In elke aflevering gaan een kunstenaar en een misdaadbestrijder in gesprek over een film, serie, theatervoorstelling of ander kunstwerk. Het werk van de maker vormt het startpunt voor een open gesprek over criminaliteit, macht, beleid en politiek. 

De podcast waar professionele inzichten en de menselijke maat elkaar ontmoeten.

Woensdag 3 december verschijnt de eerste aflevering van het nieuwe seizoen in je favoriete podcastapp.

Wat levert kunst en cultuur eigenlijk op — en hoe bewijs je dat? In deze seizoensafsluiter gaan we in gesprek met wethouder Touria Meliani over de maatschappelijke en preventieve waarde van cultuur.

Aflevering 14 – Het Bewijs
In de seizoensafsluiter van Tussen Kunst en Misdaad gaan we op zoek naar het bewijs voor de waarde van kunst en cultuur in onze samenleving. Wat levert cultuur eigenlijk op? En hoe toon je dat aan — in cijfers, impact of maatschappelijke verandering?

Te gast is Touria Meliani, wethouder Kunst & Cultuur, Evenementen, Inclusie en Anti-discriminatie (Gemeente Amsterdam). We spreken met haar over het economische en sociale gewicht van kunst en cultuur, en over hoe deze sector bijdraagt aan preventie, veiligheid en verbinding in de stad.

Kan er — ook beleidsmatig en financieel — meer samenhang ontstaan tussen domeinen als cultuur en veiligheid? En waarom is het zo belangrijk dat kunst en cultuur een structurele plek krijgen in het gesprek over de toekomst van de samenleving?

Luister nu naar Het Bewijs, de afsluitende aflevering van seizoen 2 van Tussen Kunst en Misdaad.

Waarom is het belangrijk dat er vanuit de wereld van de misdaadbestrijding met een meervoudige blik gekeken wordt naar maatschappelijke problemen? Wat is de brugfunctie van kunst in het vinden van oplossingen in de misdaadbestrijding? En hoe verhoud je je als maker hiertoe? 

In deze speciale editie van Tussen Kunst en Misdaad schuift de redactie van de podcast aan tafel, en bespreekt aan de hand van vraagstukken die voorbij zijn gekomen in eerdere afleveringen, de dilemma’s die je als kunstenaar én als ambtenaar kan tegenkomen in het sociaal artistieke werkveld. 

Met Job van Beekhoven, hoofd van het RIEC Amsterdam-Amstelland, Floris van Delft, artistiek directeur van Theatergezelschap WAT WE DOEN en hosts van Tussen Kunst en Misdaad Sheralynn Adriaansz en Julius Ponten.  

De aflevering schijnt een licht op femicide, oftewel vrouwenmoord.

Elke 8 dagen wordt er in Nederland een vrouw vermoord, vaak door haar (ex-)partner en bijna altijd omdat ze besluit uit de relatie te stappen. 6 op 10 slachtoffers van femicide is omgebracht door hun (ex)partner. Vrouwen worden onevenredig vaker gedood door hun (ex-)partner of een familielid dan mannen.

In deze aflevering gaan Landelijk Officier van Justitie Huiselijk & Seksueel Geweld – Judith van Schoonderwoerd den Bezemer-Wolters en Directeur stichting Open mind – Mirjam Bekker-Stoop in gesprek over femicide, oftewel vrouwenmoord, aan de hand van de reizende expositie FEMICIDE.

De expostie FEMICIDE brengt de verhalen van dertien slachtoffers die door hun (ex-)partner zijn omgebracht, verteld door de nabestaanden. De foto’s en openhartige verhalen maken de afschuwelijkheden van deze moorden voelbaar en tonen de levenslange impact hiervan op de nabestaanden

FEMICIDE alarmeert, informeert en geeft een gezicht aan slachtoffers van dodelijk (ex-)partnergeweld tegen vrouwen en een stem aan hun nabestaanden.

Waarom ligt het aantal slachtoffers van huiselijk geweld en femicide zo hoog? Wat kan er vanuit de overheid, vrienden en familie gedaan worden om escalatie te voorkomen en de aantallen omlaag te brengen? En hoe zit het met opvang van nabestaanden?

De meest voorspelbare moord. De signalen – rode vlaggen

Femicide schijnt de meest voorspelbare moord te zijn. Uit onderzoek blijkt dat er duidelijke fasen en specifieke signalen (rode vlaggen) zijn die de kans op escalatie van geweld of zelf een dodelijke/fatale afloop aanzienlijk vergroten. Een Britste wetenschapper heeft ze uiteengezet in 8 stappen in de Homicide Timeline.

Deze signalen en rode vlaggen vallen onder een specifieke vorm van (ex-)partnergeweld, namelijk intieme terreur. Voorbeelden hiervan zijn; dwingende controle, stalking, psychologische manipulatie en fysiek en seksueel geweld. Wanneer men deze fasen en signalen (her)kent, kan femicide voorkomen worden.

Lees de verhalen van de slachtoffers van femicide verteld door nabestaanden en bekijk de rode vlaggen en tips van nabestaanden via onderstaande links:

De expositie: https://www.stichtingopenmind.nl/femicide/

FEMICIDE – portretten: https://www.stichtingopenmind.nl/femicide-portretten/

Rode vlaggen: https://www.stichtingopenmind.nl/femicide-portretten/#Rode-vlaggen

Tips: https://www.stichtingopenmind.nl/femicide-portretten/#Tips

The Homicide Timeline: https://www.youtube.com/watch?si=IbQBiMdUIv2yiWoK&v=lPF_p3ZwLh8&feature=youtu.be

*Benieuwd naar informatie en hulp voor nabestaanden, slachtoffers en omstanders? Of wil je zelf geen geweld meer gebruiken? Bekijk: www.linktr.ee/femicide.expositie

Maak jij je zorgen om je situatie of om iemand die je kent? Bel dan met Veilig Thuis, ook als je twijfelt: 0800-2000 | https://veiligthuis.nl/

FEMICIDE is een samenwerking van stichting Open mind, gemeente Den Haag en de nabestaanden van slachtoffers van femicide.

Met procureur-generaal Sue Preenen (OM) en conservator oude kunst Jip van Reijen van het Bonnefantenmuseum stappen we aan de hand van de tentoonstelling “GOED FOUT: De Zeven Hoofdzonden in beeld” in de zestiende-eeuw met de blik van nu.

In deze tentoonstelling staan Hoogmoed, Luiheid, Gulzigheid, Afgunst, Woede, Lust en Hebzucht centraal. De tentoonstelling biedt een uniek beeld van goed en kwaad in de kunst uit de lange zestiende eeuw (ca. 1480-1620), ), met als middelpunt de beroemde prentserie van Pieter Bruegel de Oude uit 1558. 

Hoe diep zitten de zonden ingebakken in onze maatschappij? Dienen ze als spiegel om op onze eigen tijd te reflecteren en welke rol spelen ze vandaag de dag in de wereld van het strafrecht? 

Over de tentoonstelling 

De tentoonstelling “GOED FOUT: De Zeven Hoofdzonden in beeld” is tot 12 januari te zien in het Bonnefanten in Maastricht. Zie voor meer info: 

Pieter Breughel de Oude uit 1558: 

In deze aflevering worden een aantal prenten uit de tentoonstelling besproken > bekijk ze op het Instagram account van Tussen Kunst en Misdaad of via onderstaande links: 

Het laatste oordeel en Woede

Justitia (Gerechtigheid) - Deugd

Zes jaar lang volgde documentairemaakster Annette van Trigt de inmiddels uit zijn ambt ontzette notaris Maarten P. – bijnaam ‘Stroman van de Onderwereld’. De eenpitter werd in 2017 opgepakt op basis van 12 aanklachten.  

Tot ergernis van de opsporing krijgt hij een ‘laf strafje.’ Hoe die straf zich verhoudt tot de 16 miljard euro die per jaar wordt witgewassen, veelal drugsgeld is te zien in ‘Stroman van de Onderwereld’. 

De film beleefde op 7 november zijn wereldpremière op het Fraude Film Festival in Koninklijk Theater Tuschinski, Amsterdam.  

Met Tussen Kunst en Misdaad namen we op het festival deze podcastaflevering op, met publiek. Annette van Trigt duikt samen met Guido Tjadens, Notaris en Voorzitter KNB Ring Amsterdam, dieper in de rol van stromannen in de georganiseerde misdaad.  

Hoeveel is de handtekening van een notaris waard, hoe makkelijk is het om je te verschuilen achter geheimhoudingsplicht en hoe dicht schuren onder en bovenwereld tegen elkaar aan in het vak?  

De documentaire belicht het toezicht op het vak van notaris, de aanpak van witwassen en de mazen in het net van de beroepsgroep.  

Over het Fraude Film Festival  

Het Fraude Film Festival is hét toonaangevende Nederlandse evenement dat zich richt op films en documentaires die fraude en corruptie onder de loep nemen. Het festival brengt filmmakers, onderzoekers, journalisten en het publiek samen om in dialoog te gaan over de impact van fraude op de maatschappij. Het Fraude Film Festival viert dit jaar zijn 10-jarige jubileum.  

Videofragmenten ‘Stroman van de Onderwereld’: Annette van Trigt 

Momenteel worden er astronomische bedragen vrijgemaakt voor de aanpak van het veelkoppige monster ondermijning en (drugs-)criminaliteit. Maar heeft de huidige aanpak wel het gewenste effect? Of heeft het ook ongewenste neveneffecten als gevolg?  

Robby Roks, Criminoloog Erasmus Universiteit Rotterdam en Floris van Delft, Artistiek Directeur WAT WE DOEN gaan in gesprek over hun samenwerking rondom het onderzoeksproject FORT-PORT dat gericht is op de veiligheid en weerbaarheid in de haven van Rotterdam, en waarin wetenschap en kunst elkaar ontmoeten.   

De haven van Rotterdam is een belangrijke nationale economische motor die dagelijks te maken heeft met de impact van internationaal opererende criminele netwerken die actief zijn in de cocaïnehandel en mensensmokkel.  

We hebben te maken met een vernuftige logistiek en steeds jongere ‘uithalers’. De drugseconomie is verweven met onze maatschappij, en verbonden met een wereld die ook die drugs wil hebben.  

Doen we in de aanpak de juiste dingen? En zijn de verschillende actoren daadwerkelijk in staat om ook echt een verschil te maken?  

https://fortport.nl/ 

Meer informatie:  

FORT-PORT staat voor Focusing On the Right Things in the Port of Rotterdam en is een door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) gefinancierd onderzoeksproject dat beoogt bij te dragen aan de aanpak van ondermijnende criminaliteit om de haven van Rotterdam veiliger, weerbaarder en toekomstbestendiger te maken.  

Het onderzoek heeft tot doel de illegale stromen en onderliggende criminele bedrijfsprocessen in de haven bloot te leggen. Tegelijkertijd wordt de handhaving en opsporing ervan als ook het lokale beleid bestudeerd, ontwikkeld, geïmplementeerd en geëvalueerd, om zo de mogelijkheden voor criminele activiteiten en netwerken verder in te perken. 

In het project werken we samen in een groot consortium van universiteiten, publieke en private partijen die acteren in en rondom de haven van Rotterdam. 

Kunstenaar en ontwerper Yuri Veerman maakte All Cops Are in samenwerking met de Politie. We horen Yuri in gesprek met Arnoud Grootenboer, Creatief Leider van Politie Nederland over hun samenwerking omtrent dit social design project.  

In All Cops Are laat een groep agenten zich tweemaal profileren door toevallige voorbijgangers op straat: eerst in hun eigen kleding, daarna in uniform. De stemmen die je hoort bij de video’s van de agent in burger en uniform komen altijd van verschillende mensen die op dat moment langs liepen. 

All Cops  Are brengt een actieve dialoog op gang over de complexe relatie tussen politie en samenleving. 

Als creatief leiders van de politie creëren  Arnoud Grootenboer en Marjon van Gelderen  ruimte en nieuwe manieren om de veranderingen te activeren die nodig zijn. Het idee voor All Cops Are is ontwikkeld tijdens het programma  Social Design Politie samen met jeugdagente  Lotte Asma.  

De Expositie All Cops Are is tot en met 3 november 2024 gratis te bezichtigen in De Bibliotheek Rotterdam.  

Voor meer info zie: allcopsare.nl en socialdesignpolitie.nl 

De theatervoorstelling A Seat at the Table  is een ontroerend, confronterend en humoristisch portret over racisme in ons land. 

Merel Metzing, Politie Nederland en Saman Amini, artistiek directeur van Black Sheep Can Fly en maker van A Seat at the Table, gaan dieper in op hun jarenlange samenwerking rondom de voorstelling die door heel Nederland voor de politie wordt gespeeld, inclusief nagesprekken, en inmiddels door ruim 8000 politiemannen- en vrouwen is gezien. 

Merel is Adviseur Diversiteit, Inclusie & Gelijkwaardigheid en projectleider van het project rondom A Seat at the Table, dat vanuit de samenwerking tussen de Politie en Black Sheep Can Fly in 2023 is gestart.  

Een aflevering over het belang van het tot stand brengen van ontmoetingen, elkaar horen en zien, je gezien en gehoord voelen, en het ijs te breken voor moeilijk bespreekbare onderwerpen. 

“De kracht van deze voorstelling zit niet alleen in de confronterende verhalen, maar ook in de beeldende details, de veelheid van overwegingen en emoties, de rauwe liedjes van Amini en het gloedvolle, uitstekende acteren.” NRC ★★★★★ 

Theatermakers Saman Amini en Nima Mohaghegh maakten  A Seat at the Table  samen met acteurs en mede-makers Werner Kolf, Yannick Jozefzoon, Ward Kerremans en Arie de Mol. Zij verwerkten hun pijnlijke ervaringen die te maken hebben met racisme in de voorstelling. Ervaringen soms zo absurd, dat het lachwekkend wordt. 

Credits: 
Audio en videofragmenten A Seat at the Table: The FilmFactory 

In deze nieuwe aflevering van Tussen Kunst en Misdaad zijn te gast: Femke Halsema, burgemeester van Amsterdam en Floris van Delft, artistiek directeur van theatergezelschap WAT WE DOEN.

Floris van Delft maakte samen met hiphop artiest Winne de voorstelling Angry Young Men, vlijmscherp theater met hiphop over leven aan de ‘onderkant’ van de samenleving.

In een spannende combinatie van rap en theater voeren twee jongens een aangrijpend gesprek met hun moeders. De ene jongen zit vast. De ander is dood. Samen proberen ze uit te vinden of hun levens anders hadden kunnen lopen.

Angry Young Men gaat over de veiligheid van de samenleving versus de moeite die de samenleving moet doen om jongeren in veiligheid te laten opgroeien. In 2022 hielp burgemeester Halsema de voorstelling naar Amsterdam te halen.

Burgemeester Halsema en van Delft gaan dieper in op de verbindende werking van de voorstelling voor zowel de makers, de betrokken jongeren, als het gevarieerde publiek.

Welke oplossingen zijn er te vinden in de wereld van kunst en cultuur voor de maatschappelijke vraagstukken en grote dilemma’s van deze tijd? En hoe zorg je als overheid voor een gezonde inbedding van sociaal geëngageerde projecten?