In deze derde aflevering kijken we recht vooruit. Geen theorie, geen verre toekomst — maar de vraag die alles bepaalt: wat als het nu écht gebeurt? Wat als quantumcomputing plots volwassen wordt en onze wereld in hoog tempo verandert?

Waar quantum computing lange tijd klonk als verre toekomstmuziek, fluistert het nu steeds luider door de gangen van industrie, overheid en wetenschap. De vraag is niet langer of het eraan komt, maar wanneer. En volgens sommigen kan dat moment dichterbij zijn dan we denken.

Adriaan Rol, oprichter van Orange Quantum Systems, schetst een toekomst waarin quantumtechnologie een fundamentele rol gaat spelen in sectoren als veiligheid, gezondheidszorg en hightech industrie. De impact op de maatschappij? Potentieel ontwrichtend, maar vooral kansrijk, mits we nu durven doorpakken.

Ook Ariane Torres-Knoops, quantumexpert bij SURF, ziet hoe de contouren van een nieuwe wereld zichtbaar worden. Wat gebeurt er als quantumcomputers binnen vijf jaar problemen kunnen oplossen waar klassieke computers vastlopen? Hoe verandert dat onze economie, onze manier van samenwerken en zelfs ons vertrouwen in digitale systemen? In haar verhaal wordt één boodschap glashelder: Er is momentum en als het lukt gaan we grote veranderingen zien.

De oproep van beide experts klinkt eensgezind en urgent: nu is het moment. Nederland is een koploper in quantumtechnologie. Laten we die positie benutten. Want wie nu durft, bepaalt straks de spelregels van een quantumwereld die sneller dichterbij komt dan we misschien denken.

Waar voorheen Quantum technologie vooral voorbehouden was aan wetenschappers en nieuwsgierige liefhebbers, beweegt het zich langzaam uit de labs en zolderkamers. Evert van Nieuwenburg, computationele natuurkundige bij de Universiteit Leiden, neemt ons mee op het pad van de huidige staat van quantum computing, welke doorbraken er op stapel staan en wat het belang van spelen is. Ook Nicholas Renaud, quantum computing expert bij SURF, benadrukt de voorwaartse kracht die uitgaat van spelenderwijs ‘klooien’ met de eerste vormen van quantum computers. Hij vertelt over hoe er vandaag gekeken wordt naar quantum computing in onderwijs en onderzoek en hoe dat verschilt met een aantal jaren geleden.

Tot slot deelt hij de kijktip met de boodschap ‘Everyone can quantum’. Je vindt de link naar de video hier: Paul Rudd explores the Quantum Realm with Stephen Hawking

Wil je zelf meer intuïtie ontwikkelen voor quantum technologie met het spel van Evert Quantum Tic tac toe? Je vindt er hier alles over op deze pagina van Evert.

Quantum computing: if it comes it comes hard and fast… In deze driedelige serie “Quantum computing: Tot hier en verder” gaan we op zoek naar antwoorden op de vragen: Wat hebben de ontwikkelingen in quantum computing ons tot nu toe gebracht? Hoe staan we er vandaag de dag voor en gaat het ooit gebeuren?

In de eerste aflevering duiken we de terug in de tijd. Wanneer werd er voor het eerst gesproken over quantum computing? Wat gebeurde er daarna en wie speelden daarin een belangrijke rol?

We gaan in gesprek met Ronald de Wolf, hoogleraar Theoretical Computer Science aan de UvA en onderzoeker bij het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI). Met 25 jaar ervaring in onder andere quantumalgoritmes, quantumcomplexiteittheorie, quantum-learning theorie is hij een onmiskenbaar expert op dit gebied. Hij vertelt over het allereerste begin, zijn verwachtingen en teleurstellingen en hoe hij kijkt naar de ontwikkelingen tot nu toe.

Benieuwd naar de lezing waar Ronald naar verwijst? Je vindt de link naar de video van de lezing “There’s plenty of room at the bottom” van Richard Feynman hier: [https://www.youtube.com/watch?v=4eRCygdW–c]

In deze driedelige serie gaan we op zoek naar antwoorden op de vraag: Hoe maken we ons en de campus klaar voor de toekomst? Is campusontwikkeling een onmisbare investering om relevant te blijven en studenten goed voor te bereiden op het werkveld, of een luxe die we ons in tijden van bezuiniging niet kunnen permitteren?

Samen met professionals uit het onderwijsveld en experts van SURF gaan we in gesprek over de toekomst van onze leeromgevingen. In deze eerste aflevering spreken we met Christien Bok (SURF) en Huib Langenberg (HAN) over de noodzaak van campusvernieuwing.

In deze driedelige serie gaan we op zoek naar antwoord op de vraag: Hoe maken we ons en de campus klaar voor de toekomst?

In deze tweede aflevering onderzoeken we waarom campusinnovaties niet altijd verlopen zoals gepland — en waarom dat niet erg is. Hoe geef je ruimte aan verandering zonder je doel uit het oog te verliezen?

We spreken met Thomas Esman (SURF), die zijn inzichten deelt over het spanningsveld tussen visie en realiteit binnen complexe innovatieprojecten, en met Merel de Boer (Hogeschool Inholland), projectleider van de nieuwe campus in Amsterdam, die vertelt hoe onderwijsvisie, ontwerp en organisatieverandering samenkomen in de praktijk.

In deze driedelige serie gaan we op zoek naar antwoord op de vraag: Hoe maken we de campus klaar voor de toekomst?

In deze derde aflevering stellen we misschien wel de meest confronterende vraag: wat als een nieuwe ruimte of innovatie níét wordt gebruikt zoals bedoeld? Je hebt er tijd, geld en energie in gestoken – en dan blijft het stil. Is dat falen, of juist een kans om te leren en bij te sturen?

We spreken met onderwijsprofessionals Sem Neijman (Erasmus Universiteit Rotterdam) over de uitdaging van het op elkaar afstemmen van onderwijsbehoeften, faciliteiten en verwachtingen van verschillende stakeholders. En we praten met Meike Kerkhofs-Welkenhuizen (Universiteit Maastricht) over haar ervaringen als projectleider innovatieve learningspaces bij de ontwikkeling van de nieuwe universiteitsbibliotheek — en wat er gebeurt wanneer gebruik en ontwerp niet helemaal samenvallen?

Dat Big Tech niet volledig dienend is voor ons onderwijssysteem, dat wordt steeds duidelijker. Maar hoe worden we onafhankelijker en meer soeverein? Welke rol spelen Europese allianties daarin? Wat is het doemscenario? En wat is de droom van internationale samenwerking? In aflevering 3 gaan we in gesprek met Jan Haarhuis (mede-oprichter Charm-EU) en Evelien Renders (voorzitter EUNIS). Christien Bok (innovatiemanager SURF) sluit af met een concrete oproep: welke verantwoordelijkheid moet je nemen als instelling?

Internationale samenwerking kan veel opleveren, maar risico’s zijn er ook. Het is een belangrijke belangenafweging tussen slagkracht en autonomie met als resultaat loslaten of vasthouden van partners en aanbieders. Alexander van den Hil van SURF vertelt over de voordelen en hoe hij blijft zoeken naar verbinding, waarna cyberveiligheidsexpert Bert Hubert de risico’s benadrukt van het te makkelijk in zee gaan met grote commerciële partijen en wat voor effect dat kan hebben op internationale samenwerking.

In deze serie gaan we op zoek naar de balans tussen nationale autonomie en internationale slagkracht. Welke samenwerkingsvoorwaarden gelden er? Wat zijn de risico’s? Hoe maak je daarin bewuste keuzes en hoe zorg je voor wederkerigheid? In deze eerste aflevering leggen we onze huidige samenwerkingspositie onder de loep. Hoe staat Nederland er voor? Waar schuurt het? Waar kunnen we richting geven en waar willen we naartoe? Herman van der Plas van het ministerie van OCW geeft een inkijk in de beleidskant van samenwerking van Nederland met Europa en daarbuiten. Met Karin Wessel van SURF gaan we in gesprek over de praktijk van samenwerking in mondiale context.

In de vorige aflevering werd duidelijk dat we echt zelf aan het stuur kunnen zitten. Daar werken we bij SURF hard aan. Maar er zijn veel meer hoopvolle voorbeelden en initiatieven. En ook al is het soms voortuitgang met één stap terug, twee vooruit, we zijn op weg naar betere balans tussen macht en moraal.

Wil je meer weten over het thema responsible tech? Kijk op https://www.surf.nl/en/themes/artificial-intelligence/responsible-ai [(https://www.surf.nl/themas/publieke-waarden)] (url), https://communities.surf.nl/publieke-waarden en nog veel meer op www.surf.nl.

Ben je benieuwd naar Public Spaces? Je vindt de website hier: https://publicspaces.net

Wil je eens kijken op het platform van Rens van der Vorst Technofilosofie? Bekijk het hier: https://technofilosofie.com Daar vind je ook zijn vermakelijke boeken over de bijzondere relatie die wij mensen hebben met technologie, zoals ‘Appen is het nieuwe roken’ en ‘Digitale Gremlins’.