فردا دوازدهم بهمن، مصادف است با چهل و پنجمین سالروز بازگشت روح‌الله خمینی به ایران که منجر به بروز انقلاب اسلامی در ایران شد. او در هنگام بازگشت و در هواپیما در پاسخ به خبرنگاری که از او پرسید اکنون که به وطن برمی‌گردید چه حسی دارید، در اوج حونسردی گفت «هیچ». این موضوع از همان زمان حرف و حدیث‌هایی را ایجاد کرد که چرا او نسبت به ایران تا این اندازه بی‌احساس است.

در چند ماه گذشته شدت حضور غیرمستقیم جمهوری اسلامی در جنگ‌ها و مناقشات منطقه از طریق نیروهای تحت حمایت‌اش به شدت افزایش یافته است و در هر بحرانی ردپای حکومت به وضوح دیده می‌شود. اینکه هدف حکومت از این ماجراجویی‌ها چیست بحثی است که تحلیل‌های مختلفی از آن ارائه می‌شود. برخی معتقدند هدف جمهوری اسلامی دور شدن اذهان مردم داخل از بحران‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی داخلی است و گروهی هم بر این باورند که رژیم حاکم بر ایران می‌خواهد با قدرت‌نمایی در منطقه، در سیاست بین‌الملل خودنمایی کند.

حملات یکی از گروه‌های مورد حمایت جمهوری اسلامی به یک پایگاه نظامی آمریکا در مرز سوریه و اردن موجب کشته شدن دست‌کم سه سرباز آمریکایی و مجروح شدن ده‌ها نفر دیگر شد. مقامات آمریکایی بلافاصله به این حمله واکنش نشان دادند. رئیس جمهور آمریکا گفت که به این حملات پاسخ خواهد داد و جمعی از نمایندگان مجلس ایالات متحده و سناتورها خواستار پاسخی محکم به این رفتار تهران شدند. بلافاصله پس از این اقدام، رژیم جمهوری اسلامی چهار زندانی کُرد را در زندان قزلحصار به دار آویخت و برخی معتقدند این حرکت برای آشفته کردن فضای خبری حمله نیابتی به پایگاه آمریکایی است و گروهی هم به عکس، آن حمله را پوششی برای این اعدام‌ها می‌دانند.

آمارها نشان می‌دهند که در حدود یک دهه گذشته، شاخص‌های اقتصادی خانوارهای ایرانی در یک سراشیبی قرار گرفته و قدرت خرید مردم مرتباً کاهش یافته است. از جمله مواردی که به این وضعیت دامن زده بالاتر بودن نرخ تورم سالانه، نسبت به افزایش حقوق است و در کنار آن افزایش نرخ ارز هم موضوعی است که هر پدیده اقتصادی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

حسن روحانی که هشت سال رئیس جمهور بود و پیش از آن نیز دو دهه دبیری شورای امنیت کشور را در کارنامه داشت، به تصمیم شورای نگهبان برای کاندیداتوری در انتخابات مجلس خبرگان، رد صلاحیت شد. اگرچه این سرنوشتی نیست که فقط نصیب او شده باشد. بسیاری از مقامات ارشد و روسای جمهور، از جمله هاشمی رفسنجانی، خاتمی و احمدی‌نژاد هم پس از حضور در رده‌های عالی نظام، دیگر در میان بازیگران اصلی صحنه سیاست حکومت قرار نگرفتند.

ابوالفضل قدیانی، فعال سیاسی منتقد رهبر جمهوری اسلامی، در واکنش به اعدام محمد قبادلو و فرهاد سلیمی گفته است که نظام سرکوبگر جمهوری اسلامی به ریاست علی‌ خامنه‌ای، مستبد قدرت‌پرست و خونریز ایران، همچنان دست‌اندرکار قتل جوانان معترض و مظلوم و بی‌پناه است. او افزوده مقصر و مسئول اصلی علی خامنه‌ای است که باید پاسخگو باشد چرا که این مظلوم‌کشی‌ها همگی به خاطر تداوم چند صباح بیشتر حکومت ‌غیرقانونی، غاصبانه و نامشروع اوست. به جز آقای قدیانی، بسیاری از کنشگران مدنی و سیاسی در داخل و خارج از کشور هم همین نظر را دارند و معتقدند حکومت و شخص خامنه‌ای برای ماندن بر سر قدرت چنین دست به جنایت می‌زنند.

بامداد امروز به وقت ایران، محمد قبادلو، یکی دیگر از بازداشت‌شدگان اعتراضات سال گذشته، در زندان قزلحصار کرج به دار آویخته شد. وکلا و متخصصین قضایی، در طول مدتی که او در بازداشت بود معتقد بودند بر اساس شواهد متقن او مرتکب قتلی نشده است اما جمهوری اسلامی او را به این اتهام به چوبه دار سپرد. ماشین کشتار و اعدام معترضان در ایران به ویژه در سال‌های اخیر به شکلی پرشتاب در حرکت بوده است. اعدام محمد قبادلو موجی از خشم مردم را در شبکه‌های اجتماعی و اعتراض نهادهای حقوق بشری را در سطح جهانی به همراه داشته است.

بر اساس گزارش‌ها سهمیه بنزین ۳۰۰۰ تومانی در کارت‌های سوخت شخصی از ۱۵۰ لیتر به ۱۰۰ لیتر در ماه کاهش یافته است. مسئولان علت آن را جلوگیری از قاچاق سوخت عنوان کرده‌اند. همچنین در برخی خبرها آمده که ذخیره سهمیه بنزین ۱۵۰۰ تومانی که تا پیش از این، ۹ ماه و به‌ میزان حداکثر ۵۴۰ لیتر بود، از این پس به ۶ ماه و حداکثر ۳۶۰ لیتر کاهش می‌یابد. پیش از این بسیاری از کارشناسان حوزه انرژی پیش‌بینی کرده بودند که دولت در وضعیتی است که چاره‌ای به جز افزایش قیمت سوخت یا اتخاذ روش‌هایی برای کاهش مصرف پیدا کند. برخی هم می‌گویند ایجاد این محدودیت‌ها در عمل یعنی گران شدن نرخ بنزین.

در ماه‌های اخیر حکومت جمهوری اسلامی تقریباً در تمام مناقشات و جنگ‌های منطقه حضور مستقیم یا نیابتی داشته است. از حمله حماس به اسرائیل گرفته تا ماجراجویی‌های حوثی‌ها در دریای سرخ و موشک‌پرانی سپاه به سه کشور عراق، سوریه و پاکستان. اینکه چرا تهران چنین رویه‌ای را پیش گرفته موضوعی است که کارشناسان تحلیل‌های متفاوتی از آن ارائه می‌کنند.

در پی حملات موشکی جمهوری اسلامی به منطقه‌ای در خاک پاکستان، تنشی جدی میان دو کشور ایجاد شده است. پاکستان سفیر خود را فراخوانده و از بازگشت سفیر ایران به آن کشور جلوگیری کرده است. حملات موشکی هفته گذشته به کردستان عراق هم با اعتراض جدی مقامات عراقی مواجه شده و در کنار اینها حمایت حکومت ایران از حوثی‌های یمن، زمینه را برای برخوردهایی در آینده نزدیک فراهم کرده است. برخی از تحلیلگران سیاسی از مدت‌ها پیش بر این باور بودند که یکی از ترفندهای جمهوری اسلامی در زمان بحران‌های بزرگ، ایجاد جنگی محدود است تا به بهانه آن همه نوع مطالبات مردم درد داخل کشور را سرکوب کند.