سلسله ی کیانی بعد از پادشاهان پیشدادی بود. شاهان این سلسله همگی لقب کِیْ دارند. دوران فرمانروایی خاندان کیانی را به دو بخش تقسیم می کنند:

برای مطالعه ی مطالب بیشتر می توانید به سایت آکادمی دانا مراجعه کنید

بنا به روایت شاهنامه نوذر فرزند منوچهر و از پادشاهان پیشدادی ست. پادشاهی او هفت سال طول کشید. نوذر پس از مرگ منوچهر و رسیدن به پادشاهی راه و رسم خردمندانه پدرش را کنار گذاشت و به ستم مردم و جمع کردن مال و اموال برای خود پرداخت. در آن زمان جهان به سمت ناامنی و آشوب رفت. 

منوچهر بعد از رسیدن به پادشاهی، فرمانروایی خود را در ایرانشهر استحکام بخشید. در روایات کهن ایرانی ابر قهرمانی به نام آرش کمانگیر در دوره ی منوچهر می زیست. بنا به روایت شاهنامه، منوچهر نوه ی ایرج و از تبار فریدون و از پادشاهان پیشدادی ست. پادشاهی او صد و بیست سال طول کشید. در زمان تاجگذاری منوچهر، فریدون او را به سام نریمان سپرد. در همین مهمانی بود که به سام نریمان خبر دادند که صاحب فرزندش زال شده است. به دنیا آمدن زال و بزرگ شدنش در کنار سیمرغ، دیدار زال و رودابه و ازدواجشان و به دنیا آمدن رستم در دوره ی پادشاهی منوچهر اتفاق افتاد.

فریدون در اوستا قهرمانی ست که شخصیتی نیمه خدایی دارد و لقب او‌ اژدهاکش ست. او‌ پسر آبتین بود؛ دومین کسی که هوم را مطابق آئین فشرد و این موهبت به او‌ رسید که  پسری مانند فریدون داشته باشد. فریدون کسی ست که بر ضحاک غالب شد ولی او را نکشت و دربندش کرد.

 منابع این اپیزود:

ضحاک، دهاک و اژی دهاک هم نام داشت. اژی دهاک در متن های دینی ایران باستان جز دیوان و فرزند اهریمن ست که سه سر، سه چشم و سه پوزه داشت. در اوستا فقط شخصیت دیوی دارد که سرانجام فریدون با ضحاک نبرد می کند و او را از میان برمی دارد. در شاهنامه به گونه ی دیگری آمده است؛ ضحاک فرزند امیری نیک سرشت و دادگر به نام مرداس بود. ضحاک با فریبکاری اهریمن، پدر خود را با حیله از میان برداشت و به جای او بر تخت نشست و بر فرمانروایی جمشید نقطه ی پایان گذاشت. اهریمن از او خواست که به پاداش آنچه بر او انجام داده بر دوش او بوسه بزند. بر اثر این بوسه، بر دوش ضحاک دو مار رویید و اژی دهاک سه سر، سه پوزه و شش چشم اوستا به این صورت جلوه کرد. مغز جوانان سرزمین ایران خوراک مارهای دوش او بود. دوران ضحاک هزار سال طول کشید. رفته رفته خردمندی و درستی از بین رفت و خرافات و نادرستی آشکار شد.

بر اساس متن های اوستا، جمشید پسر ویوَنگهان ست. ویونگهان نخستین کسی ست که هوم را مطابق آئین

در شاهنامه جمشید از پادشاهان پیشدادی و فرزند تهمورث ست. مدت پادشاهی او هفتصد سال ذکر شده است. سیصد سال اول به شش دوره ی پنجاه ساله تقسیم شده که در دوره ی اول انسان ها که دانش آهنگری را در دوره ی تهمورث آموخته بودند؛ سلاح های جنگی مثل شمشیر، زره و گرز ساختند. در پنجاه سال دوم به پوشش ها و لباس مردم پرداخت و نحوه ی بافتن پارچه های مختلف مثل ابریشم و حریر را به آنها آموخت...

منابع این اپیزود:

اورمزد آفرینش گیتی را آغاز می کند. او در یک سال و در شش نوبت پیش نمونه های شش پدیده ی اصلیِ آفرینش یعنی آسمان، آب، زمین، گیاه، جانور و انسان را می آفریند. پیش نمونه ی انسان گیومرث ست که به معنی «زنده ی میرا» ست. این آفرینش هفتاد روز به طول می انجامد. گیومرث نمونه ی انسان کامل ست که برای یاری و کمک به آفریدگار خلق می شود و به همین دلیل او را مرد اَهلَوْ (مرد مقدس) نیز نامیده اند. 

به روایت شاهنامه تاریخ اساطیری ایران با گیومرث که اولین پادشاه پیشدادی ست آغاز می شود و او را به عنوان اولین انسان و اولین کدخدای جهان می خواند. گیومرث سی سال پادشاهی کرد.

منابع: