2021 मधली ही गोष्ट. ब्लेक लेमॉइन गुगलच्या responsible artificial intelligence division मध्ये सॉफ्टवेअर इंजिनिअर म्हणून काम करत होते. ते एका चॅटबॉट सिस्टमचं टेस्टिंग करत होते. त्या सिस्टमचं नाव 'लॅमडा' (Lamda).

काही महिन्यांच्या काळात त्यांनी लॅमडासोबत अनेक विषयांवर शेकडोवेळा संवाद साधला होता. यातलाच एक संवाद त्यांनी एका सॉफ्टवेअरच्या मदतीने ऐकला. या संवादाची सुरुवात ब्लेक यांच्या एका प्रश्नापासून होते. ते विचारतात, "तुला कशाची भीती वाटतेय?"

यानंतर लेमोइन यांनी असा निष्कर्ष काढला की लॅमडाच्या 'इच्छेचा आणि अधिकारांचा आदर केला पाहिजे.' त्यांनी सांगितलं की लॅमडाबरोबर एखाद्या प्रोडक्टसारखं नाही तर एका गुगल कर्मचाऱ्याप्रमाणे वागलं पाहिजे.

ब्लेक लेमॉइन यांनी हे निष्कर्ष गुगलच्या वरिष्ठ अधिकार्‍यांबरोबर शेअर केले, पण कंपनीने ते फेटाळून लावले. यानंतर ब्लेक लेमॉइन यांनी ते निष्कर्ष सार्वजनिक केले.

पण गुगलने म्हटलं की लेमॉइन यांच्याकडे त्यांचा दावा सिद्ध करणारे कोणतेही पुरावे नाहीत आणि "इतर कोणत्याही researcher किंवा engineer ला लॅमडाशी गप्पा मारताना असा कोणताही अनुभव आला नाही."

तर यंदा आपण गोष्ट दुनियेची ऐकताना याच प्रश्नाचं उत्तर शोधणारोत, की खरंच Artificial intelligence कृत्रिम बुद्धिमत्ताची स्वतःची समज, स्वतःच्या संवेदना विकसित झाल्या आहे का? या प्रश्नाचं उत्तर मिळवायला आपण चर्चा करणार आहोत चार तज्ज्ञांबरोबर.

निर्मिती - द इन्क्वायरी, बीबीसी न्यूज