Jak wspomagać kreatywność dzieci?
@playdoh

Porozmawiajmy o kreatywności i jej rozwijaniu. Partnerem tego odcinka jest marka Play-Doh. Cieszę się, że kreatorzy Play-Doh chcą nie tylko wspierać rozwój dzieci, ale także poszerzać świadomość dorosłych, dawać im wiedzę, jak wielka potęga tkwi w zabawie ciastoliną i zestawami. Przybliżę Wam dziś wiedzę o kreatywności i zabawach, które wspierają jej rozwój.

Zacznę od tego, że kreatywność człowieka możemy właśnie porównać do ciastoliny zamkniętej w tubie. W każdym człowieku ona drzemie. Dzięki kreatywności, nasze możliwości są ogromne. Kreatywność często stereotypowo kojarzy nam się z twórczością, aktywnościami artystycznymi. A znowu stereotypowo uważamy, że w naukach ścisłych na kreatywność nie ma miejsca. Na przykładzie matematyki chcę Wam pokazać, jak bardzo kreatywność sprzyja radzeniu sobie w pokonywaniu trudności, rozwiązywaniu zadań i rozwijaniu myślenia.

Zabawki same w sobie nie uczą.
Dziecko potrzebuje przede wszystkim świadomych edukacyjnie dorosłych, którzy wiedzą, jakie aktywności wspierają wszechstronnie rozwój tego dziecka.

To nie zabawki uczą i rozwijają dziecięce myślenie a zabawa i udział w konkretnych sytuacjach. Zabawy też trzeba nauczyć, chociaż wydaje nam się, że dzieci zabawę traktują jako coś naturalnego.

Porozmawiajmy dzisiaj o zabawkach...

W tym odcinku chcę poruszyć temat niezwykle istotny - wprowadzenie dzieci do “małej ekonomii”. Wydaje mi się, że to temat nieco pomijany. A przecież pieniądze - czy tego chcemy, czy nie - są nieodłączną i ważną częścią naszego życia i funkcjonowania. Dzieci muszą od dorosłych dowiedzieć się stopniowo:
- jak i po co wprowadzić rozumienie domowego budżetu
- kiedy warto zadbać o pierwsze kieszonkowe
- czy i dlaczego pozwolić dziecku wydawać drobne kwoty na „marzenia”
- jak nauczyć dziecko oszczędzać, spłacać zaciągnięte długi
- tego, że dzieci nie mają pojęcia, że płacimy za wodę, prąd, internet itd, dlatego zadaniem rodziców, jest dziecko uświadomić w tym ważnym aspekcie funkcjonowania w świecie
- o tym, co to znaczy pożyczyć pieniądze i że trzeba je oddać
I tego dowiecie się w tym odcinku

Na temat edukacji matematycznej powstało mnóstwo mitów. A ja dziś postanowiłam zająć się ich obaleniem, wyraźnym zaznaczeniem, co jest tylko błędnym przekonaniem dorosłych, które zamyka wiele drzwi dziecięcemu rozwojowi. Wybrałam kilka, które wydają mi się być najważniejsze w budowaniu fundamentów pod wielką matematykę w dziecięcych głowach.
Zaczynamy

Dzisiaj porozmawiamy o rozwijaniu myślenia. Jesteśmy gatunkiem - choć głupio to brzmi - którego przeznaczeniem jest myślenie. Homo sapiens.
Często zadajemy sobie pytanie: jak pomóc dzieciom nauczyć się myśleć. Uważam, że ten proces można zarówno skutecznie rozwijać, jak i zatrzymać. Współczesne działania edukacyjne, wychowawcze są jak dwa bieguny. Z jednej strony staramy się dać dzieciom mnóstwo możliwości do nauki, co utożsamiamy często z rozwojem ich myślenia. Jednocześnie podświadomie wyrabiając nawyk bezmyślności, bezradności w życiowych sytuacjach.
Zacznijmy od tego, że proces rozwoju myślenia trwa od narodzin. Jest bardzo złożony i wymaga wsparcia otoczenia. Wymaga świadomości dorosłych, na czym polega to wsparcie. Wymaga też świadomości, że nie istnieje wzór na naukę myślenia. Myślenie to ta sfera naszej działalności, która się rozwija, a przynajmniej powinna. Nie ma chyba wątpliwości, że myślenie - takie rozumne - sprzyja wszystkim dziedzinom życia.

Wychowując dzieci, stoimy przed dużym wyzwaniem. Szukamy odpowiedzi na pytanie, jak wesprzeć dzieci, ich wytrwałość w dążeniu do celu i motywację wewnętrzną. Chcemy je ustrzec przed potknięciami, porażkami. Ale to niemożliwe.
W drodze do osiągnięcia celu pewne jest, że ileś prób będzie nieudanych, ileś razy się potkniemy. Ocena każdej z tych prób odziera nas z siły do dalszego stawiania czoła wyzwaniu. Nas - dorosłych, a co dopiero dzieci. A chcąc - nie chcąc - od początku wzrastamy w kulturze porażki, bo od początku drogi edukacyjnej podkreśla się nasze niepowodzenia, popełnione błędy. A przecież to powinny być oczywiste, że skoro idziemy się czegoś nauczyć, to jeszcze tego nie umiemy. Różnimy się wrażliwością na podkreślanie naszych błędów. Trudno nawet określić, jak wiele ludzkiego potencjału zostało zmarnowanego, zdeptanego przez ocenianie w sztucznie stworzonych składach, porównując do innych. A przecież w każdym człowieku drzemie potencjał. Dzieci są przepełnione talentami, chęcią i potrzebą ich rozwijania.
Warto o tym pamiętać, żeby nie deptać po rosnących dopiero skrzydełkach...

Emocje - są nieodłączną częścią funkcjonowania w codzienności. Kiedyś temat emocji był pomijany. Teraz wręcz przeciwnie. Uczymy się nazywać przeżywane emocje oraz analizujemy wywołujące je bodźce, modelujemy swoje zachowanie. Uczymy od małego także nasze dzieci. Żeby wiedziały, jak określić to, co czują. Mamy przekonanie, że to pomoże im budować relacje, komunikować się skuteczniej.
Dużo w tym prawdy. Jednak umiejętność nazywania emocji jest częścią nabywania odporności emocjonalnej. Nazywanie emocji jest ważne, ale niemniej ważne niż zadaniowy trening ich przeżywania w obecności bliskich osób i przy ich rozumnym wsparciu.

Kwestię umiejętności nazywania przeżywanych emocji zostawiam psychologom. Nie wchodzę w ich działkę, bo nie jestem alfą i omegą. Mogę natomiast na podstawie praktyki pedagogicznej, wiedzy, doświadczeń i ustaleń badawczych podać skuteczne działania, które wzmocnią odporność emocjonalną dzieci, a tym samym zahartują emocjonalnie przyszłych dorosłych.
Jako mama mam marzenie, żeby chronić moje dzieci przed przeżywaniem trudnych emocji. Jest we mnie nawet taka odrobina naiwności, że uda mi się to zrobić. Ale chwilę później przychodzi do mnie świadomość, bo przecież jestem człowiekiem - nie da się przeżyć życia bez doświadczania wachlarza emocji.
Jesteśmy wszyscy na emocjonalnej huśtawce, czy tego chcemy, czy nie. I na tej huśtawce są też nasze dzieci.

Matematyka, żeby była lubiana, musi być zrozumiana.
Sami sobie pomyślcie o swojej drodze w edukacji. Jak czegoś nie rozumiemy i nawet próbujemy się tego nauczyć na pamięć, to dochodzi stres, dochodzi niepewność.

Moim mottem są słowa, że „świadomość to klucz do zmian, pierwszy krok do ich podjęcia”. A edukacja naszych dzieci i nasze podejście do niej wymaga takich natychmiast. Zamiast narzekać, możemy działać.

Zacznijmy sobie może mówić o takich sześciu sposobach na to, żeby uniknąć tych trudności...

Matematyka ma miano bezdusznej nauki.
Takiej, przez którą większość z nas ma jakieś traumy, jakieś problemy i bardzo złe wspomnienia.
Te złe wspomnienia przekazujemy naszym dzieciom, a to sprawia, że od samego początku naznaczamy je tym, że myślą o matematyce jak o czymś trudnym, nie do przejścia. Są niegotowe, czują, że nie wystarczająco dużo umieją. Mają też na sobie presję. Tak się składa, że to już jest pierwszy powód, dlaczego dzieci mają trudności w uczeniu matematyki.
Kiedy ktoś mówi mi matematyka jest trudna - racja, to prawda. Rozwiązywanie matematycznych problemów wiąże się z tym, że musimy pokonać jakąś trudność. No tak już jest.
Ale czy to oznacza, że to jest nie do przejścia dla człowieka?