Vriend van Volkert | Argos

Nieuwsuur heeft in 2017 een grote scoop. In de uitzending laat een man een wit poeder zien. De man is van de Coöperatie Laatste Wil (CLW) en het poeder is volgens hem een humaan zelfdodingsmiddel. Ze noemen het Middel X. De aankondiging veroorzaakt veel aandacht. Het effect: een run op een zeer dodelijk middel.

De mensen achter de CLW zien zichzelf als vrijheidsstrijders. Ze willen niet afhankelijk zijn van artsen, maar baas zijn over hun eigen dood. Maar hulp bij zelfdoding is strafbaar. En terwijl experts in twijfel trekken hoe humaan dit middel is, begint een groep leden Middel X te verkopen. En zo staan begin dit jaar zeven zeventigplussers voor de rechter voor het runnen van een criminele organisatie.

De podcast 'Dolle Mina's van de dood' is een reconstructie van hoe het zover heeft kunnen komen. Waar liggen de grenzen bij hulp bij zelfdoding? Waar eindigt genade en begint de doodzonde? 

Journalist Eric Arends krijgt een vertrouwelijk politierapport in handen over het onderzoek naar de moord op Pim Fortuyn. Daarin leest hij dat de politie en het Openbaar Ministerie maandenlang een geheimzinnige verdachte in het vizier hebben gehad, die mogelijk het wapen leverde waarmee Volkert van der G. de moord op Fortuyn pleegde. De man, Paul Molhoek, stond ook op de radar van de inlichtingendienst.

Wie is deze man, die de politie in het rapport ‘een vriend’ van Volkert noemt? Met deze vraag begint een langdurige zoektocht naar Molhoek zelf en zijn achtergronden. Eric gaat te rade bij zijn oud-Volkskrant-collega Annieke Kranenberg, politie- en inlichtingendeskundige Jelle van Buuren en hoogleraar strafrecht Sven Brinkhoff. Kennen zij deze man? Hoe beoordelen zij wat de politie in deze geheime documenten heeft opgeschreven? ‘Hier zou heel veel achter kunnen zitten.’

Eric ontdekt meer details over Molhoeks verleden en diens connecties met de beruchte crimineel Stanley Hillis. Hij krijgt ook contact met een oud-journalist die Molhoek lang geleden heeft geïnterviewd. Weet deze man of Molhoek nog leeft en zo ja, waar hij te vinden is? Intussen laten bevriende misdaadjournalisten (Harry Lensink, Jan Meeus) hun licht schijnen over het mogelijke belang van deze ontdekking, en geven zij tips: hoe benader je als journalist een (oud-)misdadiger uit de vriendenkring van Hillis? Dat advies blijkt zeer welkom, want er komt al snel een belangrijke mail binnen.

Molhoek geeft aan te ziek voor een interview te zijn, en zegt de afspraak af. Daarom duikt Eric alvast verder in zijn verleden: zijn jeugd in de Haagse Transvaalbuurt en zijn eerste stappen in de criminaliteit. Hij hoort ook over een mysterieus DNA-spoor dat op het wapen van Volkert van der G. is aangetroffen.

Politiebronnen geven een inkijkje in de vermoedens die zij destijds hadden – en nog steeds hebben – over de werkelijke rol die Molhoek volgens hen speelde in de buurt van Volkert. En waarom kwam Molhoek twee jaar na de moord op Fortuyn ineens ook in beeld na de moord op Theo van Gogh? 

Eindelijk komt Eric Arends tegenover de man te zitten aan wie hij zoveel te vragen heeft. Waarom ging hij uitgerekend wonen in het kantoorpand van Volkert? Wat was hun gedeelde interesse? Had Paul Molhoek iets te maken met Volkerts moordwapen? Was hij informant van een inlichtingendienst? Of was het allemaal toeval? Hoe een interview vol bijzondere ontboezemingen de journalistieke zoektocht van Eric een curieuze wending geeft.

5. Wie of wat te geloven? Molhoek zelf, die stellig zegt dat zijn aanwezigheid in de buurt van Volkert puur toeval is? Of politiemensen, die niet geloven dat zoveel toevalligheden bij elkaar kunnen bestaan? Eric probeert te achterhalen of er grenzen zitten aan het toeval. En tracht in contact te komen met de mensen die enige zekerheid zouden kunnen bieden: Volkert van der G. zelf, diens vriendin, en de mysterieuze man die Paul Molhoek de woonruimte in Wageningen in onderhuur deed. Ondertussen doemt een nieuw probleem op, want: waar is Molhoek eigenlijk gebleven?

Nu Paul Molhoek is overleden, hoopt Eric Arends met hulp van diens familieleden meer over hem te weten te komen. Molhoek blijkt voor hen in de eerste plaats een liefhebbende oom, een fijne broer en een bijzondere geliefde. En absoluut geen wapenleverancier van Volkert, laat staan een verklikker die informatie doorspeelt aan een inlichtingendienst. Toch blijkt uit hun verhalen dat Paul niet de gehele waarheid heeft verteld – onder meer over de reden van zijn verhuizing van Wageningen. Eric hoort over wietteelt, Italiaanse revolvers, long rifles en detornators. En waarom zei Molhoek direct na de moord op Fortuyn dat Volkert de dader was?

Waarom wist Molhoek, vrijwel direct na de moord op Pim Fortuyn, aan zijn toenmalige echtgenote te vertellen dat Volkert de dader was? Eric gaat te rade bij zijn collega’s bij Argos, en krijgt contact met Paul Herrie, een oud-agent van de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) die informanten runde binnen de criminele groep van Stanley Hillis. Nu de inlichtingendienst zelf z’n mond houdt over de rol van Molhoek, kan Herrie mogelijk alsnog vertellen hoe het zit. 

Officier van justitie Koos Plooij duikt, bij wijze van uitzondering, nog één keer in het dossier van Volkert en Fortuyn, om antwoord te geven op brandende vragen over het onderzoek naar Molhoek, het scenario over het Turkse café in Ede en het onbekende DNA-spoor op het wapen van Volkert. Ook reageert Plooij op de ontdekkingen die Eric tijdens zijn maandenlange zoektocht deed. ‘Interessant, dat wist ik niet.’

Natuurlijk zijn er nog draadjes om aan te trekken, paadjes om af te lopen - in de hoop antwoord te krijgen op de vraag hoe het nou precies zit met die Paul Molhoek, en de herkomst van het moordwapen. Tientallen luisteraars meldden zich afgelopen maanden per mail bij Eric Arends, met tips en adviezen over eventueel verder onderzoek. Wie is de getuige die het verhaal vertelde over het Turkse café in Ede? Hoe kwam Molhoek precies terecht in de woning van waaruit hij de Hofstadgroep-verdachte Jermaine W. kon observeren? En wordt het DNA-spoor op het wapen nog verder onderzocht?

In deze extra aflevering bespreekt Eric de losse eindjes met VPRO-presentator Sophie Derkzen, en hoort hij in Brussel meer over de redenen waarom het pistool van Volkert juist via een Belgische wapenhandelaar in de illegaliteit verdween.

Volkert van der G. is de moordenaar van Pim Fortuyn, maar wie hielp hem aan het pistool waarmee hij de aanslag pleegde? Die vraag kent na ruim twee decennia nog steeds geen bevredigend antwoord. Maar dan krijgt Argos-journalist Eric Arends een vertrouwelijk politierapport in handen en begint een zoektocht naar antwoorden op openstaande vragen in een zaak die Nederland ten diepste schokte.