مستندی که روز ۲۷ بهمن ۱۴۰۰ با نام «طراحی کووید»‌ یا PlanCovid از شبکه سه سیما پخش شد، اثری غیرعادی است؛ مستندی که ابتدا مخاطبان فکت‌نامه از ما خواستند ادعاهای مطرح‌شده در آن را بررسی کنیم اما هر چه جلوتر رفتیم، سوالات دیگری برایمان به وجود آمد. 

مستند «طراحی کووید» در نگاه اول، فیلمی غیرفارسی است که به نظر می‌رسد دوبله شده است. در این قسمت می‌گوییم که چرا ظن شدید داریم که مستند، اساسا ساخته پخش‌کنندگان ایرانی آن باشد.

طراحی کووید که با هدف بررسی ریشه‌های به وجود آمدن ویروس کرونای جدید تهیه شده، مجموعه‌ای از ادعاهای بی‌اساس و نادرست درباره منشا همه‌گیری کروناست. از جمله ادعاهایی که در آن مطرح می‌شود این است که ویروس کرونا دست‌ساز بوده و همچنین می‌گوید قدرت‌های بزرگ مثل آمریکا و نهادهایی چون بنیاد راکفلر و افرادی چون بیل گیتس در تبدیل آن به سلاحی بیولوژیک دست داشته‌اند. این ادعاهای نادرست، جزو مشهورترین ادعاهای طرفداران تئوری توطئه در جهان است.

مستند اما به جز طرح این موارد، مشخصاتی غیرعادی نیز دارد. مثلا برخلاف آنچه در نگاه اول به نظر می‌رسد، تا پیش از پخش از صدا و سیما، هیچ رد و نشانی از نسخه اصلی آن دیده نمی‌شود. تنها نشانی، لینکی است در یوتیوب که حدود یک هفته پیش از پخش در تلویزیون، از سوی افرادی ناشناس در یک کانال تازه تاسیس با چند دنبال‌کننده بارگذاری شده است.

این سوال‌ها و چند موضوع قابل توجه دیگر، باعث شد که در این قسمت از پادکست، مستند «طراحی کووید» را بررسی کنیم.

پادکست این هفته فکت‌نامه را فرهاد، سردبیر سایت فکت‌نامه اجرا می‌کند.

مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیه‌کننده آن افشین صدری است.

پادکست فکت‌نامه را می‌توانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشن‌های پادکست دریافت کنید.