Babs Gons, Dichter des Vaderlands en spoken-word-artiest, weet met haar woorden te raken en te inspireren. Ze bracht meerdere dichtbundels uit en gelooft in de kracht van poëzie: „Een gedicht is misschien net even die zachte noot die iemand nodig heeft.” Samen met Pieter van der Wielen duikt ze in de wereld van taal en de impact ervan: „Als je ervoor kiest bepaalde taal te gebruiken, heeft dit invloed op hoe je in de wereld staat.” Ze vertelt over die ene zomer waarin haar leven op z'n kop werd gezet: haar vader stierf, zij werd uitgeroepen tot Dichter des Vaderlands, én ze kreeg borstkanker. Maar ook toen hielp de poëzie haar. Nu brengt ze dichters bij elkaar om met poëtische protesten aandacht te vragen voor belangrijke gebeurtenissen in de wereld. En ze vertelt over de vrouwelijke schrijvers, kunstenaars en componisten die herontdekt worden, nadat hun stemmen waren weggevaagd.

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected].

Presentatie: Pieter van der Wielen 

Redactie: Kitty Munnichs 

Mixage: Audiochef 

Productie: Rhea Stroink

Postproductie: Berit Kramer

Muziek: Rufus van Baardwijk 

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Dick Swaab, hersenonderzoeker, oprichter van de Hersenbank en auteur van de bestseller 'Wij zijn ons brein', wordt deze maand 80. Maar dat betekent niet dat hij stopt met werken. Na een leven lang baanbrekend onderzoek, is hij nog altijd nieuwsgierig naar de werking van ons brein. "Voor komende generaties zijn er twee grote problemen: het brein en het universum. In complexiteit is dat vergelijkbaar."

Met Pieter van der Wielen praat Swaab over hoe hij in de afgelopen decennia de kennis over het brein radicaal zag veranderen. En vaak speelde hij daar zelf een belangrijke rol in, zoals toen hij als eerste wetenschapper structuren vond in de hersenen van homoseksuele mannen, die anders waren dan die van heteroseksuele mannen. Dat werd hem niet altijd in dank afgenomen. "Je realiseert je toch dat als je hersenonderzoek doet, dat voor sommige mensen iets engs is."

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected].

Presentatie: Pieter van der Wielen 

Redactie: Maartje Willems

Mixage: Audiochef 

Productie: Rhea Stroink

Postproductie: Berit Kramer

Muziek: Rufus van Baardwijk 

Foto: Merlijn Doomernik

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Huisarts en straatarts Michelle van Tongerloo ziet hoe één of twee tegenslagen mensen dakloos kunnen maken en hoe ze vervolgens steeds verder afglijden in de maatschappij. Ze ziet ook dat het zorgsysteem het met strikte protocollen moeilijk maakt om de kwetsbaarste mensen effectief te helpen. In het boek ‘Komt een land bij de dokter’ beschrijft ze hoe hulp aan dak- en thuislozen beter en anders kan, wat begint met de héle mens zien. Met Pieter van der Wielen praat ze over hoe onze morele overtuigingen – zoals het idee ‘geef een zwerver een groene appel, want van geld kopen ze toch alleen maar drugs’ – niet alleen ineffectief zijn, maar ook leiden tot hogere maatschappelijke kosten. Ze legt bloot hoe de verzorgingsstaat, ooit bedoeld om de meest kwetsbaren te beschermen, zijn primaire doel heeft verloren in bureaucratische complexiteit. Ze vertelt over schrijnende gevallen die zij in haar huisartsenpraktijk en op straat tegenkomt en de onconventionele stappen die zij zet om hen te helpen. En over de enorme veerkracht die zij ondanks dit alles nog steeds ziet in de mens: „Het zijn de goede eigenschappen van mensen die hen eruit gaan trekken.”

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected].

Presentatie: Pieter van der Wielen 

Redactie: Mira Zeehandelaar 

Mixage: Audiochef 

Productie: Rhea Stroink

Postproductie: Berit Kramer

Muziek: Rufus van Baardwijk 

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Hoogleraar psychologie Ap Dijksterhuis werd in 2007 in één klap beroemd met zijn bestseller ‘Het Slimme onbewuste’, waarin hij uitlegt dat juist ons ‘onbewustzijn’ (zoals hij het noemt) ons maakt tot wie we zijn. Nu is er een nieuwe uitgave van het boek, met nieuwe inzichten en experimenten. Met Pieter van der Wielen praat hij over hoe onbewuste denkprocessen op de achtergrond continu doorwerken, waardoor je na maandenlang twijfelen (of een nachtje slapen) plotseling zeker weet welke keuze je moet maken. Over het belang van ‘ongestoord tijd met jezelf’ hebben voor de gezondheid van je brein en creativiteit. “De grootste denkers, kunstenaar en schrijvers maken regelmatig een lange wandeling, zonder telefoon.” En de impact van smartphones, waardoor we nu de helft van die ‘tijd zonder afleiding’ hebben ten opzichte van 20 jaar geleden. Opgebouwde stress wordt daardoor minder goed afgevoerd, burn-out is inmiddels volksziekte nummer één. En hij praat over de vraag: is geluk eigenlijk maakbaar? Ook heeft hij het over het verlies van zijn vader op jonge leeftijd, het geheim dat hij met zich meedroeg en de zoektocht naar wie zijn vader werkelijk was.

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected].

Presentatie: Pieter van der Wielen 

Redactie: Mira Zeehandelaar 

Mixage: Audiochef 

Productie: Rhea Stroink

Postproductie: Berit Kramer

Muziek: Rufus van Baardwijk 

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Conflictjournalist Rudi Vranckx reist voor de VRT al ruim 35 jaar de wereld af naar oorlogsgebieden om verhalen van ‘binnenuit’ te vertellen. Nu hij 65 jaar wordt en ‘officieel’ met pensioen gaat bij de omroep (hij is niet van plan zelf te stoppen met documentaires maken), blikt hij terug op zijn ervaringen. Met Pieter van der Wielen praat hij over ‘gewone mensen’ aan het woord laten over oorlog. Over wat er in hun harten en zielen speelt: hun angsten, twijfels en woede. Over de beesten die hij in mensen heeft gezien, maar dat de meesten tóch deugen. “De afgelopen vijfendertig jaar zou ik anders niet overleefd hebben, niemand heeft mij verraden, zelfs niet als er twee miljoen op mijn hoofd stond.” Hij legt uit waarom hij oorlogsjournalist werd en een soort rust vindt in conflictsituaties (mede door zijn roerige jeugd). En schetst hoe hij de wereld nu ziet en hoe het Westen volgens hem zijn morele recht van spreken verliest, omdat we wegkijken van onmenselijk leed en oorlogsmisdaden. “Als je als journalist een gebied niet in mag weet je dat er dingen gebeuren die het licht niet verdragen.”

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected].

Presentatie: Pieter van der Wielen 

Redactie: Mira Zeehandelaar 

Mixage: Audiochef 

Productie: Rhea Stroink

Postproductie: Berit Kramer

Muziek: Rufus van Baardwijk 

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Griet Op de Beeck schrijft al jaren succesvolle romans, maar ondanks dat succes vond ze geen geluk en worstelde ze met trauma’s uit haar verleden. In haar eerste non-fictie boek ‘Het wordt beter’ vertelt ze met haar intieme schrijfstijl over wat voor invloed trauma op haar dagelijks leven en relaties heeft gehad, en hoe ze zich stap voor stap beter is gaan voelen door therapie en heling.

Met Pieter van der Wielen praat ze openhartig over haar moeilijke jeugd. Over hoe pijnlijk het was om in 2017 bij De Wereld Draait Door haar incesttrauma met de wereld te delen en vervolgens te stuiten op ongeloof en twijfel. Maar zegt ze: “Ik ben tóch blij dat ik het verteld heb, voor mezelf omdat ik het geheim dan niet meer hoefde te dragen, maar ook voor andere slachtoffers die mijn woorden hebben kunnen lenen om het aan andere mensen te vertellen”. Ze vertelt over haar vriendschappen met 'popsterren van de therapiewereld', zoals Esther Perel, Bessel van der Kolk en Richard Schwartz, en wat ze van hen leert. En over haar positieve ervaringen met vernieuwende therapieën zoals ‘Internal Family Systems’, ontwikkeld door Schwartz. Ze is zo enthousiast dat ze nu zelf is opgeleid tot therapeut. “Ik heb nu hoop en optimisme dat ik nooit heb gekend. Dat gun ik iedereen.”

Presentatie: Pieter van der Wielen 

Redactie: Mira Zeehandelaar 

Mixage: Audiochef 

Productie: Rhea Stroink

Postproductie: Berit Kramer

Muziek: Rufus van Baardwijk 

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected]

Denk je aan zelfdoding? Neem dan 24/7 gratis en anoniem contact op met 0800-0113 of chat op 113.nl

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Hij kent Amerikaanse presidenten persoonlijk, zit aan tafel met Hollywoodsterren en bezocht Trump-rallies. Hij stond ook (als journalist) in de muitende menigte tijdens de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021. Michiel Vos is Amerika-correspondent en kent het land van binnenuit. De ochtend na de herverkiezing van Donald Trump bespreekt hij met Pieter van der Wielen hoe het kan dat Trump weer is gekozen als president. Over de woede die er heerst onder een groot deel van de Amerikanen, en hoe Trumps’ boodschap om ‘er met de bezem doorheen te gaan’ zo aantrekt. “De mensen zijn het zat, spuugzat. Elite, systeem, Wallstreet. Wat ervoor in de plaats moet komen maakt niet uit. Ze willen clean house.” De gevolgen van de overwinning van Trump zijn volgens hem nog onvoorspelbaar, maar het is duidelijk dat hij ‘wraak’ wil nemen en dat migranten, vrouwenrechten en internationale instituties zoals de NAVO er slecht voor staan. “‘Anxiety’ is nu het meest gehoorde woord in links-progressief Amerika.”

Presentatie: Pieter van der Wielen 

Redactie: Mira Zeehandelaar 

Mixage: Audiochef 

Productie: Rhea Stroink

Postproductie: Berit Kramer

Muziek: Rufus van Baardwijk

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Historicus Lotte Houwink ten Cate heeft onder meer onderzoek gedaan naar de geschiedenis van liefde, intimiteit en feminisme. In haar nieuwe boek ‘De mythe van het gezin’ onderzoekt zij de geschiedenis van het kerngezin, waarin man en vrouw een traditionele rol spelen. Met Pieter van der Wielen praat zij over de onverwachte relatiebreuk tijdens haar zwangerschap, die van haar een alleenstaande moeder maakte. Van haar omgeving hoorde ze dat ze als vrouw niet gelukkig zou kunnen zijn in deze gezinsstructuur, terwijl die juist goed bij haar past. De maatschappij houdt volgens haar vast aan het traditionele gezinsmodel, waardoor alternatieve gezinsvormen vaak niet als gelijkwaardig worden gezien, en bespreekt hoe dit doorklinkt in politiek en financieel beleid. Ook gaat het over de feministische tegenbeweging die is ontstaan omdat veel vrouwen vroeger aan huis gebonden waren. 

Presentatie: Pieter van der Wielen 

Redactie: Kitty Munnichs 

Mixage: Audiochef 

Productie: Rhea Stroink

Postproductie: Berit Kramer

Muziek: Rufus van Baardwijk 

Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via [email protected].

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Tien jaar geleden werd hij in één klap wereldberoemd met zijn boek Sapiens (meer dan veertig miljoen verkochte exemplaren). Het maakte de – tot dan toe onbekende – historicus Yuval Noah Harari tot bestsellerauteur. Zijn thema: de mensheid. In zijn nieuwste boek Nexus waarschuwt hij diezelfde mensheid voor een groot gevaar: AI. 

Met Pieter van der Wielen praat hij over zijn gewoonte iedere dag twee uur te mediteren, om ruimte in zijn hoofd te maken en de realiteit te blijven zien. Hij legt uit dat geschiedenis voor hem niet de studie van het verleden is, maar van verandering. AI is het eerste ‘door de mens gemaakte voorwerp’ dat zélf ideeën en concepten kan maken. Dat heeft voordelen, zoals betere medicijnen, maar is ook bedreigend: het kan zelf wapens maken en politieke ideologieën bedenken. Waarom dat gevaarlijk is? “AI is intelligenter dan de mens, maar heeft geen ‘consciousness’, het voelt geen verschil tussen liefde en haat.” Over het geweld en de grote conflicten van deze tijd zegt hij dat we als mensheid periodes van veel conflict gehad, en van minder conflict. “De mensheid ís in staat om meer in vrede te leven. Het is belangrijk dat we daarin blijven geloven, en weten dat vrede óók een realiteit is.”

Presentatie: Pieter van der Wielen 

Redactie: Mira Zeehandelaar 

Mixage: Audiochef 

Opname: Elze van Driel

Productie: Rhea Stroink & Vareen Rook

Social video: Berit Kramer

Muziek: Rufus van Baardwijk 

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Moderne spiritualiteit, heksen en de kracht van vrouwen: schrijver Susan Smit schreef er al meer dan vijftien boeken over. In haar nieuwste boek ‘De tweede helft van je leven’ laat ze zien dat er vanaf je veertigste een nieuwe fase begint, die – in tegenstelling tot wat de samenleving vertelt over ouder worden – juist mooie kanten heeft. Met Pieter van der Wielen praat ze over ‘zorghormonen’ die afnemen waardoor een vrouw zich meer richt op haar ‘authentieke zelf’. Ze wordt hoekiger en wijzer, en is steeds minder 'the nice girl' om anderen te behagen. Over oude patronen opruimen en steeds milder naar thema’s in je leven kijken. Over het belang van stilte en natuur voor haar om 'ruimte te creëren tussen zichzelf en de gekte in de wereld'. En over hoe we er als samenleving veel aan zouden hebben om met respect en eerbied naar oudere, wijzere mensen te luisteren.

Presentatie: Pieter van der Wielen 

Redactie: Mira Zeehandelaar 

Mixage: Audiochef 

Productie: Rhea Stroink

Postproductie: Berit Kramer

Muziek: Rufus van Baardwijk 

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.