ما در این قسمت از مورخ و در دقایق آتی به سراغ مردی رفتیم که از «هیچ» یک کشور ساخت! مردی که با نیروی اراده و پشتکار و هوشمندی و قاطعیت بیرحمانه و سلاح انگلیسی، چند سرزمین را به هم دوخت و کشور جدیدی تأسیس کرد که تا پیش از آن هرگز وجود نداشت. عربستان سعودی! او که بود؟ رمز موفقیتش چه بود؟ آیا توپ و تفنگ انگلیسی برای موفقیتش کافی بود؟ با ما همراه باشید تا به این سؤال‌ها پاسخ دهیم.

در پنجم اسفند ۱۳۴۰ دو شرکت ایرینین ایرویز و پرشین ایرسرویسز با هم ادغام میشن و شرکت هواپیمایی ملی ایران رو شکل میدن. هواپیمایی ملی ایران به اختصار هما نام میگیره و اسم بین المللیش هم میشه ایران ایر. اما اولین هواپیماها کی بر فراز ایران دیده شدند؟ سرنوشت هما تا به امروز چگونه رقم خورده؟ ما در این قسمت از مورخ رفتیم سراغ داستان ایران ایر یا همون هواپیمایی هما...

مردمان دور از تمدن بشری، حمله کنندگان به شرق و غرب، از مازندران تا آمریکا، غارتگرانی که از دریا می‌آمدند و بی هیچ ترسی، وحشت در دل تمام اروپا می‌افکندند. پیروان اصل بقای اصلح، سازندگان کشتی و سلاح از آهن و چوپ، موسسان کشورها، از روسیه تا انگلیس. بنا کنندگان اولین پارلمان‌ها. وایکینگ‌ها چه کسانی بودند؟ از کجا آمدند و به کجا رفتند و چه تأثیری بر تاریخ بشر گذاشتند؟ ما در این قسمت از وایکنگ‌ها صحبت کرده‌ایم، از اقوامی که بیش از حراسی که در تاریخ از خود برجا گذاشته‌اند، بر تاریخ ما تأثیرگذاشته‌اند.

کودتای نوژه ساختاری به شدت عجیب و منظم داشت. هر عضو کودتا فقط با یک مافوق و دو زیردست ارتباط داشت. هیچ‌کس نمی‌دونست چه کسایی عضو حلقه کودتا هستند. اگر شخصی از بالادست کنار می‌کشید تمام زیرشاخه‌هاش ناشناس می‌موندن. چطور کودتایی با این نظم و ترتیب شکست خورد؟ ساموئل هانتینگتون، اندیشمند سیاسی مشهور آمریکایی می‌گه کودتاها معمولاً موفق نخواهد شد مگر در دو حالت. یا باید فعالان سیاسی یک جامعه کم‌شمار باشن یا کودتا باید به تأیید بخش قابل توجهی از فعالان سیاسی جامعه رسیده باشه. ما هر دو نمونه رو در تاریخ معاصرمون داریم. کودتای نوژه اما در شرایطی اتفاق افتاد که جامعه ایران بسیار سیاسی بود، جامعه‌ای که تازه یک انقلاب رو پشت سر گذاشته بود و البته به هیچ وجه سیاسیون جامعه همراه این کودتا نبودن.

ما در این قسمت رفتیم به سراغ تاریخچه تحزب در آمریکا و بالا و پایین و چپ و راست شدن‌های دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه رو بررسی کردیم.

تیمورتاش در دوره‌های ششم تا هشتم مجلس شورای ملی همزمان با وزارت دربار، نماینده نیشابور در مجلس شورای ملی بود، بدون اینکه حتی یه بار به مجلس بره. وقتی مجلس نهم شروع شد اما داستان تغییر کرده بود! اسفند 1311، کمی قبل از اینکه دستور بازداشت تیمورتاش قدرقدرت صادر بشه، اعتبارنامه تیمورتاش توسط مجلس رد شد! کمی قبل از اون هم شاه، تیمورتاش رو از وزارت دربار برکنار کرده بود! بعد هم زندان و مرگ... باور پذیر نبود! چرا؟ چه بلایی داشت سر تیمورتاش می‌اومد؟ سر دومین فرد قدرتمند دوران پهلوی اول؟ ما در این قسمت از مورخ به سراغ عبدالحسین تیمورتاش رفتیم، تاج‌بخشی که ریل توسعه در ایران را چید و نهایتاً، سرش به باد رفت.

1317، ششم خرداد، سرتیتر همه روزنامه‌ها این بود: والاحضرت همایونِ ولیعهد، محمدرضا پهلویِ 19 ساله با فوزیه فوادِ 17 ساله نامزد کردند! این روزنامه به دست ولیعهد اون روزگار ایران هم می‌رسه. خود محمدرضا شاه تو خاطراتش می‌گه من خبر نامزدیم با فوزیه رو اونروز صبح تو روزنامه‌ها دیدم. پدرم برای این ازدواج هیچ مشورتی با من نکرده بود. احتمالاً اونجا بود که شستش خبردار شد، وقتی چند روز پیش، تو همین خرداد ماه، محمود جمِ نخست وزیر و مودب نفیسی، پیشکار ولیعهد و مظفر اعلمِ وزیر خارجه، یه سفر به قاهره رفتن، در واقع رفته بودن برای خواستگاری و با جواب بله هم برگشتن به مام وطن! اون‌ها بله رو از خانواده سلطنتی مصر گرفته بودن. داستان روابط رسمی محمدرضا شاه، داستان سه ملکه‌ای او که آمدند و نقش خود بر تاریخ زدند، از همین تیتر روزنامه‌ها شروع شد. ما در این قسمت از مورخ رفتیم به سراغ داستان زنان محمدرضا شاه پهلوی.

اون زمان، آقای هاشمی رفسنجانی رئیس‌جمهور بود. خبرگزاری رسمی دولت ایشون همون اول کار این حادثه رو توطئه اسرائیل می‌دونه و می‌نویسه که این هواپیماربایی تائیدکننده ذات تروریست اسرائیله. صادق خرازی، نماینده وقت ایران در سازمان ملل متحد هم اسرائیل رو به خاطر «گروگان‌گیری مسافران هواپیما» مورد انتقاد قرار میده و این اتفاق رو «نقشه از پیش‌تعیین‌شده صهیونیست‌ها» می خونه. اما کمی که می‌گذره و یکم فضا آروم می‌شه، کم کم گزارش‌های دیگه‌ای از این هواپیما ربایی در روزنامه‌ها چاپ می‌شه. همه روزنامه‌ها تأیید کردن که هواپیما به اسرائیل رفت چون سوختش در حال تموم شدن بود. مقامات اسرائیلی هم اولش به هواپیما اجازه فرود نمیدن. می‌ترسیدن هواپیما پر از مواد منفجره باشه و این ماجرای فرود و اینها یه نمایش باشه. در نهایت با اسکورت نظامی، هواپیما تو یه فرودگاه نظامی فرود میاد. ما در این قسمت از مورخ به سراغ علامت سوال‌های این واقعه هوایی عجیب و غریب رفتیم. هواپیما ربایی در پرواز شماره 707 کیش‌ایر.

زرتشت با چند خدایی رایج مخالفت میکنه و میگه که بتها و خدایان متعدد توهم هستن و خدایی که باید ستایش بشه اهورامزداست. دین او در مقابل زورگویی فرادستان و احکام جزمی قرار داشت. اینطور تفکری رو کاهنان و بزرگان جامعه تحمل نمیکنن و به فکر دور کردن زرتشت از جامعه میفتن و اینطور میشه که حکم به تبعیدش میدن.

تو شوروی، استالین به مرد پولادین مشهور بود. در واقع معنی اسمش هم همین بود. پولادین و شکست‌ناپذیر! به استالین می‌گفتن مرد پولادین چرا که معتقد بودند در برخورد با دشمنانش مثل فولاد سر و بی‌رحمه. طرفدارهای آقای لاجوردی هم دوست دارن به اسدالله لاجوردی بگن مرد پولادین انقلاب، می‌گن لاجوردی کسی بود که توصیه‌ناپذیر بود!. اما تاریخ این مرد پولادین انقلاب رو، کسی که شغلش تصمیم برای جون هزاران نفر بوده رو قضاوت کرده و می‌کنه. هرچند دیگه مدت‌هاست که کسی خیلی از لاجوردی حرفی به میون نمیاره. شاید امروز دیگه به جز همون پیرمردهای موتلفه‌ای، کسی یادی از مرد پولادین انقلاب نمی‌کنه. تاریخ، می‌تونه از هر مرد پولادینی بی‌رحم‌تر باشه.