Küresel göçle Afgan göçmenler küresel dışlanmanın da timsali haline geldi. Savaşla ülkeleri harap olan insanlar evlerini barklarını nasıl terk eder, dünya üzerinde nasıl yeni yer yurt edinir? "Homo itinerans: Afganların gezegeni" (“Homo itinerans: La planète des Afghans”) kitabının yazarı kültürel antropolog Alessandro Monsutti temelde bu sorunun peşinde, yirmi yıldır Afganların göçünü izliyor. “Homo itinerans"ı Galatasaray Üniversitesi Sosyoloji Bölümü öğretim üyesi ve GAR / Göç Araştırmaları Derneği kurucularından Didem Danış anlatıyor.

Farklı coğrafyalarda eksik beslenme, açlık tehlikesi ortaya çıkıyor, obezlik yaygınlaşıyor. İklim krizi ve endüstriyel tarımın sonuçları iç içe geçiyor, gıda hakkı tehlikeye giriyor. Devletler çözüm olmayan “önlemler” alırken önümüzdeki seçenekler neler? 2014-20 arasında BM Gıda Hakkı Özel Raportörlüğü yapan Hilal Elver’e kulak vermeye devam ediyoruz.

Dünyada gereğinden daha fazla gıda üretilmesine rağmen üç milyar insan sağlıklı beslenemiyor. 2008 krizi sonrası büyük sermayenin gıdaya yönelişi gıda ürünlerinde spekülasyonu, toprak gaspını, göçü tetikliyor. Gıda hakkı ve güvenliği konusundaki vahim tabloyu 2014-2020 arasında BM Gıda Hakkı Özel Raportörlüğü yapan hukukçu Hilal Elver’den dinliyoruz.

İstanbul Sözleşmesi olmadan geçen bir yıl, 20. Feminist Gece Yürüyüşü’nün ardında bıraktığı polis şiddeti, 6. Yargı Paketi’yle birlikte nafaka hakkının hedef tahtasına konmasıyla yakın gelecekte kadınları bekleyen tehlikeler… 8 Mart Özel podcast serimizin beşincisinde konuğumuz Mor Çatı gönüllüsü, Çatlak Zemin yazarı feminist avukat Deniz Bayram.

8 Mart Özel podcast serimizin dördüncü bölümünde, Rita Mae Brown’ın “Yakut Orman” romanıyla yayın hayatına başlayan feminist-kuir yayınevi Umami Kitap’tan Seçil Epik’i ağırlıyoruz. Edebiyatın, kurmaca metinlerin gücü feminist-kuir mücadelenin genişlemesinde nasıl imkânlar sağlıyor? Kadınların, kuirlerin yayın dünyasındaki izi bu sesi nasıl çoğaltıyor? Seçil Epik’le 20. Feminist Gece Yürüyüşü'nden izlenimlerini, Umami Kitap’ın hikâyesini, Türkçe edebiyatın kadın ve kuir yansımalarını konuştuk.

İşçi direnişlerinde megafon artık daha sık kadınların elinde. Sendikal mücadelede karşılarına çıkan erkek engeliyle de uğraşan kadın işçilerin ekonomik şiddetin can yaktığı bugünlerde işyerlerindeki sorunları, acil talepleri neler? 8 Mart özel podcast serimizin üçüncüsünde, sanayi merkezi Gebze'de 13 yaşından beri çalışmadığı iş kolu kalmamış, Kadın İşçi muhabiri Bahar Gök'ü dinliyoruz...  

8 Mart ruhu Diyarbakır sokaklarında nasıl yaşanıyor, kentte nasıl bir hava esiyor? Kürt kadınların gündeminde neler var? Cezaevlerindeki yüzlerce kadın siyasetçinin özgürlüklerinden yoksun olması dışarıdaki kadınları nasıl etkiliyor? 8 Mart serimizin ikincisinde, kadınların itirazlarını podcast mecrasında da dile getirebilmeleri için bir yıl önce yola çıkan Radyo Jin’in ve 24. sayısını çıkaran Jineoloji kadın dergisinin yayın kurulu üyesi, avukat Ruşen Seydaoğlu’na kulak veriyoruz…

8 Mart serimizin ilkinde, Feminist Gece Yürüyüşü’nün 20. yılında, uzun zaman Petrol-İş’in Kadın dergisinde çalışan, birçok sendika için yayınlar üretmiş, son bir buçuk yıldır Kadın İşçi sitesiyle feminist hak haberciliği yapan gazeteci Necla Akgökçe’yi ağırlıyoruz. Sendikalarda feminist mücadele nasıl gelişti, Novamed, Flormar, Alpin Çorap gibi direnişler feminist ruhla nasıl buluştu, Mor Listeler sendikalara hâkim olan erkek hegemonyasında nasıl bir kırılma yaratıyor? Feminist ve işçi kadınları buluşturan ortak dilin imkânlarını Necla Akgökçe’den dinliyoruz.

Devrim ihtimalinin ortadan kalktığı bir dünyada zincirlerinden boşalmış bir kapitalist taarruzun gezegen üstündeki yaşamı hızla ortadan kaldırması kuvvetle muhtemel. O yüzden, gelecek tahayyülümüzdeki erozyonu telafi etmekle mesulüz. 20. yüzyılın üç büyük devrimci dalgası geçmişte kalsa, sosyalizmin itibarı hâk ile yeksan olsa da, 1989’dan bu yana dünyanın dört bir yanında büyük kalkışmalar ve direnişler yaşanıyor. İşte tam da bu “harabe” döneme odaklanan, “işçi sınıfının direniş altyapısının çözüldüğü” 1989 sonrası dönemde gerçekleşen büyük mücadelelerin engin bir kartografyasını çıkararak müstakbel kalkışmalara ışık tutan derleme kitap Neoliberal Çağda Devrim Provaları’nı (Haymarket, 2019) Foti Benlisoy’dan dinliyoruz.

Nisan 1852: Gustave Flaubert çalışma odasında birbirinin aynı günler geçirmekte, büyük yılgınlıklarla coşku patlamaları arasında gidip gelerek Madame Bovary’nin cümlelerini evirip çevirmektedir. Gustave Flaubert’den Mektuplar’ın bu bölümünün çıkış noktasını oluşturan mektubunda “Croisset’nin münzevisi” –yine, her zamanki gibi– yazının çektirdiği eziyetleri sayıp dökmekle kalmıyor, “kalabalıklar”dan ayrı yaşamanın bir yazar için neden sadece bir kişisel tercih değil, aynı zamanda bir tür vazife olduğunu anlatıyor. Kerem Eksen ve Emre Ayvaz, “Flaubert mirası”nın önemli bir unsuru olan bu yalnız-çalışkan-sabırlı yazar idealinden, bu idealin duygusal ve sınıfsal koşullarından, hızlı yazan yazarlarla yavaş yazan yazarlardan, Joseph Roth ve Stefan Zweig’dan, Yakup Kadri’nin içinde kalmış ukdeden ve sanatçı Cindy Sherman’ın Emma Bovary’nin çaresizliğine beklenmedik bir 20. yüzyıl ışığı düşüren fotoğraflarından söz ediyorlar.