyczy niestety kwestii, które są dla nas priorytetem przez stereotypy i przyjęte zasady. A wtedy nie można w ten sposób wartościować, najpierw trzeba się zastanowić czy ja się z tymi założeniami w swojej filozofii życia zgadzam? Czy tych ludzi chcę i potrzebuję w życiu? Jeśli nie, musisz nauczyć się odpuszczać, odmawiać i olewać. Trening czyni mistrza. O tym opowiadam w dzisiejszym podcaście!

Oczywiście w koncepcji akceptacji stresu, szukamy powodów do przyjęcia założenia, że stres w naszym życiu jest potrzebny. Po pierwsze najczęściej dotyczy spraw ważnych, więc nadaje naszemu życiu sens, kiedy mierzymy się z czymś w imię wartości. Z drugiej strony stres objawia się w działaniu lub obawie przed działaniem, jeśli podejmiemy się pracy, stres oznacza doświadczanie i wzrastanie, rozwój, nabywanie nowych umiejętności i pewności siebie.
Biorąc pod uwagę badania oraz liczne doświadczenia wielu osób stworzono listę najczęściej wskazywanych pozytywnych zmian, które zaszły w reakcji na trudności. Czy potrafisz odnaleźć w nich takie, które mogły zajść w tobie?

Równowaga. To jej potrzebujemy w naszym codziennym funkcjonowaniu. Można się stresować, kiedy naszym życiem rządzi chaos tak samo jak wtedy, kiedy wszystko jest zaplanowane, co do minuty. Potrzebujemy znaleźć balans, bo tylko wtedy napięcie również równo i w niewielkim stopniu do nas dochodzi. Wszystko co skrajne, generuje problemy.
Po której stronie jesteś?

Nastawienie na rozwój to broń przeciwko stresowi, ale i mechanizm pozwalający na akceptację stresu jako informacji zwrotnej. Rozwijając się ćwiczymy elastyczne myślenie, kreatywność i rozwiązywanie problemów, a te umiejętności pomogą nam lepiej poradzić sobie w kryzysie. Nastawienie na rozwój to dążenie do zmiany na lepsze bez względu na okoliczności, biorąc pod uwagę swoje zasoby i możliwości.
Dlaczego osoba nastawiona na rozwój, radzi sobie lepiej z zarządzaniem stresem?

Myślisz, że w bezstresowym życiu chodzi o unikanie stresu? Wydawało by się logiczne, nie ma stresu, to nie ma jego złych skutków. Jeśli jednak śledzisz projekt od początku, to czytałeś o badaniach, że dobrostan nie oznacza, życia bez stresu, ale chodzi o nastawienie do niego. Podobnie jest z unikaniem. W psychologii nazywa się to generowaniem stresu, czy popularnie błędnym kołem stresu. Im bardziej chcemy unikać zagrożeń mogących wywołać stres, tym bardziej żyjemy pod presją i sami generujemy sobie koszty unikania w postaci stresu. Pojawia się jeszcze więcej źródeł napięcia, a my mamy coraz mniej zasobów na walkę, które tracimy podczas kosztownego unikania.

„Im bardziej bezpośrednio ktoś dąży do maksymalizowania przyjemności i minimalizowania bólu, tym bardziej prawdopodobne jest, iż życie tej osoby będzie pozbawione głębi, sensu i poczucia wspólnoty z innymi ludźmi” R. Ryan, V. Huta, E. Deci

Podcast 3/15
Od tego właściwie należało zacząć rozważania na temat radzenia sobie ze stresem, od zwrócenia uwagi na dystans. Dystans do siebie i do stresora. Właściwie każda z tych wymienionych technik, opiera się na stwierdzeniu, że stres jest szczególnie groźny dla zdrowia fizycznego i psychicznego, nie przez samo istnienie czy natężenie, ale przez nasze o nim przekonania. Akceptując współistnienie stresu w wielu życiowych sytuacjach i zmieniając nasze nastawienie do radzenia sobie w nich, niwelujemy jego szkodliwe skutki. Akceptacja stresu sprawia, że zwątpienie w umiejętności poradzenia sobie z wyzwaniem przemienia się w pewność siebie, że nawet porażka, daje mi moc wyciągnięcia wniosków i doświadczania. Lęk przed próbowaniem zastępuje odwaga, że sobie poradzę, a nawet jeśli sobie nie poradzę, to w cierpieniu odnajdę sens. A izolacja przed innymi, w obawie przed stresującymi sytuacjami zastąpi bliskość w działaniu.

Skoro stres pojawia się w momencie kiedy przytrafia się coś na czym nam zależy, można wyciągnąć wniosek, że stres nadaje naszemu życiu sens. Mocne słowa? Jednak chyba nie ulegasz stresowi ot tak, dla sportu, pojawia się on w sytuacjach ważnych i to ty nadajesz im wartość tego znaczenia.

Idąc dalej, skoro, życie w poczuciu sensu wiąże się ze stresem, a sens to nadawanie pewnym aspektom naszego życia wartości, to praca nad uświadamianiem sobie najważniejszych dla nas wartości będzie redukowała poziom stresu.