W drugim odcinku podkastu, związanym tematycznie z 16. edycją Pięciu Smaków, rozmawiamy z Łukaszem Mańkowskim o sekcji Japan Feel-Good. To osiem filmów wprawiających w dobry nastrój oraz zachęcających do pozytywnej zadumy nad życiem w jego najprostszych przejawach. Od szalonego i kultowego "Funky Forest" z 2005 roku, przez cudownie ekscentrycznego "Kota do wynajęcia" Naoko Ogigami, po nieznane w Polsce filmy Shuichiego Okity, opowiadające o ludziach mających swój przepis na życie, sekcja ta jest innym, mniej oczywistym spojrzeniem na Japonię. To opowieści filmowane lokalnie, z dala od wielkich miast, skupiające się na prowincjonalnym życiu.

Czy filmy te można połączyć w większy trend? Czy kino japońskie jest w ogóle Feel-Good? Jeżeli tak, którzy mistrzowie je reprezentują? I dlaczego w kraju o tak bogatej filmowej tradycji trudno jest znaleźć dobrą komedię?

W rozmowie patrzymy na Japonię znacznie szerzej. Zastanawiamy się czy Japończycy żyją blisko natury, czy mają swoje relaksacyjne rytuały, i czy faktycznie wszyscy spędzają w korporacyjnych boksach więcej czasu niż poza nimi.

Edward Yang - mistrz nowej fali kina tajwańskiego, poeta obrazowania alienacji klasy średniej w Tajpej. Postać znana (prawie) wszystkim, którzy interesują się światowym kinem artystycznym. Jednocześnie twórca tajemniczy i nieodkryty - jego filmy przez lata były niedostępne lub krążyły wśród zainteresowanych na kopiach o bardzo słabej jakości.

Cyfrowa rekonstrukcja twórczości Yanga pozwoliła przygotować jego pierwszą retrospektywę w Polsce. Na 16. Pięciu Smakach widzowie obejrzą z odnowionych kopii sześć arcydzieł mistrza - od debiutanckiego “Tego dnia na plaży” z 1983 roku do “I raz, i dwa”, które przedwcześnie zamknęło jego filmografię w roku 2000.

Rozmowa z Mają Korbecką i Łukaszem Mańkowskim jest wprowadzeniem do uniwersum Yanga. Rozmawiamy o jego nietypowej biografii i o filmach, które kręcił  - o powracających w nich motywach, o tematach, które były dla niego ważne. Kim są bohaterowie Yanga, czemu nadawał swoim filmom po dwa tytuły, jaki miał stosunek do kina gatunkowego i jakich projektów nie zdążył już zrealizować?

Przy zadziwiająco małej ilości literatury poświęconej temu twórcy, niech ten podkast będzie kontekstem dla jego niezwykłych filmów - przed lub po seansach.

Jagoda Murczyńska - filar zespołu Pięciu Smaków, pomysłodawczyni i współprowadząca podkast Azja Kręci, który miał być platformą do całorocznych rozmów o kinematografiach azjatyckich. Przez dwa lata nagraliśmy z Jagodą 42 odcinki i mieliśmy pomysły na wiele, wiele kolejnych.

Po dłuższej przerwie wracam do podkastu z odcinkiem o Jagodzie.

Wielki sukces "Squid Game", które stało się nie tylko najchętniej oglądanym serialem w historii Netflixa, ale także fenomenem popkulturowym, zmieniającym myślenie o tym, co globalnie może osiągnąć rozrywka nieanglojęzyczna; umocnienie się Chin jako największego kinowego rynku świata - dzięki niezwykłym wynikom lokalnych blockbusterów, nie tylko o tematyce patriotycznej; przebudzenie kinematografii japońskiej i tryumfalny rajd po kolejne nagrody Ryusuke Hamaguchiego, którego "Drive My Car" zmierza obecnie prosto ku Oscarom.

Można więc uznać, że rok 2021 był dla filmowej Azji więcej niż dobry.

Z drugie strony mogliśmy jednak zaobserwować dalsze problemy związane z pandemią, zapaść komercyjnego kina koreańskiego i coraz trudniejszą sytuację autorów w Państwie Środka i w Hongkongu, na których szyjach konsekwentnie zaciska swoją pętlę cenzura polityczna.

W 41. odcinku Azja Kręci ważymy plusy i minusy, zastanawiając się jaki był miniony sezon dla najważniejszych azjatyckich rynków filmowych. Rozmawiamy o wielkich przebojach mistrzów o ugruntowanej pozycji, ale także o skromnym kinie autorskim, którego twórcy, mamy nadzieję, jeszcze nie raz nas w przyszłości zaskoczą.

Święta i Nowy Rok. Wyjątkowy czas, w którym spotykamy się z rodziną, odpoczywamy i... nadrabiamy filmowe zaległości. W ostatnim w roku 2021 odcinku Azja Kręci, proponujemy naszym słuchaczom przegląd najlepszych azjatyckich filmów dostępnych w polskich serwisach VOD. Pogrupowaliśmy je tematycznie w specjalne mini-maratony na kolejne dni świątecznej przerwy. Mamy nadzieję, że zestawienia te okażą się przydatne w planowaniu Waszych seansów.

Odpoczywajcie, oglądajcie, słuchajcie! Wracamy w roku 2022.

P.S. Drodzy słuchacze Azja Kręci! Bardzo chcieliśmy wrzucić ten odcinek podkastu w eter jeszcze przed świętami. Niestety, do nagrania wkradł się słyszalny błąd techniczny. Mimo to, postanowiliśmy, że emisja się odbędzie. Jest jednak pewien haczyk - odcinek ten będzie dostępny tylko przez dwa tygodnie i zniknie na początku roku 2022.

Słuchajcie go więc, póki jest :) Za dyskomfort dla uszu bardzo przepraszamy.

Życzymy Wam wszystkiego najlepszego i wspaniałych filmowych emocji!

Filmy odcinka:

Kochana rodzinka

Wiosenna fala / Spring Tide / Chun Chao, reż. Yang Lina, Chiny 2019

Song Lang, reż. Leon Le, Wietnam 2018 

The Silent Sea, reż. Choi Hang-yong, Korea Południowa 2021 (serial)

Marlina: zbrodnia w czterech aktach / Marlina the Murderer in Four Acts / Marlina si pembunuh dalam empat babak, reż. Mouly Surya, Indonezja, Francja, Malezja, Tajlandia 2017

Dangal, reż. Nitesh Tiwari, Indie, USA, UK, Australia, Kenia, Namibia 2016

Cały świat ogląda "Squid Game"? Już nie. Świat popkultury mknie szybko do przodu i pierwsze miejsce w rankingach Netflixa zajął już inny koreański serial, sygnowany znamienitym reżyserskim nazwiskiem.

W 40. odcinku podkastu przyglądamy się dwóm serialom wyprodukowanym przez duże sieci streamingowe, które zatrudniły pierwszoligowych koreańskich reżyserów do stworzenia kosztownych, efektownych i zapadających w pamięć fabuł.

To "Hellbound" w reżyserii Yeon Sang-ho ("Zombie express", "Stacja Seul", "Król świń"), apokaliptyczna fabuła o pojawiających się na Ziemi piekielnych istotach - a może bardziej o reakcjach społecznych na ich działania, odebrał "Squid Game" palmę pierwszeństwa, jeśli chodzi o światową oglądalność. 

Wyprodukowany przez platformę o znacznie mniejszym zasięgu, Apple TV, thriller "Dr Mózg: W otchłani świadomości", nie może się poszczycić takimi wynikami, jednak uwagę widzów przykuło nazwisko twórcy: Kim Jee-woon, w którego dorobku znajdują się takie klasyki jak "Słodko-gorzkie życie", "Opowieść o dwóch siostrach" czy "Dobry zły i zakręcony" to gwarancja solidnej, przewrotnej gatunkowej rozrywki. 

Jak twórcom mającym na koncie kinowe sukcesy udało się przejście na format serialowy? Czym zaskakują widzów? I co oznaczają kolejne sukcesy koreańskich seriali dla przyszłości lokalnego rynku?

Historia często służy narodom do kreowania teraźniejszości. Tak jest np. w przypadku Chin, które od jakiegoś czasu skupiają się na przypomnieniu światu o swoim udziale w II Wojnie Światowej i roli w budowaniu porządku, który wyłonił się z tego największego konfliktu w dziejach ludzkości.

II Wojna Światowa rozpoczęła się 1 września 1939 roku od ataku Niemców na Polskę. A może dwa lata wcześniej, gdy Japonia dokonała agresji na Chiny? Państwo Środka mocno stawia w tę narrację, tworząc filmy dokumentalne i fabularne, opłacając badania historyczne.

O wojnie narodowo-wyzwoleńczej opowiadają znakomici "Wędrowcy na krawędzi" Zhanga Yimou. Co ciekawe, o tym samym okresie opowiada "Żona szpiega", japońskiego mistrza Kiyoshiego Kurosawy. Czym różnią się perspektywy chińska i japońska? Po co dzisiaj tworzyć takie kino i jaką ma ono funkcję? Rozmawiamy o tym w 39. odcinku Azja Kręci, a naszą gościnią jest dr Katarzyna Starecka z Katedry Japonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.

"Żona szpiega" i "Wędrowcy na krawędzi" prezentowani są w ramach 15. Azjatyckiego Festiwalu Filmowego Pięć Smaków.  

Wszystkie filmy Wong Kar Waia to osobne światy, które można eksplorować na poziomie czysto zmysłowym, estetycznym, zanurzając się w ekspresyjną wizję twórcy. Równocześnie są też pożywką dla intelektu - można na wiele sposobów analizować ukryte w nich tropy, powracające wątki i symbole.

W 38. odcinku podkastu przyglądamy się twórczości hongkońskiego mistrza przekrojowo: śledzimy jego fascynacje i szczególne techniki pracy z obrazem, opowiadamy o stałych współpracownikach i aktorach, współodpowiedzialnych za kreację wongowskiego uniwersum. Przyglądamy się relacjom artysty z miastem, które unieśmiertelnił na filmowej taśmie - pokazujemy, jak historia Hongkongu przewija się między kadrami "Chunking Express" czy "2046".

Odcinek powstał z okazji retrospektywy twórczości Wong Kar Waia, która będzie miała miejsce na 15. Azjatyckim Festiwalu Filmowym Pięć Smaków, gdzie pokazanych zostanie siedem odrestaurowanych filmów mistrza. 

Retrospektywa Wong Kar Waia na 15. Azjatyckim Festiwalu Filmowym Pięć Smaków

Nikt nie spodziewał się takiego szaleństwa. Ponad 111 milionów wyświetleń serialu, globalna dyskusja, kontrowersje, popkulturowy fenomen.

456 graczy, ludzi z potężnymi problemami życiowymi, trafia do dziwnego świata, w którym wezmą udział w grze, opartej na dziecięcych zabawach. Ten, kto wygra, zgarnie masę pieniędzy. Reszta - nie przeżyje.

Jak powstał "Squid Game" i dlaczego stał się niespodziewanie amabasadorem koreańskiej rozrywki? Co przygotowało grunt pod jego popularność? Czym inspirował się jego twórca? Czego możemy dowiedzieć się z niego o świecie - i o Korei?

W nowym odcinku podkastu szukamy przyczyn niezwykłej popularności serialu i przyglądamy się różnym jego formalnym i kulturowym aspektom. 

• Alice in Borderland / Imawa no Kuni no Arisu, reż. Shinsuke Sato, Japonia 2020 (serial)

Asian Film Awards to nagrody, mające stanowić przeciwwagę dla zachodnich nagród filmowych i promować azjatyckie kino - to autorskie i to szukające wielomilionowych widowni. Śledzimy je z uwagą - to świetny punkt wyjścia dla poznawania azjatyckich kinematografii, wskaźnik trendów, które pojawiają się na tych rynkach i probierz sympatii widzów. 

Od kilku lat Pięć Smaków współpracuje z Akademią Azjatyckich Nagród Filmowych - z listy nominowanych filmów wybieramy do festiwalowego programu najciekawsze propozycje, pokazujące szeroki przegląd tego, co budzi gorące dyskusje, zachwyca widzów i odbija echem nastroje społeczne. Jakie filmy znalazły się w tym prestiżowym gronie po tym dziwnym, pandemicznym roku? Jakich autorów szczególnie ceni międzynarodowy komitet selekcjonujący kandydatów? Jak w ich wyborach odzwierciedlają się polityczne napięcia azjatyckiego kontynentu? 

Nie dziwi, że w nominacjach szczególnie silną pozycję zajmuje kino chińskojęzyczne, które w ostatnich latach wyjątkowo rośnie w siłę. Poświęcamy mu w ramach odcinka szczególną uwagę - zwłaszcza, że decyzje, podejmowane dziś odnośnie kina przez chińskie władze, będą miały szerokie i daleko idące konsekwencje nie tylko w Państwie Środka. 

Więcej informacji o sekcji Asian Cinerama na 15. Pięciu Smakach

• The Battle at Lake Changjin, reż. Chen Kaige, Tsui Hark, Dante Lam, Chiny 2021