Waarneemgids December 2025

Met in deze aflevering:

• Een mooie samenstand van de maan, Jupiter en Caster en Pollux op 7/8 december.
• De maan bedekt de ster Regulus (8 dec)
• De maan bedekt de Plejaden (10 dec)
• De Geminiden meteorenregen op 13/14 december: mogelijk 80-100 meteoren per uur.
• Correctie: Nederland betaald wel extra bijdrage aan ESA.
• De microfoon van de Perseverance rover neemt elektrische ontladingen waar (ook te horen in deze aflevering).

Recente ontwikkelingen in het zonnestelsel - november 2025

• Wat is er in november gebeurd in het zonnestelsel?
• Verslag van de bijeenkomst van onze werkgroep afgelopen 22 november
• Goed nieuws: ESA krijgt een goed budget
• Wind waait op Venus overdag heuvelop, 's nachts weer omlaag
• Lancering Lange Mars 10 moet al volgend jaar plaats vinden.
• Aarde en Theia waren buren
• Lancering ESCAPADE missie op tweede New Glenn geslaagd
• Mars wellicht langer leefbaar dan gedacht
• Misschien toch geen vloeibaar water onder zuidpool Mars
• 40.000ste asteroïde nabij aarde ontdekt
• Enceladus' oceaan waarschijnlijk al langer vloeibaar
• Komeet C/2025 K1 ATLAS breekt in stukken
• Waarnemingen van interstellaire komeet 3I/ATLAS vanuit heel veel ruimtemissies.
• Oude sterren zijn planetenkillers
• Manen van solitaire planeten zouden een vloeibare oceaan kunnen hebben.
• Thirty Meter Telescope mogelijk naar La Palma?
• Integratie van ELT instrument in Leiden.
• Blue Origin wil "superheavy" versie van New Glenn maken.

Waarneemgids November 2025

Wat zijn de hoogtepunten aan de hemel in november 2025?

• Jupiter is een groot deel van de nacht te zien.
• Een hoop transits en schaduwovergangen van manen van Jupiter.
• Uranus is in oppositie.
• Komeet C/2025 A6 Lemmon is met het blote oog te zien (vanaf een donkere locatie).
• De lancering van NASA's ESCAPADE missie.
• En ook het observeren van 3I/ATLAS wordt besproken.

Wat is er in oktober gebeurd in het zonnestelsel?

• De soap rond het budget en de leiding van NASA.
• Venus heeft meer water in de atmosfeer, blijkt uit oude data.
• Raket van Artemis II staat op Kennedy Space Center.
• Deeltjes van CI chondrieten gevonden in maanmonsters.
• Materiaal van proto-aarde gevonden.
• New Glenn raket arriveert voor lancering ESCAPADE.
• Blokken kooldioxide graven geulen uit op duinen van Mars.
• Asteroïde scheert op langs aarde op slechts 428 km afstand.
• Theorie van Leiden Observatorium en SRON verklaart straalstromen in gasreuzen.
• Complexe chemie in oceaan Enceladus.
• Missie naar Uranus kan 2x zo snel met Starship.
• Komeet C/2025 A6 Lemmon met blote oog te zien!
• Ruimtesondes bij Mars fotograferen 3I/ATLAS en 2 missies vliegen door de ionenstaart.
• Een aardachtige planeet voor Teegarden's Ster in de "leefbare zone".
• Algoritme maakt JWST nog scherper.
• Ander algoritme maakt telescopen op Aarde scherper.

Oktober is al begonnen, dus hier is de waarneemgids van oktober 2025.

Hoogtepunten in oktober:

• Saturnus is nog steeds goed te zien.
• Jupiter komt steeds eerder op.
• Komeet C/2025 R2 (SWAN25B) is mogelijk zichtbaar.
• Bedekkingen van Titan door Saturnus en andersom (met de telescoop)
• De lancering van NASA's ESCAPADE missie naar Mars misschien in oktober?

(Coverart: Filipp Romanov)

Wat is er in september (en een deel van augustus) gebeurd in het zonnestelsel?

• Contact met JUICE even kwijt
• Artemis II ergens tussen februari en april volgend jaar.
• Waarschijnlijk veel uitstel voor Artemis III
• China's voortgang met hun bemenste maanprogramma.
• Clovis cultuur mogelijk uitgestorven door komeet of asteroïde.
• Inslagkrater in de Noordzee
• Water vloeide in Ryugu een 2e keer.
• Hayabusa2's volgende doelwit is erg klein.
• Japan levert H3 raket voor Ramses missie.
• JWST ziet donkere patronen in Saturnus' aurora's.
• JWST vindt nieuwe maan bij Uranus.
• Komeet SWAN25B mogelijk met blote oog zichtbaar?
• 3I/ATLAS krijgt een staart.
• Plato telescoop komt in Noordwijk.
• 6000 bevestigde exoplaneten
• Subneptunussen zijn waarschijnlijk geen oceaanplaneten.

Daar is hij dan: de waarneemgids van september 2025.

Hoogtepunten in september:

• 7 september is 's avonds een totale maansverduistering.
• Saturnus en Neptunus zijn in oppositie.
• De maan bedekt de Plejaden.
• Op 29 september is de lancering van NASA's ESCAPADE missie naar Mars gepland, op een New Glenn raket.

Deze aflevering beschrijft de recente ontwikkelingen in het zonnestelsel van juli en augustus, zoals:

* Het Amerikaanse Congres verwerpt het voorstel van het Witte Huis om het mes te zetten in het budget van NASA.

* Cubesat zou fosfine in atmosfeer Venus kunnen onderzoeken.

* Apollo 8 en 13 astronaut Jim Lovell overleden.

* Einde Lunar Trailblazer.

* Radio astronomie op Blue Ghost 2 maanlander.

* Betere radarmetingen met Mars Reconnaisance Orbiter.

* Europa Clipper test radar bij Mars.

* Slimme techniek om leven te detecteren op Mars.

* Mars meteoriet verkocht aan onbekende partij.

* Na inslag DART op Dimorphos werden grote rotsblokken weggeslagen.

* China overweegt Neptunus orbiter.

* Derde interstellair object 3I/Atlas gevonden.

* Mogelijke planeet voor Alfa Centauri A.

* Waarschijnlijk geen atmosfeer bij TRAPPIST-1d

* Slim idee voor goedkope interstellaire missies.

* Uitkomst competitie voor ontwerp van een generatieschip.

Links:

Chrisalis, een ontwerp voor een generatieschip: https://www.canva.com/design/DAGmr3ubC8E/LHHAeeAIGGQe_TkZVs-PXA/view?utm_content=DAGmr3ubC8E

Inderdaad, het is nog geen eind van de maand. Maar er is best wat te zien aan de sterrenhemel in augustus. I.v.m. vakanties hebben we deze aflevering vervroegd.

Hoogtepunten in augustus:

• In de ochtend van 12 augustus komen de heldere Venus en Jupiter behoorlijk dicht bij elkaar.
• Alle planeten zijn in deze maand re-de-lijk tot goed zichtbaar.. De meesten zijn wel in de ochtend te zien.
• Een mooie samenstand op 20 augustus van de maansikkel, Venus, Jupiter, en Caster en Pollux van sterrenbeeld Tweelingen.
• Met de telescoop is een samenstand van Saturnus en Neptunus te zien op 6 augustus.

Wat is er te zien aan de sterrenhemel in juli?

• Jupiter wordt weer zichtbaar.
• Saturnus en Neptunus staan op 16 juli dicht bij elkaar.
• De maan staat op 28 juli vlak bij Mars.