RaboResearch Economie

Waar in Nederland is de brede welvaart het hoogst? Welke mechanismen zitten hierachter? En wat was het effect van de coronapandemie op de brede welvaart? In deze aflevering gaat Suzanne Bijkerk in gesprek met Rogier Aalders en Floris Jan Sander over de ontwikkelingen en trends op het gebied van de brede welvaart in Nederland en Nederlandse regio’s. Samen bespreken ze de regio's waar de brede welvaart hoog is en de gebieden waar deze achterblijft.

Het aantal faillissementen in Nederland stijgt al zes kwartalen na een historisch dieptepunt tijdens de coronapandemie. Deze trend houdt naar verwachting nog drie jaar aan. Hoewel een faillissement grote impact heeft op een ondernemer, hoeft deze toename volgens RaboResearch-economen Hugo Erken en Igor Dzambo geen slecht nieuws te zijn voor de Nederlandse economie als geheel. De coronasteunmaatregelen voorkwamen minstens 12.500 faillissementen en zeer forse economische tegenspoed. Tegelijk hielden ze waarschijnlijk ook bedrijven overeind die al voor de coronapandemie in zwaar weer zaten en daardoor onder meer personeel en kapitaal vasthouden waar succesvollere ondernemingen om staan te springen. Interview: Lize Nauta.

De arbeidsmarktkrapte is historisch hoog en het tekort aan personeel is voelbaar in alle sectoren. Maar sectoren verschillen in de inzet van arbeidsmigranten en technologie om dit tekort op te lossen. Welke sectoren zouden meer gebruik kunnen maken van kunstmatige intelligentie of robots? Waarom worden arbeidsmigranten wel ingezet in de ene sector, maar niet in de andere? In deze aflevering bespreken onderzoekers Suzanne Bijkerk, Igor Dzambo en Leontine Treur de huidige en toekomstige arbeidskrapte en kijken zij naar arbeidsmigratie en technologie als mogelijke uitweg.

Het is geen geheim dat Europa vergrijst. De effecten hiervan kunnen we al duidelijk terugzien op de krappe arbeidsmarkt. Maar dit is nog maar het topje van de ijsberg. De vergrijzing zet de komende jaren het hardst door in Italië en Duitsland, maar ook Nederland komt er niet onderuit. Aan welke knoppen kunnen overheden nog draaien om het tij te keren? En is er überhaupt wel iets tegen te doen? In deze aflevering buigt Elwin de Groot zich samen met Maartje Wijffelaars en Erik-Jan van Harn over deze prangende vragen.

Midden-Nederland vergrijst de komende jaren in rap tempo. Meer ouderen betekent ook meer vraag naar zorg en ondersteuning aan huis. Maar het aantal mensen dat dit kan bieden, groeit nauwelijks meer. Bovendien is het op sommige plekken minder fijn wonen als (trap-)lopen steeds lastiger wordt. Hoe kun je ervoor zorgen dat ouderen geschikt wonen in een fijne leefomgeving en voorzien van zorg? In deze aflevering gaat Christel Hoeksema, adviseur RaboResearch Dialoog Expertise Centrum, hierover in gesprek met John Post, bestuurder bij zorgcentrum De Haven in Bunschoten, Kelly Sakkers, Business Development Manager bij Rabobank Midden-Nederland en Carola de Groot, huizenmarkteconoom bij RaboResearch.

Het aantal zelfstandigen zonder personeel is de afgelopen drie jaar met 17 procent gegroeid. Ben je als zzp’er welvarender dan als werknemer? In deze aflevering bespreken onderzoekers Suzanne Bijkerk en Rogier Aalders de brede welvaart van zzp’ers, mogelijke oorzaken van de groei van het aantal zelfstandigen en op welke wijze regelgeving van invloed is op hun welvaart.

Zijn ouderen meer tevreden met hun inkomen dan jongeren? Hebben lage inkomensgroepen altijd een lagere welvaart dan mensen met meer inkomen? Welke factoren hangen samen met economische, sociale en ecologische welvaart? In deze aflevering bespreekt econoom Suzanne Bijkerk de ongelijkheid in brede welvaart tussen inkomens- en leeftijdsgroepen en waarom deze ongelijkheid (ook voor bedrijven) van belang is. Interview: Rogier Aalders.

Een groeiende groep jongvolwassenen woont nog thuis bij de ouders. Zegt dit iets over de kookkunsten van pa en ma, of zijn schaarse en dure huizen debet aan deze thuiswoontrend? In deze aflevering bespreken Stefan Groot, Carlijn Prins en Nic Vrieselaar de redenen om bij ouders te wonen, gaan ze in op de woonschaamte onder vooral oudere thuiswoners, en staan ze stil bij de vooruitzichten voor woningzoekers.

Waarom speelt de staalindustrie een belangrijke rol in de energietransitie? Hoe is de Europese staalindustrie eigenlijk ontstaan en wat zorgt ervoor dat de huidige productie gepaard gaat met veel emissies? Aan de hand van deze vragen duiken energietransitie-specialisten Eli Elderkamp en Susan Hansen in de wereld van staal. Naast de belangen rondom het klimaat en de leefomgeving bespreken zij in deze aflevering ook de bredere belangen, van regionale economie tot geopolitiek.

Hoeveel groei kan er nog uit de enorm krappe arbeidsmarkt worden gehaald op de korte en lange termijn? Wat zijn de effecten van vergrijzing, migratie en overheidsbeleid op de arbeidsmarkt? Is er zoiets als structurele arbeidskrapte of bestaat dit eigenlijk niet? En wat zit er achter de steeds verder teruggelopen arbeidsproductiviteitsgroei, en hoe krijgen we deze weer op de rit? In deze aflevering bespreken economen Igor Dzambo en Hugo Erken de stand van en de vooruitzichten voor de Nederlandse arbeidsmarkt. Interview: Suzanne Bijkerk.