Vandaag duiken we in een super interessant, diepgaand en heel relevant thema dat vaak over het hoofd wordt gezien: jonge mantelzorgers.

Onze aflevering is opgenomen bij Veens Welzijn in Veenendaal, en de inspiratie hiervoor kwam vanuit een prachtig bericht in de Rijnpost over de opening van een mantelzorg expertisecentrum in mei.

Jonge mantelzorgers zijn kinderen die zorgen voor een ouder, broer of zus die bij hen woont, of die zorg tekortkomen of zich zorgen maken, wat ze eigenlijk als kind niet zouden moeten meemaken. Hoewel in Veenendaal al 150 jonge mantelzorgers tussen de 6 en 21 jaar geregistreerd staan, is het waarschijnlijker dat er nog veel meer zijn. Landelijke cijfers wijzen uit dat in een gewone klas ongeveer één op de vijf kinderen een jonge mantelzorger is.

Om dit complexe onderwerp te bespreken, hebben we twee deskundige gasten uitgenodigd: Aline Bos van Veens Welzijn en Els van der Werf, die als jongerenwerker dagelijks met jongeren in Veenendaal aan de slag gaat.

We gaan dieper in op de unieke uitdagingen die deze jonge kanjers ervaren, zoals het constant 'aanstaan', het op zich nemen van veel verantwoordelijkheid, en het gevoel van eenzaamheid dat kan ontstaan, bijvoorbeeld doordat ze vrienden niet mee naar huis durven te nemen vanwege onvoorspelbare situaties thuis.

Maar naast de zwaarte kijken we ook naar de positieve kanten; deze jongeren worden vaak eerder levenswijs en volwassen en leren omgaan met tegenslag en de kleine mooie momenten in het leven te waarderen.

Onze belangrijkste wens voor hen is dat ze gezien worden en erkenning krijgen voor wat ze doen, en dat er meer begrip komt voor hun situatie. Bij Veens Welzijn worden deze jongeren ondersteund via activiteiten en heten ze de Jongeveense Kanjers.

Luister mee naar dit belangrijke gesprek over bewustwording, vertrouwen en hoe we samen deze jonge mensen kunnen ondersteunen zonder de taak die ze vaak ook als mooi ervaren van hen af te nemen.

In deze aflevering van Samen Waardig Wonen gaan Gerald en Hendrik in gesprek met Jeroen Verveer, coach kwaliteit en innovatie en projectleider van het Huis van Nu bij de Vijverhof in Capelle aan den IJssel. Jeroen, van oorsprong verpleegkundige, heeft een achtergrond in leidinggevende rollen binnen de zorg en is gespecialiseerd in het begeleiden van organisatorische veranderingen, met een focus op het stimuleren van innovatie en zorgtechnologie. Hij is ook maatschappelijk betrokken als vrijwilligersbestuurder bij Alzheimer Nederland en doet audits voor stichtingen.

De podcast duikt diep in de wereld van zorginnovatie en de noodzaak om in te spelen op de demografische ontwikkelingen. Jeroen benadrukt dat vergrijzing, in tegenstelling tot vaak gehoorde negatieve connotaties, een positieve ontwikkeling is; mensen worden ouder en behouden langer hun vitaliteit. Echter, deze groeiende groep ouderen staat tegenover een afnemend aantal jonge zorgprofessionals, wat leidt tot een 'zorgkloof' die maatschappelijk moet worden opgelost door alle beschikbare middelen in te zetten, inclusief technologie.

Centraal in het gesprek staat het Huis van Nu, een fysieke demonstratiewoning die in mei 2023 van start ging en inmiddels meer dan 450 bezoekers heeft ontvangen. Dit huis is speciaal ingericht om alle beschikbare zorgtechnologie en hulpmiddelen in een natuurlijke omgeving te laten zien, zodat mensen zich kunnen voorbereiden op de toekomst en langer zelfstandig en waardig kunnen blijven wonen. De bezoekers van het Huis van Nu zijn zeer divers; van ouderen die vaak door familie (dochters, kleindochters) worden meegenomen, tot zorgprofessionals uit andere organisaties, vrijwilligers, ouderenorganisaties en studenten van diverse zorgopleidingen. Met name mantelzorgers vormen een grote groep, die in het Huis van Nu oplossingen vinden die de belasting van hun zorgtaken kunnen verminderen.

Jeroen benadrukt dat innovatie in de zorg niet alleen draait om arbeidsbesparing, maar juist om het verhogen van de kwaliteit van leven en de waardigheid van mensen. De toekomst van zorg zal steeds meer gericht zijn op gepersonaliseerde oplossingen, waarbij AI en digitale technologieën (zoals een digitale kopie van jezelf) de beste individuele ondersteuning kunnen bieden. De adoptie van deze technologieën wordt echter vaak geremd door de cultuur van organisaties en de mindset van mensen.

Ter afsluiting moedigt Jeroen luisteraars aan om vandaag na te denken over morgen. Hij adviseert proactief initiatief te nemen voor waardig oud worden en slim gebruik te maken van beschikbare hulpmiddelen en technologie, in plaats van af te wachten tot anderen beslissingen nemen. Dit is des te belangrijker gezien de statistieken, zoals het feit dat 20% van de mensen boven de 80 dementie ontwikkelt. Jeroen benadrukt dat deze proactieve houding de regie in eigen hand houdt en een groot verschil kan maken.

In deze eerste aflevering van Samen Waardig Wonen gaan Gerald en Hendrik in gesprek met Arja en Marjolein van Welzijn Krimpenerwaard. Ze praten over mantelzorg in al haar vormen: de vanzelfsprekendheid ervan, de uitdagingen, de kracht van samen zorgen én de noodzaak om op tijd na te denken over later.

Met persoonlijke verhalen, herkenbare praktijkvoorbeelden en een flinke dosis gezelligheid bespreken ze hoe de zorg verandert, waarom technologie geen vijand hoeft te zijn en hoe kleine oplossingen, van een simpel vergiet tot een druppelbril, een wereld van verschil kunnen maken. Ook geestelijke veerkracht, zelfzorg en het doorbreken van taboes rondom mantelzorg komen aan bod.

Deze aflevering is een warm pleidooi voor menselijkheid, voorbereiding en samenredzaamheid in een veranderend zorglandschap.