THE MODERNIST

ถ้าต้องประกวดกันว่าสิ่งศักดิ์สิทธิ์ใดในเมืองไทยทำงานหนักที่สุด ‘พระแม่ลักษมี’ คงจะเป็นหนึ่งชื่อที่เข้ารอบและอาจถึงขั้นชนะเลิศเนื่องจากความปังทุกด้าน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง “ความรัก” มาส่องเหตุผลว่าทำไมเรื่องหัวใจเราต้องใช้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ช่วยได้ในบทความนี้

ผู้ให้เสียงคำบรรยาย : นิธิกาญจน์ ชัยณรงค์

ในสังคมไทย ผู้หญิงและผู้ชายมีบทบาทหน้าที่ระหว่างเพศแตกต่างกันอย่างชัดเจน โดยแบ่งพื้นที่สำหรับงานหรือบทบาทของคนทั้งสองเพศออกเป็นโลกในบ้านกับโลกนอกบ้าน ที่ส่งผลกระทบต่อจารีต ประเพณี ค่านิยม มุมมองและความคิดของผู้คน

หลายคนอาจไม่อยากปักใจเชื่อว่าพฤติกรรมการดื่มเหล้าในแบบปัจจุบันที่เห็นกันบ่อยครั้ง ส่วนหนึ่งถูกหล่อหลอมมาจากค่านิยมปิตาธิปไตย ไม่ว่าจะการจับคู่เครื่องดื่มเข้ากับเพศ ไปจนถึงทัศนคติที่มีต่อคนเพศต่างๆ เวลาดื่มเหล้าหรือออกไปสังสรรค์ยามค่ำคืน

ในโลกธุรกิจมี Case Study นักธุรกิจคนหนึ่งที่น่าสนใจ เธอเป็นสตรีผิวสี เกิดในยุคสมัยที่สหรัฐฯ เพิ่งประกาศเลิกทาส แต่บรรยากาศทางสังคม ณ ขณะนั้น ยังคงเต็มไปด้วยกลิ่นอายของการเหยียดสีผิวและเชื้อชาติ

วันหนึ่งเมื่อเธอประสบปัญหากับหนังศีรษะ ผมร่วง จนสูญเสียความมั่นใน ซึ่งเป็นปัญหาที่เกิดขึ้นในชุมชนคนผิวสีแทบทุกที่ในขณะนั้น เนื่องจากอากาศหนาวทำให้หลายคนไม่นิยมอาบน้ำและสระผม จนเกิดปัญหาสุขอนามัยบนหนังศีรษะ

เธอจึงคิดค้นสูตรยาปลูกผมเพื่อรักษาหนังศรีษะและกระตุ้นการเจริญเติบโตของเส้นผมขึ้นมา ประกอบกับคิดค้นแชมพูเพื่อกระตุ้นให้ผู้คนในยุคสมัยนั้นหามาสระผมกันมากขึ้น

เธอเดินสายไปทั่วตอนใต้ของสหรัฐฯ กับสามีคนที่สอง เพื่อโปรโมตสินค้าและสาธิตการดูแลเส้นผม

ไม่กี่ปีให้หลัง เธอเปิดโรงงานและโรงเรียนสอนเสริมสวย พร้อมกับอบรมเทคนิคการขาย เพื่อพัฒนาผู้แทนสินค้ากว่าหมื่นรายออกขายไปทั่วสหรัฐฯ จนกลายเป็นเศรษฐีนีผิวสีคนแรกของอเมริกา

ชื่อของเธอคือ ซาราห์ บรีดเลิฟ หรือเป็นที่รู้จักกันในนามผู้ก่อตั้งแบรนด์ ‘มาดาม ซี.เจ.วอล์กเกอร์’

ผู้ให้เสียงคำบรรยาย : นิธิกาญจน์ ชัยณรงค์

เชื่อว่าหลายคนคงเคยได้ยินประโยคคุ้นหูที่ว่า “ลำบากวันนี้ สบายวันหน้า” แนวคิดการทำงานที่ถูกปลูกฝังจากรุ่นสู่รุ่น ซึ่งบางคนอาจมองว่าเป็นแนวคิดที่สามารถใช้ได้จริง เพราะเชื่อว่าความขยันตั้งใจทำงานจะทำพาไปสู่เป้าหมายแห่งความสำเร็จในวันข้างหน้าได้ ทว่าในโลกยุคปัจจุบันที่ไม่มีความแน่นอน เราไม่สามารถรู้ได้อย่างแม่นยำว่าอนาคตจะเกิดอะไรขึ้นกับชีวิตบ้าง ทำให้คนบางกลุ่มเกิดคำถามกับแนวคิดดังกล่าวว่า “ลำบากวันนี้ สบายวันไหนกันแน่?”

อย่างไรก็ตาม ความขยันอาจไม่ได้เป็นเครื่องมือสำคัญในการไปสู่เป้าหมายในการทำงานอีกต่อไป เมื่อ Gabrielle Judge คอนเทนต์ครีเอเตอร์ชื่อดังบน TikTok ได้ทำคลิปวิดีโอพูดถึงความคาดหวังใหม่ในการทำงานของคน Gen Z ยุคปัจจุบัน ผ่านเทรนด์การทำงานที่เรียกว่า “Lazy Girl Job” หรือเรียกว่า การทำงานแบบสาวขี้เกียจ โดยต้องบอกก่อนว่า ความขี้เกียจที่ปรากฏในเทรนด์นี้ ไม่ใช่การเกี่ยงงานหรือขาดความรับผิดชอบในหน้าที่ แต่เป็นการเลือกทำงานอย่างชาญฉลาด เลือกงานที่ไม่จำเป็นต้องออกแรงเยอะแต่ได้ค่าจ้างที่คุ้มค่า

นอกจากนั้น ผู้เชี่ยวชาญจำนวนมากในสหรัฐอเมริกามองว่า Lazy Girl Job ไม่ได้เป็นสิ่งที่บ่งบอกว่าคนรุ่นใหม่ขี้เกียจเสมอไป แต่เป็นเทรนด์การทำงานที่สะท้อนให้เห็นว่าคนรุ่นใหม่มองหางานที่ให้ผลตอบแทนที่คุ้มค่าด้วยเงื่อนไขการทำงานที่มีความยืดหยุ่น นอกจากนั้นยังเป็นเทรนด์ที่เกิดขึ้นมาเพื่อหักล้างความเชื่อที่ว่า การทำงานหนักจะทำให้คนประสบความสำเร็จ หรือตามที่วลีข้างต้นว่า “ลำบากวันนี้ สบายวันหน้า” นั่นเอง

ผู้ให้เสียงคำบรรยาย : นิธิกาญจน์ ชัยณรงค์

“อย่าทำแบบนั้น ทำแบบพี่ดีกว่า”

“งานง่ายๆ ทำไมใช้เวลานานจัง”

“งานไปถึงไหนแล้ว ใกล้เสร็จหรือยัง”

ชาวออฟฟิศทั้งหลายคงไม่มีใครชอบความจู้จี้จุกจิกในที่ทำงาน โดยเฉพาะการมีหัวหน้าที่คอยเช็คความเคลื่อนไหวว่าเรากำลังทำอะไรอยู่ตลอดเวลา หากมองเผินๆ อาจเป็นเหมือนความใส่ใจลูกทีมแบบเต็มเม็ดเต็มหน่วย ทว่าความใส่ใจที่มีมากจนเกินไปอาจเป็นการก้าวก่ายในหน้าที่ จนถึงขั้นปิดกั้นโอกาสในการเติบโตในการทำงานของลูกทีมก็ว่าได้

การบริหารงานยิบย่อยเป๊ะทุกกระเบียดนิ้วนี้มีชื่อเรียกว่า ‘Micromanagement’ โดยมักเกิดขึ้นกับหัวหน้าเจ้าระเบียบที่มีความคิดว่างานทุกอย่างต้องออกมาเนี้ยบที่สุด จึงเกิดการบังคับบัญชาลูกทีมให้ทำตามคำสั่งและควบคุมการทำงานไม่ต่างจากหุ่นเชิด สร้างความอึดอัดใจให้กับลูกทีมและอาจนำไปสู่บรรยากาศการทำงานที่เป็นพิษ (Toxic Workplace)

BetterUp อธิบายว่า การบริหารแบบ Micromanagement ส่วนใหญ่มักเกิดจากการที่หัวหน้ากลัวความผิดพลาดและขาดความเชื่อใจในตัวลูกทีมจนไม่สามารถให้อิสระกับลูกทีมได้เป็นเจ้าของผลงาน ทำให้เกิดการเข้าไปแทรกแซงกระบวนการทำงานทุกขั้นตอนและยึดตัวเองเป็นจุดศูนย์กลาง จนกลายเป็นหัวหน้าจอมจู้จี้จุกจิกกับทุกรายละเอียดของงาน อีกทั้งหัวหน้าประเภทนี้ยังก่อให้เกิดอุปสรรคในการสร้างทีมเวิร์คและทำให้ลูกทีมรู้สึกด้อยค่าในฐานะสมาชิกของทีมอีกด้วย

จากการศึกษาของ Accountemps พบว่ามีผู้คนอยู่ภายใต้การบังคับบัญชาของหัวหน้าที่จู้จี้จุกจิก (59%) รู้สึกบั่นทอนจิตใจในการทำงาน (68%) และทำให้ประสิทธิภาพในการทำงานลดลง (55%) จากการศึกษาอื่นยังพบว่า หัวหน้าจู้จี้จุกจิกยังเป็นสาเหตุทำให้พนักงานลาออก (36%)

จูเลีย ดิกังจิ (Julia DiGangi) ผู้ก่อตั้ง NeuroHealth Partners ชี้ว่าการจู้จี้จุกจิกของหัวหน้าย่อมบ่อนทำลายความสัมพันธ์ของคนในทีม ซึ่งเปรียบเหมือนกับชักเย่อ โดยฝั่งหัวหน้าอาจมองว่าการบริหารดังกล่าวเป็นการเข้าใจการทำงานอย่างละเอียด ลดความผิดพลาดที่จะเกิดขึ้น ในขณะที่ลูกทีมกลับรู้สึกไม่เป็นอิสระในการทำงานและขาดความมั่นใจในตัวเอง การยื้อกันไปยื้อกันมาของสงครามชักเย่อยิ่งทำให้ความสัมพันธ์ของทั้งสองฝ่ายยิ่งแย่ลง มิหนำซ้ำยังสร้างบาดแผลในการทำงานต่อกัน

จูเลีย ดิกังจิ กล่าวต่อว่า “การยุติวงจรความเจ็บปวดจากความสัมพันธ์เหล่านี้ที่รวดเร็วที่สุดคือ การปล่อยเชือก การปล่อยเชือกนี้ไม่ใช่การแสดงถึงความพ่ายแพ้แต่เป็นการแสดงความเป็นผู้นำที่แท้จริง หากคุณเป็นหัวหน้าทีมหรือโค้ช การปล่อยเชือกและถอยออกมาอยู่นอกสนามเพื่อซัพพอร์ตลูกทีมคือบทบาทสำคัญในฐานะผู้นำ”

ผู้ให้เสียงคำบรรยาย : นิธิกาญจน์ ชัยณรงค์

จากกระแสโซเชียลมีเดียที่เป็นที่พูดถึงอยู่ช่วงนึง กับข่าวรูปปั้นติดสะพานลอยบริเวณถนนรัชดาภิเษก ซึ่งเป็นที่ทราบภายหลังว่าเป็น “ครูกายแก้ว” บรมครูผู้เรืองเวทย์ จนถึงพิธีบูชาครูกายแก้วที่โรงแรมย่านรัชดา เรียกทั้งเสียงฮือฮา ศรัทธา และเสียงวิจารณ์จากทุกฟากฝั่งของสังคม

แถมภาพลักษณ์ของครูกายแก้ว ทั้งความเป็นสายดำ และรูปลักษณ์ที่น่ากลัว ยังมีผู้เชื่อมโยงไปสู่เพลงยาวพยากรณ์กรุงศรีอยุธยา ที่ว่า “ผีป่าจะวิ่งมาสิงเมือง ผีเมืองจะวิ่งมาสิงไพร” ซึ่งเป็นเหตุหนึ่งที่บ่งบอกถึงความวิบัติของบ้านเมืองอีกต่างหาก

ด้วยความที่ครูกายแก้วแตกต่างจากสิ่งศักดิ์สิทธิ์อื่น ๆ ที่เป็นที่ยอมรับนับถือในสังคม เราจึงอาจมองได้ว่าครูกายแก้วเป็นเสมือน “ชายขอบ” ของจักรวาลความเชื่อของไทยที่มีทั้งศาสนาพุทธ ศาสนาพราหมณ์ การนับถือผี แต่ถ้า “ครูกายแก้ว” เป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ “ไม่ใช่” สำหรับสังคมไทย ผีแบบไหนที่จะได้รับการยอมรับ? และปรากฏการณ์แห่งศรัทธานี้จะนำไปสู่อะไร?

ผู้ให้เสียงคำบรรยาย : อาดัม สังข์ศิลปชัย

นับตั้งแต่ปี 2553 เป็นต้นมา ภาพของคนเสื้อแดงถูกจดจำในฐานะคนรักทักษิณ แฟนคลับพรรคเพื่อไทย และพัฒนามาเป็น “นางแบก” ใน พ.ศ.นี้ ที่ไม่ว่าพรรคเพื่อไทยจะคิดหรือทำอะไร คนกลุ่มนี้ก็พร้อมจะ “แบก” และเชียร์พรรคเพื่อไทยทุกอย่าง แต่ในความเป็นจริง การนิยามว่าผู้สนับสนุนพรรคการเมืองจะต้องมีความเห็นคล้อยตามพรรคที่ตัวเองเชียร์ทุกอย่าง อาจจะไม่ถูกต้องนัก เช่นเดียวกับการตีตราคนที่เชื่อในรัฐสวัสดิการและสังคมนิยมว่าเป็นคอมมิวนิสต์ ซึ่งไม่ใช่วิธีการที่ถูกต้อง

คนเสื้อแดงเท่ากับนางแบกเพื่อไทยจริงหรือไม่ อาจจะต้องย้อนไปดูถึงที่มาของคนเสื้อแดง การแบ่งเป็นกลุ่มก้อน และแนวทางการสนับสนุนพรรคเพื่อไทย ก่อนจะสรุปแบบเหมารวมโดยลืมไปว่า มนุษย์มีความซับซ้อนและไม่ได้มีเฉดสีเดียวเสมอไป

ผู้ให้เสียงคำบรรยาย : อาดัม สังข์ศิลปชัย

สิ่งที่เกิดขึ้นข้างต้นล้วนเกิดขึ้นในเกาหลีใต้ ดินแดนที่เรื่องราวของเฟมินิสต์และความเท่าเทียมหลากหลายทางเพศเป็นสิ่งที่พูดได้ยาก หลายครั้งหลายหนเราได้เห็นสื่อมวลชนและผู้คนในเกาหลีใต้ พยายามกระทำบางอย่างเพื่อทำให้คำว่า ‘เฟมินิสต์’ ไม่ถูกพูดถึงในพื้นที่สื่อมากนัก หรือบางครั้งก็ถึงขั้นลงทุนเปลี่ยนแปลงเนื้อหา ละเมิดจรรยาบรรณ จนเนื้อหาใจความสำคัญที่เกี่ยวข้องกับสตรีนิยมผิดเพี้ยนไปจากเดิม

ผู้ให้เสียงคำบรรยาย : นิธิกาญจน์ ชัยณรงค์

Fast fashion Ep 5 Vivienne Westwood กับความพังก์สุดปังในช่วง 70sผ่าน Cruella ตัวแทนกบฎแห่งแฟชั่น

เมื่อช่วงต้นเดือนที่ผ่านมา เว็บไซต์ tasteatlas.com ได้จัดทำ 100 อันดับเมนูอาหารสูตรดั้งเดิมที่ได้คะแนนในระดับที่เรียกว่า “ยอดแย่” ที่สุดในโลก ซึ่งหนึ่งในนั้นก็มี ‘แกงส้ม’ เมนูอาหารยอดฮิตของไทยเข้าไปติดอยู่ในอันดับที่ 12 ของโลกในโผครั้งนี้อีกด้วย

อีพีนี้ The Modernist เลยอยากจะขอพาทุกคนไปทำความรู้จักกับ 5 อันดับแรกของเมนูอาหารที่ถูกจัดว่าเป็นอาหารสูตรดั้งเดิมที่แย่ที่สุดในโลกกัน ว่าเป็นของประเทศอะไร ทำจากอะไร และทำไมมันถึงได้รับคำเยินยอให้ติดอันดับท็อปๆ ของโผในครั้งนี้

จนทำให้เกิด #saveแกงส้ม ขึ้นเทรนด์ทวิตเตอร์ เรียกได้ว่าเป็น Hashtag ที่รวมตัวคนรักอาหารไทยเลยก็ว่าได้ เพราะคนไทยยกให้ ‘แกงส้ม’ เป็น Top 10 เมนูอาหารยอดฮิต

จึงทำให้มีการถกเถียงกันว่าผู้จัดอันดับนั้นไปชิมเมนูนี้จากที่ไหนมา ใช่สูตรอาหารที่แท้จริงของไทยหรือเปล่า

ซึ่งเอาจริงๆ อันดับที่เราได้ก็ยังไม่ถือว่าไม่แย่ที่สุดในโลก เพราะยังมีคะแนนแย่กว่าเราร่วม 10 อันดับอยู่ด้านบนขึ้นไปอีก

ผู้ให้เสียงคำบรรยาย : ณัฐธิดา สุรินทร์ชมพู