In deze aflevering gaan we in gesprek met Rick Swibben (conrector) en Jorik Koppert (docent Wiskunde) van het Emmaus College in Rotterdam. Sinds anderhalf jaar zijn ze gestart met GO Emmaus. Ze merkten, zoals op veel middelbare scholen, dat leerlingen vooral een consumerende houding hadden en weinig gemotiveerd waren voor leren. Met collega's zijn ze gaan onderzoeken wat ze hieraan kunnen doen en daaruit is het idee voor GO Emmaus ontstaan, een nieuwe brugklas waarbij leerlingen gestimuleerd worden om eigen keuzes te maken. De pilot loopt nu voor het tweede jaar, na een succesvol eerste jaar. 

Samen met een groep collega’s onderzoeken en ontwikkelen ze het idee van GO Emmaus verder. We spreken met Rick en Jorik over onder andere de vragen: Hoe is het idee voor GO Emmaus ontstaan? Waarom is het zo belangrijk dat leerlingen invloed kunnen uitoefenen? Hoe is het om op deze manier samen te werken aan een onderwijsvernieuwing? Welke uitdagingen liggen er nog en waar nodigen jullie collega’s toe uit als die in willen stappen?

Heb je vragen of overwegingen? Mail dan naar [email protected].

Muziek: "Airport Lounge" Kevin MacLeod

Een aantal maanden geleden kwamen wij Richard Knops op het spoor. Richard werkt als accountant in Zuid-Limburg en houdt binnen de accountancy een pleidooi voor meer samenwerking en gespreid leiderschap binnen én tussen organisatie. Hij schreef er verschillende blogs over op de websites Accountancy Vanmorgen en Accountant. In zijn blogs stelt daarin vast dat in zijn wereld positioneel leiderschap de boventoon voert, als gevolg van een grote nadruk op onder andere economische groei en declarabiliteit. Richard verwacht dat (meer) gespreid leiderschap helpt om collega’s te motiveren en bij te blijven in een toekomst waarin het steeds meer om creativiteit, verbetering en vernieuwing gaat.

We zijn bij Richard op bezoek en bespreken met hem de heersende cultuur in de accountancy-wereld en mogelijkheden die hij ziet om daar verandering in te brengen. Welke stappen moeten accountantskantoren nu zetten? En wat is in Richard's toekomstbeeld de rol van de formele leider?

Heb je vragen of overwegingen? Mail dan naar [email protected].

Muziek: "Airport Lounge" Kevin MacLeod

Deze keer even geen gast, maar een gesprek tussen Stefan en Frank. We bespreken het boek ‘The Power Paradox. How we gain and lose influence’ van Dacher Keltner, sociaal-psycholoog aan de University of California. Op basis van zijn onderzoek gaat Keltner in op wat ook centraal staat bij gespreid leiderschap: de behoefte van ieder mens om invloed uit te oefenen. Keltner legt uit dat mensen in iedere sociale interactie invloed uitoefenen op elkaar. Daarmee is ‘invloed’ voor de psychologie wat ‘energie’ is voor de natuurkunde, het centrale begrip waar alles om draait.

In deze podcast bespreken we wat het boek van Keltner ons leert over invloed: wat is het? Hoe krijg je invloed? Waarom is het belangrijk dat iedereen invloedrijk is? De paradox is dat naarmate je meer invloed hebt, het risico juist groter wordt dat je dingen gaat doen die je invloed weer verkleinen. Hoe doorbreek je die paradox?

Heb je vragen of overwegingen? Mail dan naar [email protected].

Muziek: "Airport Lounge" Kevin MacLeod

Jeroen van Grunsven werkte jarenlang als rector bij het Picasso Lyceum in Zoetermeer. Toen hij begon bij het Picasso, trof hij een naar eigen zeggen hele leuke school aan waar heel veel werd gedaan, maar waar ook samenhang ontbrak. Collega’s wisten eigenlijk niet zo goed wat ze met elkaar aan het doen waren.

Jeroen is pleitbezorger van onderwijs met ruimte voor leerlingen om verschillende vakken op hun eigen niveau te volgen. Die opvatting van maatwerk heeft hij bij het Picasso samen met zijn team in de praktijk gebracht. We praten uitvoerig met hem over zijn rol in dat proces. In de podcast vertelt hij onder meer hoe consistentie in de organisatie heeft bijgedragen aan beter en passender onderwijs voor leerlingen. Wanneer je verlangt van leraren dat zij leerlingen coachen, moeten schoolleiders en leraren volgens dezelfde principes met elkaar in gesprek gaan.

Momenteel werkt Jeroen bij Schoolinfo, waar hij scholen helpt met het werken aan innovatie in het project 'voortgezet leren'. Meer informatie daarover is te vinden op www.voortgezetleren.nl.

Muziek: "Airport Lounge" Kevin MacLeod

Wanneer we op Twitter kijken zien we vaak stevige discussies over de staat van het Nederlandse onderwijs en wat er nodig is om dit te verbeteren. Hierbij lijken er kampen te ontstaan die maar moeilijk tot elkaar komen. Een gepolariseerd debat maakt het lastig om samen te werken aan onderwijsvernieuwing. In deze podcast gaan we in gesprek met Hartger Wassink over hoe hij het publieke debat over onderwijs ervaart, wat we kunnen doen om de verschillende meningen en perspectieven te benutten en het belang van een collectieve beroepsidentiteit voor leerkrachten.

Hartger is organisatiepsycholoog en werkte als onderzoeker bij de Open Universiteit en Stichting NIVOZ. Sinds 2018 is hij zelfstandig adviseur voor bestuur en toezicht, met name in het onderwijs. Hij publiceert regelmatig over leiderschap, beroepsidentiteit en professionalisering. In 2018 bracht hij het boek 'R zijn als leider’ uit.

Heb je vragen of overwegingen? Mail dan naar [email protected]

Muziek: "Airport Lounge" Kevin MacLeod

Op het Vathorst College in Amersfoort spreken we met rector Jasmijn Kester. In 2016 werd Jasmijn uitgeroepen tot “schoolleider van het jaar”. Het Vathorst College staat bekend als een innovatieve school met een bijzonder onderwijsconcept. Leerlingen leren er in zogenaamde leerhuizen, waar docenten als team gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor het onderwijs. Wat betekent het voor Jasmijn (en de hele schoolleiding) om leiding te geven aan een school met zelfsturende docententeams? En hoe kijkt Jasmijn tegen de bevindingen van ons recente onderzoek aan, waarin we constateerden dat schoolleiders en docenten in vernieuwingsprocessen vanuit een reflex vaak nog in een klassieke werkverdeling terechtkomen?

Muziek: "Airport Lounge" Kevin MacLeod

De afgelopen maanden deed Frank samen met Daniël van Amersfoort onderzoek naar het leren van de schoolleider terwijl hij samen met docenten werkt aan verbetering en vernieuwing. Zij tekende zeven portretten op van schoolleiders die over langere tijd met leraren hebben gewerkt aan onderwijsontwikkeling. Waar loopt een schoolleider tegenaan in dit soort processen van co-creatie? Hoe komt het dat er heel snel naar de schoolleider wordt gekeken als het gaat om organisatie en veranderkunde, maar schoolleiders en leraren juist intensief en gelijkwaardig samenwerken aan onderwijsinhoud? In deze podcast gaan Stefan en Frank in op deze vragen.

Binnenkort spreken we Jasmijn Kester, rector van het Vathorst College, en vragen haar om haar perspectief op de bevindingen in het onderzoek. En we spreken Jeroen van Grunsven, oud rector en nu werkzaam bij schoolinfo, over zijn perspectief op leiderschap.

Voor meer over het onderzoek, zie deze webpagina.

Muziek: "Airport Lounge" Kevin MacLeod (incompetech.com). Licensed under Creative Commons: By Attribution 3.0 License http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/

Vanuit Hilversum spreken wij deze keer met Sean Keller, docent klassieke talen aan het Comenius College. Naast zijn werk als docent is Sean initiatiefnemer van een belangrijke ontwikkeling binnen de school. De schoolleiding wil iedereen binnen het Comenius de ruimte geven en stimuleren om invloed uit te oefenen op thema’s buiten de eigen klas. Sean begeleidt dit proces. Waarom wil het Comenius deze kant op? Wat betekent dit voor de docent en de schoolleiding? En waar loopt Sean als trekker van dit proces zoal tegenaan?

Dit is de eerste in een serie gesprekken met Sean. Later dit jaar en ook volgend jaar zullen wij hem nog meerdere keren ontmoeten om de stappen die de school zet te reconstrueren. Hoe vergaat het Sean en zijn collega's om deze verandering in de praktijk te brengen?

Dit is de inhoud van de podcast:

0.47 Welke ontwikkeling maakt het Comenius momenteel door?

5.37 Hoe is het Comenius georganiseerd? Structuurwijziging naar drie sectoren: mavo, havo, vwo.

6.58 Hoe groot is de school? 1550 leerlingen en 120 medewerkers.

7.35 Waarom de structuurwijziging naar sectoren? Culture eats structure for breakfast. Ruimte scheppen voor de talenten van docenten buiten de les.

10.22 Meer over Sean: in de eerste plaats docent klassieke talen, proefschrift ernaast, verknocht aan het Comenius College en waarom hij zijn werk zo leuk vindt.

17.25 In de ogen van Sean: hoe draagt gespreid leiderschap op het Comenius bij aan beter onderwijs? Kennis delen en daardoor betere lessen in de hele school.

21.43 Waar komt het Comenius vandaan? Wat lukte er eerder niet waardoor dit ideaal niet of minder goed van de grond kwam? Veel initiatieven die niet altijd ondersteund werden. Als je mensen de ruimte geeft, moet dat geen illusie van ruimte zijn.

25.43 Wat betekent het voor docenten als ze volledige verantwoordelijkheid nemen - ook budgetair - over een project? Hoe gaan we er dan mee om als het project niet goed loopt? Vertrouwen van de schoolleider en docenten in elkaar en in zichzelf. 

32.03 Wat vraagt het van docenten om invloed te verwerven?

32.34 Wat vraagt het van docenten om te volgen en invloed toe te kennen aan een collega?

34.10 Blind vertrouwen of heel bewust een ander vertrouwen?

35.22 Welke rol vervult Sean nu precies binnen het Comenius en hoe ervaart hij dat?

37.13 Hoe voorkom je dat het altijd de usual suspects zijn die opstaan om een extra project te trekken?

44.30 Afronding deel 1: Sean, wat is in jouw ogen het grote vraagstuk van het komende halfjaar, waar we in een volgende podcast op terug kunnen komen?

47.12 Afronding deel 2: Sean, wat is jouw persoonlijke uitdaging in dit proces?

Muziek: "Airport Lounge" Kevin MacLeod (incompetech.com). Licensed under Creative Commons: By Attribution 3.0 License http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/

We zijn gestart met onze podcast over gespreid leiderschap in het onderwijs! Frank Hulsbos gaat in gesprek met emeritus hoogleraar Joseph Kessels over de vraag: hoe kan gespreid leiderschap bijdragen aan professionele ontwikkeling in de school?

We horen graag wat je van de aflevering vindt en welke vragen en/of gasten interessant zijn voor een volgende aflevering.

Muziek: "Airport Lounge" Kevin MacLeod (incompetech.com). Licensed under Creative Commons: By Attribution 3.0 License http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/