गोष्ट दुनियेची

लेबननमधली संघटना हिजबुल्लाह आणि इस्रायल यांच्यातला संघर्ष गाझामध्ये गेल्या वर्षी युद्ध सुरू झाल्यापासून आणखी गहिरा झाला आहे. अनेक देशांनी या संघटनेला दहशतवादी संघटना असा दर्जा दिला आहे. पण ही संघटना नेमकी काय आहे? त्यांना काय हवं आहे? हिजबुल्लाह गाझामधल्या पॅलेस्टिनी लोकांना आणि हमास या संघटनेला पाठिंबा देत आहे की इस्रायलचं लक्ष या युद्धात गुंतलंय याचा फायदा घेत आहे?

अमेरिकेत राष्ट्राध्यक्षपदाच्या निवडणुकी आधी 'प्रोजेक्ट 2025'ची चर्चा आहे. काही लोकांच्या मते ही यशाची किल्ली आहे तर अनेकांच्या मते हे धोकादायक असून यामुळे समाजात दुफळी माजेल.

सोमवार 26 ऑगस्ट, 2024 रोजी संपूर्ण कोकणात जोरदार वाऱ्यासह पाऊस सरू होता, तेव्हा सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील मालवणइथल्या राजकोट किल्ल्यावर उभा छत्रपती शिवाजी महाराजांचा पुतळा कोसळला.

या 28 फूट उंच पुतळ्याचं अवघ्या 9 महिन्यांपूर्वी, म्हणजे डिसेंबर 2023 मध्ये पंतप्रधान नरेंद्र मोदींच्या हस्ते अनावरण झालं होतं. त्यामुळे त्यावरून राग आणि संताप राज्यभरात व्यक्त करण्यात आला.

पुतळा बांधतांना निकष पाळले गेले नाही, भ्रष्टाचार झाला, असे आरोप विरोधी पक्षांनी केले, तर सत्ताधाऱ्यांना यासाठी माफी मागावी लागली.

बांगलादेशातल्या कोटाविरोधी आंदोलनाने हिंसक वळण घेतलं, पंतप्रधान शेख हसीना यांना देश सोडून जावं लागलं, आणि त्यानंतर त्यांच्या वडिलांच्या पुतळ्याची अशीच नासधूस करण्यात आली.

पण पुतळेच का? कुठल्याही संस्कृतीत हे निर्जीव, मुके पुतळे इतके महत्त्वाचे का असतात? एखाद्या ठिकाणी पुतळा का उभारला जातो? किंवा कुठल्याही आंदोलनादरम्यान, क्रांतीदरम्यान पुतळे का पाडले जातात?

आज गोष्ट दुनियेची ऐकताना याच प्रश्नांची उत्तरं शोधण्याचा प्रयत्न आपण करणार आहोत.

मूळ निर्मिती - द इन्क्वायरी, बीबीसी न्यूज

सिंथेटिक ओपियॉइड्स अर्थात वेदनाशामक औषधांचा गैरवापर आणि ओव्हरडोस ही मोठी समस्या बनली आहे.

मूळ निर्मिती - द इन्क्वायरी, बीबीसी न्यूज

मार्च 2024 मध्ये अमेरिकेतल्या एका डेअरी फार्मवर गाई आणि कर्मचाऱ्यांमध्येही बर्ड फ्लूची साथ पसरली. पहिल्यांदाच गाईंना या विषाणूचा संसर्ग झाला असून गाईंपासून माणसांमध्येही हा आजार पसरला आहे. एखाद्या सस्तन प्राण्याकडून माणसाला बर्ड फ्लूची लागण होण्याचीही ही पहिली घटना ठरली. अमेरिकेतले ते कर्मचारी तर बरे झाले आहेत. पण तेव्हापासून बर्ड फ्लूची साथ अमेरिकेच्या अनेक डेअरी फार्म्समध्ये पसरली आहे. गोष्ट दुनियेचीमध्ये या आठवड्यात आपण हेच जाणून घ्यायचा प्रयत्न करणार आहोत, की माणसांसाठी बर्ड फ्लू ही किती मोठी चिंतेची बाब आहे?

मूळ निर्मिती - द इन्क्वायरी, बीबीसी न्यूज

17 जूनला वादग्रस्त साऊथ चायना सी म्हणजे दक्षिण चीन समुद्रात चीनच्या चीन आणि फिलिपिन्सच्या बोटींमध्ये चकमक उडाली.

ऐका ही गोष्ट दुनियेची.

मूळ निर्मिती - द इन्क्वायरी, बीबीसी न्यूज

एआयच्या मदतीनं सर्व प्रकारच्या कॅन्सरवर गुणकारी ठरतील अशी औषधं तयार करता येऊ शकतात. पृथ्वीचं वाढतं तापमान रोखण्यासाठी मदत होऊ शकते. इतकंच नाही तर अनेक कामं, जी माणसांना करायची इच्छा नाही, ती एआयच्या मदतीनं मशीन्स करू शकतील. पण अशा एआयला विकसित करण्यासाठी करोडो कंप्युटर्स सुरू ठेवायचे आणि त्यांना एअरकंडिशनिंगद्वारा थंड ठेवायचं तर किती मोठ्ठ्या प्रमाणात वीजेची गरज पडते. म्हणूनच गोष्ट दुनियेचीमध्ये या आठवड्यात आपण प्रश्न विचारतोय की आपल्याकडे एआय चालवण्यासाठी पुरेशी वीज उपलब्ध आहे का?

दक्षिण कोरियाच्या फर्स्ट लेडींना कुणीतरी एक महागडी डिझाईनर हँडबॅग भेट म्हणून द्यायचा प्रयत्न केला, आणि त्याचे मोठे राजकीय पडसाद उमटले. नेमकं काय घडलं? यावरून दक्षिण कोरियाच्या राजकारणाविषयी आपल्याला काय कळतं?

ऐका ही गोष्ट दुनियेची.

मूळ निर्मिती - द इन्क्वायरी, बीबीसी न्यूज

एक महाकाय हिमनग महासागरात वाहात चालला आहे. हा हिमनग A23A या नावाने ओळखला जातो. हा कुठला सामान्य हिमनग नाहीये, तर हा जगातला सर्वात मोठा हिमनग आहे.

मूळ निर्मिती - द इन्क्वायरी, बीबीसी न्यूज

मेंदूचा आजार म्हणजे न्यूरॉलॉजिकल आजार असलेल्या मल्टिपल स्केलॉरिसिस म्हणजे MS मागे EBV या विषाणूचा हात असावा, असं संशोधकांना काही काळापासून वाटत होतं. दोन वर्षांपूर्वीच ते सिद्ध झालं.

मूळ निर्मिती - द इन्क्वायरी, बीबीसी न्यूज