De Indische Podcast

Dit is geen Indisch boek, al doen titel, omslag en flaptekst anders vermoeden. Het gaat ook niet over Indisch ‘zwijgen’. Nee, het is een indringend boek over een familiegeheim. De schrijfster is Indisch, dat wel, en er komen onmiskenbaar elementen in voor die je ‘Indisch’ zou kunnen noemen. Maar Aisha Dutrieux (1983) ontstijgt dit op een bijzondere manier. Ze schreef eerder romans die goed werden ontvangen en heeft columns in de Volkskrant. Bovendien was ze rechter van beroep.

Aisha Dutrieux
'Wat wij verzwijgen'
Spectrum, ISBN 9789000388035, Euro 21,99

Boekbespreking en fragmenten voorgelezen door de schrijver. Het omslag spreekt van ‘Indisch zwijgen doorbroken’. Een versleten thema, zo lijkt het. Maar Maddy Stolk benadert het op eigen wijze. En Ik moet toegeven deze roman (inmiddels zevende druk) met plezier te heb gelezen. 'Soedah, laat maar. Een Indische familiegeschiedenis' Ambo|Anthos, ISBN 9789026364129, Euro 23,99

Het boek ‘Een adres. De geschiedenis van de joodse onderduik’ van Michal Citroen geeft een ontluisterend beeld van de houding van veel Nederlanders ten opzichte van joodse landgenoten op zoek naar een onderduikadres. Michal Citroen houdt de lezer ook een spiegel voor die vandaag de dag actueel is: zou ik zo iemand zijn geweest die onderduikers opnam tijdens de bezetting? Of: bij wie zou ik kunnen onderduiken?  ‘Een adres. De geschiedenis van de joodse onderduik’  is genomineerd voor de Libris Geschiedenis Prijs 2024.

Het gesprek gaat over de betekenis of misschien wel het nut van herdenken, bijna 80 jaar na dato. Wim Hompe, eertijds wethouder van Nijmegen, is geboren in Poso op Sulawesi. Zijn vader was Indisch en afkomstig uit Blitar op Java. In tegenstelling tot Wim is Oscar Ekkelboom niet geboren in Indonesië, hij is wat we noemen 'derde' generatie. Zijn grootmoeder komt uit Semarang. Oscar is promovendus aan de RU Nijmegen op het onderwerp dekolonisering van kunstmusea in Nederland.

In deze aflevering Boeken bespreken we Egbert Fortuin 'Indische adel. De koloniale lotgevallen van de Indische familie Van Braam' (Walburgpers). Margreet van Till 'Verbannen van Java. Koloniale tragedies 1830-1860' (Walburgpers). Vilan van de Loo 'De Atjehgeneraal. Het militaire leven van Frits van Daalen' (Prometheus) en Jolien en Tom van der Geugten 'De legende van de Vleermuisvechter' (WYS Educatie).

We bespreken Jos van Beurden 'Het lege-vitrinesyndroom
Lastige vragen over koloniale collecties' (Walburgpers)
Mary C. van Delden 'De andere kant van de bersiap. Een reconstructie van de interneringen in en de evacuaties uit de republikeinse kampen op Java, oktober 1945-mei 1947' (Walburgpers)
Alfred Birney 'Zwerfpost. Tussen Oost en West.
Met een inleiding Gustaaf Peek (De Geus)
Marjolein van Pagee 'Bung Tomo. De revolutie van 1945' (Omniboek)

We bespreken het nieuwe boek van Karel Davids ‘Een laat koloniaal experiment. Hollandia, Nieuw-Guinea 1944-1962’ uitgeverij Walburgpers. De schrijver komt ook zelf aan het woord. De hoofdstad Hollandia was een soort blauwdruk van die nieuwe samenleving. Indische Nederlanders zouden er belangrijke posities krijgen, de inheemse bevolking moest tot ontwikkeling worden gebracht, om uiteindelijk te komen tot een modelkolonie die op eigen benen staat. Het zou allemaal anders lopen...

Indisch inburgeren in Amerika (slot).
Aflevering 8 en tevens slot van de serie Inburgeren in Amerika. In 2023 reisden we af naar Californië en Oregon om kennis te maken met een aantal Indische emigranten van het eerste uur. Onder hen Max Lokollo (Batavia, 1936), hij woont nu in Ripon, nabij Sacramento.

Jane Vogel Mantiri (Jakarta, 1953) is psycholoog, acteur en schrijver. Zij behandelde als therapeut Vietnamveteranen die aan PTSS leden, maar ook Indische emigranten die het trauma van de Japanse bezetting en Bersiap niet konden verwerken. Ook de tweede en derde generatie behoorden tot haar patienten. Jane spreekt van een trauma in meer lagen: van de oorlog, de dubbele emigratie en de inburgeringsproblemen in de VS. Jane Vogel was eerder te horen in de afleveringen 34 en 36.

Indisch inburgeren in de VS (6)
In deze aflevering Eric Schreuders. Hij werd kort na de Japanse inval in Bandung geboren. Zijn eerste herinneringen zijn die van stoere Brits-Indische soldaten die de straten van Bandung veilig maakten. Het gezin bleef tot 1953 in Indonesië, na een wachttijd van 7 jaar in Nederland werd het volgende station Belmont, Californië.