Podcasthost Tiene Holvoet spreekt in deze aflevering met psychologe Ama Kissi over de impact van racisme op mensen van kleur. Racisme moet je begrijpen als een chronische stressor. Wat kan leiden tot zowel mentale als fysieke gezondheidsproblemen. 

Ama Kissi is klinisch psycholoog en doctor in de psychologie. Ze werkt als psycholoog in Praktijk50, een groepspraktijk in Lokeren. Daarnaast voert ze postdoctoraal onderzoek aan de Universiteit Gent naar onderliggende mechanismen van racisme in de gezondheidszorg. Ze geeft workshops en lezingen over de relatie tussen racisme en gezondheid en rond diversiteitscompetente zorg.  

Meer weten? 

• Website Ama Kissi
• Interview met Ama Kissi op Sociaal.net (26 september 2023)
• Een overzicht van psychiaters, psychologen en therapeuten van kleur in België op Cargo Confetti, de website van Zarissa Windzak
• Persoonlijke getuigenissen met analyses over de impact van racisme op reacttoracism.be

Hoe kan je als omstaander reageren op racisme? Waarom is het zo belangrijk om te reageren als getuige van racisme of discriminatie? Wat houdt mensen soms tegen en hoe kan je dat overwinnen?  

Die vragen leggen we voor aan Liz Michiels. Liz is beleidsmedewerker gelijke kansen bij de stad Antwerpen. Ze gaf en geeft mee vorm aan de campagne ‘Reageer. Altijd’ en is verantwoordelijk voor de omstaanderstrainingen die de stad sinds kort aanbiedt. 

• Website Zie je discriminatie? Reageer. Altijd. 
  
• Gelijke Kansen Antwerpen op Facebook
• Liz Michiels op LinkedIn 
• Strategieën om als omstaander te reageren op reacttoracism.be 
  

Ook jonge kinderen doen soms racistische uitspraken, vaak over huidskleur. 'Laat ze niet passeren', zegt pedagoge Eva Dierickx. Maar je kind antiracistisch opvoeden, hoe doe je dat?  

Kinderen zien op heel jonge leeftijd al verschillen in huidskleur. De stereotypen en vooroordelen die daaraan vasthangen, pikken ze onbewust op. Antiracistisch opvoeden is niet alleen het kopen van poppen van kleur, boeken met mensen van kleur in de hoofdrol en huidkleurige potloden.  

Het betekent ook dat jij als ouder of opvoeder je kind leert hoe het de principes van antiracisme kan toepassen. Zoals je kind leren zich uit te spreken of iemand bij te staan die racisme meemaakt. Of manieren vinden om bespreekbaar te maken wat je kind kan doen als het zelf doelwit van racistisch gedrag is. 

Tiene Holvoet spreekt erover met pedagoge Eva Dierickx. Eva, op Instagram bekend als @deklasvaneva, praat, schrijft en deelt graag alles wat met kwaliteitsvol kleuteronderwijs, jonge kinderen en sociale rechtvaardigheid te maken heeft.  

Zo schreef ze samen met Zarissa Windzak en Kato Luyckx het boek Sssst! Dat mag je niet zeggen!. Met wetenschappelijke inzichten, herkenbare voorbeelden, checklists, tools en praktijkgerichte tips helpen ze je op weg naar een antiracistische, genderbewuste, inclusieve en bodypositieve opvoeding. 

• @deklasvaneva op Instagram boordevol tips over antiracistisch, genderbewust, inclusief en bodypositief opvoeden 
• Eva Dierickx op Facebook 
• Interview in Klasse met Eva Dierckx over antiracisme in de kleuterklas
• Cargo Confetti, inclusieve speelgoedwinkel van Zarissa Windzak
• Website Jillian Emmanuels - De Instant Pedagoog over kinderen antiracistisch opvoeden en lesgeven

Hoe en wanneer ga je op een zinvolle manier in gesprek met iemand die zich racistisch uitte? Vaak bots je op een muur van verzet, verzand je in een ideologische discussie of een welles-nietesgesprek. Niet zelden verharden de standpunten en ben je geen stap vooruit. 

Didier Vanderslycke legt uit hoe je naar de kern van de zaak kan gaan en een steentje kan verleggen. Preventief te werk gaan is minstens zo belangrijk. Didier is coördinator van Orbit vzw. De organisatie wil een actieve bondgenoot zijn rond superdiversiteit en migratie over heel Vlaanderen en het Brussels Gewest. Orbit stimuleert met acties, campagnes, vorming, debat, strategische interventies en samenwerkingen met burgerinitiatieven en organisaties ontmoeting, dialoog en een menswaardig overheidsbeleid. 

• website Orbit vzw 
• Didier Vanderslycke op Facebook
• Tips om als bondgenoot in gesprek te gaan en getuigenissen op reacttoracism.be
• Online lexicon Woorden in beweging: spreken en schrijven over migratie en superdiversiteit 

Racisme op de werkvloer: het bedreigt het welzijn en de prestaties van iedereen. Wat kan je als collega, leidinggevende of als organisatie doen? 

Tiene Holvoet spreekt erover met Mariam Ait Hmeid die onderzoek doet naar discriminatie op het werk. Minder dan 1 op 5 collega's reageert onmiddelijk op een discriminerende situatie. Wat niet alleen impact heeft op wie het doelwit is, maar bovendien de indruk wekt dat discriminatie en racisme getolereerd worden. 

Mariam Ait Hmeid is beleidsmedewerker tewerkstelling bij LEVL vzw. Deze onafhankelijke organisatie streeft naar een samenleving waar mensen mét elkaar en niet naast elkaar leven, waar mensen erkend worden in hun meerlagige identiteit en waar discriminatie en racisme geen plaats hebben. 

• Mariam Ait Hmeid op LinkedIn 
• website LEVL vzw 
  
• Discriminatie op de werkvloer, de resultaten van het onderzoek van Mariam Ait Hmeid in 2021  
  
• Getuigenissen en strategieën om met racisme op het werk om te gaan op reacttoracism.be 
  
• Video waarin Koen Van Laer, professor UHasselt, uitlegt waarom het belangrijk is dat je jezelf kan zijn op het werk
• Multiperspectief, het coachingtraject op maat voor inclusieve en diverse organisaties dat je blinde vlekken leert kennen 
  

Reageren op racisme is belangrijk. Maar hoe doe je dat met impact? Hoe zorg je ervoor dat dit in de toekomst minder voorkomt en dat de persoon waarop het gericht is, zich ondersteund weet door je tussenkomst? In deze podcast bespreken we enkele strategieën om impactvol te reageren op racisme. 

We willen impact bereiken op de manier waarop mensen met elkaar omgaan. Maar vooral ook op langere termijn verandering teweegbrengen, want racisme gaat verder dan een uitspraak van enkeling op een slechte dag. Het is een systemisch probleem. 

Welkom bij React To Racism, een podcast van Avansa Oost-Brabant vzw, Orbit vzw en Mwinda Kitoko in een productie van AllesPodcast en met de steun van de federale staatssecretaris voor Gelijke Kansen.