Het zag er zo mooi uit. Patiënten die lijden aan de chronische vermoeidheidsziekte ME kregen het na jarenlang duwen en trekken voor elkaar dat de overheid diep in de buidel tastte om grondig onderzoek te laten doen naar hun mysterieuze, welhaast verlammende aandoening. 

Maar op het moment dat de eerste miljoenen worden toegewezen, ontstaat er grote ruzie – tussen patiënten onderling én tussen patiënten en ZonMw, de instantie die medisch-wetenschappelijk onderzoek in Nederland financiert.

Vrijwel iedereen gaat inmiddels rollebollend over straat. Hoe konden miljoenen voor onderzoek naar de vermoeidheidsziekte ME leiden tot chaos en wanhoop? 

Presentatie: Eric Arends

In de laatste aflevering van onze zomerserie Luizen in de Pels zijn niet een, maar twee onderzoeksjournalisten te gast: de Vlaamse Ruben en Marieke Brugnera.

Ze werkten als vrijwilliger bij Poverello, een van de belangrijkste Vlaamse liefdadigheidsinstellingen en stuitten tijdens het rondbrengen van de koffie op een enorme mysterieuze berg geld. En dat terwijl de daklozen uiterst sober werden opgevangen. Het onderzoek werd beloond met de Loep, de belangrijkste prijs voor onderzoeksjournalistiek in Nederland en Vlaanderen.

Ruben en Marieke Brugnera zijn twee Vlaamse freelance onderzoeksjournalisten die de moeilijke dossiers niet schuwen. Van undercoverjournalistiek bij een liefdadigheidsinstelling tot waarheidsvinding in een kindermisbruikzaak.

Hoe ga je te werk als je eerst ergens werkt en plotseling de rol van journalist moet aannemen? Hoe traceerden ze de geldstromen van Poverello? En hoewel bij kindermisbruik in combinatie met echtscheidingen bij veel journalisten spontaan de rode vlag omhoog gaat, besloten zij de zaak tot op de bodem uit te zoeken. Hoe werken broer en zus samen om de waarheid boven tafel te krijgen in deze heikele dossiers?

Presentatie: Eric Arends

In de zomerrubriek Luizen in de Pels is dit keer geen onderzoeksjournalist, maar ‘activist’ te gast. Johan Vollenbroek ‘stikstofstrijder des Vaderlands’ is een echte luis in de pels van de overheid, de veeteeltlobby en industrie.

Vollenbroek is mede-oprichter van Mobilisation for the Environment (MOB), een milieuorganisatie die haar doelen wil bereiken enkel en alleen met juridische middelen. En dat lukt MOB in talloze procedures tegen de overheid. De bekendste zaak is het stikstofarrest van de Raad van State in 2019, waarmee Nederland op stikstofslot ging, maar ook Chemours, Tatasteel en Schiphol kregen te maken met MOB als tegenstander.  

Wat beweegt chemicus Vollenbroek, die de pensioengerechtigde leeftijd al ruim voorbij is, en hoe kijkt hij aan tegen de manier waarop we in Nederland omgaan met de natuur en het milieu? Waarom wil hij geen activist heten en hoezo is hij niet zo negatief over het succes van BBB? 

Presentatie: Eric Arends

Onze derde gast in de zomerserie Luizen in de Pels is Wubby Luyendijk. Luyendijk is onderzoeksjournalist bij de NRC, en niet zomaar eentje. Als 'primus inter pares' geeft zij leiding aan de omvangrijke, zwaar bezette onderzoeksredactie van de krant.

Onlangs won zij De Loep (de Vlaams-Nederlandse prijs voor onderzoeksjournalistiek) voor een samenwerking met het Dagblad van het Noorden. Nagenoeg exact tien jaar nadat zij voor het eerst de gaswinning in Groningen onderzocht - toen nog als correspondent Noord-Nederland - ontving Luyendijk de prijs als kroon op een decennium spitwerk. 

Maar van Luyendijks hand én onder haar toezicht op de onderzoeksredactie, zijn nog talloze andere ontluisterende dossiers gepubliceerd. Neem het omvangrijke #MeToo-dossier, naar machtsmisbruik en seksueel wangedrag in de sportwereld, op universiteiten, in de kunst, én zelfs in de Tweede Kamer.

In Argos een interview met Luyendijk, over haar prille begin bij een 'schenenschopper' van een zondagskrant, de tekortkomingen van de regiojournalistiek én veelbesproken dossiers waar Luyendijk aan (mee)werkte.

Presentatie: Rik Delhaas 

In de tweede aflevering van onze serie ‘Luizen in de Pels’, is Thomas Muntz te gast. Hij is bijna twee jaar hoofdredacteur van onderzoeksplatform Investico.

Thomas Muntz schreef de afgelopen tien jaar over onder meer energie en klimaat(scepsis), privatisering van het onderwijs en handel in schulden. Voor onderzoek naar robotrechter e-Court won hij samen met collega’s de Jacques van Veen-prijs 2019.

In Argos een gesprek over de ontwikkelingen in de onderzoeksjournalistiek en zijn kritiek op de 'constructieve journalistiek'.

Presentatie: Rik Delhaas 

In de eerste aflevering van onze zomerserie Luizen in de Pels is programmamaker en journalist Tim Hofman te gast. Hofman won afgelopen jaar zo ongeveer elke journalistieke prijs.

Hij werd uitgeroepen tot Journalist van het Jaar en zijn programma #BOOS won naar aanleiding van de aflevering over grensoverschrijdend gedrag bij The Voice of Holland de Zilveren Nipkowschijf en De Tegel in de categorie Onderzoek. 

Hofman begon zijn carrière met programma’s met een flinke dosis humor zoals Tim Tv, Spuiten en Slikken en #BOOS. Maar inmiddels maakt hij verhalen waar niets te lachen valt en diepgang de boventoon voert. In Argos gaan we in op Hofmans journalistieke methodes, inspiratiebronnen en ambities.

Presentatie: Chris Kijne

Het is een woensdagavond in februari, een vrouw loopt net naar buiten om haar zoon naar de voetbal te brengen, als ze ziet dat de politie bij haar buren het huis binnen probeert te komen met een stormram. Voor ze het weet, wordt ze getuige van een uithuisplaatsing. ‘Ik dacht, zouden ze enig idee hebben hoe het overkomt op kinderen als je zo blijft staan in opperste staat van paraatheid?’

Jaarlijks worden duizenden kinderen uithuisgeplaatst en soms gebeurt dat met assistentie van de politie. Inzet van politie maakt zo’n gebeurtenis extra aangrijpend. Niet alleen voor ouders en kinderen, ook voor de politie zelf is het een van de meest aangrijpende dingen om te doen. Volgens deskundigen zou het aantal uithuisplaatsingen met politie-inzet omlaag kunnen en moet er bovendien beter worden gekeken naar alternatieven.

Argos onderzocht hoe vaak het gebeurt, wat de overwegingen zijn om politie in te zetten en hoe het is voor de betrokkenen.

Presentatie: Eric Arends

Het Toeslagenschandaal treft niet alleen ouders, maar ook hun kinderen. Jongeren hebben door hun armoedige jeugd vaak zelf schulden gemaakt en veel gewerkt om eerste levensbehoeften voor zichzelf en het gezin te kunnen betalen.

Ze zagen hun ouders ongelukkig zijn of afglijden. Sommigen gleden zélf af naar de wereld van het snelle geld, anderen zijn vervreemd geraakt van thuis of zelfs uithuisgeplaatst. 

Steeds meer gedupeerde meerderjarige kinderen komen voor zichzelf op en organiseren zich. Ze willen net als hun ouders met een schone lei aan de rest van hun leven kunnen beginnen. De geboden compensatie aan de kinderen is daarvoor niet toereikend. 

Argos over de belaste erfenis van het Toeslagenschandaal.

Presentatie: Eric Arends

De kosten van een ICT-systeem dat gratis aan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) werd geschonken, lopen in de komende jaren waarschijnlijk op tot 94,7 miljoen euro. Dit blijkt uit een vertrouwelijke kosten-batenanalyse dat consultancybureau PwC voor het ministerie schreef en dat in handen is van Argos.

Het systeem PGB 2.0, waarmee mensen met een persoonsgebonden budget hun administratie kunnen regelen, werd in eerste instantie gebouwd door zorgverzekeraar DSW en gefinancierd door Zorgverzekeraars Nederland. Vervolgens is het 'om niet' overgedragen aan het ministerie van VWS. Na oplevering bleek echter dat het systeem nog verder ontwikkeld moest worden. Bovendien blijkt dat de implementatie van het systeem, dat begin 2018 klaar zou zijn, opnieuw vertraging heeft opgelopen.

Deze week in Argos een reconstructie van het al jaren vertraagde project dat tientallen miljoenen meer kost dan van te voren gepland was.

Presentatie: Eric Arends