Speurwerk

Hoe beïnvloeden politici met extreem gedachtegoed het publieke debat? Van wie krijgen ze die ideeën? En hoe verspreiden ze deze denkbeelden? Deze maand is een bijzondere maand voor Investico. We bestaan namelijk tien jaar. Speciaal voor dat tienjarige jubileum publiceren we deze Speurwerk-special.

We deden de afgelopen jaren steeds meer onderzoek naar hoe extreem gedachtegoed ontstaat en verspreid wordt in Nederland. Bijvoorbeeld: Wordt Thierry Baudet beïnvloed door Russische spionnen? Hoe ziet de anti-abortuslobby er in Nederland uit? En waarom was de ChristenUnie betrokken bij een radicaal-rechtse lobbygroep, samen met Poetinisten en Ku Klux Klan-geaffilieerden?

Journalisten Marieke Rotman, Linda van der Pol en hoofdredacteur Thomas Muntz leggen uit hoe je politieke beïnvloeding en lobby onderzoekt en hoe je omkoping in kaart brengt. Ze vertellen over maandenlang wachten op de juiste bron of het lekken van een belangrijk document.

Deze special van Speurwerk maken we ter ere van Investico’s tienjarig bestaan. Wil jij ons helpen met groeien en onze onderzoeksjournalistiek mogelijk maken? Wil jij de onderzoeken die in Speurwerk aan bod komen steunen? Word dan vriend van Investico. Via deze link kan je een jaarlijkse bijdrage doen om ons te steunen, die is fiscaal aftrekbaar, ook met een eenmalige bijdrage zijn we heel erg blij.

Het onderzoek van Marieke Rotman en Romy van der Burgh over de anti-abortus lobby lees je hier. Het artikel over Agenda Europa is hier te bekijken. Het artikel van Linda van der Pol en Coen van de Ven over Voice of Europe in 2018 is hier te lezen. Het artikel over betalingen aan Europese politici via de website is hier te zien. Abonneer je hier op de nieuwsbrief van Investico en ontvang als eerste onze onderzoeksverhalen in je mailbox.

Wil jij de onderzoeken die in Speurwerk aan bod komen steunen, wil jij de onderzoeksjournalistiek van Investico verder helpen? Word dan vriend van Investico. Via deze link kan je een jaarlijkse bijdrage doen om ons te steunen, die is fiscaal aftrekbaar, ook met een eenmalige bijdrage zijn we heel erg blij.

Presentatie & montage: Sylvana van den Braak & Michelle Salomons

Komen verdachten uit een ‘goed milieu’ er beter vanaf als ze een misdrijf begaan? In deze aflevering van Speurwerk vertellen Romy van der Burgh, Anouk Duijst en Anouk Kootstra over hun onderzoek naar klassenjustitie in Nederland. Ze ontdekten dat voor precies hetzelfde misdrijf, laagopgeleiden met een migratie-achtergrond vaker naar de cel gaan dan hoogopgeleiden zonder migratieachtergrond. Het OM gaat dan vaker over tot vervolging, de rechter verklaart je vaker schuldig en stuurt je vaker naar de gevangenis. De journalisten spraken met rechters, officieren en advocaten over hoe het kan dat deze groep er in het strafrecht slechter vanaf komt.

Investico deed dit onderzoek samen met NOS op 3, mede voor De Groene Amsterdammer.

De geannoteerde versie met uitgebreide onderzoeksverantwoording van Investico lees je hier. Abonneer je hier op de nieuwsbrief van Investico en ontvang als eerste onze onderzoeksverhalen in je mailbox.

Wil jij de onderzoeken die in Speurwerk aan bod komen steunen, wil jij de onderzoeksjournalistiek van Investico verder helpen? Word dan vriend van Investico. Via deze link kan je een jaarlijkse bijdrage doen om ons te steunen, die is fiscaal aftrekbaar, ook met een eenmalige bijdrage zijn we heel erg blij.

Presentatie & montage: Sylvana van den Braak & Michelle Salomons

We kunnen het ons allemaal voor de geest halen: blijft het langer dan een paar dagen warm in Nederland? Dan kan het flink warm worden in jouw huis. Je kan niet slapen, hebt weinig eetlust en geen concentratie. De ventilatoren en airco’s zijn nergens meer te vinden. Doordat de zomers steeds warmer worden in Nederland is er sinds 2021 op het energielabel niet alleen te zien hoe energiezuinig een woning is, maar ook wat het risico is op oververhitting.

In deze aflevering van Speurwerk vertellen Emiel Woutersen en Michelle Salomons over hoeveel Nederlandse huizen het risico hebben op oververhitting. Ze zoeken uit wie er in die huizen wonen en wat de risico's daarvan zijn. Hoewel overstromingen in Nederland in ons geheugen gegrift staan, denken we bij hitte namelijk slechts aan het strand en een barbecue in het park. Dat er tijdens hittegolven in Nederland ook veel mensen sterven, staat vaak niet op onze radar.

Investico deed dit onderzoek samen met Eenvandaag, De Gelderlander, Tubantia, De Stentor, het Leidsch Dagblad, Noordhollands Dagblad, Den Haag Centraal, Vers Beton en de Onderzoeksredactie Brabant, ook voor De Groene Amsterdammer en dagblad Trouw.

De geannoteerde versie met uitgebreide onderzoeksverantwoording van Investico lees je hier. Abonneer je hier op de nieuwsbrief van Investico en ontvang als eerste onze onderzoeksverhalen in je mailbox.

Wil jij de onderzoeken die in Speurwerk aan bod komen steunen, wil jij de onderzoeksjournalistiek van Investico verder helpen? Word dan vriend van Investico. Via deze link kan je een jaarlijkse bijdrage doen om ons te steunen, die is fiscaal aftrekbaar, ook met een eenmalige bijdrage zijn we heel erg blij.

Presentatie & montage: Sylvana van den Braak & Michelle Salomons

In mei dit jaar kondigde minister Weerwind onverwachts aan dat adopties vanuit het buitenland per direct werden stopgezet. Nederlanders konden sowieso nog maar uit een paar landen adopteren, waaronder een paar Europese landen. In Europa ging het om Hongarije, Bulgarije en Portugal. De laatste jaren kwamen de meeste geadopteerde kinderen uit Hongarije.

In deze aflevering van Speurwerk vertellen Machteld Veen en Charlotte Werkman over hun onderzoek naar adopties vanuit Hongarije en Bulgarije. Ze ontdekten dat de Nederlandse overheid belangrijke en kritische informatie weghield uit gepubliceerde rapporten, en de landen desondanks in 2022 en 2024 nog voorzagen van een positief advies op het gebied van adopties.

Investico deed dit onderzoek samen met Zembla, het Vlaamse weekblad Knack, het Hongaarse medium Atlaszo en de krant 24chasa uit Bulgarije, ook voor De Groene Amsterdammer en dagblad Trouw.

De geannoteerde versie met uitgebreide onderzoeksverantwoording van Investico lees je hier. Abonneer je hier op de nieuwsbrief van Investico en ontvang als eerste onze onderzoeksverhalen in je mailbox.

Wil jij de onderzoeken die in Speurwerk aan bod komen steunen, wil jij de onderzoeksjournalistiek van Investico verder helpen? Word dan vriend van Investico. Via deze link kan je een jaarlijkse bijdrage doen om ons te steunen, die is fiscaal aftrekbaar, ook met een eenmalige bijdrage zijn we heel erg blij.

Presentatie & montage: Sylvana van den Braak & Michelle Salomons

Wat als er oorlog uitbreekt? Kan Nederland zichzelf dan nog verdedigen? Zijn er bijvoorbeeld nog voldoende tanks? Hebben we genoeg militairen? En zijn we wel opgewassen tegen een drone-aanval van Rusland? Het zat jarenlang in het verdomhoekje maar sinds de inval van Rusland in Oekraïne staat het weer hoog op de agenda: Defensie. Nadat er dertig jaar lang bezuinigd is, moet Defensie weer worden opgebouwd zodat we ons land, en vooral de NAVO-grenzen, kunnen verdedigen.

In deze aflevering van Speurwerk vertellen Belia Heilbron, Simon Dequeker en Linda van der Pol over hoe zij de afgelopen maanden met tientallen mensen van Defensie, van ambtenaren tot hooggeplaatste militairen, spraken. Investico deed dit onderzoek voor De Groene Amsterdammer en dagblad Trouw. De geannoteerde versie met uitgebreide onderzoeksverantwoording van Investico lees je hier. Abonneer je hier op de nieuwsbrief van Investico en ontvang als eerste onze onderzoeksverhalen in je mailbox.

Wil jij de onderzoeken die in Speurwerk aan bod komen steunen, wil jij de onderzoeksjournalistiek van Investico verder helpen? Word dan vriend van Investico. Via deze link kan je een jaarlijkse bijdrage doen om ons te steunen, die is fiscaal aftrekbaar, ook met een eenmalige bijdrage zijn we heel erg blij.

Presentatie & montage: Sylvana van den Braak & Michelle Salomons

Ruim honderdduizend mensen slikken veel te lang verslavende slaap- en kalmeringsmiddelen. De groep mensen die verslaafd is aan deze middelen kunnen niet bij zorgverleners terecht, een deel hiervan is zelfs helemaal van de radar verdwenen.

In deze aflevering vertellen Bijou van der Borst en hoofdredacteur Thomas Muntz over Investico’s onderzoek naar slaap- en kalmeringsmiddelen. Het onderzoek is gepubliceerd in De Groene Amsterdammer en Trouw. De geannoteerde versie met alle gebruikte bronnen lees je hier.

Wil jij de onderzoeken die in Speurwerk aan bod komen steunen, wil jij de onderzoeksjournalistiek van Investico verder helpen? Wordt dan vriend van Investico. Via deze link kan je een jaarlijkse bijdrage doen om ons te steunen, die is fiscaal aftrekbaar, ook met een eenmalige bijdrage zijn we heel erg blij.

Presentatie & montage: Michelle Salomons & Sylvana van den Braak

Kunst wordt steeds meer gebruikt om vermogen in te stallen of om mee te speculeren. Het is een aantrekkelijk financieel product geworden met als gevolg groeiende vermogensongelijkheid en exponentieel stijgende prijzen die musea niet kunnen bijbenen.

In deze aflevering van Speurwerk vertellen Charlie Ubbens, Jaco Wilschut, Muriël Louman, Naima Cornelia, Sofyan El Bouchtili over hun onderzoek naar de financialisering van de kunstwereld. Het onderzoek is gepubliceerd in de Groene Amsterdammer. De geannoteerde versie met uitgebreide onderzoeksverantwoording van Investico lees je hier.

Wil jij de onderzoeken die in Speurwerk aan bod komen steunen, wil jij de onderzoeksjournalistiek van Investico verder helpen? Wordt dan vriend van Investico. Via deze link kan je een jaarlijkse bijdrage doen om ons te steunen, die is fiscaal aftrekbaar, ook met een eenmalige bijdrage zijn we heel erg blij.

Presentatie & montage: Michelle Salomons & Sylvana van den Braak

Je gebruikt het elke dag de hele dag, maar denkt er waarschijnlijk nooit over na: het internet. Hoe is dat eigenlijk geregeld? En hoe werkt het precies? Tijdens dit onderzoek duiken Michelle Salomons, Linda van der Pol en Romy van der Burgh diep in het wereldwijde web. Dit onderzoek begint op een plek die het mogelijk maakt dat we elke dag online kunnen zijn, een plek waar je hoogstwaarschijnlijk wel eens een keer bent geweest: Amsterdam Centraal

IIn deze aflevering van Speurwerk hoor je hoe Investico ruim duizend bedrijven, organisaties en overheidsinstanties analyseerden, die door een directe of indirecte verbinding met Nederlandse partijen internet kunnen aanbieden. Sommige daarvan zijn direct gelinkt aan autoritaire regimes en partijen die op internationale sanctielijsten staan. Denk aan Europese internetproviders die diensten leveren aan Russische bedrijven die de oorlog in Oekraïne faciliteren, maar ook aan omstreden Chinese of Iraanse partijen.

Investico deed dit onderzoek samen Bellingcat voor De Groene Amsterdammer en dagblad Trouw. De geannoteerde versie met uitgebreide onderzoeksverantwoording van Investico lees je hier. Abonneer je hier op de nieuwsbrief van Investico en ontvang als eerste onze onderzoeksverhalen in je mailbox.

Wil jij de onderzoeken die in Speurwerk aan bod komen steunen, wil jij de onderzoeksjournalistiek van Investico verder helpen? Word dan vriend van Investico. Via deze link kan je een jaarlijkse bijdrage doen om ons te steunen, die is fiscaal aftrekbaar, ook met een eenmalige bijdrage zijn we heel erg blij.

Presentatie & montage: Sylvana van den Braak & Michelle Salomons

In de binnenstad van Amsterdam dienen toeristenwinkels als façade voor het witwassen van drugsgeld. In de zomer van 2020 deed de Masterclass van Investico onderzoek naar de souvernirbranche en vond één ondernemer die tijdens corona zijn slag sloeg. Ondanks de overvloed aan anti-witwasprojecten slaat niemand alarm. Drie jaar later komt naar buiten dat opsporingsinstanties onderzoek hebben gedaan, ook zij vinden aanwijzingen voor ondergronds bankieren en het witwassen van de opbrengsten uit bijvoorbeeld drugshandel of fraude.

In deze aflevering van Speurwerk hoor je Marieke Rotman en Romy van der Burgh over het onderzoek dat zij deden samen met Esther Chavannes, Gina Lafour en Allart van der Woude.

Abonneer je hier op de nieuwsbrief van Investico en ontvang als eerste onze onderzoeksverhalen in je mailbox.

Wil jij de onderzoeken die in Speurwerk aan bod komen steunen, wil jij de onderzoeksjournalistiek van Investico verder helpen? Word dan vriend van Investico. Via deze link kan je een jaarlijkse bijdrage doen om ons te steunen, die is fiscaal aftrekbaar, ook met een eenmalige bijdrage zijn we heel erg blij.

Vind jij Speurwerk leuk? Dan is De Groene Amsterdammer Podcast, met Kees van den Bosch, misschien ook iets voor jou. Luister hier!

De eindmix en de muziek van deze aflevering van Speurwerk zijn gemaakt door Pepijn Buitenhuis.

Presentatie: Michelle Salomons & Simone Peek & Sylvana van den Braak

Begin december was het weer voorpaginanieuws: de leesvaardigheid van Nederlandse tieners zakt opnieuw naar een dieptepunt. Eenderde van de vijftienjarigen heeft een zwakke taalvaardigheid, blijkt uit internationaal onderzoek. Hierdoor hebben ze een risico laaggeletterd het onderwijs te verlaten en functioneren ze vervolgens minder goed in de maatschappij. Nederland doet het in het internationale Pisa-onderzoek op de Grieken na het slechtst. Dat is niet zo gek, de leesmethodes hier werken niet, en het erge is dat we dat al vijftien jaar weten.

In deze aflevering van Speurwerk hoor je Machteld Veen en podcastmakers Michelle Salomons en Sylvana van den Braak over hun onderzoek naar de Nederlandse onderwijsmarkt. Ze treffen een markt zonder drempels, waarin iedereen die dat wil een lesmethode kan uitbrengen. Inhoudelijke eisen zijn er nauwelijks. Leerkrachten moeten zich door deze commerciële markt worstelen en beslissen welke materialen ze in hun klaslokaal willen gebruiken. De invloed van die commerciële markt bereikt ook het klaslokaal.

Investico deed dit onderzoek samen met De Groene Amsterdammer, mede voor dagblad Trouw. De geannoteerde versie met uitgebreide onderzoeksverantwoording van Investico lees je hier. Abonneer je hier op de nieuwsbrief van Investico en ontvang als eerste onze onderzoeksverhalen in je mailbox.

Wil jij de onderzoeken die in Speurwerk aan bod komen steunen, wil jij de onderzoeksjournalistiek van Investico verder helpen? Word dan vriend van Investico. Via deze link kan je een jaarlijkse bijdrage doen om ons te steunen, die is fiscaal aftrekbaar, ook met een eenmalige bijdrage zijn we heel erg blij.

Vind jij Speurwerk leuk? Dan is De Groene Amsterdammer Podcast, met Kees van den Bosch, misschien ook iets voor jou. Luister hier!

Presentatie & montage: Sylvana van den Braak & Michelle Salomons