Набліжаецца новы навучальны год. Як выглядае польская сістэма адукацыі? Што варта параіць бацькам школьнікаў пры выбары школы, на якія нюансы павінны звярнуць увагу беларускія эмігранты? Са старшынёй фонду «Захад Усход Падтрымка» Вольгай Сцяпанавай гутарыць Наталля Грышкевіч.

Наста і Кірыл – маладыя беларусы, якія жывуць у Тбілісі. А вядомыя яны тым, што ў Інтэрнэце вядуць падкаст пад прыгожай назвай «Умоўныя». У ім маладзёны распавядаюць пра мову, літаратуру, традыцыі і ўсё, што звязана з беларускай культурай. Прычым расказваюць у простай, даступнай і часта жартоўнай форме. Мы папрасілі маладых людзей распавесці пра іх творчую працу. З імі размаўляе Валера Саўко.

У лонданскім выдавецтве SkarynaPress выйшла з друку новая кніга вершаў «Анатомія». Яе аўтарам з’яўляецца малады беларускі паэт Артур Камароўскі, які жыве ў Варшаве. Валерый Саўко запрасіў літаратара ў нашу студыю, каб задаць некалькі пытанняў пра кнігу, паэзію, квір-літаратуру і беларускую ЛГБТ-супольнасць.

Дырэктарка музею Наталля Задзяркоўская згадвае, што першымі экспанатамі ў музеі былі плакаты Руфіны Базловай, на падставе якіх яна зраюіла знакаміты праект «Беларускія вышыванкі». Цяпер у фондзе Музея Вольнай Беларусі больш за 250 экспанатаў. Напрыканцы мінулага году ўстанова змагла запрасіць на працу музейнага працаўніка, якія займаецца канкрэтна назапашваннем фонду.

У самую кароткую летнюю ноч беларусы збіраюцца на беразе Віслы, каб рабіць вянкі, спяваць песні, танцаваць народныя танцы… Падрыхтаваная выдатная праграма, якая разлічаная на інтэрактыў. Распавядае адна з арганізатарак Купалля ’2025 Вольга Гардзейчык-Мазярская.

Вольга Філатчанкава — былая выкладчыца Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта інфарматыкі і радыёэлектронікі. Была ўдзельніцай відэазвароту выкладчыкаў БДУІР супраць гвалту ў 2020 годзе, брала ўдзел у забастоўцы. За кратамі правяла 2 года 6 месяцаў. 

Цяпер яна ў вымушанай міграцыі, але на свабодзе Вольга стала нагадвае, што за кратамі надалей знаходзяцца палітвязні. Жанчына гаворыць, што былых палітвязняў няма. Яны перастануць імі быць, калі ўсе выйдуць на волю.

Яўген – анархіст, грамадскі актывіст. Пасля 2020 году выехаў у Польшчу, але задоўга да гэтага разумеў, што трэба будзе браць зброю ў рукі. І гэта ён робіць з 2022 году, большасць часу ў Палку Кастуся Каліноўскага. Аднойчы акрамя зброі ён узяў у рукі плёначны фотаапарат.

Сейм Польшчы абвясціў 2025 год Годам польскіх герояў з Катыні, Харкава, Меднага і іншых мясцін СССР, дзе вясной 1940 года былі расстраляныя каля 22 тысяч грамадзян Польшчы, якіх Чырвоная армія ўзяла ў палон восенню 1939 года. Сярод гэтых людзей было шмат этнічных беларусаў, аб чым расказвае супрацоўніца Катынскага музея ў Варшаве Святлана Курс.

Оперна-сімфанічны дырыжор і экс-вакалістка індзі-гурта стварылі ў Варшаве цікавую музычную ініцыятыву Arsis Nova. Яны імкнуцца яднаць беларускіх музычных выканаўцаў дзеля запісу сачыненняў беларускіх кампазітараў(-ак), а таксама для арганізацыі асветніцкіх праектаў ды імпрэз. Яны ж ажыўляюць польскую, літоўскую, украінскую і беларускую гісторыя, «уваскрашаючы оперу «Маргер» забытага кампазітара Канстанціна Горскага, ладзячы поўную рэканструкцыю страчанай партытуры. Пра гэта мы паразмаўлялі ў студыі Польскага радыё з дырыжорам Іванам Касцяхіным і мэнаджаркай праекту і Вольга Цяшкевіч. Музыкі распавялі яшчэ як жывецца беларускім творцам у эміграцыі.

Беларуска Святлана Касцюк у дарослым жыцці памяняла рэлігію, перайшла на іслам і прыняла імя Хадзіжа. Яе твар можна пабачыць па ўсёй Варшаве на білбордах, у прыватнасці на гарадскіх прыпынках, ці ў гарадскім транспарце. Са здымкаў глядзіць прыгожая мусульманская жанчына ў каляровым хіджабе, з усмешкай на твары. Здымкі з’яўляюцца часткай грамадскай кампаніі, але пра гэта праз пару секунд. Хаджіжа  - актыўная жанчына, бізнес-лэдзі, якая, між іншым, арганізоўвае З’езды мусульманскіх жанчын у Варшаве.