W 9. odcinku trzeciego sezonu podcastu „Rozumieć Ukrainę” Agnieszka Lichnerowicz i Edwin Bendyk analizują obecny stan relacji polsko ukraińskich: w kontekście polskich wyborów prezydenckich, roli Polski w trwających "pokojowych” negocjacjach, stosunków dwustronnych, a także przyszłej integracji Kijowa z UE oraz przełomu w sprawie ekshumacji. Jak zwykle rozmowa rozpoczyna się od omówienia najnowszych sondaży z Ukrainy, wskazujących na rosnące zaufanie do prezydenta Zełenskiego oraz rozmowy o tym, że Ukraińcy nie są gotowi na pokój za wszelką cenę, a większość społeczeństwa nie wierzy w szybkie zakończenie wojny. W końcowej części autorzy podcastu poruszają temat odporności społeczeństwa ukraińskiego i lekcji, jakie Polska może wyciągnąć z ukraińskich doświadczeń w budowaniu odporności państwa i demokracji w czasie wojny.

Zapraszamy do słuchania.

Zapowiedź odcinka:

https://www.tokfm.pl/Tokfm/7,103086,31952709,ukrainskie-watki-w-polskiej-kampanii-wyborczej-analiza-rozumiec.html

Przy okazji 80 rocznicy zakończenia drugiej wojny światowej rozmawiamy o tym, czy pamięć o tamtym konflikcie wpływa na mierzenie się Ukraińców z rosyjską agresją, czy pomaga w mobilizacji i czy na narracje o obecnym konflikcie wpływają skojarzenia z przeszłością, jak Putler i raszyzm.

Agnieszka Lichnerowicz i Edwin Bendyk w ósmym odcinku trzeciej serii podcastu Rozumieć Ukrainę zastanawiają się, jak obecna rosyjska agresja zmienia pamięć o tamtej wojnie. Ukraińcy odrzucili rosyjskie militarystyczne i triumfalne narracje Putina o Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej na rzecz “europejskiej wrażliwości”. A jak przebiegają ukraińskie spory o pamięć o UPA oraz jak dziś Ukraińcy rozumieją, swoją rolę w triumfie Armii Czerwonej nad Hitlerem?

Pierwsza część podcastu poświęcona jest analizie toczących się negocjacji (celów i potencjałów) Trump-Moskwa- Kijów. Zapraszamy do słuchania.

Zapowiedź odcinka:

https://www.tokfm.pl/Tokfm/7,103086,31911419,jak-agresja-putina-zmienia-pamiec-ukraincow-o-ii-wojnie-swiatowej.html

Dlaczego brytyjski tygodnik The Economist pisze, że "w rzeczywistości nastrój w Kijowie jest dużo pewniejszy, niż był w ubiegłym roku”? Dlaczego nastroje w Ukrainie się poprawiły (a choćby rynek nieruchomości się rozwija)? W tym odcinku analizujemy nie tylko najnowsze badania nastrojów i opinii publicznej, ale analizujemy też sytuację gospodarczą Ukrainy (potencjał jej wytrzymałości) oraz sytuację na froncie (czy Ukraina będzie w stanie walczyć bez amerykańskiej pomocy?)

źródła:

https://www.economist.com/leaders/2025/04/09/europe-should-buy-from-ukraines-defence-industry, https://wyborcza.biz/biznes/7,177151,31800716,tak-wyglada-rachunek-za-wojne-ktory-dostala-i-slono-placi-ukraina.html_gl=1*i7sip7*_gcl_au*NDgwMjM3ODUyLjE3NDQ5MDA2MTY.*_ga*NTY0MTk5NzAuMTc0NDkwMDYxNg..*_ga_6R71ZMJ3KN*MTc0NDkwMDYxNi4xLjEuMTc0NDkwMDc3My4wLjAuMA..&disableRedirects=true

https://lb.ua/society/2025/04/09/670107_oleksandr_sirskiy_pidgotovleniy.html, https://ispp.org.ua/2025/04/09/pres-reliz-9-04-2025/

Więcej o bieżącym odcinku podcastu "Rozumieć Ukrainę" przeczytasz tutaj: https://www.tokfm.pl/Tokfm/7,103086,31871993,kruszeja-spoleczne-fundamenty-ukrainskiego-oporu-przeciw-rosji.html

Odcinek jest zapisem spotkania Bendyka i Lichnerowicz ze słuchaczkami i Warszawiakami. Autorzy podcastu analizowali trwające rozmowy prowadzone przez administrację D.Trumpa z przedstawicielami Moskwy i Kijowa - co warto dostrzec w negocjacyjnej propagandowej mgle, jakie są realne cele i priorytety stron oraz do czego mogą doprowadzić. Czy mogą do czegokolwiek, biorąc pod uwagę otwarcie wyrażane cele Rosji w tej wojnie? Czy Ukraińcy mogą z kolei osiągnąć gwarantujący im pokój finał, czyli deimperializację Rosji?

Czego nie przegapić w zamieszaniu informacyjnym na temat dyplomatycznej ofensywy Trumpa - jak nie utonąć w zalewie kolejnych przecieków, relacji, newsów, propagandy i dezinformacji? Staramy się wskazać to co kluczowe. Jak Ukraińcy zareagowali na awanturę w Gabinecie Owalnym oraz agresję Trumpa? (inaczej niż Polacy). Jednak głównym tematem piątego odcinka trzeciej serii podcastu "Rozumieć Ukrainę" jest znów ukraińskie społeczeństwo, wg. ukraińskich socjologów jego modernizacja cofnęła się o 20 lat. Jednak źródła odporności naszych sąsiadów powinny być bacznie badane przez Polskę i inne państwa Zachodu, bo to laboratorium recept na czasy niestabilności i niepewności, w których się pogrążamy w czasach polikryzysu.O tematach poruszonych w podcaście przez Agnieszke Lichnerowicz i Edwina Byndyka można przeczytać także tutaj: https://www.tokfm.pl/Tokfm/7,103086,31799749,za-prezydentury-trumpa-wzroslo-poparcie-amerykanow-dla-pomagania.html

Co czytają Ukraińcy podczas wojny? Co o roli kultury podczas trwającej tragedii mówią badania? Jak artyści mierzą się z dramatyczną rzeczywistością? W poświęconym wojennej

kulturze odcinku omawiamy najnowsze wydawane w Ukrainie książki oraz nowe tłumaczenia w polskich księgarniach, dyskutujemy o filmach i wystawach. W rozmowie pojawiają się

m.in.: „Świadectwo” Wiktorii Ameliny, „Kryptonim dla Hioba” O.Mycheda, „Wojna od tyłów” A.Lubki, „Srebrna kość” A.Kurkowa, „Mondegreen” Rafiejenki’ „Czerwone ślady na Czarnym” i „Dom soli” Taratoriny.

Trzy największe mocarstwa - Rosja, Chiny, a teraz i USA będą sabotować integrację Ukrainy z Unią Europejską? To bardzo prawdopodobny scenariusz. Czy Donald Trump planuje z Moskwą “odwróconego Kissingera”? Czy Ukraina jest zagrożona “scenariuszem gruzińskim” (czy zwrotem od arcyproeuropejskiego reżimu do prorosyjskiego”)? Czy jest szansa, że Europa postawi na katastrofizm oświecony? Trzeci odcinek podcastu poświęcamy analizie geostrategicznej i międzynarodowym zwrotom spowodowanym przez przetasowania sojuszy przez Donalda Trumpa. Co dalej? Staramy się dotrzeć do sedna, priorytetów kluczowych graczy i ich interesów.

O scenariuszach omawianych przez polskich i ukraińskich ekspertów w Ukraińskim Katolickim Uniwersytecie we Lwowie oraz na czym polega słynna reguła Chatham House, przeczytasz tutaj - https://www.tokfm.pl/Tokfm/7,103086,31721238,co-dalej-z-wojna-ukraina-i-miedzynarodowymi-sojuszami-scenariusze.html

Waszyngton coraz głośniej mówi o tym, że w Ukrainie powinny odbyć się wybory prezydenckie i parlamentarne. Rządzący i opozycja w Kijowie oraz większość społeczeństwa jest przekonana, że póki trwa wojna, odbyć się nie mogą. Ale jednak walka polityczna wydaje się przyspieszać. W tym odcinku analizujemy główne i potencjalne siły polityczne (czyli kto stanie w szranki z prezydentem Zełenskim, a kto w jego szeregach), spory i afery korupcyjne. Zgodnie z tradycją mamy też najnowsze sondaże o nastrojach społecznych. Oto linki do wątków historycznych i dekolonizacyjnych, które pojawiają się w rozmowie: https://audycje.tokfm.pl/podcast/141525,3-Wojna-przyspiesza-dekolonizacje-strategie-oporu-wplyw-na-imperium-i-odzyskiwanie-glosu, https://audycje.tokfm.pl/podcast/145365,15-Riepin-Malewicz-i-awangarda-czyli-sztuka-i-kultura-polem-ukrainskiej-walki-o-tozsamosc-i-niepodleglosc, https://audycje.tokfm.pl/podcast/154900,2-6-Ukrainskie-spory-o-I-Rzeczpospolita-i-jej-dziedzictwo.O kulisach prezydenckiej kampanii w Ukrainie, o tym czy już trwa, czy nie wystartuje, póki toczy się wojna? Kto ma największe szanse na pokonanie obecnego prezydenta, przeczytasz tutaj - https://www.tokfm.pl/Tokfm/7,103086,31683517,wybory-w-ukrainie-juz-w-2025-r-kto-stanie-w-szranki-z-zelenskim.html

Trzeci sezon cyklu Rozumien Ukrainę zaczynamy tradycyjnie, od podsumowania najnowszych badań społeczeństwa ukraińskiego, czyli od “socjologii nadzwyczajności”. Jak trzy lata wojny zmieniły naszych sąsiadów? Jak wskazują badacze “szokowa euforia” minęła i wiele wskaźników społecznych wróciło do przedwojennej normalności. Ale nie optymizm i wiara w przyszłość, której jest mniej niż rok, czy dwa lata temu, choć i tak dużo więcej niż np. W Polsce. Co jednoczy Ukraińców? Kogo by chcieli u steru władzy? Na co są gotowi zgodzić się przy stole rozmów? Jak zmienia się ich stosunek do demokracji?

Omawiamy kilka badań, ale przede wszystkim doroczną diagnozę społeczną Instytutu Socjologii Ukraińskiej Akademii Nauk: Українське суспільство в умовах війни, РІК 2024, pod redakcją Євгена Головахи, Сергія Дембіцького.

Więcej o sondażu Gallupa i wszystkich trzech sezonach podcastu "Rozumieć Ukrainę" przeczytasz tutaj >> https://www.tokfm.pl/Tokfm/7,103086,31650069,co-wojna-zabrala-ukraincom-indeks-optymizmu-w-trzecim-roku.html

W ostatnim odcinku drugiego sezonu przytaczamy analizy sytuacji militarnej, ekonomicznej i społecznej, by zmierzyć się z krążącą mediach tezą, ze Ukraina przegrywa. Tak szerokie spojrzenie jest konieczne, gdyż trwa wojna na wyczerpanie. Jej los zależy również od postawy sojuszników Ukrainy, omawiamy najnowszy sondaż centrum Razumkova, który pytał Ukraińców jakie wydarzenia zewnętrzne są najbardziej niekorzystne dla Ukrainy. Na pierwszym miejscu nasi sąsiedzi wskazali... blokadę polskiej granicy. Na koniec odcinka o rosnącej popularności w Ukrainie i rosnącej dostępności w Polsce twórczości lat dwudziestych (Rozstrzelanego odrodzenia).

https://razumkov.org.ua/napriamky/sotsiologichni-doslidzhennia/otsinka-vplyvu-zovnishnopolitychnykh-chynnykiv-na-ukrainu-stavlennia-do-inozemnykh-derzhav-ta-okremykh-initsiatyv-ikh-lideriv-otsinka-gromadianamy-ukrainy-legitymnosti-pravlinnia-putina-berezen-2024r, Lata dwudzieste, lata trzydzieste… i rozstrzelanie (new.org.pl), Global military spending surges amid war, rising tensions and insecurity | SIPRI