Wrocław to nie tylko piękna architektura, urokliwe mosty i tętniące życiem ulice. To przede wszystkim ludzie – twórczy, zaangażowani, odważni w myśleniu i działaniu. Co roku plebiscyt Kreatywni Wrocławia udowadnia, że właśnie tu – we Wrocławiu – rodzą się innowacyjne pomysły, przełomowe odkrycia i niezwykłe inicjatywy.

W kategorii Nauka/Technologia wyróżniono osoby, które nie tylko rozwijają ciekawe projekty i prowadzą badania, ale też potrafią swoją pasją zarażać innych. To ludzie, którzy robią swoje – z pomysłem, z zaangażowaniem i z konkretnym efektem. Pokazują, że nauka i technologia nie muszą być oderwane od codzienności – wręcz przeciwnie, mają realny wpływ na to, jak żyjemy, uczymy się i myślimy o przyszłości.

Naszymi kolejnymi rozmówcami są przedstawicielki projektu P4Health, wyróżnionego w konkursie Kreatywni Wrocławia – dr hab. Patrycja Gazińska i Anna Nosal. Właśnie na ten projekt naukowcy z Łukasiewicz - PORT zdobyli 15 milionów euro w programie „Teaming for Excellence” (Horyzont Europa), który wspiera tworzenie nowych lub rozwój istniejących już Centrów Doskonałości. P4Health ma być początkiem przejścia z dotychczasowego modelu leczenia pacjentów, do medycyny predyktywnej, prewencyjnej, personalizowanej i partycypacyjnej.

Omawiamy projekt, wyjaśniamy czym są centra doskonałości, a także rozmawiamy o tym, jak ważne dla rozwoju współczesnej medycyny jest biobankowanie.

Zapraszają Agnieszka Barbach i Jan Czachorowski

W tej odsłonie Na Synapsach królować będą wątki medyczne! 
Porozmawiamy o profilaktyce raka szyjki macicy i zakażeń HPV. Nasze rozmówczynie to studentki SKN Ginekologii i Położnictwa z Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu. Profilaktykę promują w ramach projektu, który został nagrodzony w ramach Funduszu Aktywności Studenckiej od Wrocławskiego Centrum Akademickiego.
 Skąd się bierze rak szyjki macicy?
 Jak się przed nim chronić?
 W jakim kierunku zmierza profilaktyka?
Na te pytania postaramy się wspólnie odpowiedzieć. Zanurzcie się z nami w profilaktykę aż po szyjkę!
 Zaprasza Kasia Latacz

Na Synapsach znów łączymy świat nauki i przemysłu! Już wkrótce kolejna edycja Konferencji Projektów Zespołowych — wyjątkowego wydarzenia podsumowującego semestralną pracę studentek i studentów Wydziału Informatyki i Telekomunikacji oraz Wydziału Elektroniki, Fotoniki i Mikrosystemów Politechniki Wrocławskiej. Tym razem w studiu goszczą: dr inż. Maciej Nikodem — koordynator wydarzenia, dr inż Anna Koszela — przedstawicielka firmy Capgemini oraz mgr Andrzej Witek — przedstawiciel firmy PPG. Podczas rozmowy poznamy odpowiedzi na między innymi takie pytania:

— Jakie projekty w tym roku zrobiły największe wrażenie i w jakich obszarach widać najciekawsze trendy?

— Jak wygląda proces tworzenia innowacyjnych rozwiązań, gdy do współpracy siadają razem studenci i inżynierowie z firm?

— Czy młodzi ludzie faktycznie inaczej podchodzą do rynku pracy — i czy nowe technologie naprawdę są ich naturalnym środowiskiem?

— Jak sztuczna inteligencja wpływa na realizację projektów przez studentów?

— Czego przemysł może się nauczyć od uczelni i odwrotnie?

Na rozmowę zaprasza Piotr Kędzia

DNA to fundamentalny kod życia — niezwykle istotna, a zarazem niewidoczna gołym okiem cząsteczka chemiczna. Nawet najbardziej zaawansowane mikroskopy nie potrafią rozróżnić poszczególnych nukleotydów, które zapisują informacje biologiczne za pomocą czterech liter: A, T, C i G. Jak zatem odczytać ten kod chemiczny i przełożyć go na zapis literowy, który kojarzymy z DNA?

W tym odcinku przybliżamy klasyczną metodę sekwencjonowania Sangera — precyzyjną technikę, która pozwala zrozumieć, jak zbudowany jest materiał genetyczny. Zaczynamy od absolutnych podstaw: struktury DNA, zasady komplementarności, działania enzymu polimerazy DNA i mechanizmu reakcji PCR, by krok po kroku dojść do istoty sekwencjonowania.

Sekwencjonowanie to jedna z najważniejszych technologii we współczesnej biologii molekularnej i nieocenione narzędzie w kryminalistyce.

Zapraszają: Jan Czachorowski i Agata Małoburska

Wrocław to nie tylko piękna architektura, urokliwe mosty i tętniące życiem ulice. To przede wszystkim ludzie – twórczy, zaangażowani, odważni w myśleniu i działaniu. Co roku plebiscyt Kreatywni Wrocławia udowadnia, że właśnie tu – we Wrocławiu – rodzą się innowacyjne pomysły, przełomowe odkrycia i niezwykłe inicjatywy.

W kategorii Nauka/Technologia wyróżniono osoby, które nie tylko rozwijają ciekawe projekty i prowadzą badania, ale też potrafią swoją pasją zarażać innych. To ludzie, którzy robią swoje – z pomysłem, z zaangażowaniem i z konkretnym efektem. Pokazują, że nauka i technologia nie muszą być oderwane od codzienności – wręcz przeciwnie, mają realny wpływ na to, jak żyjemy, uczymy się i myślimy o przyszłości.

Naszym pierwszym rozmówcą jest jeden z laureatów konkursu Kreatywni Wrocławia, prof. dr hab. Tomasz Niedzielski z Uniwersytetu Wrocławskiego. To specialista geoinformatyki i hydroinformatyki, a swoje pasje i interdyscyplinarne umiejętności przekuł w stworzenie programów, które nie tylko lokalnie, ale również na skalę międzynarodową swoim działaniem wspierają ludzi: 

SARUAV - system służący do detekcji ludzi na zdjęciach lotniczych, co może przyśpieszyć pracę służbom ratunkowym;

HydroProg - zestawiający prognozy wezbrań wody rejestrowanych przez stacje hydrometeorologiczne i "uśrednia" w ten sposób prognozy powodziowe; 

oraz AltHydro - włączający satelity do wsparcia prognozy stanów wody. Gromadzi dane z wirtualnych stacji, obserwowanych przez radary na satelicie.

Więcej w rozmowie prowadzonej przez Klaudię Sobolewską, zapraszamy!

Sztuczna inteligencja towarzyszy nam dziś niemal wszędzie – okazuje się, że także w najważniejszych momentach życia, takich jak narodziny.

O tym, jak nowoczesne technologie, w tym AI, wspierają współczesną medycynę, opowiada Karolina Tądel – doktorantka Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu i laureatka Nagrody Czytelników konkursu Start-Up-Med.
Rozmawiamy o tym, jak wygląda proces wprowadzania innowacji w świecie medycyny, z jakimi barierami mierzą się innowatorzy oraz… możliwościom łączenia ścieżki naukowej z praktyką biznesową. Ta rozmowa to pozycja obowiązkowa dla tych, którzy jako naukowcy chcą zmienić świat!

Zaprasza Mateusz Mandziuk

Nasze redakcyjne genetyczne M&M zapraszają na wspólne naukowe rozkminy.

Zajmiemy się tematami, które od dawna chodziły nam po głowie, czyli: kosmicznymi wystrzałami - z racji ostatniej prostej przygotowań Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego do misji Axiom-4 oraz macierzyństwem - na cześć świętowanego ostatnio Dnia Matki.

Oto pytania, które bierzemy na warsztat: czy to prawda, że podróż kosmiczna może zmienić 7% naszego genomu? ile kroków dzieli nas od stworzenia Homo spatialis? Jakie wyzwanie rzuci naszym genom dostępność turystyki kosmicznej?

Ale też: jak dokopać się do naszych przodków dzięki mtDNA? Czego dotyczy zjawisko mikrochimeryzmu w ciąży? Czy łożysko łączące matkę z płodem żeńskim lub męskim się różni?

Będzie się działo, jak zawsze Na Synapsach!

Ugoszczą Was Martyna Dziakowicz i Marta Gil-Pawlak

Pseudohodowle psów, kastrowanie i sterylizacja kotów, szkodliwa karma i wolontariat - czyli wszystko to, co warto mieć na uwadze, gdy decydujemy się na zwierzęta domowe.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z Darią Krawczyk i Mateuszem Drabikiem z Koła Badań Interdyscyplinarnych UWr o etycznym działaniu ludzi w stosunku do czworonożnych pupili i ich odpowiedzialności.

Rozmowę prowadzi Klaudia Sobolewska

20 maja od lat świętujemy jako Światowy Dzień Pszczół.

Te pracowite zwierzęta stanowią niepodważalny składnik naszego ekosystemu, również miejskiego. Zapylają, zwiększają plony, wytwarzają cenne produkty, utrzymują balans.

Jak je wspierać, a na pewno nie przeszkadzać za bardzo?

Sprawdza Ewa Śmigaj w rozmowie z pszczelim przyjacielem - Krzysztofem Książkiem

W czasie zbiorów pszczoły świadczą jedną z najważniejszych usług dla ekosystemu, ponieważ zapylają wiele gatunków roślin, także tych, które są pożywieniem dla nas i dla wielu gatunków zwierząt. Zapylają też rośliny, które są wykorzystywane do celów ozdobnych, leczniczych, kosmetycznych i tekstylnych (np. bawełna, len).

Prowadzone przez pszczoły zapylanie roślin jest jednym z najważniejszych czynników plonotwórczych. Pszczoła miodna, oprócz przyczyniania się do znacznego zwiększenia plonów rolników, wytwarza jednocześnie cenne produkty pszczele, tj. miód, wosk, pierzgę, propolis, mleczko i jad pszczeli.

Jednym z najważniejszych działań dla ochrony pszczół jest unikanie niewłaściwego stosowania pestycydów oraz nieużywanie środków ochrony roślin w godzinach lotu pszczół.

Ochrona pszczół i innych owadów zapylających przed niewłaściwie stosowanymi pestycydami jest przedmiotem wielkiej troski resortu rolnictwa. W okresie intensywnego kwitnienia roślin zwiększamy liczbę działań kontrolnych i edukacyjnych prowadzonych przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN). Działania te przyczyniają się do ograniczenia zagrożeń wynikających ze stosowania środków ochrony roślin. Bardzo ważna jest współpraca rolników z pszczelarzami, gdyż pszczoły najczęściej mają swoje pożytki w przestrzeni rolniczej na polach, łąkach i sadach.

W starożytności religia rzadko była sprawą osobistą — raczej obowiązkiem wobec państwa. Jednak istniały też tajemnicze wspólnoty, które spotykały się w ukryciu, by przeżywać rytuały dostępne tylko dla wybranych. O kultach misteryjnych, ich praktykach i aurze sekretu opowiada Zuzanna Morawek w rozmowie w sobotniej odsłonie naszej audycji.

Zaprasza Mateusz Mandziuk