Συνέντευξη στις Γεωργία Κριεμπάρδη & Νεκταρία Ψαράκη
Πριν από περίπου 8 μήνες, δηλαδή στα τέλη του 2023, ψηφίστηκε ο «εργατικός» νόμος Γεωργιάδη 5053/2024. Ήταν ο νόμος με τις μεγάλες ανατροπές, κυρίως με την κατάργηση του πενθημέρου και την επιβολή του 6ημέρου σε επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας «υποχρεωτικά με διευθυντικό δικαίωμα του εργοδότη και όχι με συναίνεση του εργαζομένου – όπως παραπλανητικά αναφέρουν κάποιοι επιστήμονες και κυβερνητικά στελέχη», όπως θυμίζει στο TPP ο εργατολόγος Αλέξης Μητρόπουλος. Πρόκειται για έναν νόμο που προώθησε την πολυαπασχόληση του εργαζομένου, αφού με το άρθρο 9 του νόμου 5053 μπορεί πλέον να απασχολείται για 13 ώρες ημερησίως.
«Αυτό που έχει απασχολήσει τη διεθνή τάξη, είναι το τι συμβαίνει από 1/07: η δυνατότητα του εργοδότη – διότι μιλάμε για διευθυντικό επιβαλλόμενο δικαίωμα – να επιβάλει στους εργαζόμενους την έκτη ημέρα απασχόλησης και να αμείβεται για την 6η ημέρα με 40% προσαύξηση του ημερομισθίου» εξηγεί, θυμίζοντας ότι εδώ και δεκαετίες, δηλαδή από το 1982, στην Ελλάδα ίσχυε το πενθήμερο, 8ωρο και το 40ωρο. Η ελληνική πραγματικότητα, όπως διαμορφώθηκε με τον αντεργατικό νόμο Γεωργιάδη, σόκαρε τη διεθνή κοινότητα, αφού εξώφυλλα των πιο εμβληματικών μέσων ενημέρωσης του κόσμου μονοπωλήθηκαν από αυτή τη σοκαριστική αντιμεταρρύθμιση – μεταρρύθμιση για την κυβέρνηση – διότι πολλές κυβερνήσεις και κυρίως στον κλάδο της βιομηχανίες και των υπηρεσιών (πχ τράπεζες) πειραματίζονται έστω και πιλοτικά να εισαγάγουν την τετραήμερη εργασία «ενώ στην πατρίδα μας κατά αυτόν τον σκληρό – νομοθετημένο πια τρόπο – να εισάγεται το εξαήμερο και μάλιστα με επιβολή του εργοδότη» αναφέρει ο κ. Μητρόπουλος, με το εξαήμερο τα τελευταία 25 χρόνια τουλάχιστον να μην υπάρχει πουθενά, ούτε σαν σκέψη.
6ήμερη εργασία για να απαλλαγεί ο εργοδότης από επιπλέον υπάλληλο – Δεν τολμά να το πει η κυβέρνηση και μιλά για fake news
Η εργασία την 6η ημέρα αφορά σε επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας που παλιότερα και τώρα και στο μέλλον θα δουλεύουν για εφτά μέρες. «Οι μεν επιχειρήσεις δούλευαν μέχρι τώρα εφταήμερο, οι δε εργαζόμενοι δούλευαν πενθήμερο για δεκαετίες. Τι συνέβαινε για τις δύο μέρες που δούλευε επιπλέον η επιχείρηση; Ο νόμος τις υποχρέωνε να προσλαμβάνουν πρόσθετο προσωπικό. Επειδή όμως η πρόσληψη πρόσθετου προσωπικού για δύο ημέρες ή για οκτώ το μήνα ή για 15 τον μήνα είναι πιο ακριβή πρόσληψη από την απασχόληση υπερωριακά του ίδιου απασχολούμενου, πίεσαν οι εργοδότες και η κυβέρνηση αποδέχθηκε να δουλεύουν οι ίδιοι εργαζόμενοι της επιχείρησης χωρίς νέες προσλήψεις την 6η ημέρα που στην ουσία είναι η 6η μέρα υπερωριακά, γι’ αυτό την αμείβει με 40% όπως αμείβονται στην Ελλάδα οι υπερωρίες. Τι κερδίζουν δηλαδή οι εργοδότες; Ωφελούνται κατά το ότι δεν μπαίνουν στο κόστος και στα έξοδα να προσλαμβάνουν νέο προσωπικό για να καλύπτουν την απόσταση μεταξύ της εφταήμερης δικής τους λειτουργίας και της πενθήμερης εργασίας των εργαζομένων τους και απασχολούν το ήδη απασχολούμενο προσωπικό υπερωριακά. Αυτό είναι που δε λέγεται ούτε δυστυχώς από συναδέλφους -οι οποίοι αισθάνονται το χρέος να υποστηρίξουν το αφήγημα της κυβέρνησης, και απορώ γιατί αφού η επιστήμη υποστηρίζει το δίκαιο – ούτε από την κυβέρνηση, η οποία το αποκρύπτει και το ονομάζει fake news. Ας πει η κυβέρνηση ότι εμείς, για τις ανάγκες της οικονομίας, για να καλύψουμε κενά, για άλλους λόγους δημοσιονομικούς, θέλουμε να ακυρώσουμε παλιές εργατικές κατακτήσεις», λέει.
Έως και για 78ωρο δύναται να εργαστούν πλέον τα εργαζόμενα άτομα στη χώρα – «Το παρουσιάζουν ως δικαίωμα του φτωχοποιημένου εργάτη για χάρη των δυνητικών επενδυτών»
Σε συνδυασμό με την 13ωρη εργασία (η οποία δεν είναι υποχρεωτική), τα εργαζόμενα άτομα στην Ελλάδα έχουν τη δυνατότητα να εργάζονται για 65 ώρες την εβδομάδα, και σε περίπτωση επιβολής της 6ήμερης εργασίας από τον εργοδότη, ακουμπούν και το εξοντωτικό 78ωρο.
Ο κ. Μητρόπουλος θεωρεί ότι δεν πρόκειται για «αλόγιστες» αποφάσεις. «Είναι συνειδητά σχεδιασμένες αποφάσεις σε συνεννόηση με το ακραίο τμήμα των δανειστών, διότι ακόμη έχουμε δανειστές αφού οι 800 και πλέον μνημονιακοί νόμοι θα ισχύουν μέχρι το 2060 όπως προβλέπει το τρίτο σκληρό μνημόνιο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Αυτοί αφορούν στα εργασιακά, στα ασφαλιστικά, στα φορολογικά και αλλού. Άρα δεν είναι αλόγιστη και μη σχεδιασμένη παρέμβαση για να ψηφιστεί στην πατρίδα μας ο πιο ακραία ανατρεπτικός και ο πιο ακραία νεοφιλελεύθερος νόμος- που ούτε η σχολή του Σικάγου που ήταν το πιο νεοφιλελεύθερο μανιφέστο που έχει εκφωνηθεί στα εργασιακά δεν τόλμησε να εφαρμόσει. Υπό αυτή την έννοια, η κυβέρνηση λέει ότι καταργεί το πενθήμερο -που εδώ και 42 χρόνια ισχύει στην πατρίδα μας-, δίνοντάς το μάλιστα και ως δικαίωμα στον φτωχοποιημένο εργάτη στην πατρίδα μας. Μιλάμε για ευρεία στοχοποίηση ευρύτερων στρωμάτων με την λεηλασία των μισθών και συντάξεων, άρα λοιπόν η κυβέρνηση με συνειδητό τρόπο προωθεί αυτό που λέω στα τελευταία μου βιβλία «ελντοραντοποίηση» της αγοράς εργασίας. Δηλαδή φτιάχνει μία φθηνή αγορά εργασίας και ελκυστική στους δυνητικούς επενδυτές», εξηγεί.
Προαιρετικό 13ωρο, αλλά πού ξεκινά ο εκβιασμός;
Σχετικά με το 13ωρο, αναφέρει ότι ενώ όντως η κυβέρνηση δεν υποχρεώνει τον εργαζόμενο αλλά απλά του παρέχει την δυνατότητα. Που ξεκινάει όμως ο εκβιασμός; Είναι πραγματικά επιλογή; Ο εκβιασμός ξεκινάει στο σημείο που οι κυβερνήσεις εδώ και 12 χρόνια λεηλατούν τους μισθούς, ακυρώνουν τις τριετίες, κόβουν τα οικογενειακά επιδόματα. «Η κυβέρνηση λοιπόν έχει περάσει σε μία άγρια αντιμεταρρύθμιση, καίτοι το λέει αυτό μεταρρύθμιση, που είναι ό,τι πιο συντηρητικό, αλλά ακραίο ελκυστικό πάντως για τους εν δυνάμει επενδυτές», εξηγεί.
Θυμίζει επίσης ότι «η διάταξη που πέρασε τιμωρεί επιπλέον και τον απεργό συνδικαλιστή σε περίπτωση που παροτρύνει τον μη απεργό -απεργοσπάστη τον λέγαμε παλιότερα – συνάδελφό του να μη δουλέψει. Τιμωρείται με θηριώδες πρόστιμο ο συνδικαλιστής που απεργεί και απευθυνόμενος στον συνάδελφό του τον καλεί να συμμετέχει για να προστατεύσει τα δικαιώματά του. Πρόκειται για , τιμωρία της συνδικαλιστικής δράσης, ποινικοποίηση της απεργίας. Όλο αυτό επομένως είναι πλέγμα διατάξεων που στοχεύει να κάνει τη χώρα μας Ελ Ντοραντο φθηνής εργασίας που κατά τα ανόητα μυαλά τους – δεν είναι χυδαία φράση ευγενώς τη χρησιμοποιώ – θα φέρει περισσότερες επενδύσεις και θέσεις εργασίας. Τώρα, ποιες θέσεις εργασίας σε μία διερευνώμενη gig economy, διότι αυτός είναι ο στόχος, να κάνουμε τόσο ελαστική την αγορά εργασίας, να μην υπάρχει σταθερή απασχόληση και σταθερό ωράριο, ο εργαζόμενος να μπορεί να καλύπτει έκτακτες ανάγκες του εργοδότη αλλά να μείνει απροστάτευτος από τα παραδοσιακά δικαιώματα εργασίας και ασφάλισης που του παρείχαν για δεκαετίες οι σύγχρονες ευρωπαϊκές νομοθεσίες».
Μικρές οι αντιδράσεις των συνδικάτων: Είναι πραγματικό δέλεαρ το διπλό μεροκάματο σε μία κοινωνία διευρυμένης φτωχοποίησης των προλεταριακών και εργατικών στρωμάτων
Για την παραπάνω κατάσταση, υπενθυμίζει ότι δεν υπήρξε κάποια αντίδραση από τα συνδικάτα. «Δεν είδαμε αντίδραση γιατί η κυβέρνηση τι έκανε; Ενώ ο παλιός νόμος έλεγε ότι για την απασχόληση την 6η ημέρα θα αμείβεται με 30%, τώρα λέει ότι η 6η ημέρα θα αμείβεται με 40% αλλά κάλεσε τους εργοδότες αν η 6η μέρα συμπίπτει με Κυριακή ή αργία να δίνουν στους εργαζομένους και επιπλέον το 75%. Κοντολογίς όποιος δουλέψει 6η μέρα που συμπίπτει με Κυριακή ή αργία θα παίρνει λόγου χάριν μεροκάματο 100 ευρώ συν 115% δηλαδή 215 ευρώ για την απασχόληση την 6η μέρα», λέει.
«Η καθιέρωση του πενθημέρου είναι η σοβαρότερη κατάκτηση από το 1982, και χαίρομαι γιατί εγώ είχα κάνει το σχέδιο νόμου του πενθημέρου, 8ωρου, 40ωρου επί υπουργίας Ευάγγελου Γιαννόπουλου, και τώρα το βλέπω μετά από 42 χρόνια να καταργείται», αναφέρει, ενώ σχολιάζει ότι σε μία διερευνώμενη φωτοχοποίηση των προλεταριακών και εργατικών στρωμάτων, το να παίρνει κάποιος για δουλειά μίας ημέρας διπλό μεροκάματο είναι ισχυρό δέλεαρ που υπερνικά την ανάγκη του εργαζομένου για την άσκηση του «αγιότερου» των δικαιωμάτων του, δηλαδή της ξεκούρασης. «Η κυβέρνηση ξέρει ότι με την φτωχοποίηση ευρύτερων εργατουπαλληλικών στρωμάτων πολλοί δεν θα αντιδράσουν. Παλιότερα με την μη αμοιβή ή με τη συνήθη αμοιβή οι εργαζόμενοι δεν προσέτρεχαν και δεν ακύρωναν την ξεκούρασή τους για να δουλεύουν φθηνά. Θεωρώ ότι είναι ακύρωση κατακτήσεων και οπισθοδρόμηση και η κυβέρνηση αυτό το βάφτισε μεγάλη μεταρρύθμιση».
200.000 70ρηδες και 75ρηδες με λεηλατημένες συντάξεις επιστρέφουν στη δουλειά
Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με τους συνταξιούχους. «Η κυβέρνηση περιορίζει την περικοπή που είχαν οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι, τους λέει ελάτε στην αγορά εργασίας στα 75 σας – ήρθε ένας χθες στα 80 του και μου είπε θέλω να ξαναδουλέψω. Ούσα λεηλατημένη η σύνταξη στα μνημόνια, το τελευταίο τρίμηνο 200.000 70ρηδες και 75ρηδες συνταξιούχοι ξαναέπιασαν δουλειά. Αναγκάζονται να δουλέψει. Αυτό λοιπόν που ζούμε για το δέλεαρ με την 6η μέρα, το ζούμε με το δέλεαρ για την μη περικοπή της σύνταξης που ίσχυε μέχρι τώρα όταν 200.000 άνθρωποι με λεηλατημένες τις συντάξεις επειδή αδυνατούν να διαβιώσουν – δε λέω αξιοπρεπώς, αλλά στοιχειωδώς – ξαναμπαίνουν στη δουλειά. Και αυτό υπουργοί της κυβέρνησης το εμφάνισαν ως μεγάλη επιτυχία», είπε.
Σχετικά με τα χαμηλά αντανακλαστικά της κοινωνίας, και για το κατά πόσο οι πολίτες βλέπουν πραγματικά την αναξιοπρέπεια και την κατάντια, ο κ. Μητρόπουλος λέει: «Φοβάμαι ή δεν θα το δουν ή θα το δουν μερικώς. Βλέπουμε τι πλασάρονται ως ειδήσεις στον κόσμο. Οι επικοινωνίες έχουν μεγάλη ευθύνη. Ποιος συνάδελφός σας αφιέρωσε την ώρα που αφιερώσατε εσείς; Ποια εκπομπή ασχολήθηκε ένα δεκάλεπτο να εμβαθύνει, όχι να το ξεπετάξει. Να εμβαθύνει στο ζήτημα που ακύρωσε μία από τις βασικότερες κατακτήσεις της παγκόσμιας και ευρωπαϊκής εργατικής τάξης; Για τα κοινωνικά δικαιώματα ποιες ηγεσίες – που διαγωνίζονται ποιος θα διαδεχθεί ποιον – ανάλωσαν περισσότερα λεπτά της ώρας για να εμβαθύνουν αντικειμενικά σε αυτό το κυρίαρχο ζήτημα που απασχολεί 2.500.000 εργαζόμενους και 5.000.000 συνταξιούχους. Μιλάμε για ολόκληρο τον πληθυσμό», λέει.
Απορεί η Ευρώπη: Γιατί αφού η κυβέρνηση λέει ότι ξεχειλώνουμε από τουριστικά έσοδα φτωχοποιεί εργαζομένους και συνταξιούχους;
Αυτές οι μεγάλες ανατροπές, έχουν δημιουργήσει απορίες στην Ευρώπη. Όπως λέει ο κ. Μητρόπουλος, «βλέπουμε ινστιτούτα και μεγάλους επιστήμονες να αναρωτιούνται: Αφού βγήκατε από τα μνημόνια, αφού λύσατε προβλήματα, αφού η κυβέρνηση πανηγυρίζει ότι ξεχειλώνετε από τα τουριστικά έσοδα, γιατί φτωχοποιεί τους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους, γιατί τεκμαρτοποιεί τους ελεύθερους επαγγελματίες; Αυτά τα ερωτήματα μας θέτουν και τους απαντάμε κατά τον αντικειμενικό τρόπο ότι κυβερνόμεθα από νόμους που ψηφίστηκαν το 2010-2011 όπως η εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων που είναι ο απόλυτος φόρος για τους συνταξιούχους. Βγήκε προχθές ο διοικητής της τράπεζας και είπε ότι ο ΕΝΦΙΑ είναι πιο δίκαιος νόμος στην Ευρώπη. Άρα η πέμπτη γενιά των παιδιών μας θα πληρώνει ΕΝΦΙΑ. Άρα δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από αυτό το σπιράλ στοχοποίησης των ευρύτερων κοινωνικών στρωμάτων και μιας αδύναμης οικονομικής ανάπτυξης που δεν στηρίζεται στην παραγωγικότητα αλλά στην Ελντοραντοποίηση, στην φθηνή εργασία για να προσελκυστούν οι επενδύσεις».
«Η μεγάλη παραίτηση»
Σχετικά με την έλλειψη αντιδράσεων ο κ. Μητρόπουλος λέει ότι βιώνουμε «τη μεγάλη παραίτηση». «Στις μεγάλες κοινωνίες και στην Ευρώπη και στον Καναδά, ακόμη και στην Κίνα έχουμε – με δικαιολογημένη βάση – παραίτηση των νέων όταν ακούν αυτά τα οποια ψηφίζονται. Όταν μπαίνει στην αγορά εργασίας για 500 ευρώ, όταν ξέρει ότι αυστηροποιούνται τα κριτήρια για να πάρει σύνταξη, όταν βλέπει ότι κόβονται τα οικογενειακά επιδόματα και δεν στηρίζεται ο νέος είτε ως εργαζόμενος είτε ως οικογενειάρχης αρχίζει αυτό το παγκόσμιο κυρίαρχο κίνημα ως η μεγάλη παραίτηση και η αδιαφορία του νέου και καταλήγουμε στη γενιά Boomerang. Θυμάστε το παιδικό παιχνίδι που το πετάς στον τοίχο και σου έρχεται στο κεφάλι. Διώχνεις τα παιδιά σου να δουλέψουν στην αφιλόξενη αγορά εργασίας και ως γενιά boomerang γυρίζουν και μένουν μέχρι τα 35 και τα 40 τους στο πατρικό τους σπίτι», λέει.
Το 1/3 των απασχολούμενων εργάζονται με μερική απασχόληση
Κλείνοντας, θυμίζει το εξής αποθαρρυντικό: Στη χώρα μας, η μερική απασχόληση είναι κυρίαρχη. «Το 1/3 των εργαζομένων σήμερα από τα 2.500.000 αμείβονται με 400 ευρώ της μερικής απασχόλησης. Τι οικογένεια να στήσεις; Τι παιδιά να αναθρέψεις; Τι ζωή να κάνεις με μία αξιοπρέπεια, όταν με πλήρες ωράριο ή με λιγότερο από πλήρες, παίρνεις 400 ευρώ καθαρά;», διερωτάται.
